Αποστολή στις Βρυξέλλες: Αργύρης Παπαστάθης  

Σε μια ρήτρα «μη αντιστρεψιμότητας» των μεταρρυθμίσεων η οποία θα πρέπει να συμπεριληφθεί στο «ολιστικό αναπτυξιακό σχέδιο» που ετοιμάζει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος καταλήγουν σύμφωνα με πληροφορίες (από τις Βρυξέλλες) η Κομισιόν και το Βερολίνο.

Μετά από μια μακρά περίοδο «χειμερίας νάρκης» στη Γερμανία, λόγω της ανυπαρξίας κυβέρνησης, τα πρώτα μηνύματα από το νέο κυβερνητικό συνασπισμό έχουν αρχίσει να καταφθάνουν στην καρδιά της Ευρώπης, όπου τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Παρά την προσπάθειά της να τετραγωνίσει τον κύκλο, η Κομισιόν παραδέχεται μέσω αρμόδιων στελεχών ότι η λεγόμενη «μετά-μνημονιακή περίοδος» θα βασιστεί σε ένα αναπτυξιακό σχέδιο «Ελληνικής ιδιοκτησίας» το οποίο όμως θα κατοχυρώνει τα μέτρα το προηγούμενων μνημονίων. Το «ολιστικό» αυτό πλάνο θα παρουσιαστεί από τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών στο άτυπο Eurogroup της Σοφίας στις 27 Απριλίου.

Η «μη αντιστρεψιμότητα» περιλαμβάνει και τα μέτρα μείωσης του αφορολόγητου και των συντάξεων που έχει ήδη ψηφίσει η ελληνική Βουλή και θα ενεργοποιηθούν από το 2019 και μετά. Αφορά δε σε μεγάλο βαθμό το φόβο των Ευρωπαίων για την πραγματοποίηση μαζικών διορισμών στο Δημόσιο πριν από τις επόμενες εθνικές εκλογές.

Το Δημόσιο

Στο θέμα του Δημοσίου επέμενε ιδιαίτερα την Τετάρτη αξιωματούχος της Κομισιόν κατά τη διάρκεια ενημέρωσης που έγινε στις Βρυξέλλες. Αναφερόμενος στις επερχόμενες εκλογικούς κύκλους τόνισε ότι η δημόσια διοίκηση δεν είναι ανεξάρτητη από αυτούς και εξέφρασε την ανησυχία που υπάρχει για την πρόσβαση που έχουν τα κατεστημένα συμφέροντα.
 
Με αφορμή την κοινά συμφωνημένη διαδικασία που πρέπει να προχωρήσει από την κυβέρνηση για το διορισμό μόνιμων γραμματέων στο κράτος, το ίδιο στέλεχος σημείωσε τα εξής: «Υπάρχουν δύο τρόποι να το κάνεις. Είτε το κάνεις σωστά (properly), είτε ακολουθείς τους κανόνες μόνο στα χαρτιά και διορίζεις φίλους του Υπουργού». Η αναφορά αυτή σημαίνει ότι δεν αρκεί πλέον για τους Θεσμούς η συμφωνία που γράφεται στο μνημόνιο -“στα χαρτιά”- αλλά και το πως θα εφαρμοστεί.

Η ΔΕΗ

Πέρα από την ξεκαθαρισμένη θέση ότι δεν πρέπει να αντιστραφούν οι μεταρρυθμίσεις των προηγούμενων μνημονίων, η μοναδική εκκρεμότητα για την οποία θα πιέσουν πολύ την κυβέρνηση οι δανειστές είναι τα ενεργειακά. Πιο συγκεκριμένα, ζητούν να προχωρήσει η πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ αλλά και οι ιδιωτικοποιήσεις των ενεργειακών εταιρειών που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο του ΤΑΙΠΕΔ.

Το ΔΝΤ

Παρότι η Κομισιόν στέλνει το μήνυμα ότι «μπορούμε και χωρίς το ΔΝΤ» οι Βρυξέλλες αναγνωρίζουν τις δυσκολίες των διαπραγματεύσεων που θα γίνουν στο Hilton τον προσεχή Μάιο. Παράγοντες με καλή γνώση των εξελίξεων δεν αποκλείουν το Βερολίνο και άλλες χώρες όπως η Ολλανδία, η Αυστρία και κράτη της Βαλτικής να απαιτήσουν (στο πλαίσιο του Eurogroup) την παραμονή του Ταμείου στην Ελλάδα και μετά τις 20 Αυγούστου που τελειώνει το τρίτο μνημόνιο. Η απαίτηση αυτή, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, δεν αποκλείεται να συνδεθεί και με το πλαίσιο της ελάφρυνση του χρέους.

Πιο απλά, με την ανάγκη που βλέπουν κάποιοι Ευρωπαίοι να υπάρχει έλεγχος της τήρησης των μεταρρυθμίσεων και από το Ταμείο. Η διαφορά με το μνημόνιο είναι ότι αντί για δόσεις στην Ελλάδα θα δίνεται ελάφρυνση χρέους σε δόσεις, σε ένα πλαίσιο επιτήρησης με αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις που θα μοιάζει πολύ με μνημόνιο αλλά δεν θα ονομάζεται έτσι.

Η δεύτερη διαφορά είναι ότι, αυτή τη φορά, το πρόγραμμα αυτό καλείται να το γράψει η ίδια η κυβέρνηση. Με άλλα λόγια το αναπτυξιακό σχέδιο Τσακαλώτου που θα παρουσιαστεί στην Σοφία θα αποτελέσει τον καμβά πάνω στον οποίο θα χτιστούν όλες οι υπόλοιπες υποχρεώσεις της Ελλάδας έως το 2022, χωρίς χαλάρωση της λιτότητας και με την υποχρέωση για την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ κάθε χρόνο.