Όταν ο Pascal Saint-Amans αποχώρησε από τον ΟΟΣΑ, το 2022, το τοπίο στην παγκόσμια εταιρική φορολόγηση είχε αλλάξει- εν πολλοίς χάρη στον ίδιο. Ως επικεφαλής του τμήματος φορολογίας του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, ο Αμάν και η ομάδα του εργάστηκαν για περισσότερο από μία δεκαετία, προκειμένου να αναγκάσουν τις μεγάλες πολυεθνικές να μην επωφελούνται από φορολογικούς παραδείσους και να πληρώνουν έναν ελάχιστο φόρο στα κέρδη τους. Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας ήταν η ιστορική διεθνής συμφωνία του 2021, που επιβάλλει ελάχιστο φόρο 15% στις πολυεθνικές με υψηλά κέρδη.
Ως αρχιτέκτονας της ιστορικής αυτής συμφωνίας, ο Πασκάλ Σεν Αμανς θεωρείται ένας από τους πιο επιδραστικούς διεθνείς πρεσβευτές της φορολογικής δικαιοσύνης. Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής παραμένουν στην κορυφή της ατζέντας του, τώρα που πλέον εργάζεται ως σύμβουλος επιχειρήσεων, οργανισμών και κυβερνήσεων.
Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής πρέπει να βρίσκεται στην καρδιά της φορολογικής πολιτικής και στην Ελλάδα μας είπε, στη συνομιλία που είχαμε στο πλαίσιο του 20ου Athens Tax Forum, που διοργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Επιμελητήριο. Παράλληλα, εξήγησε γιατί το επίπεδο της φορολογίας στην Ελλάδα δεν μπορεί να μειωθεί.
«Στην Ελλάδα, πράγματι, το ποσοστό φόρων προς το ΑΕΠ βρίσκεται λίγο πάνω από το 40%, γεγονός που την τοποθετεί πάνω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Έχετε μία μεγάλη κοινωνική οικονομία, είχατε μείνει πίσω για μεγάλο χρονικό διάστημα στην είσπραξη φόρων, είχατε εκτεταμένη φοροδιαφυγή και φορολογικές απάτες. Και όλα αυτά είδαμε ότι οδήγησαν στη μεγάλη οικονομική κρίση, στις αρχές του 2010. Άρα, η Ελλάδα πρέπει να διατηρήσει το επίπεδο της φορολογίας, ενώ παράλληλα πρέπει να προωθήσει τις επενδύσεις. Αυτή είναι μια δύσκολη άσκηση ισορροπίας.
Επίσης, η καταπολέμηση της φορολογικής απάτης, η οποία έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο, πρέπει να συνεχιστεί αν θέλετε να στηρίξετε την οικονομία σας.»
Η μεταμόρφωση της ελληνικής οικονομίας
Ο Πασκάλ Σεν Αμάν προτείνει στις ελληνικές αρχές να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρουν τα ψηφιακά εργαλεία, οι νέοι δίαυλοι επικοινωνίας και η μεγάλη αύξηση των εσωτερικών και εξωτερικών πηγών δεδομένων, όπως περιγράφονται στην πρόταση “Tax Administration 3.0: The Digital Transformation of Tax Administration” του ΟΟΣΑ.
«Έρχομαι στην Ελλάδα κάθε χρόνο ως τουρίστας, όπως και πολλοί Γάλλοι» μας είπε. «Πριν από 20 χρόνια η Ελλάδα ήταν καθαρά μια οικονομία μετρητών. Αυτό δεν ισχύει πλέον. Είναι μία μεγάλη μεταμόρφωση. Νομίζω ότι η φορολογική διοίκηση, ο φορολογικός επίτροπος, ο Γιώργος Πιτσιλής πραγματοποίησε μία τεράστια αλλαγή που ήταν καλή για την οικονομία, αφού αν κάποιοι δεν πληρώνουν τους φόρους, κάποιοι άλλοι θα πληρώσουν, και αυτό είναι άδικο.
Το να μπει η οικονομία στον επίσημο τομέα ήταν ένα τεράστιο έργο και νομίζω ότι πρέπει να συνεχιστεί. Δεν πρέπει να χαλαρώσετε σε αυτό το μέτωπο. Σήμερα οι φορολογικές διοικήσεις έχουν νέους τρόπους εκσυγχρονισμού. Αυτό είναι που αποκαλούμε Φορολογική Διοίκηση 3.0., που αποτελεί ένα τρόπο ενσωμάτωσης της συμμόρφωσης απευθείας μέσω εφαρμογών. Γνωρίζω ότι η φορολογική διοίκηση στην Ελλάδα κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, όπως κάνουν και πολλές άλλες φορολογικές διοικήσεις σε άλλες χώρες. Αυτή είναι μία θετική πορεία».
