Σημαντικές αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων, για πρώτη φορά έπειτα από 14 χρόνια, και μέτρα ενίσχυσης του εισοδήματος των πολιτών με αύξηση του αφορολόγητου, μείωση φόρων και εισοδηματικές ενισχύσεις για νέους, οικογένειες, μισθωτούς, συνταξιούχους και ιδιοκτήτες ακινήτων περιλαμβάνει το νομοσχέδιο, με το οποίο υλοποιούνται οι προεκλογικές δεσμεύσεις για την επόμενη χρονιά (2024), που τίθεται σε δημόσια διαβούλευση από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.
Το συνολικό ύψος των παρεμβάσεων είναι 1,1 δισ. ευρώ τον χρόνο (δηλαδή 4,4 δισ. για την επόμενη τετραετία), ενώ επιπλέον 385 εκατ. ευρώ είναι το όφελος από τις ρυθμίσεις που θα ισχύσουν από φέτος.
Από 1η Ιανουαρίου 2024 αυξάνονται οι μισθοί όλων των δημοσίων υπαλλήλων (663.000) και παράλληλα αυξάνονται μια σειρά από επιδόματα και επιπλέον παροχές που λαμβάνουν (αύξηση οικογενειακής παροχής, επιδόματος θέσης ευθύνης, επιδόματος ιδιαιτέρων συνθηκών εργασίας, παραμεθορίου κ.ά.). Το μέσο ετήσιο όφελος για τον κάθε δημόσιο υπάλληλο, από το συνδυασμό των παραπάνω αυξήσεων, ανέρχεται σε επιπλέον 1.292 ευρώ μικτά ή 800 ευρώ καθαρά.
Μάλιστα, το μέσο ετήσιο όφελος ανά υπάλληλο αυξάνεται σε 2.084 ευρώ μικτά ή 1.476 ευρώ καθαρά, αν συνυπολογιστούν και οι επιπλέον αυξήσεις ή απαλλαγές που εφαρμόζονται από το 2023 (κατάργηση ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, κατάργηση ειδικής εισφοράς 1% υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων, διευθέτηση μισθολογικών αιτημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων, αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί κ.ά.).
Πρόκειται επομένως για μια μεσοσταθμική ετήσια ωφέλεια ενός –και παραπάνω– επιπλέον μισθού για κάθε δημόσιο υπάλληλο.
Όφελος 1.476 ευρώ δηλαδή (πάνω από έναν επιπλέον μισθό) με το νέο μισθολόγιο
Με τις αυξήσεις που θα εφαρμοστούν από 1/1/2024 προκύπτει μεσοσταθμική αύξηση 6,5% στα μισθολόγια των δημοσίων υπαλλήλων και περίπου 10,5% αύξηση στις απολαβές τους από το σύνολο των παρεμβάσεων που υλοποιούνται την περίοδο 1/2023 ως 1/2024. Από τον συνυπολογισμό όλων των παρεμβάσεων προκύπτει πως ο κάθε δημόσιος υπάλληλος θα έχει μεσοσταθμικά ετήσια καθαρή ωφέλεια της τάξεως των 1.476 ευρώ, δηλαδή πάνω από έναν επιπλέον μισθό κατ’ έτος.
Οι αυξήσεις που θα εφαρμοστούν από 1/1/2024 κατανέμονται ως εξής:
1) Καθολική αύξηση 70 ευρώ. Αυξάνεται κατά 70 ευρώ μικτά ο βασικός μισθός όλων των δημοσίων υπαλλήλων. Αφορά τόσο στους υπαλλήλους που εντάσσονται στο ενιαίο μισθολόγιο (463.000) όσο και σε εκείνους που εντάσσονται στα ειδικά μισθολόγια (200.000). Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 557,5 εκατ. ευρώ κατ’ έτος. Η οριζόντια αυτή αύξηση ευνοεί τους χαμηλόμισθούς, καθώς δίδεται όχι σε ποσοστιαία, αλλά σε σταθερή βάση.
