Του Κωστή Πλάντζου
Εξαγγελίες για μειώσεις φόρων και κλιμακωτό ακατάσχετο λογαριασμό για μεγαλύτερη προστασία από τις κατασχέσεις, περιλαμβάνουν τα μέτρα που παρουσίασε στους φορείς της αγοράς ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, κύριος Γιάννης Δραγασάκης.
Ανάμεσα σε παλαιές και μελλοντικές δράσεις του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, συμπεριέλαβε και φορολογικά μέτρα, αρμοδιότητος του υπουργείου Οικονομικών, τα οποία υπερβαίνουν τον βίο αυτής της κυβέρνησης (από το 2021 και μετά), αλλά θα αποτελέσουν μέρος του προεκλογικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ για την διεκδίκηση τρίτης εντολής διακυβέρνησης.
Τα φορολογικά μέτρα που παρουσίασε περιλαμβάνουν:
α) μείωση από 1.1.2021 στους συντελεστές ΦΠΑ, όπως την εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ: κατά 2 μονάδες του υψηλού συντελεστή (από 24% σε 22%) και κατά 1 μονάδα του κανονικού (από 13% σε 12%)
β) ακατάσχετο λογαριασμό για χρήση POS,
γ) σύστημα συστήματος κλιμακωτού ακατάσχετου λογαριασμού. Με το σύστημα αυτό, όπως ανέφερε ο κύριος Δραγασάκης, οι οφειλέτες του Δημοσίου θα μπορέσουν σταδιακά να ανακτήσουν τον έλεγχο των λογαριασμών τους οι οποίοι, λόγω χρεών που έχουν προς το Δημόσιο, είναι δεσμευμένοι ακόμα και για μελλοντικά υπόλοιπα.
Τι σημαίνουν πρακτικά τα μέτρα για τον ακατάσχετο λoγαριασμό;
Ως αποτέλεσμα της υπερφορολόγησης, το βασικό ακατάσχετο όριο των 1.000-1.250 ευρώ έχει οδηγήσει στο «κλείδωμα» των λογαριασμών των οφειλετών, δημιουργώντας πρόσθετη ασφυξία στις επιχειρήσεις που προσπαθούν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους προς προμηθευτές και εργαζόμενους.
Προς το παρόν, ο επαγγελματικός λογαριασμός δεν θεωρείται ακατάσχετος, αλλά εξετάζεται να καθιερωθεί ένα είδος προστασίας, τουλάχιστον ως προς ένα ύψος καταθέσεων ή και έναντι ενός μέρους των απαιτήσεων του δημοσίου.
Το υπουργείο Οικονομικών και η ΑΑΔΕ εξετάζουν και λύσεις όπως η αλλαγή της κλιμάκωσης του ακατάσχετου ορίου (πχ από τα 1.000 στα 1.500 ευρώ) ή και ένα σύστημα αποδέσμευσης μέρους του υπολοίπου του λογαριασμού, εφόσον ο οφειλέτης φαίνεται συνεπής στη ρύθμιση του χρέους και στις πληρωμές των δόσεων.
Για παράδειγμα, αν πληρώνει τακτικά μηνιαία δόση 500 ευρώ, ο οφειλέτης θα μπορεί να κινεί μέσω του δεσμευμένου τραπεζικού λογαριασμού του ποσά έως 2.000 ή και 2.500 ευρώ (4-5 φορές το ποσό της δόσεως). Αν όμως χάσει μια πληρωμή δόσεως, τότε θα χάνει την προστασία και το ανεξόφλητο μέρος της δόσεως θα κατάσχεται. Εάν επανέλθει η πληρωμή των δόσεων στα κανονικά επίπεδα, θα του προσφέρεται και πάλι το αυξημένο ακατάσχετο όριο. Όσο η ρύθμιση τηρείται και το ποσόν της οφειλής μειώνεται, το ποσοστό απελευθέρωσης του λογαριασμού θα διευρύνεται.
13 (+1) Δράσεις και δεσμεύσεις
Οι προτάσεις που εξέθεσε ο κύριος Δραγασάκης στην νέα Διοίκηση της ΕΣΕΕ περιλαμβάνουν επίσης και ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας, που θα κατατεθεί ως νομοσχέδιο πριν τις εκλογές.
