Κατά κύματα… θα αρχίσουν να έρχονται τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στη χώρα, όπως προβλέπει το τελικό σχέδιο πληρωμών στο οποίο συμφώνησαν η Αθήνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το αρχικό χρονοδιάγραμμα ανατρέπεται και οι καταβολές προς τη χώρα μας επισπεύδονται για να πάρουν ταχύτερα σάρκα και οστά τα έργα και οι δράσεις του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης.
Αρχικά μια πρώτη ώθηση θα δώσουν στα τέλη του 2021 τα κονδύλια που έρχονται προκαταβολικά στη χώρα μας και θα είναι διπλάσια από όσα αναμένονταν (7,8 δισ. αντί 4 δισ. ευρώ). Οι μηχανές παίρνουν μπροστά στην τετραετία 2022-2025. Ως τότε θα έρθουν άμεσες επιχορηγήσεις 14 δισ. ευρώ σε 8 δόσεις (δύο κάθε χρόνο) και επιπλέον άλλα 7 δισ. ευρώ δάνεια σε 4 δόσεις (1 δόση κάθε χρόνο).
Ενώ όμως οι επιδοτήσεις και ο άμεσος αντίκτυπός τους σταματούν το 2025, τα δάνεια θα συνεχίσουν να δίνουν ώθηση στην Οικονομία το 2026 και στα επόμενα χρόνια. Η τελευταία δόση δανείων (1,8 δισ.) θα έρθει τον Αύγουστο του 2026. Τότε ακριβώς σταματά η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά τα δάνεια ύψους 13 δισ. που θα έχουν μπει έως τότε (6 δόσεις + προκαταβολή) αναμένεται να έχουν κινητοποιήσει διπλάσια ιδιωτικά κεφάλαια (26 δισ. ευρώ) ώστε και τα 30,5 δισ. ευρώ δημόσιας δαπάνης (και πρόσθετα 2 δισ. περίπου από το Πρόγραμμα React-EU) να γίνουν σε μια πενταετία (από μέσα ’21 μέχρι μέσα ’26) επενδύσεις 57 δισ. συνολικά.
Με βάση τα νέα δεδομένα, όπως αποκαλύπτει σήμερα το «business stories», στα ταμεία του κράτους θα εισρεύσουν:
Αμεσα μέσα στο καλοκαίρι 4 δισ. ως προκαταβολές, όπως εξαρχής σχεδιάστηκε για όλες τις χώρες. Εξ αυτών τα 2,4 είναι οι προκαταβολές από τις επιχορηγήσεις και άλλα 1,6 δισ. ευρώ από τα δάνεια που δικαιούται η χώρα μας για ολόκληρη την περίοδο 2021-2026.
Το φθινόπωρο θα έρθουν εκτός προγράμματος άλλα 3,6 δισ. ευρώ ως πρώτη δόση δανείων και επιδοτήσεων: περίπου τα μισά (52%) είναι δάνεια και τα υπόλοιπα (48%) άμεσες επιδοτήσεις που δεν θα επιστραφούν στην Ε.Ε. Αυτή η καταβολή προστέθηκε στο τέλος και έτσι φέτος θα εισπραχθούν συνολικά διπλάσια κονδύλια από όσα αρχικά υπολογίζονταν.
Από το 2022 έως το 2025 θα έρχονται κάθε χρόνο 3,5 δισ. επιδοτήσεις σε δύο ισόποσες δόσεις, μία στα μέσα και μία στο τέλος κάθε χρονιάς. Τέλη του έτους η χώρα θα παίρνει μία επιπλέον δόση από τα δάνεια (1,8 δισ. ευρώ). Ετσι θα χρηματοδοτούνται έργα και δράσεις με 5,3 δισ. ευρώ κάθε χρόνο – ως άμεσες επιχορηγήσεις αλλά και δάνεια από την Ε.Ε.