2) Αύξηση οικογενειακής παροχής. Την οικογενειακή παροχή λαμβάνει το 50,3% των δημοσίων υπαλλήλων (334.000) και σήμερα κυμαίνεται σε 50 ευρώ για υπάλληλο με ένα τέκνο, 70 ευρώ για δύο τέκνα, 120 ευρώ για τρία τέκνα, 170 ευρώ για τέσσερα τέκνα και συν 70 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο (μικτά). Από 1/1/2024 τα ποσά αυξάνονται σε 70 ευρώ για ένα τέκνο, 120 ευρώ για δυο τέκνα, 170 ευρώ για τρία τέκνα, 220 ευρώ για τέσσερα τέκνα και συν 70 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο. Συνεπώς ένας δημόσιος υπάλληλος με ένα τέκνο θα λάβει επιπλέον αύξηση 20 ευρώ και με δύο και άνω παιδιά επιπλέον 50 ευρώ κ.ο.κ. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 155 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
3) Αύξηση κατά 30% του επιδόματος θέσης ευθύνης. Το επίδομα θέσης ευθύνης το λαμβάνουν περίπου 65.000 δημόσιοι υπάλληλοι. Αφορά τμηματάρχες, υποδιευθυντές, διευθυντές, γενικούς διευθυντές, ενώ αντιστοίχως αφορά και στα επιδόματα θέσεως ευθύνης των ενστόλων των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, των ιατρών του ΕΣΥ, των ερευνητών, των προϊσταμένων εκπαίδευσης κ.λπ.. Έτσι, ένας τμηματάρχης θα λάβει επιπλέον 87 ευρώ, ένας υποδιευθυντής 105 ευρώ, ένας διευθυντής 135 ευρώ και ένας γενικός διευθυντής 300 ευρώ περισσότερα τον μήνα. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 51,6 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
4) Αύξηση κατά 15 ευρώ του επιδόματος ιδιαιτέρων συνθηκών εργασίας των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας που είναι έγγαμοι ή έχουν παιδιά. Πρόκειται για ειδικό επίδομα που το λαμβάνουν 112.000 δικαιούχοι. Το εν λόγω επίδομα αναπροσαρμόζεται από 55 ευρώ σε 70 ευρώ για τους έγγαμους χωρίς τέκνα και από 115 ευρώ σε 130 ευρώ για τους έγγαμους με τέκνα. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 20,2 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
5) Αύξηση κατά 30% του επιδόματος παραμεθορίου. Το επίδομα παραμεθορίου αυξάνεται από 100 στα 130 ευρώ και αφορά 21.200 στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, του Λιμενικού, της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 7,7 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
6) Επιπλέον αύξηση μισθών των μελών ΔΕΠ (Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό) και θέσπιση ειδικού επιδόματος βιβλιοθήκης, με συνολική μεσοσταθμική αύξηση αμοιβών κατά 10%. Συγκεκριμένα, αναπροσαρμόζεται, αναδρομικά από 07/10/2022, το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ (12.500 δικαιούχοι) σε συμμόρφωση με τις σχετικές αποφάσεις του ΣτΕ. Η αύξηση αυτή είναι επιπλέον της αύξησης των 70 ευρώ και της οικογενειακής παροχής που θα λάβουν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι και αναλύθηκε παραπάνω. Το δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 49,8 εκατ. ευρώ για την περίοδο από 07/10/2022 έως 31/12/2023 και σε επιπλέον 40,5 εκατ. ευρώ κατ’ έτος από 1/1/2024 και μετά.
Αναλυτικά για τα ΔΕΠ:
- Αυξάνεται στα μέλη ΔΕΠ των ΑΕΙ (Πανεπιστήμια, Πολυτεχνεία, Ανώτατη Σχολή Καλών τεχνών, ΑΣΠΑΙΤΕ), επιπλέον των ανωτέρω και σε συμμόρφωση με τις αποφάσεις του ΣτΕ, ο βασικός μισθός κατά 5%.
- Χορηγείται στα μέλη ΔΕΠ των ΑΕΙ, επιπλέον των ανωτέρω και σε συμμόρφωση με τις αποφάσεις του ΣτΕ, ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης από 100 έως 200 ευρώ ανάλογα την εκπαιδευτική βαθμίδα.
- Αυξάνεται ο βασικός μισθών διδακτικού προσωπικού άλλων φορέων της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ΑΣΕΙ, ΑΕΑ, ΑΕΝ, ΙΕΠ) από 2,5% έως 4% και χορηγείται ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης από 100 έως 150 ευρώ, αναλόγως την εκπαιδευτική βαθμίδα.
