«Πράσινο φως» ετοιμάζεται να ανάψει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕSM) για να ξεκλειδώσει η Ελλάδα ποσό 15,7 δισ. ευρώ από τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους που είναι δεσμευμένα υπέρ των δανειστών μας. Το ποσό αυτό θα μπορεί αξιοποιηθεί στη μάχη για την ταχύτερη μείωση του δημόσιου χρέους, που το 2023 έκλεισε στα 356 δισ. ευρώ.
Αυτό το κλειδωμένο ποσό των 15,7 δισ. ευρώ μαζί με τα τραπεζικά διαθέσιμα των δημόσιων φορέων και τα κεφάλαια που αντλούνται από τον κρατικό δανεισμό απαρτίζουν το περίφημο «μαξιλάρι» των ταμειακών διαθεσίμων, το οποίο από το 2019 κυμαίνεται από 32 και 39 δισ. ευρώ, ανάλογα με την περίοδο.
Σήμερα, η κυβέρνηση μπορεί να κάνει ό,τι θέλει τα ταμειακά διαθέσιμα, αρκεί να μην πειράξει από τα 15,7 δισ. ευρώ που είναι δεσμευμένα σε ειδικό λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδος και προέρχονται σε μεγάλο βαθμό από δάνειο του ESM (9 δισ. ευρώ) και εκδόσεις ομολόγων. Η τελευταία αυτή δόση του ESM προς την Ελλάδα δόθηκε από το υπόλοιπο του δανείου των 86 δισ. ευρώ του τρίτου μνημονίου (η Ελλάδα είχε χρησιμοποιήσει μόνο 61,9 δισ. ευρώ από αυτό το δάνειο). Προϋπόθεση ήταν τα χρήματα αυτά να μείνουν δεσμευμένα στην ΤτΕ. Αυτά όμως αλλάζουν: στον προγραμματισμό του οικονομικού επιτελείου για την αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους μπαίνει και η αποδέσμευση των «κλειδωμένων» πόρων από τα ταμειακά διαθέσιμα, κάτι που θα γίνει σταδιακά και ανάλογα με τις ανάγκες της κυβέρνησης.
Η συζήτηση για την άρση των περιορισμών στη χρήση των 15,7 δισ. ευρώ από τον ESM είχε ξεκινήσει από το τέλος του 2023, μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και την αποπληρωμή της δεύτερης διπλής δόσης ύψους 5,3 δισ. ευρώ στο διμερές δάνειο των 32,3 δισ. ευρώ με τις χώρες της Ευρωζώνης. Η συνέχειάτης περιλαμβάνεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας 2024-2025 που κατέθεσε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και γίνεται αναφορά για τη μείωση των ταμειακών διαθεσίμων. Όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, «η διατήρηση υψηλού επιπέδου ταμειακών διαθεσίμων συμβάλλει ναι μεν στην επίτευξη χαμηλού κόστους αναχρηματοδότησης, αλλά και στην εκπλήρωση των μεσοπρόθεσμων δεσμεύσεων στο πεδίο του χρέους».
Η τελική απόφαση βέβαια είναι του ESM και αναμένεται να ληφθεί στην ετήσια σύνοδο του οργανισμού που γίνεται κάθε χρόνο τον Ιούνιο. Μετά την απόφαση αυτή η Ελλάδα θα πρέπει και πάλι να χρησιμοποιήσει τα χρήματα για την ταχύτερη μείωση του χρέους της ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς. Η σχετική απόφαση η οποία θα προβλέπει το ξεπάγωμα του ποσού αυτού σε βάθος τριετίας (περίπου 5 δισ. ευρώ ετησίως) αναμένεται εντός του έτους μαζί με το νέο αίτημα της Αθήνας για μια ακόμα πρόωρη αποπληρωμή δόσεων (για τρίτο συνεχόμενο έτος) από το δάνειο του πρώτου μνημονίου για τα έτη 2026-2027. Μετά την πληρωμή φέτος της τρίτης διπλής δόσης, ύψους 5,3 δισ. ευρώ, η Ελλάδα θα έχει αποπληρώσει πρόωρα 15,9 δισ. ευρώ από το δάνειο των 32,3 δισ. ευρώ.
Συνεπώς το υπόλοιπο θα είναι 16,4 δισ. ευρώ. Για το 2024 ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) έχει σχεδιάσει να προχωρήσει σε:
■ Μείωση του δανεισμού μέσω των εντόκων γραμματίων προκειμένου να επιμηκυνθεί η μέση διάρκεια αποπληρωμής του χρέους, που σήμερα είναι τα 17,7 χρόνια. Η σχετική διαδικασία έχει ήδη ξεκινήσει με στόχο στο τέλος του έτους το ύψος του των εντόκων γραμματίων να μειωθεί από τα 11,5 δισ. ευρώ στο τέλος του 2023 σε περίπου 8 δισ. ευρώ στο τέλος του έτους.
■ Πρόωρη αποπληρωμή παλαιών ομολόγων του Δημοσίου που είναι κοντά στη λήξη τους και αντικατάστασή τους με νέες εκδόσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΟΔΔΗΧ έχει προχωρήσει σε επανεκδόσεις ομολόγων και θα συνεχίσει κατά τη διάρκεια του έτους. Η συγκεκριμένη στρατηγική ξεκίνησε από πέρυσι, καθώς οι νέοι τίτλοι είναι πιο ελκυστικοί για τους επενδυτές και βοηθούν στη συμμετοχή τους στις εκδόσεις.
Διαβάστε ακόμη
Εμάνουελ Γκριμάλντι στο newmoney: Τέλος του 2024 οι παραγγελίες για τα νεότευκτα πλοία των Μινωικών
Σκέψεις για παράταση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στον καφέ
Τα νέα ψηφιακά έργα που αλλάζουν τη χώρα – Σερί εκατοντάδων εκατ. και το 2024
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