του Μάριου Ροζάκου
Σε τουλάχιστον τρία κομβικά σημεία έχουν «σκαλώσει» οι διαβουλεύσεις μεταξύ της κυβέρνησης και των ευρωπαϊκών θεσμών για το διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη, ενώ τα χρονικά περιθώρια για συμφωνία έως το Euro Working Group της προσεχούς Δευτέρας ή, έστω, μέχρι το Eurogroup της 5ης Απριλίου στενεύουν. Το μπρα-ντε-φερ προβλέπεται να συνεχιστεί σήμερα, ενώ αναμένονται και εκ του σύνεγγυς επαφές του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης με τον επικεφαλής των τεχνοκρατών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα Ντέκλαν Κοστέλο, ο οποίος βρίσκεται στην Αθήνα ως κεντρικός ομιλητής σε συνέδριο της Κομισιόν και του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) με θέμα τις υποχρεώσεις της Ελλάδας στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.
«Η τεχνική διαπραγμάτευση έχει κολλήσει σε πολλά σημεία και χρειάζονται δραστικές πολιτικές αποφάσεις, για να ξεπεραστεί η εμπλοκή», επισήμανε χθες στο newmoney.gr πηγή με άμεση γνώση των διαπραγματεύσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα τρία μεγάλα «αγκάθια» που προέκυψαν ύστερα και από την ανεπιτυχή προσπάθεια σύγκλισης στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών ανάμεσα στους συναρμόδιους υπουργούς και τους τεχνοκράτες των δανειστών, είναι:
1. Τα αυστηρότερα όρια υπαγωγής στο διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη τα οποία ζητούν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, προκειμένου να περιοριστεί δραστικά η περίμετρος των δανειοληπτών που θα μπορούν να μπουν κάτω από την καινούργια ομπρέλα προστασίας της πρώτης κατοικίας. Υπολογίζεται ότι με τις αλλαγές που θέλουν οι θεσμοί θα καλύπτονται δάνεια συνολικού ύψους 7-8 δισ. ευρώ, ενώ με το σχέδιο της κυβέρνησης έφθαναν τα 11 δισ. ευρώ.
Κυβέρνηση και τράπεζες είχαν συμφωνήσει να ενταχθούν στο νέο πλαίσιο «κόκκινα» στεγαστικά δάνεια με υπόλοιπο οφειλής έως 130.000 ευρώ και αντικειμενική αξία πρώτης κατοικίας έως 250.000 ευρώ. Οι θεσμοί ζητούν, σύμφωνα με πληροφορίες, το όριο οφειλής να χαμηλώσει στις 100.000 ευρώ και η αξία της κατοικίας να περιοριστεί στις 180.000 ευρώ για τον άγαμο έως 230.000 ευρώ για 5μελή οικογένεια.
«Κούρεμα» φαίνεται πως θα υποστούν και τα περιουσιακά και εισοδηματικά κριτήρια. Οι καταθέσεις του οφειλέτη ζητείται να μην ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ ή, κατ’ άλλες πληροφορίες τις 5.000 ευρώ (αντί για 65.000 ευρώ στην αρχική πρόταση) και η υπόλοιπη (πλην της Α΄ κατοικίας) ακίνητη περιουσία του να μην υπερβαίνει τις 50.000 (αντί για 260.000 ευρώ), ενώ το ανώτατο εισοδηματικό όριο για μια 5μελή οικογένεια ζητείται να προσγειωθεί στις 30.950 ευρώ, έναντι 36.000 ευρώ στο αρχικό σχέδιο. Επίσης, οι Ευρωπαίοι ζητούν να καλύπτονται δάνεια που «κοκκίνισαν» έως τις 31 Οκτωβρίου 2018, αντί για τις 31 Δεκεμβρίου.
2. Η δυνατότητα να συμπεριληφθούν στο νέο πλαίσιο επαγγελματικά δάνεια με ενέχυρο πρώτης κατοικίας. Η κυβέρνηση επιμένει να καλυφθούν τα εν λόγω δάνεια από το νέο σχήμα προστασίας, ενώ οι θεσμοί θέτουν ως προϋπόθεση τα κριτήρια ένταξης να είναι πολύ χαμηλότερα: το υπόλοιπο οφειλής να μην ξεπερνά τις 50.000 ευρώ και η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας να μην υπερβαίνει τις 130.000 ευρώ.
3. Οι επιπλέον δικλείδες ασφαλείας που ζητούν οι Ευρωπαίοι για την αποδοτική λειτουργία του νέου συστήματος. Η κυβέρνηση είχε δεσμευτεί να καταθέσει Ενιαίο Πτωχευτικό Νόμο για τα φυσικά πρόσωπα μέχρι τα τέλη Μαρτίου, ώστε να αντικατασταθεί μια σειρά διατάξεων του νόμου Κατσέλη που δίνουν στους στρατηγικούς κακοπληρωτές «παράθυρο» να παίξουν καθυστερήσεις, προσφεύγοντας στα δικαστήρια.
Οι επίμαχες διατάξεις επιτρέπουν στους δανειολήπτες να καταθέσουν αίτηση δικαστικής ρύθμισης και να μπουν έτσι στο απυρόβλητο. Η καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις για το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας συμπαρέσυρε τον νέο Πτωχευτικό Νόμο. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί τονίζουν, λοιπόν, ότι θα πρέπει να προχωρήσει το θέμα άμεσα, διότι διαφορετικά θα εξακολουθούν να ισχύουν προβληματικές διατάξεις του νόμου Κατσέλη, οι οποίες θα υποσκάψουν την αποδοτικότητα του καινούργιου νόμου για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Επιπλέον, ζητούν εγγυήσεις ότι οι αιτήσεις υπαγωγής στο διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη θα διεκπεραιώνονται μέσα σε 3 μήνες, όπως υπόσχεται η κυβέρνηση.
Με δεδομένες τις δυσκολίες σύγκλισης στα παραπάνω σημεία, οι πιθανότητες συμφωνίας και κατάθεσης του νομοσχεδίου για την πρώτη κατοικία στη Βουλή πριν από το Euro Working Group της προσεχούς Δευτέρας φαίνονται περιορισμένες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη αρμόδιες πηγές ανέφεραν ότι υπάρχει χρόνος έως τις 5 Απριλίου, αλλά άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμα και να κατατεθεί μονομερώς το νομοσχέδιο, εάν δεν υπάρξει συμφωνία, παρότι πρόσθεσαν πως «ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν συζητείται καν στην παρούσα φάση, δουλεύουμε στο σενάριο να τα βρούμε».
Σημειώνεται ότι την 1η Απριλίου οι επικεφαλής των τεχνοκρατών των δανειστών αναμένονται στην Αθήνα, για να εξετάσουν τις εκκρεμότητες της δεύτερης μεταμνημονιακής αξιολόγησης και να ανοίξουν την αυλαία της τρίτης. Η τρίτη έκθεσή τους για την Ελλάδα θα δημοσιοποιηθεί στις 5 Ιουνίου.