7) Αυξάνεται η χιλιομετρική αποζημίωση των υπαλλήλων από τα 0,15 ευρώ στα 0,20 ευρώ (κατά 33%) για μετακινήσεις που αφορούν υπηρεσιακές ανάγκες. Επιπλέον αναπροσαρμόζονται οι δαπάνες διανυκτέρευσης στο εσωτερικό από 25% έως 33%, καθώς και στο εξωτερικό κατά 10%. Αφορά το σύνολο των φυσικών προσώπων που μετακινούνται με εντολή Δημοσίου για υπηρεσιακές ανάγκες. Το επιπλέον δημοσιονομικό κόστος ανέρχεται σε 25 εκατ. ευρώ κατ’ έτος.
Το συνολικό δημοσιονομικό κόστος των παρεμβάσεων που αφορούν τόσο το Ενιαίο όσο και τα Ειδικά Μισθολόγια ανέρχεται σε 857,5 εκατ. ευρώ μικτά ή 530 εκατ. ευρώ καθαρά, (μετά από κρατήσεις και φόρο εισοδήματος) κατ’ έτος από το 2024 και εφεξής. Επιπλέον υπάρχει επιπρόσθετο κόστος 49,8 εκατ. ευρώ για το 2023 που αφορά την αναδρομική αναπροσαρμογή μισθολογίου των μελών ΔΕΠ.
Παραδείγματα με μισθούς δημοσίων υπάλληλων
Α) Δημόσιος Υπάλληλος με 2 παιδιά θα δει αύξηση 70 περίπου ευρώ τον μήνα στον μισθό του και επιπλέον 50 ευρώ αύξηση της οικογενειακής παροχής για τα δυο παιδιά. Συνολικό ετήσιο όφελος: 1.440 ευρώ. Αν ο υπάλληλος αυτός κατέχει και την θέση τμηματάρχη τότε θα έχει επιπλέον όφελος της τάξεως των 87 ευρώ τον μήνα λόγω της αύξησης κατά 30% του επιδόματος θέσης ευθύνης. Επομένως το συνολικό ετήσιο όφελος κυμαίνεται στα 2.484 ευρώ μικτά ή 1.540 ευρώ καθαρά. Στο συνολικό όφελος θα πρέπει να συνυπολογιστεί και η αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί που θα αποφέρει επιπλέον όφελος 220 ευρώ τον χρόνο.
Β) Αντισυνταγματάρχης του Στρατού Ξηράς με δυο παιδιά θα δει 70 ευρώ τον μήνα αύξηση μισθού και επιπλέον 50 ευρώ αύξηση της οικογενειακής παροχής για τα δυο τέκνα. Επιπλέον, θα δει αύξηση 180 ευρώ τον χρόνο από την αύξηση του επιδόματος ιδιαιτέρων συνθηκών εργασίας των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και αύξηση 144 ευρώ τον χρόνο λόγω της αύξησης του επιδόματος θέσης ευθύνης. Αν ο συγκεκριμένος αξιωματικός υπηρετεί στην παραμεθόριο τότε έχει επιπλέον ετήσιο όφελος της τάξεως των 360 ευρώ λόγω της αύξησης κατά 30% του επιδόματος παραμεθορίου. Συνολικό ετήσιο όφελος από όλες τις αυξήσεις: 2.124 ευρώ μικτά ή 1.316 ευρώ καθαρά τον χρόνο. Στο συνολικό όφελος θα πρέπει να συνυπολογιστεί και η αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί που θα αποφέρει επιπλέον όφελος 220 ευρώ τον χρόνο.
Γ) Υπάλληλος πανεπιστημιακής εκπαίδευσης σε θέση Διευθυντή με 1 παιδί θα δει 70 ευρώ τον μήνα αύξηση μισθού και επιπλέον 20 ευρώ τον μήνα αύξηση της οικογενειακής παροχής για το παιδί. Επιπλέον θα δει 30% αύξηση του επιδόματος θέσης ευθύνης που λαμβάνει, δηλαδή επιπλέον 135 ευρώ τον μήνα. Ετήσιο όφελος: 2.700 ευρώ μικτά ή 1674 ευρώ καθαρά.
Δ) Υπάλληλος υποχρεωτικής εκπαίδευσης με 2 παιδιά θα λάβει 70 ευρώ τον μήνα αύξηση μισθού και επιπλέον 50 ευρώ αύξηση της οικογενειακής παροχής για τα δυο τέκνα. Συνολικό ετήσιο όφελος: 1.440 ευρώ μικτά ή 893 ευρώ καθαρά. Η ποσοστιαία αύξηση των εισοδημάτων του ξεπερνά το 12%.