Εκτός από το σχέδιο Δραγασάκη για τις «13 Δράσεις» του υπουργείου του, ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης προανήγγειλε και τα μέτρα φορολογικής και ασφαλιστικής ελάφρυνσης των επιχειρήσεων. Όπως ανέφερε ο ίδιος:
1. Φορολογία:
• Με την νέα κλίμακα φόρου εισοδήματος που ίσχυσε για τα εισοδήματα του 2016, για εισόδημα έως 20.000 ευρώ μειώνεται ο φόρος κλίμακας από 26% σε 22%.
• Από 1.1.2019 μειώνεται ο φόρος εισοδήματος για τα νομικά πρόσωπα κατά μία μονάδα ανά έτος μέχρι το 2022 (από 29% σε 25%).
• Από 1.1.2021 μειώνονται οι συντελεστές ΦΠΑ με μείωση κατά δυο μονάδων του μεγάλου, από 24% σε 22% και κατά μια του μικρού, από 13% σε 12%.
2. Ασφαλιστικές εισφορές:
• Με το ν. 4387/2016, οι εισφορές καταβάλλονται βάσει εισοδήματος και όχι αυθαίρετα, όπως πριν, βάσει ετών δραστηριοποίησης, με όφελος για το 75% των επαγγελματιών.
• Από 1.1.2019 μειώνονται έως και 35% οι ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών, με εισόδημα πάνω από 7.000 ευρώ, μέσα από τη μείωση του συντελεστή για την κύρια σύνταξη από 20% σε 13,3%.
Ακόμα, το αμέσως επόμενο διάστημα επίκειται νέα συνολική ρύθμιση για φορολογικές και ασφαλιστικές εισφορές.
Ακατάσχετος λογαριασμός
Το σημερινό καθεστώς έχει σημαντικές αρνητικές παρενέργειες, δημιουργεί εμπλοκές και αδιέξοδα στις συναλλαγές, δεν διευκολύνει τα έσοδα του Δημοσίου και διογκώνει τη παραοικονομία. Γι’ αυτούς τους λόγους η κυβέρνηση είχε ζητήσει την αλλαγή αυτού του καθεστώτος.
Ήδη έχουν προβλεφθεί ορισμένες θετικές ρυθμίσεις και διευκολύνσεις:
– Στην περίπτωση πχ του εξωδικαστικού, η ένταξη σε αυτόν σταματά κάθε διαδικασία αναγκαστικής πληρωμής.
– Στην περίπτωση των αγροτών θεσμοθετήθηκε η αύξηση του ακατάσχετου ποσού για τις ενισχύσεις που λαμβάνουν από την ΕΕ.
Πέρα από αυτές τις ρυθμίσεις, το υπουργείο Οικονομικών εξετάζει τη δυνατότητα ύπαρξης ακατάσχετου λογαριασμού στην περίπτωση ηλεκτρονικών συναλλαγών με χρήση POS, καθώς και τη δυνατότητα ύπαρξης ενός συστήματος κλιμακωτού ακατάσχετου λογαριασμού.
Με το σύστημα αυτό, οι οφειλέτες του Δημοσίου θα μπορέσουν σταδιακά να ανακτήσουν τον έλεγχο των λογαριασμών τους, οι οποίοι λόγω χρεών που έχουν προς το Δημόσιο είναι δεσμευμένοι ακόμα και για μελλοντικά υπόλοιπα.
«Πακέτο» Δραγασάκη
Αναλυτικά, οι 13 Δράσεις του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης για την επιχειρηματικότητα, όπως τις κατέθεσε ο κύριος Δραγασάκης στην συνάντηση που είχε με τη νέα Διοίκηση της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητα (ΕΣΕΕ), αναφέρονται ως εξής:
i. Νέο πλαίσιο ίδρυσης, λειτουργίας και εποπτείας επιχειρήσεων
1. Ψηφιακή σύσταση επιχειρήσεων
Η ηλεκτρονική σύσταση επιχειρήσεων (e-ΥΜΣ) λειτουργεί, από τον Ιούλιο του 2018 για τις Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες και θα επεκταθεί σταδιακά σε όλες τις νομικές μορφές. Εντός του 2018 συστάθηκαν 1.258 επιχειρήσεις μέσω της ηλεκτρονικής υπηρεσίας με το μέσο χρόνο ίδρυσης να είναι μικρότερος από μία ημέρα (19 ώρες). Στόχος είναι η επιτάχυνση διεκπεραίωσης γραφειοκρατικών διαδικασιών, ώστε ο κερδισμένος χρόνος να διοχετεύεται σε αύξηση της παραγωγικότητάς της.