Στις αρχές κάθε έτους η χώρα δεν θα λαμβάνει κονδύλια, αλλά θα πορεύεται και θα εκτελεί έργα και μεταρρυθμίσεις με όσα πήρε εκ των προτέρων. Πληρωμές δόσεων θα έρχονται από το β’ ή το γ’ τρίμηνο και μετά, κατόπιν διαδικασίας παρακολούθησης και αξιολόγησης προόδου του προγράμματος.
«Μπουμ» δανεισμού 20 δισ.
Πρακτικά, από τα 57 δισ. ευρώ δημόσιας και ιδιωτικής συμμετοχής στο Ταμείο Ανάκαμψης ως το 2026 μόνο τα 18 δισ. είναι άμεσες κρατικές επιδοτήσεις. Σχεδόν 13 δισ. η χώρα τα παίρνει ως δάνεια από την Ε.Ε και τα δίνει ως δάνεια σε ιδιώτες για να κάνουν επενδύσεις. Το Δημόσιο θα καλύπτει έως το 50%, άρα οι ιδιώτες θα βάζουν άλλα τόσα οι ίδιοι. Και από αυτά, τουλάχιστον 40% θα είναι ίδια κεφάλαια και 60% δάνειο που θα λάβουν από τις τράπεζες για τις επενδύσεις που θα επιλεγούν και θα ενταχθούν στο πρόγραμμα.
Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι για να μετάσχουν οι ιδιώτες στα δάνεια που θα δίνει το Ταμείο θα πάρουν επιπλέον δάνεια 7-8 δισ. από τράπεζες, ενώ θα βάλουν και άλλα 5 δισ. δικά τους χρήματα, όπως και ένα μέρος τουλάχιστον από τα 10 δισ. που σωρεύτηκαν σε καταθέσεις εταιρειών και επιχειρήσεων εν μέσω πανδημίας.
Ωστόσο τα κρατικά δάνεια ύψους 13 δισ. προς ιδιώτες, οι οποίοι θα δανειστούν άλλα 7-8 (ή συνολικά 20 δισ. ευρώ), προσαυξάνουν το ρίσκο και το δημόσιο χρέος κατά 8% του ΑΕΠ. Για να μην ανακύψουν προβλήματα και αναταράξεις, το σχέδιο του οικονομικού επιτελείου περιλαμβάνει τρία μέτρα:
Με τα 13 δισ. ευρώ το κράτος δεν θα μπει εγγυητής στα δάνεια που θα δώσουν οι τράπεζες, αλλά θα τα δώσει απευθείας ως κρατικά δάνεια, με τους ίδιους όρους και εξασφαλίσεις που θα δώσουν και οι τράπεζες τα δικά τους. Ετσι, θεωρητικά θα έχουν υψηλό βαθμό διασφάλισης.
Τα 13 δισ. που θα έρθουν από την Ε.Ε., αλλά και όσα θα επιστρέφουν οι ιδιώτες επενδυτές, θα μένουν κλεισμένα σε έναν ειδικό λογαριασμό αποκλειστικά για την παρακολούθηση και εξόφληση των δανείων. Προς διασφάλιση και εποπτεία των δανείων αυτών η Αθήνα θα καλέσει τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης να ορίσουν ως εκπρόσωπο έναν εξ αυτών για να επιβλέπει και να προσυπογράφει την τήρηση των όρων και την ποιότητα του χαρτοφυλακίου, ώστε να επηρεάζει θετικά και όχι δυσμενώς τις επικείμενες αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας.
Διαβάστε ακόμη:
ΕΛΣΤΑΤ: Στο 2,3% η ύφεση στο 1o τρίμηνο – Αντεξε η οικονομία
Ο Έλον Μασκ ξαναχτυπά: Νέο tweet για το Bitcoin – Το emoji που βυθίζει το κρυπτονόμισμα
Ποιες ρυθμίσεις υποχρεούνται να κάνουν οι τράπεζες στα επιχειρηματικά δάνεια