Ε) Λέκτορας με 2 παιδιά με αποδοχές 1.889 ευρώ (μέχρι 31/12/2022) θα δει αύξηση του μισθού του στις 2.208 ευρώ λόγω και της επιπλέον αύξησης που θα λάβει κατ’ εφαρμογή των σχετικών αποφάσεων του ΣτΕ, αλλά και της θέσπισης του επιδόματος βιβλιοθήκης. Στην αύξηση αυτή συμπεριλαμβάνεται η οριζόντια αύξηση 70 ευρώ καθώς και η αύξηση της οικογενειακής παροχής για τα δυο παιδιά (επιπλέον 50 ευρώ). Η συνολική αύξηση των αποδοχών του από όλα τα παραπάνω ξεπερνά το 16,8%.
Μείωση φορολογίας εισοδήματος
Μειώνεται ο φόρος εισοδήματος για τους φορολογούμενους με παιδιά, για τα εισοδήματα που θα αποκτηθούν από το 2024, για τους οποίους έμμεσα αυξάνεται το αφορολόγητο όριο.
Συγκεκριμένα με την αναπροσαρμογή της έκπτωσης φόρου αυξάνεται το αφορολόγητο κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες που έχουν παιδιά και διαμορφώνεται ως εξής: από 9.000 σε 10.000 ευρώ για οικογένειες με 1 παιδί, από 10.000 σε 11.000 ευρώ για δύο παιδιά, από 11.000 σε 12.000 για τρία παιδιά κ.ο.κ. από 1/1/2024. Ωφελούμενοι είναι 1,34 εκατ. φορολογούμενοι (με περισσότερα από 4 εκατ. μέλη οικογενειών) με εξαρτώμενα τέκνα και το ετήσιο κόστος διαμορφώνεται στα 135 εκατ. ευρώ.
Ενδεικτικά, το όφελος για τις οικογένειες με δύο παιδιά είναι 220 ευρώ το χρόνο, το οποίο θα φανεί μέσα στη χρονιά μέσω της μείωσης της παρακράτησης του φόρου εισοδήματος.
Η ισχύουσα και η νέα έκπτωση του φόρου εισοδήματος κλιμακώνεται ως εξής:
Μείωση ΕΝΦΙΑ
Από το 2024 ισχύει μείωση 10% για κατοικίες φυσικών προσώπων που ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρες. Η έκπτωση θα υπολογίζεται στο συνολικό ποσό του φόρου και θα δίνεται αναλογικά για τις ημέρες του έτους που είναι ασφαλισμένη η κατοικία. Η ασφάλιση πρέπει να αφορά το σύνολο της αξίας του ακινήτου επί της οποίας υπολογίζεται ο ΕΝΦΙΑ. Οι λεπτομέρειες εφαρμογής της διάταξης θα καθοριστούν με Υπουργική απόφαση.
Market Pass
Παρατείνεται για τρεις μήνες (έως και τον Οκτώβριο του 2023) η χορήγηση της μηνιαίας οικονομικής ενίσχυσης για την κάλυψη μέρους του αυξημένου κόστους των νοικοκυριών λόγω της αύξησης του πληθωρισμού (Market Pass). Οι αιτήσεις θα εξετασθούν με βάση τα εισοδήματα του 2022, δηλαδή τα εκκαθαριστικά σημειώματα που θα εκδοθούν φέτος.
Το ύψος της ενίσχυσης ανά νοικοκυριό ανέρχεται σε 10% επί του μηνιαίου ύψους αγορών, που είναι 220 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό, συν 100 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος έως 1.000 ευρώ αγορών. Συνεπώς, η ενίσχυση κυμαίνεται από 22 έως 100 ευρώ το μήνα (66 έως 300 ευρώ για το τρίμηνο της παράτασης). Δεν επιτρέπεται η ανάληψη του ποσού ή η μεταφορά του σε τρίτον.
Η οικονομική ενίσχυση είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τις τράπεζες και δεν υπολογίζεται στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή οποιασδήποτε παροχής κοινωνικού ή προνοιακού χαρακτήρα.
Παραμένουν τα ίδια κριτήρια, εισοδηματικά (έως 16.000 ευρώ ο άγαμος, 24.000 ευρώ ο έγγαμος συν 5.000 ευρώ για κάθε παιδί μετά το πρώτο) και περιουσιακά (έως 250.000 ευρώ ο άγαμος, 400.000 ευρώ ο έγγαμος).
Η ενίσχυση χορηγείται σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα ή σε τραπεζικό λογαριασμό. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιλέξει την ψηφιακή κάρτα, η ενίσχυση θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αγορές σε καταστήματα τροφίμων και λαϊκές αγορές.
Επίσης, η ψηφιακή χρεωστική κάρτα θα παραμείνει ενεργοποιημένη έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023. Αν ο δικαιούχος επιλέξει την πίστωση σε τραπεζικό λογαριασμό, θα λαμβάνει το 80% της ενίσχυσης, η οποία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς περιορισμούς.
Το δημοσιονομικό κόστος για το 2023 είναι 251 εκατ. ευρώ ενώ οι ωφελούμενοι είναι 2,8 εκατ. νοικοκυριά με 7,5 εκατ. μέλη.
Youth Pass
Θεσπίζεται από φέτος το Youth Pass ύψους 150 ευρώ για νέους 18 και 19 ετών που αποτελεί ουσιαστικά τη μονιμοποίηση του «Freedom Pass», το οποίο είχε χορηγηθεί κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Η ενίσχυση θα καταβάλλεται κάθε χρόνο με τη μορφή ψηφιακής χρεωστικής κάρτας, για την πραγματοποίηση αγορών ή τη λήψη υπηρεσιών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών. Δικαιούχοι είναι όσοι την 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους έχουν συμπληρώσει το 18ο και 19ο και δεν έχουν συμπληρώσει το 20ο έτος της ηλικίας τους.
Η ψηφιακή χρεωστική κάρτα του δικαιούχου παραμένει ενεργοποιημένη για δύο χρόνια μετά την έκδοσή της.
Το Youth Pass θα καταβληθεί τον Σεπτέμβριο. Το κόστος είναι 30 εκατ. ευρώ για το 2023 και οι ωφελούμενοι: περίπου 200.000 νέοι 18 και 19 ετών.
Φαρμακευτική δαπάνη
Μονιμοποιείται από την 1η Ιανουαρίου 2024 η μηδενική συμμετοχή στη φαρμακευτική δαπάνη για τους συνταξιούχους από τους οποίους κόπηκε σταδιακά κατά την περίοδο 2016-2019 το ΕΚΑΣ. Το κόστος είναι 38 εκατ. ευρώ και οι ωφελούμενοι είναι περίπου 200.000 πρώην δικαιούχοι ΕΚΑΣ.
Πλαφόν στα ενοίκια που καταβάλλει το Δημόσιο
Ορίζεται για το έτος 2023 πλαφόν 3% στις αυξήσεις των ενοικίων που καταβάλλει το Δημόσιο και οι φορείς του Δημόσιου τομέα για τη στέγαση κρατικών υπηρεσιών.
Αυξήσεις σε 9.500 συνταξιούχους
Πρόκειται για αύξηση συντάξεων σε 9.500 δικαιούχους που εντάσσονται στην ειδική κατηγορία «μικρό Δημόσιο» του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ). Αφορά κυρίως συνταξιούχους παθόντες εν υπηρεσία, θύματα τρομοκρατικών επιθέσεων, καλλιτέχνες, λογοτέχνες κ.ά. Η πλειονότητα τους (περίπου 8.000) θα δουν αύξηση 7,75% στις συντάξιμες αποδοχές τους, ενώ οι υπόλοιποι θα δουν αυξήσεις μεγαλύτερες του 7,75% με αναδρομική μάλιστα ισχύ από το 2017.
Αξιολόγηση οικονομικών προγραμμάτων
Θεσπίζεται αρμοδιότητα του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου για τον υπολογισμό της δημοσιονομικής επίπτωσης των προγραμμάτων των πολιτικών κομμάτων, σύμφωνα με μεθοδολογία που θα αναπτύξει το Συμβούλιο. Η αξιολόγηση θα γίνεται με πρωτοβουλία των κομμάτων.
Διαβάστε ακόμη
Στουρνάρας: Δεν είμαστε πλέον το μαύρο πρόβατο – Το «τρίλημμα» που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες
Σάμουελ Τιλερέι (S&P Global): Υπό παρακολούθηση η νέα ελληνική κυβέρνηση για την αναβάθμιση (pics)
Εκλεισε το deal: Στα χέρια της ιταλικής Reale η Υδρόγειος Ασφαλιστική
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