2. Απλούστευση αδειοδότησης
Μετατόπιση από τον εκ των προτέρων έλεγχο, στην “καταρχήν” ελεύθερη άσκηση δραστηριότητας και τον εκ των υστέρων έλεγχο, με στόχο τη διευκόλυνση έναρξης και λειτουργίας νέων επιχειρήσεων, κυρίως μικρών και πολύ μικρών, με βάση την αξιοποίηση νέων διοικητικών εργαλείων, όπως η χρήση τεχνολογιών πληροφορικής.
3. Νέο πλαίσιο εποπτείας
Τον Ιανουάριο 2018 ψηφίστηκε ο νόμος-πλαίσιο για την Εποπτεία των Οικονομικών Δραστηριοτήτων & την Αγορά Προϊόντων μετά από εκτεταμένη διαβούλευση με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας του ελεγκτικού έργου.
Παράλληλα προετοιμάζεται νομοσχέδιο, το οποίο θα κατατεθεί προς ψήφιση εντός του πρώτου τριμήνου του 2019, για την αναμόρφωση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ), με στόχο ταχύτερες και ποιοτικότερες υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις. Ειδικά ως προς την εποπτεία, θα προβλέπονται κυρώσεις για μη δημοσιότητα, καθώς και ειδικό μητρώο εταιρειών που δεν τηρούν υποχρεώσεις.
ii. Χρηματοδότηση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας
4. Ψηφιακό Βήμα και Ψηφιακό Άλμα
Εκσυγχρονισμός και ψηφιακή αναβάθμιση (εξοπλισμός Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας, λογισμικό, σύνδεση στο διαδίκτυο, ηλεκτρονικό κατάστημα κ.ά.), των πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων:
– Το Ψηφιακό Βήμα αφορά σε επενδυτικά σχέδια από 5.000 έως 50.000 ευρώ. Ως δράση έχει συνολικό προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ [για το σύνολο των περιφερειών της χώρας, με χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από εθνικούς πόρους] και επιδοτεί έως το 50% των επιλέξιμων δαπανών. Μέχρι και σήμερα έχουν υποβληθεί 3.202 αιτήσεις χρηματοδότησης.
– Το Ψηφιακό Άλμα αφορά σε επενδυτικά σχέδια από 55.000 έως 400.000 ευρώ. Ως δράση έχει συνολικό προϋπολογισμό 50 εκατομμύρια ευρώ και επιδοτεί έως το 50% των επιλέξιμων δαπανών. Μέχρι και σήμερα έχουν υποβληθεί 370 αιτήσεις χρηματοδότησης.
5. Εργαλειοθήκη επιχειρηματικότητας
Η δράση «Εργαλειοθήκη Επιχειρηματικότητας: Εμπόριο – Εστίαση – Ιδιωτική Εκπαίδευση» στοχεύει στην ενίσχυση υφιστάμενων μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο λιανικό εμπόριο για την αναβάθμιση της επιχειρησιακής οργάνωσης και λειτουργίας τους, στους τομείς της α) κατανάλωσης ενέργειας, β) χρήσης τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, γ) υγιεινής και ασφάλειας, δ) εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η «Εργαλειοθήκη» αφορά σε επενδυτικά σχέδια από 10.000 έως 150.000 ευρώ.
Ως δράση έχει συνολικό προϋπολογισμό 60 εκατομμύρια ευρώ και επιδοτεί επιλέξιμες δαπάνες έως 50%. Οι αιτήσεις χρηματοδότησης θα κατατίθενται από 6.2 έως 19.4.2019.
