Σε αχαρτογράφητα νερά μπαίνει η ελληνική οικονομία με το νέο lockdown που εκτιμάται ότι θα στερήσει πάνω 3,5-4 δισ. ευρώ από τα ΑΕΠ (για τις τρεις εβδομάδες εφαρμογής του), ενώ θα απαιτηθούν και επιπλέον 3,3 δισ. από τον κρατικό προϋπολογισμό για να χρηματοδοτηθεί το νέο πακέτο στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Σημειωτέον ότι το πρώτο lockdown στοίχισε περίπου 14 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ, ενώ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή μέτρα ύψους 24 δισ. ευρώ!
Το πρόβλημα για το οικονομικό επιτελείο είναι ότι δεν είχε υπολογίσει το σενάριο ενός νέου lockdown κατά τον σχεδιασμό του δ’ τριμήνου του έτους και ως εκ τούτου ο κρατικός προϋπολογισμός θα πρέπει να συνταχθεί σε νέα βάση. Σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Οικονομικών περίμενε ύφεση της τάξης του 8% στο δ’ τρίμηνο και με τα νέα δεδομένα η εκτίμηση ανεβαίνει στο 13%. Επομένως, η φετινή ετήσια ύφεση ανεβαίνει πάνω από το 11%.
184 εκατ. την ημέρα κοστίζει το lockdown στην οικονομία
Η ζημιά στην οικονομία είναι μεγάλη, χωρίς μάλιστα να μπορεί να πει κανείς με ασφάλεια ότι δεν θα είναι μεγαλύτερη από αυτή της πρώτης καραντίνας, με δεδομένο ότι ο παραγωγικός ιστός είναι καταπονημένος από την πίεση των προηγούμενων μηνών. Υπολογίζεται δε ότι κάθε ημέρα γενικευμένου lockdown κοστίζει περίπου 184 εκατ. ευρω στην οικονομία!
Το ΑΕΠ σε πραγματικά νούμερα κατηφορίζει και φτάνει στη ζώνη των 165 δισ. ευρώ, ενώ το πρωτογενές έλλειμμα αναμένεται να σπάσει το φράγμα του 7% του ΑΕΠ από 6,23% του ΑΕΠ που ήταν η αρχική πρόβλεψη. Ισχυρές πιέσεις στο έλλειμμα ασκούν τόσο οι αναστολές φορολογικών, ασφαλιστικών και άλλων υποχρεώσεων όσο και η χρηματοδότηση του νέου πακέτου παρεμβάσεων ύψους 3,3 δισ. ευρώ που θα υλοποιηθεί για να στηριχθεί αυτό τον μήνα η πραγματική οικονομία!
Στη νέα δέσμη μέτρων περιλαμβάνονται παρεμβάσεις που προβλέπουν νέες χορηγήσεις άμεσων οικονομικών ενισχύσεων υπό τη μορφή αποζημιώσεων ειδικού σκοπού, συνέχιση των αναστολών συμβάσεων εργασίας και των αναστολών πληρωμής ΦΠΑ και άλλων φορολογικών υποχρεώσεων, καθώς και επαναφορά των υποχρεωτικών μειώσεων ενοικίων κατά 40%. Επιπλέον, στο μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής θα ενταχθούν και όσοι έκαναν έναρξη επαγγέλματος από τον Μάρτιο και μετά. Οι δικαιούχοι των νέων αυτών οικονομικών ενισχύσεων θα μοιραστούν συνολικά 1,7 δισ. ευρώ επιστρεπτέας προκαταβολής, τουλάχιστον 1.000-2.000 ευρώ έκαστος, με υποχρέωση επιστροφής στο Δημόσιο μόνο του 50% των χρημάτων που θα πάρουν. Συνολικά, το νέο πακέτο μέτρων περιλαμβάνει 10 παρεμβάσεις.
Ειδικότερα:
1. Επέρχονται σημαντικές αλλαγές στο μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής, ώστε να συμπεριληφθούν στους δικαιούχους της οικονομικής αυτής ενίσχυσης περισσότερες επιχειρήσεις και πιο πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες.
Στους δικαιούχους θα περιλαμβάνονται και οι ατομικές επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δεν απασχολούν υπαλλήλους, ούτε χρησιμοποιούν ταμειακές μηχανές, καθώς επίσης και οι επιχειρήσεις και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που έκαναν έναρξη δραστηριοτήτων από τον Μάρτιο και μετά. Οι επιχειρήσεις που κλείνουν με κρατική εντολή δικαιούνται να συμμετάσχουν στο χρηματοδοτικό σχήμα ανεξαρτήτως πτώσης τζίρου, ενώ λαμβάνουν κατ’ ελάχιστο 2.000 ευρώ. Το κριτήριο του τζίρου ισχύει για όσους παραμείνουν ανοιχτοί. Ακόμη προβλέπεται ότι το 50% των χρημάτων που θα δοθούν δεν θα απαιτείται να επιστραφεί από τους δικαιούχους, δηλαδή θα έχει τη μορφή επιχορήγησης, και μόνο το υπόλοιπο 50% θα έχει τη μορφή δανείου και μάλιστα άτοκου.
