Σήμα κίνδυνου εκπέμπουν τα πρώτα στοιχειά του προϋπολογισμού για τον περασμένο Ιούλιο που δείχνουν σημαντική υστέρηση στα έσοδα, αλλά και νέα υπέρβαση των δαπανών λόγω της παράτασης των μέτρων στήριξης της οικονομίας απέναντι στον κορωνοϊό.
Ειδικότερα, τον Ιούλιο συνεχίστηκε η πτωτική πορεία των τουριστικών εισπράξεων αν και ήταν κάπως πιο… «συγκρατημένη». Δηλαδή, ενώ το δίμηνο Μαΐου-Ιουνίου 2020 η πτώση στα τουριστικά έσοδα (σε σχέση με πέρυσι) ήταν πάνω από 90%, τον Ιούλιο η πτώση περιορίστηκε στο 75% – 80%. Ακόμα και σε αυτά τα ποσοστά όμως οι απώλειες εσόδων για τον κρατικό προϋπολογισμό είναι πολύ μεγάλες.
Θα πρέπει δε να σημειωθεί ότι η πτώση στην τουριστική κίνηση επιφέρει και παράπλευρες απώλειες στα έσοδα από την εστίαση, τη διασκέδαση κλπ.
Αν συνυπολογισθεί και η επίπτωση από την παράταση της προθεσμίας υποβολής φορολογικών δηλώσεων φυσικών και νομικών προσώπων, αλλά και οι περισσότερες δόσεις εξόφλησης του φόρου, που θα ισχύσουν φέτος, αντιλαμβάνεται κανείς γιατί η πορεία των εσόδων του Ιουλίου είναι λίαν ανησυχητική.
Τρίτο στοιχείο που επιδεινώνει την κατάσταση στα κρατικά ταμεία είναι η συνεχιζόμενη μείωση της κατανάλωσης που επηρεάζει αντίστοιχα τις εισπράξεις από ΦΠΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες η απόκλιση από τον στόχο εισπράξεων του ΦΠΑ ξεπέρασε το 1,5 δις ευρώ τον Ιούλιο.
Από τα πιο αναλυτικά στοιχεία του 1ο εξάμηνου προκύπτει πως όλες οι πηγές εσόδων από τον ΦΠΑ (εμπόριο, πετρελαιοειδή, καπνικά, λοιπά προϊόντα κ.ά.) έχουν σχεδόν «βουλιάξει», με την απόκλιση από τους στόχους των εσόδων (στο 1ο εξάμηνο του έτους) να αγγίζει το 1,4 δισ. ευρώ. Μικρότερη είναι η υστέρηση στις εισπράξεις από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, μόλις 356 εκατ. ευρώ, ενώ το μεγάλο στοίχημα για το οικονομικό επιτελείο είναι η κάλυψη των απωλειών από τον φετινό φόρο εισοδήματος, οι οποίες στο εξάμηνο υπερβαίνουν το μισό εκατομμύριο.
Επίσης τον Ιούνιο τα έσοδα επηρεάστηκαν και από την έκπτωση του 25% που ίσχυσε στον ΦΠΑ και τους βεβαιωμένους φόρους για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που θα εξοφλούσαν εμπρόθεσμα αυτές τις οφειλές. Όλες οι αναστολές φόρων και εισφορών έχουν δημιουργήσει ένα κοκτέιλ ανείσπρακτων οφειλών μεγέθους 3 δισ. ευρώ, οι οποίες θα εισπραχθούν το 2021 με τη νέα ευνοϊκή ρύθμιση που έχει προαναγγελθεί, αλλά η σχετική νομοθετική διάταξη δεν έχει ακόμη πάρει τον δρόμο προς τη Βουλή.
Με αυτή την εικόνα οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για μια πτώση 30% στα συνολικά έσοδα ενώ είναι πιθανό να υπάρξει και μια υπέρβαση της τάξης 1- 2 δισ. ευρώ στις δαπάνες για τις έκτακτες χρηματοδοτήσεις για τα επιδόματα ειδικού σκοπού, το πρόγραμμα ΣΥΝ-Εργασια.
Την ίδια ώρα συνεχίζονται οι υπερβάσεις δαπανών λόγω του εκτάκτου κοροωνοιού. Κάθε μήνα οι δαπάνες ξεφεύγουν από τους στόχους κατά 1 – 2 δις καθώς πρέπει να χρηματοδοτηθούν η αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων, η επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής επιχειρήσεων και η σύσταση ταμείου εγγυοδοσίας επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας του COVID-19 και
Πλέον όλες οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο προϋπολογισμός θα κλείσει φέτος με δημοσιονομικό έλλειμμα-ρεκόρ, κοντά δηλαδή στα 14 με 15 δισ. ευρώ, όμοιο με αυτό που έπιασε η χώρα το 2009 Το δε πρωτογενές έλλειμμα θα κινηθεί σε επίπεδα πάνω από το 4% του ΑΕΠ