Του Αργύρη Παπαστάθη
Πολύ κοντά σε συμφωνία για έναν προκαταβολικό μηχανισμό πρόβλεψης των πλεονασμάτων βρίσκεται η κυβέρνηση στις συζητήσεις που έχει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του newmoney.gr ο νέος μηχανισμός θα αντικαταστήσει τον κόφτη, ο οποίος καταργείται το 2019 και θα κρίνει την ενεργοποίηση ή μη των λεγομένων αντίμετρων της κυβέρνησης από τη συγκεκριμένη χρονιά.
Ο προκαταβολικός μηχανισμός θα προβλέπει το πρωτογενές πλεόνασμα για το σύνολο του 2018 πολύ πριν τελειώσει το έτος και συγκεκριμένα ήδη από το καλοκαίρι του 2018. Για την ώρα φέρει την κωδική ονομασία «ex ante».
Θα λειτουργεί ως εξής: Αν το καλοκαίρι του 2018 προβλέψει ότι θα πιαστεί ο στόχος για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ στο τέλος του ίδιου έτους, τότε η κυβέρνηση θα μπορεί εκτός από μέτρα 1% του ΑΕΠ από τη μείωση του αφορολόγητου (που θα ληφθούν ούτως η άλλως) να συμπεριλάβει και 1% αντίμετρα στο σχέδιο του Προϋπολογισμού του 2019. Και οι δύο παρεμβάσεις, μέτρα και αντίμετρα, θα ενεργοποιούνται από 1.1.2019.
Αν όμως ο «ex ante» μηχανισμός διαπιστώσει ότι δεν θα πιαστεί ο στόχος (π.χ. ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει στο 2,5% του ΑΕΠ αντί για 3,5% του ΑΕΠ) τότε θα εφαρμόζονται μόνο τα «κακά μέτρα» ενώ η λίστα με τα ψηφισμένα αντίμετρα θα μένει στα χαρτιά (δηλαδή στο ΦΕΚ) και θα περιμένει την επόμενη ευκαιρία για να ενεργοποιηθεί.
Το ίδιο προβλέπεται να γίνει και το καλοκαίρι του 2019 ενόψει της επιβολής μέτρων 1% του ΑΕΠ από το κόψιμο των συντάξεων από 1.1.2020 όπως συμφωνήθηκε στο Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου. Έτσι, αν το καλοκαίρι του 2019 ο μηχανισμός προβλέψει ότι στο τέλος του έτους θα υπάρχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ, τότε από την αρχή του 2020 θα ισχύουν και τα αντίμετρα και όχι μόνο οι κομμένες συντάξεις.
Για την ώρα, ο σχεδιασμός των δύο πλευρών παρουσιάζει ένα κενό: δεν έχει αποφασιστεί ακόμη τι θα συμβαίνει αν ο μηχανισμός πέσει έξω στην πρόβλεψή του, π.χ. αν το 2018 κλείσει με χαμηλότερο πλεόνασμα από αυτό που προέβλεπε ο… ex ante το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς.
Εν τω μεταξύ, το Μεσοπρόθεσμο που έχει καταρτίσει η κυβέρνηση δηλώνει την αποδοχή του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ τουλάχιστον για τέσσερα χρόνια, 2018-2021. Μάλιστα σύμφωνα με τη διαρροή του υπουργείου Οικονομικών στο Bloomberg, το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει στο 3,8% το 2018, στο 4,3% το 2019, στο 4,5% το 2020 ενώ θα απογειωθεί πάνω από το 5% από το 2021.
Εξ ορισμού πάντως, η αποδοχή του 3,5% του ΑΕΠ για τα πλεονάσματα σημαίνει ότι για τα επόμενα τέσσερα χρόνια σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει χαλάρωση της λιτότητας, καθώς τα όποια αντίμετρα θα ισχύουν μόνο αν ξεπεραστεί ο στόχος.
Κούρεμα προσδοκιών για αντίμετρα
Όσο για το ποια θα είναι τα αντίμετρα, μετά τις μαξιμαλιστικές θέσεις που εξέφραζαν υπουργοί της κυβέρνησης ακόμη και για 14η σύνταξη η υπουργός Εργασίας κυρία Έφη Αχτσιόγλου περιέγραψε την περασμένη Τετάρτη στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ αντίμετρα χαμηλής έντασης (300-350 εκατ. ευρώ) για επίδομα στήριξης φτωχών νοικοκυριών και ανήλικα παιδιά, επίδομα πετρελαίου θέρμανσης και ένα σχέδιο για να συνδυαστεί το πρόγραμμα Κοινωφελούς Εργασίας με την ανάπτυξη μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (πιθανώς και για να καλυφθεί έτσι ένα μέρος της χρηματοδότησης και να μην χρειαστεί δάνειο 3 δισ. ευρώ από την Παγκόσμια Τράπεζα).
Μεταξύ άλλων συζητούνται και μέτρα όπως:
-Επίδομα ενοικίου σε πολίτες που ζουν στην απόλυτη φτώχεια
-Επίδομα απασχόλησης
-Αύξηση παροχής σχολικών γευμάτων ώστε να καλυφθεί το 50% των μαθητών δημόσιων σχολείων
-Αύξηση κατά 30% των θέσεων για παιδικούς σταθμούς
-Μικρή μείωση του ΕΝΦΙΑ
-Μικρή μείωση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων
-Μικρή μείωση φόρου επιχειρήσεων
-Επιδότηση απασχόλησης θέσεων εργασίας ώστε να επιστρέψουν στην Ελλάδα «τα φωτεινά μυαλά» που έφυγαν λόγω κρίσης.
-Μείωση εισφοράς για φάρμακα σε συνταξιούχους
-Πολύ μικρή μείωση των ασφαλιστικών εισφορών προς τον ΕΦΚΑ.