Mε ένα ελιγμό, η τύχη του οποίου θα κριθεί όπως όλα δείχνουν από την ελληνική δικαιοσύνη ρίχνει την αυλαία στις αυξήσεις διοδίων της Αττικής Οδού, ο υπουργός Υποδομών, Χρίστος Σπίρτζης.
Με πράξη νομοθετικού περιεχομένου, η οποία υπογράφτηκε χθες, η κυβέρνηση (αν δεν μεσολαβήσει κάποια άλλη δικαστική εξέλιξη) τινάζει στον αέρα τουλάχιστον έως το επόμενο τρίμηνο την ανατίμηση των διοδίων που προέβλεπε δύο διαδοχικές αυξήσεις. Από την 1 Ιουλίου στα 3 ευρώ από 2,80 σήμερα και από 1 Ιανουαρίου του 2020 στα 3.30 ευρώ, μεταφέροντας το μπαλάκι στην επόμενη κυβέρνηση. Σημειώνεται ότι για τις αλλαγές στα διόδια με αυξήσεις από 1 Ιανουαρίου και αντίστοιχα από 1 Αυγούστου του 2019 είχε ενημερώσει η κοινοπραξία το υπουργείο από τις 28 Δεκεμβρίου του 2018.
Ωστόσο οι αυξήσεις αυτές ανεστάλησαν με τις προτροπές του υπουργείου και την συνέχιση των διαπραγματεύσεων για την επέκταση της σύμβασης παραχώρησης που λήγει το 2024 με διάφορα ανταλλάγματα.
Η προκήρυξη ωστόσο των εκλογών έβαλλε οριστικό τέλος σε κάθε σχεδιασμό και επανέφερε το αίτημα για αυξήσεις στα διόδια. Πρόκειται για μία απόφαση που εκλαμβάνεται και ως προσπάθεια των μεγαλομετόχων της Αττικής Οδού να μην αιφνιδιάσουν την επόμενη κυβέρνηση, θεωρώντας ότι οι αυξήσεις αν δεν γίνονταν πριν τις εκλογές δεν θα γίνονταν ποτέ.
Ωστόσο το φρένο Σπίρτζη προλειαίνει το έδαφος και για την στάση που θα κρατήσει η Αξιωματική Αντιπολίτευση, η οποία επίσης έχει ταχθεί κατά της απόφασης της κοινοπραξίας χαρακτηρίζοντας την μονομερής κίνηση.
Εάν η δικαιοσύνη στην οποία ετοιμάζεται να προσφύγει η εταιρεία δεν ανατρέψει τα δεδομένα, κρίνοντας ότι η παρεμπόδιση των αυξήσεων συνιστά αντισυμβατική συμπεριφορά από την στιγμή που αποτελούν όρο της σύμβασης τότε οι αλλαγές στα τιμολόγια της Αττικής Οδού θα δοκιμαστούν.
Αργά χθες το απόγευμα η κοινοπραξία του έργου που συγκροτούν δύο από τις μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες της χώρας, η Ελλάκτωρ (ελέγχει το 65,8%) και η ΑΒΑΞ (τo 34,2%), προανήγγειλε προσφυγή στην δικαιοσύνη, επικαλούμενη την παρεμπόδιση της καθόλα νόμιμης αύξησης των διοδίων και δηλώνει ότι επιφυλάσσεται καθώς δεν έχει δημοσιευτεί η ΠΝΠ.
«Διαπιστώνεται πως πάνω από την αξιοπιστία της χώρας και του Ελληνικού Δημοσίου ως αντισυμβαλλόμενου συνεπούς προς τις Συμβατικές του υποχρεώσεις έναντι των επενδυτών, προτάσσεται το πολιτικό κόστος, με θύμα το Κράτος Δικαίου» αναφέρει μεταξύ άλλων η ανακοίνωση.