6. Μικροπιστώσεις
Δικαιούχοι των επιχειρηματικών μικροχρηματοδοτήσεων είναι πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, φυσικά πρόσωπα για τη σύσταση πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, ελεύθεροι επαγγελματίες, καθώς και φορείς της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας. Σύμφωνα με το σχετικό σχέδιο νόμου το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, προβλέπονται τρεις δυνατότητες ενίσχυσης:
– Παροχή ρευστού έως 25.000 ευρώ για τη κάλυψη επενδυτικών αναγκών ή ως κεφάλαιο κίνησης
– Κάλυψη χρηματοδοτικής μίσθωσης έως 25.000 ευρώ για την απόκτηση εξοπλισμού
– Παροχή εγγυήσεων έως το όριο των 25.000 ευρώ
7. Αναπτυξιακή Τράπεζα
Το σχέδιο νόμου βρίσκεται στο στάδιο της ολοκλήρωσης και σύντομα θα κατατεθεί προς ψήφιση.
8. Άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία
Οι εμπορικές επιχειρήσεις είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το Ενδιάμεσο Ταμείο Επιχειρηματικότητας (ΤΕΠΙΧ), το οποίο είναι ενεργό σήμερα. Διαχειριστής του Ταμείου είναι το ΕΤΕΑΝ και τα δάνεια παρέχονται από τα τραπεζικά ιδρύματα με συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου κατά 50% και των τραπεζών κατά 50%. Καθώς το τμήμα του δανείου που χρηματοδοτείται από το Δημόσιο είναι άτοκο, το επιτόκιο είναι χαμηλότερο.
Το Μάρτιο 2019 αναμένεται η ενεργοποίηση του ΤΕΠΙΧ ΙΙ, με τις εμπορικές επιχειρήσεις να είναι κι εκεί επιλέξιμες για δανειοδότηση. Τα δάνεια χρηματοδοτούνται κατά 40% από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα Επιχειρηματικότητα Καινοτομία» (ΕΠΑνΕΚ) και από τα τραπεζικά ιδρύματα κατά 60%. Και πάλι το επιτόκιο διαμορφώνεται σε χαμηλότερο επίπεδο λόγω του άτοκου τμήματος που προέρχεται από το ΕΠΑνΕΚ.
Ακόμα:
– Υφίσταται το Ταμείο Επιχειρηματικών Συμμετοχών (EquiFund) με διαχειριστή το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (EIF) και 8 Ενδιάμεσους Χρηματοοικονομικούς Οργανισμούς (ΕΧΟ), οι οποίοι αξιολογούν τις αιτήσεις και τοποθετούν τα κεφάλαιά τους στις επιχειρήσεις (μετοχικό κεφάλαιο).
– Έχουν τοποθετηθεί 11 εκατομμύρια ευρώ στο Ταμείο Υποδομών για τη χρηματοδότηση δημοσίων έργων και διαχειριστή την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ). Η διαδικασία βρίσκεται στη φάση της υπογραφής των Επιχειρησιακών Συμβάσεων με τους ΕΧΟ.
– Διαρθρωτική στήριξη και ενίσχυση μικρομεσαίων επιχειρήσεων
9. Εξωδικαστικός μηχανισμός
Παρατείνεται για ένα χρόνο η λειτουργία του εξωδικαστικού μηχανισμού, με εισαγωγή νέων βελτιώσεων, καθώς:
– Δίνεται η δυνατότητα σε εμπόρους και ελευθέρους επαγγελματίες -στους οποίους η πολυμερής διαδικασία αποτυγχάνει λόγω μη συμμετοχής των ιδιωτών πιστωτών, ώστε να μην επιτυγχάνεται απαρτία- να ρυθμίσουν διμερώς τις οφειλές τους προς το Δημόσιο και τον ΕΦΚΑ.
– Επεκτείνεται η απλοποιημένη διαδικασία ρύθμισης οφειλών και το όριο των συνολικών υπό ένταξη οφειλών αυξάνεται από τις 50.000 στις 300.000 ευρώ.
10. Δομή Στήριξης ΜμΕ
Εντός του α΄τριμήνου 2019 συγκροτείται Δίκτυο Υποστήριξης, Ανάπτυξης και Μετασχηματισμού Επιχειρήσεων, με στόχο την εξειδικευμένη υποστήριξη των μικρομεσαίων. Σε συνεργασία με τα Επιμελητήρια και τους κοινωνικούς εταίρους, η δομή αυτή θα απευθύνεται σε ΜμΕ που επιδιώκουν την περαιτέρω ανάπτυξή τους ή και το μετασχηματισμό τους. Η Δομή στήριξης των ΜμΕ στοχεύει στην υποστήριξη τους με στόχο να αυξηθούν σε μέγεθος, να συνεργασθούν, να εκσυγχρονιστούν ψηφιακά κ.ά. Στόχος είναι η παροχή υπηρεσιών σε περίπου 2.000 επιχειρήσεις ανά έτος, και μέσω των ηλεκτρονικών εργαλείων (πλατφόρμα αυτοδιάγνωσης κ.ά.) για άλλες 2.000 επιχειρήσεις κατ’ έτος.
