Οι ανά τον κόσμο επενδυτές υποδέχθηκαν με αισιοδοξία τις εξελίξεις στο μέτωπο του πληθωρισμού και τις ανακοινώσεις των κεντρικών τραπεζών για τα επιτόκια.
Οι τιμές φαίνεται ότι αυξάνονται πλέον με χαμηλότερο ρυθμό, οι κεντρικοί τραπεζίτες κάνουν μικρότερες αυξήσεις επιτοκίων και οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι τελικά η ύφεση μπορεί να αποφευχθεί ή, έστω, να είναι σύντομη και «ρηχή».
Η αισιοδοξία πηγάζει από το γεγονός ότι εάν και οι τρεις αυτές παράμετροι βρεθούν σε… συναστρία, και ο πληθωρισμός υποχωρήσει «εύκολα» οι κεντρικές τράπεζες δεν θα χρειαστεί να αυξήσουν πολύ τα επιτόκια και έτσι θα αποφευχθεί η ύφεση.
Αυτός είναι και ο λόγος που οι αγορές μετοχών αντέδρασαν ανοδικά.
Όμως τίποτα δεν είναι ακόμα βέβαιο και υπάρχουν πολλές διαφορετικές και αντικρουόμενες προβλέψεις για την εξέλιξη του φαινομένου.
Πολλοί αναλυτές εκφράζουν τον φόβο ότι το θετικό αυτό σενάριο σημαίνει ότι οι εξελίξεις θα είναι ιδανικές και στα τρία μέτωπα, κάτι που είναι πιθανόν να μη συμβεί.
Από το μέτωπο της οικονομικής δραστηριότητας, τα νέα είναι θετικά.
Το ΔΝΤ αναθεώρησε προς το καλύτερο τις προβλέψεις του για την παγκόσμια ανάπτυξη, σε 3,2% για το πρώτο τρίμηνο του 2023 σε σχέση με το προηγούμενο, ενώ πέρσι την ίδια αντίστοιχη περίοδο το ποσοστό ήταν 1,9%. Ο παγκόσμιος πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα πέσει στο 6,6% το 2023, από 8,8% το 2022, ενώ δεν υπάρχουν ενδείξεις παγκόσμιας ύφεσης, όπως είπε ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Πιερ Ολιβιέ Γκουρενσά.
Στο μέτωπο των επιτοκίων η FED ανακοίνωσε στις ΗΠΑ τη μικρότερη αύξηση από τον περασμένο Μάρτιο, κατά 0,25 της μονάδας (0,75 και 0,5 της μονάδας που έκανε μέχρι τώρα) ανεβάζοντας το βασικό επιτόκιο της στη ζώνη του 4,5-4,75%. Στις ΗΠΑ ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 6,5% τον προηγούμενο μήνα.
Η ΕΚΤ από την πλευρά της προχώρησε σε αύξηση μισής μονάδας και έφερε στο 2,5% το επιτόκιο για τις καταθέσεις που δέχεται από τις εμπορικές τράπεζες. Ο πληθωρισμός εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 8,5% για τον Ιανουάριο, από 9,2% τον Δεκέμβριο.
Πόσο θα κρατήσει η… συναστρία; Ουδείς μπορεί να προβλέψει με τόσες αβεβαιότητες διεθνώς. Εκείνο που επισημαίνουν οι αναλυτές είναι ότι το «κλίμα» βελτιώθηκε ύστερα από το άνοιγμα της Κίνας και την υποχώρηση των τιμών στην ενέργεια.
Επομένως, τα πράγματα θα μπορούσαν να γυρίσουν αρνητικά, εάν παρουσιαστούν και πάλι προβλήματα με την Covid στην Κίνα, εάν προκύψουν προβλήματα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα λόγω της αύξησης του κόστους χρήματος.
Το ίδιο αποτέλεσμα θα υπάρξει και εάν παρουσιαστούν νέες γεωπολιτικές εντάσεις, από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ή σε άλλο μέτωπο όπως οι σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας.
Στην πραγματικότητα, η αβεβαιότητα είναι βαθύτερη καθώς υπάρχει θεμελιώδης διχογνωμία για τη φύση του πληθωρισμού, κατά πόσον δηλαδή η έξαρση είναι παροδική και κάποια στιγμή θα επανέλθουμε σε ρυθμούς της τάξης του 2%, που είναι και ο επίσημος στόχος των κεντρικών τραπεζών ή εάν, αντιθέτως, έχουμε μπει σε μια διαφορετική εποχή με υψηλό πληθωρισμό.
Υπάρχουν δύο σχολές σκέψης, όπως εξήγησε πρόσφατα ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Θεόδωρος Πελαγίδης:
Η πρώτη σχολή είναι εκείνη του Γάλλου καθηγητή Ολιβιέ Μπλανσάρ, πρώην επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ, ο οποίος εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει απότομα και θα επανέλθουμε στις συνθήκες αποπληθωρισμού της προηγούμενης δεκαετίας, με υποτονικούς ρυθμούς ανάπτυξης, χαμηλά επιτόκια και χαμηλό πληθωρισμό.
Τη δεύτερη σχολή εκφράζει ο Αμερικανός οικονομολόγος Λάρι Σάμερς, πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, ο οποίος πιστεύει ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει μεν, αλλά θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, λόγω δομικών αλλαγών, όπως η πράσινη μετάβαση, η αποπαγκοσμιοποίηση και οι δημογραφικές εξελίξεις που αυξάνουν το κόστος στην οικονομία.
Διαβάστε ακόμη:
Απώλειες στη Wall Street – Όλα τα βλέμματα σε Fed και εταιρικά μεγέθη (upd)