Η κοινοπραξία του έργου επικαλείται αυξήσεις που βάσει της σύμβασης παραχώρησης είναι άνω των 3.77 ευρώ αλλά για κοινωνικούς λόγους δεν εφαρμόστηκαν.
Ωστόσο, το timing της αναπροσαρμογής των τιμολογίων φαίνεται ότι δεν ήταν το κατάλληλο αφού η ανακοίνωση για τις νέες τιμές στις 14 Ιουνίου αποτέλεσε «αιτία πολέμου» για τον κ. Σπίρτζη και ερμηνεύτηκε ως ένα μεγάλο πλήγμα στην ρητορική του για μείωση διοδίων ειδικά σε μια ευαίσθητη περίοδο όπως είναι η προεκλογική.
Από την πρώτη στιγμή ο υπουργός και το επιτελείο του επεξεργάστηκαν όλα τα πιθανά σενάρια για το πάγωμα των αυξήσεων. Σύμφωνα με πληροφορίες εξετάστηκε ακόμη και η προσφυγή σε διαιτησία ωστόσο η ιδέα γρήγορα εγκαταλείφθηκε καθώς θεωρήθηκε χαμένη υπόθεση.
Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου κρίθηκε η πιο ασφαλής λύση αφού εμποδίζει με τον πλέον άμεσο τρόπο τις αυξήσεις και μεταφέρει οριστικά το πρόβλημα στο επόμενο κυβερνητικό σχήμα.
Με βάση τα όσα ορίζει η ΠΝΠ, η απόφαση πρέπει να κατατεθεί εντός 40 ημερών από την υπογραφή της στην βουλή και να κυρωθεί μέσα σε ένα τρίμηνο. Σε διαφορετική περίπτωση παύει η ισχύς της. Οι χρόνο αυτοί και με δεδομένο ότι η βουλή έχει κλείσει θα ξεκινήσουν να μετρούν αμέσως μετά τις εκλογές.
Με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, η κυβέρνηση ζητά να ανασταλούν οι αυξήσεις μέχρι να τεκμηριωθεί από την κοινοπραξία η αναγκαιότητά τους ενώ προβλέπει αφού ελεγχθούν τα στοιχεία που θα προσκομίσει, υπουργική απόφαση με την οποία θα καθορίζεται ο ακριβής χρόνος επιστροφής της Αττικής Οδού στο δημόσιο.
Από την κοινοπραξία πάντως αφήνουν σαφείς αιχμές υποστηρίζοντας ότι «το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών μέσω των στοιχείων που έχει στη διάθεσή του και του υποβάλλονται περιοδικά από την Αττική Οδός Α.Ε σύμφωνα με τα όσα ορίζει η Σύμβαση Παραχώρησης» έχει σαφή εικόνα των δεδομένων του αυτοκινητοδρόμου. Όπως μάλιστα αναφέρουν βάσει των στοιχείων αυτών μέχρι το τέλος του 2018 η απόδοση της επένδυσης των μετόχων ανήλθε σε 6,23%, η οποία υπολείπεται σημαντικά του Συμβατικά ανώτατου προβλεπόμενου ορίου του 13,1%.
Ως εκ τούτου, σημειώνεται ότι δεν έχει επιτευχθεί η συμβατικά ορισθείσα απόδοση επί της επένδυσης και δεν στοιχειοθετείται η πρόωρη επιστροφή του δρόμου στο ελληνικό δημόσιο.
Τονίζουν μάλιστα ότι σήμερα οι μεν αυξήσεις μπορεί να οδηγούνται εξαναγκαστικά σε αναστολή, ωστόσο όταν η υπόθεση κριθεί ενώπιον της ελληνικής δικαιοσύνης, οι Έλληνες πολίτες – στο σύνολό τους κι όχι μόνο αυτοί που επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν τον αυτοκινητόδρομο – θα επιβαρυνθούν πολλαπλάσια, καλούμενοι να πληρώσουν τις αποζημιώσεις που θα επιδικαστούν.