11. Ανοικτά κέντρα εμπορίου
Δράση για:
– Την αναβάθμιση της λειτουργικότητας και αισθητικής του εμπορικού κέντρου μιας πόλης
– Την οργάνωση της οικονομικής δραστηριότητας που αναπτύσσεται εντός της περιοχής αυτής, με υιοθέτηση και χρήση έξυπνων εφαρμογών.
Άμεσος στόχος η αναβάθμιση των εμπορικών κέντρων και των άμεσων θετικών επιπτώσεων που θα έχει αυτό για την τοπική κοινωνία και οικονομία. Μακροπρόθεσμός στόχος, να τεθούν οι βάσεις για μια άλλη κουλτούρα συνεργασίας και σχεδιασμού μεταξύ του Δήμου, της κοινωνίας και των τοπικών επιχειρηματιών, καθώς προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή στη δράση είναι η υποβολή κοινής πρότασης μεταξύ Δήμου και εμπορικού συλλόγου μετά και τη συναίνεση των εγκατεστημένων επιχειρήσεων.
Ως δράση έχει συνολικό προϋπολογισμό 50 εκατομμύρια ευρώ και μέχρι και σήμερα έχουν κατατεθεί 82 προτάσεις, οι οποίες αξιολογούνται, με σημαντική ανταπόκριση από Δήμους και Εμπορικού Συλλόγους.
12. Πολιτική για επιχειρήσεις σε λιγότερο αναπτυγμένες περιοχές
Εντός του πρώτου τετραμήνου 2019 θεσμοθετείται πολιτική με στόχο την παροχή λειτουργικών δαπανών με τη μορφή μισθολογικού κόστους, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις σε Λιγότερο Ανεπτυγμένες Περιοχές
Κριτήρια επιλεξιμότητας για τη δράση:
– Η οικονομία της περιοχής (προσέγγιση μέσω κατά κεφαλήν ΑΕΠ, ανεργίας, κατά κεφαλή προστιθέμενης αξίας, καταθέσεων και φορολογικών καταβολών)
– Η δημογραφική εικόνα (ποσοστό κατοίκων άνω των 65 ετών)
– Το εκπαιδευτικό επίπεδο (ποσοστά χαμηλής και υψηλής εκπαίδευσης).
Η δράση θα παρέχει ενίσχυση μέσω Deminimis (ενίσχυση ανά ΜμΕ έως 200.000 ευρώ σε 2 ή 3 χρόνια) ώστε οι πληρωμές να πραγματοποιηθούν άμεσα και χωρίς καθυστερήσεις για δαπάνες των επιχειρήσεων που πραγματοποιήθηκαν το 2018.
13. Ενίσχυση της εξωστρέφειας του εμπορίου
Στόχος για την ελληνική κυβέρνηση είναι η συμμετοχή των εξαγωγών στο ΑΕΠ σε ποσοστό έως και 50% μέχρι το 2025.
Στην κατεύθυνση αυτή, το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης:
– εξήγγειλε συγκεκριμένο σχέδιο για την προσέγγιση του στόχου αυτού.
– αναβαθμίζει πολιτικά την Επιτροπή Εξωστρέφειας σε Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωστρέφειας, θέτοντας ακόμα περισσότερο το σχεδιασμό για την εξωστρέφεια στο κέντρο της κυβερνητικής πολιτικής.
– θα ενισχύσει το Enterprise Greece που καθίσταται κεντρικός βραχίονας υλοποίησης της πολιτικής για την προώθηση των εξαγωγών και την προσέλκυση επενδύσεων.
Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης ανοίγει και διάλογο για την παροχή κινήτρων και την υποστήριξη του μετασχηματισμού μικροεισαγωγικών επιχειρήσεων σε μικροεξαγωγικές μέσω και της ανάπτυξης συνεργειών, κάτι που αποτελεί και αίτημα της ΕΣΕΕ.