Very excited with today release of my book: Paradis Fiscaux Comment on a changé le cours de l’histoire. For those who don’t understand tax and those who love tax. The inside story of ending bank secrecy and setting the Global minimum tax @EditionsduSeuil https://t.co/ynLrIwKXH8 pic.twitter.com/ZRstvX80V7
— Pascal Saint-Amans (@PSaintAmans) May 5, 2023
Επιβολή τέλους άνθρακα σε αεροπορία και ναυτιλία
Για τον Π. Σεν Αμάν, μετά την επιβολή διεθνούς φόρου για τις πολυεθνικές, η επόμενη παγκόσμια πρόκληση στον τομέα της φορολογίας θα προέλθει από τη φορολόγηση των εκπομπών άνθρακα.
Όπως έχει δηλώσει σε προηγούμενη συνέντευξη, την κλιματική κρίση τελικά θα την αντιμετωπίσουν οι υπουργοί Οικονομικών και όχι οι υπουργοί Περιβάλλοντος. Ο ίδιος προβλέπει επέκταση των φόρων άνθρακα σε περισσότερους τομείς και υποστηρίζει ότι οι εξαιρέσεις για αεροπορία και ναυτιλία πρέπει να καταργηθούν.
«Η κλιματική κρίση προέρχεται από τις υπερβολικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, οπότε πρέπει να τις μειώσουμε» σημειώνει. «Πώς θα τις μειώσουμε; Με την τιμολόγησή τους. Πρέπει να επιβάλουμε ένα κόστος στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ποια είναι η αρνητική εξωτερικότητα; Ποια είναι η επίπτωση στο περιβάλλον και στο κλίμα; Αυτό σημαίνει πιθανότατα μια χρέωση 100 ευρώ ανά τόνο άνθρακα. Επίσης, χρειαζόμαστε κεφάλαια για να οργανώσουμε την κλιματική μετάβαση, για να προσαρμοστούμε, για να υλοποιήσουμε όλες τις απαραίτητες επενδύσεις που απαιτούν τρισεκατομμύρια. Σήμερα, το 60% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλο τον κόσμο έχει μηδέν κόστος. Κανένα κόστος. Το υπόλοιπο 40% φορολογούνται ή τιμολογούνται με 5 ευρώ ανά τόνο– αντί για 100 ευρώ ανά τόνο. Όμως το μήνυμα είναι ξεκάθαρο, το μέλλον είναι να επιβληθεί ένα κόστος. Αυτό μπορεί να γίνει με το σύστημα εμπορίας εκπομπών ρύπων ή μέσω της φορολόγησης. Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι τέτοιοι φόροι είναι οπισθοδρομικοί. Πλήττουν τους φτωχούς περισσότερο από τους πλούσιους και για αυτό υπάρχουν διαδηλώσεις διαμαρτυρίας εναντίον τους…
Πρέπει, λοιπόν, να τετραγωνίσουμε τον κύκλο. Να βρούμε τρόπους για αναλογικότητα της φορολόγησης του άνθρακα ή για την κατάργηση ορισμένων εξαιρέσεων που δεν δικαιολογούνται. Η αεροπορία είναι μία από αυτές τις εξαιρέσεις. Επίσης είναι και η διεθνής ναυτιλία.
Ξέρω ότι στην Ελλάδα αυτό είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα, όμως οι εκπομπές της διεθνούς ναυτιλίας βρίσκονται στο 4% των παγκόσμιων εκπομπών ρύπων. Είναι ένα ποσοστό ίσο με αυτό του συνόλου της Αφρικής. Πρέπει απλά να μπει ένα τέλος στις εξαιρέσεις και να φορολογηθούν τα καύσιμα, αυτό πρέπει να γίνει.
Μπορεί να υπάρχουν συνέπειες για τα απομακρυσμένα νησιά ή τις απομακρυσμένες αγορές, αλλά σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να κινηθούμε. Επίσης θα υπάρξει αντίκτυπος στον πληθωρισμό, ο οποίος μπορεί να μετριαστεί με επιδοτήσεις ή με άλλα ανάλογα μέτρα. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κρίση. Είδαμε τα τραγικά γεγονότα στην Ισπανία, με θανάτους από φαινόμενα που σχετίζονται άμεσα με την κλιματική αλλαγή. Πρέπει να προχωρήσουμε στην πράσινη μετάβαση και αυτή η μετάβαση δεν θα πραγματοποιηθεί χωρίς κάποια μορφή φορολόγησης του άνθρακα παγκοσμίως.»
Διαβάστε ακόμη
Πώς η κυβέρνηση θα πετύχει μείωση της φοροδιαφυγής κατά 2,5 δισ. ευρώ ετησίως
Θεόδωρος Φέσσας: Οι επόμενες κινήσεις του Mr. Deal Maker
Tips… χωρίς φόρο από αυτό το Σαββατοκύριακο
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα