Ανησυχία για την απειλή μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων και έκρηξης αναγκών για νοικοκυριά που βαρύνονται με στεγαστικά δάνεια επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο. Για τον λόγο αυτό θέλει να εντάξει και τους δανειολήπτες στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού που στηρίζει με στοχευμένα μέτρα κατά της ακρίβειας.
Εξετάζει, μεταξύ άλλων, αύξηση του στεγαστικού επιδόματος και άλλα μέτρα προστασίας όσων πλήττονται από το τσουνάμι κρίσεων που χτυπά την Ευρώπη. Σαν να μην έφταναν ο πόλεμος, η ενεργειακή κρίση και το τέρας του πληθωρισμού παγκοσμίως, το υπουργείο Οικονομικών έχει πλέον να αντιμετωπίσει και την άνοδο των τραπεζικών επιτοκίων, η οποία πλήττει νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Μετά τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που επηρεάζουν άμεσα τη χώρα μας, εκφράζονται φόβοι για ακόμα υψηλότερες αυξήσεις επιτοκίων που έρχονται την ερχόμενη εβδομάδα και από την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ.
«Ζούμε σε δύσκολες συνθήκες και μεγάλες αβεβαιότητες, οφείλουμε να είμαστε alert για να περιορίσουμε τυχόν δυσάρεστες συνέπειες για τους Ελληνες πολίτες», λέει σε συνομιλητές του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, δείχνοντας ότι είναι «πάνω από το πρόβλημα».
Στοχευμένα μέτρα
Σύμφωνα με πληροφορίες του «business stories», μπροστά στο κύμα ακρίβειας άμεση προτεραιότητα για νέα μέτρα στήριξης δίνει η κυβέρνηση σε τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, άτομα με αναπηρίες, ανέργους, αλλά και νοικοκυριά με δάνεια που πλήττονται ιδιαίτερα από το αυξημένο κόστος στέγασης και διαβίωσης. Τα δημοσιονομικά περιθώρια είναι ιδιαίτερα εύθραυστα. Εχοντας καταγράψει όμως ένα άλμα ύψους 875 εκατ. στις κρατικές εισπράξεις του Ιουνίου, η κυβέρνηση επιχειρεί να διανοίξει δημοσιονομικό χώρο για παροχή νέων μέτρων ανακούφισης κατά της ακρίβειας για μετά τον Σεπτέμβριο, όταν θα τελειώνουν τα προγράμματα Fuel Pass και θα ξεκινά η διάθεση πετρελαίου θέρμανσης. Και αυτό, μάλιστα, προτού καν διαθέσει τα 300 εκατ. ευρώ για το Power Pass τον Ιούλιο.
Στα σχέδιά της περιλαμβάνονται μέτρα που καλύπτουν και τη μεσαία τάξη:
■ Nέα επιδότηση καυσίμων Fuel Pass 3 (με vouchers σε άυλη ψηφιακή κάρτα ή έμβασμα στον τραπεζικό λογαριασμό) για μετά τον Σεπτέμβριο που θα λήξει το τρέχον πρόγραμμα, με ταυτόχρονη επέκταση της επιδότησης πετρελαίου κίνησης κατά τουλάχιστον 15 λεπτά το λίτρο για άλλους 4 μήνες, έως το τέλος του έτους.
■ Αύξηση και διεύρυνση του επιδόματος θέρμανσης από τον Οκτώβριο και μετά, που αρχίζει η διάθεση πετρελαίου με μειωμένη τιμή. Χωρίς την αυξημένη επιδότηση, το πετρέλαιο θέρμανσης φέτος θα κοστίσει 65% ακριβότερα από πέρυσι, ενώ το φυσικό αέριο έως και 120% ακριβότερα. Εξετάζεται να αυξηθεί επίσης και η περίμετρος των δικαιούχων, με αλλαγή των εισοδηματικών κριτηρίων.
Αλλες εισηγήσεις επικεντρώνονται στην επαύξηση ή διεύρυνση των επιδομάτων με στόχο τους πιο ευάλωτους. Σύμφωνα με πληροφορίες, προτείνεται ενισχυμένη επιδότηση στεγαστικού πρώτης κατοικίας. Εξετάζεται αύξηση της επιδότησης, από τα ισχύοντα 70-210 ευρώ τον μήνα, ενδεχομένως σε 100-250 ευρώ, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες πληρωμών λόγω της αύξησης των δόσεων και των τραπεζικών επιτοκίων.
«Η οικονομία μάς προσφέρει μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ασπίδα για να αντιμετωπίσουμε τον πληθωρισμό με δημοσιονομικού χαρακτήρα μέτρα», λέει κορυφαίος αξιωματούχος του οικονομικού επιτελείου – αν και τυχόν νέες αυξήσεις στην τιμή φυσικού αερίου απειλούν να εξανεμίσουν τα περιθώρια αυτά προτού καν σχηματιστούν. Το ποσό της κρατικής επιδότησης για τα στεγαστικά δάνεια σήμερα ανέρχεται από 70 έως 210 ευρώ τον μήνα ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού. Ενδέχεται να έχουμε μια αύξηση της τάξης του 20% ή έως 40% προκειμένου οι ευάλωτοι οφειλέτες να αποφύγουν μέτρα των πιστωτών (π.χ. κατασχέσεις, πλειστηριασμούς και εξώσεις).
Δικαιούχοι είναι οφειλέτες που πληρούν τα εισοδηματικά, περιουσιακά και λοιπά κριτήρια που θεσπίστηκαν και ισχύουν στο προνομιακό πρόγραμμα «Επίδομα Στέγασης» (ΚΥΑ 71670, ΦΕΚ 4500/Β/29-09-2021), σύμφωνα με τα οποία:
■ Το συνολικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού και έως 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
■ Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας δεν υπερβαίνει το ποσό των 120.000 για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως το ποσό των 180.000 ευρώ.
Επιπλέον, εφαρμόζεται το περιουσιακό όριο αναφορικά με καταθέσεις, ομόλογα, μετοχές κ.λπ. το οποίο ισχύει για το «Επίδομα Στέγασης».
Νέα φόρμουλα
Εν όψει ενός πολύ δύσκολου χειμώνα η κυβέρνηση αναζητεί φόρμουλα για νέα μέτρα. Για να διαμορφώσει ένα νέο πακέτο ενισχύσεων προσβλέπει αφενός στις αποφάσεις της Ε.Ε. για παράταση του καθεστώτος δημοσιονομικής ευελιξίας και το 2023, αφετέρου στα έσοδα από τον τουρισμό. Η πορεία του πληθωρισμού επιφέρει βαθύ κούρεμα στα εισοδήματα των νοικοκυριών.
Η Κομισιόν προβλέπει άνοδο φέτος κατά 8,9% στην Ελλάδα, ταχύτερη του μέσου όρου της Ε.Ε. (έναντι πρόβλεψης για αύξηση κατά 6,3% τον Μάιο) και για το 2023 εκτιμά ότι ο δείκτης τιμών (εναρμονισμένος) θα αυξηθεί εκ νέου κατά 3,5% έναντι ανόδου κατά 1,9% που ανέμενε πριν. Ουσιαστικά, ο πληθωρισμός είναι διπλάσιος από την άνοδο του ΑΕΠ, κουρεύοντας έτσι τα οφέλη από την ανάπτυξη για τα εισοδήματα των πολιτών. Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν προβλέπει για φέτος ανάπτυξη στο 4%, ποσοστό πιο υψηλό από τη μέση επίδοση ανά την Ε.Ε., αλλά και σημαντικά μεγαλύτερο από την προηγούμενη εκτίμηση και της Επιτροπής (3,5%) και του ΥΠΟΙΚ (3,1%).
Οριζόντιες επιδοτήσεις αποκλείονται. Εφόσον οι συνθήκες το επιτρέπουν, οι εισηγήσεις επιτελών της κυβέρνησης περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, και προτάσεις για επέκταση και διεύρυνση στοχευμένων μέτρων που καλύπτουν και τη μεσαία τάξη. Ωστόσο, μετά το αρχικό σοκ των πρώτων μηνών του 2022, το νέο μείγμα πολιτικής στην Ευρώπη εν όψει του χειμώνα προβλέπει:
■ Μικρότερες δαπάνες για επιδοτήσεις προς όλους, γιατί είναι ανάγκη πλέον να σταλεί μήνυμα κινδύνου και μήνυμα εξοικονόμησης στην κατανάλωση ενέργειας.
■ Περισσότερα επιδόματα και μέτρα στήριξης στους πλέον ευάλωτους που δεν έχουν τρόπο να περιορίσουν ή να κόψουν απολύτως τίποτα λόγω των έκτακτων συνθηκών.
Διαβάστε ακόμη:
Πώς οι ιδιοκτήτες της Walmart έχασαν 58 δισεκατομμύρια δολάρια σε 6 μήνες
Ενέργεια: Σοβαρές ενστάσεις Μυτιληναίου – ΗΡΩΝΑ στο σχέδιο αποθήκευσης αερίου στην Ιταλία
Fuel Pass 2: Ξεκινά η πληρωμή στους τραπεζικούς λογαριασμούς – Προβλήματα με την άυλη κάρτα (vid)