Μέσω της «Επιστρεπτέας Προκαταβολής 4» θα διατεθούν κρατικά δάνεια ύψους 1 δισ. ευρώ και μέσω της «Επιστρεπτέας Προκαταβολής 5» άλλα 700 εκατ. ευρώ. Πιο αναλυτικά:
α) Η «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4» θα χορηγηθεί ενισχυμένη τον Νοέμβριο, με βάση την πτώση του τζίρου της περιόδου Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου, ενώ θα χορηγηθεί επιπλέον και «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 5» τον Δεκέμβριο, με βάση την πτώση τζίρου και του Νοεμβρίου.
β) Και στις δύο νέες επιστρεπτέες προκαταβολές το 50% της κάθε ενίσχυσης δεν θα απαιτείται να επιστρέφεται από τους δικαιούχους στο Δημόσιο.
γ) Δικαίωμα συμμετοχής στο μέτρο θα έχουν πλέον όλες οι ατομικές επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως εάν απασχολούν εργαζομένους ή έχουν ταμειακή μηχανή, υπό την προϋπόθεση ότι παρουσιάζουν μείωση τζίρου 20% και έχουν ελάχιστο τζίρο αναφοράς 300 ευρώ. Ειδικά οι επιχειρήσεις που έχουν κλείσει ή κλείνουν με κρατική εντολή δικαιούνται να συμμετάσχουν στην «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4», ανεξαρτήτως πτώσης τζίρου τους, εφόσον έχουν ελάχιστο τζίρο αναφοράς 300 ευρώ. Επίσης, αποκτούν πλέον δικαίωμα συμμετοχής και οι νέες επιχειρήσεις.
δ) Οι ατομικές επιχειρήσεις χωρίς εργαζομένους θα λάβουν σταθερό ποσό 1.000 ευρώ στην «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4» και έως 1.000 ευρώ στην «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 5», αφού ληφθεί υπόψη μαθηματικός τύπος για τον υπολογισμό του ποσού της χρηματοδότησης. Για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις θα ισχύει μαθηματικός τύπος με κατώτατο όριο τα 1.000 ευρώ.
ε) Ειδικά οι επιχειρήσεις των οποίων η λειτουργία έχει ανασταλεί ή θα ανασταλεί με κρατική εντολή θα λάβουν στην «Επιστρεπτέα Προκαταβολή 4» οι μεν ατομικές επιχειρήσεις χωρίς εργαζομένους σταθερό ποσό 2.000 ευρώ, ανεξαρτήτως μαθηματικού τύπου, οι δε υπόλοιπες επιχειρήσεις 2.000 ευρώ ή περισσότερα που θα προσδιοριστούν κατόπιν υπολογισμού με μαθηματικό τύπο.
2. Οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που ανήκουν στους κλάδους που πλήττονται οικονομικά από την πανδημία του κορωνοϊού -σύμφωνα με τη διευρυμένη λίστα Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας (ΚΑΔ)- δύνανται να τεθούν σε προσωρινή αναστολή σύμβασης εργασίας. Αναλογικά με το διάστημα που θα τεθούν σε αναστολή, θα είναι δικαιούχοι αποζημίωσης ειδικού σκοπού υπολογιζόμενης επί ποσού 800 ευρώ μηνιαίως (έναντι 534 ευρώ που ίσχυε μέχρι σήμερα).
Για παράδειγμα, αν ο εργαζόμενος τεθεί σε αναστολή ολόκληρο τον μήνα, δηλαδή για 30 ημέρες, θα πάρει 800 ευρώ (π.χ. στη Θεσσαλονίκη και στις Σέρρες), διαφορετικά θα πάρει το ποσό που αντιστοιχεί ανά ημερολογιακή ημέρα αναστολής. Δηλαδή όποιος τεθεί σε αναστολή για 15 ημέρες θα πάρει 267 ευρώ. Το κράτος καλύπτει το 100% των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων στο ύψος του ονομαστικού τους μισθού. Για παράδειγμα, μισθωτός με ονομαστικό μισθό 1.000 ευρώ καλύπτεται για εισφορές 396,6 ευρώ. Η αποζημίωση θα καταβληθεί στους δικαιούχους από 21 έως 31 Δεκεμβρίου. Το κόστος του μέτρου υπολογίζεται στα 215 εκατ. ευρώ.
Σε αναστολή μπορούν να τεθούν μόνο οι εργαζόμενοι που εμφανίζονταν στις καταστάσεις προσωπικού (έντυπο Ε3 της «Εργάνης») της 4ης Νοεμβρίου, δηλαδή ένα 24ωρο πριν από τις κυβερνητικές ανακοινώσεις, προκειμένου να αποφευχθούν… «λαθροχειρίες».
Σε ό,τι αφορά την ουσία του μέτρου, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ωφελημένοι είναι οι εργαζόμενοι σε αναστολή που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό ή σε κάθε περίπτωση με μισθό χαμηλότερο των 800 ευρώ. Οι αυτοαπασχολούμενοι δεν δικαιούνται τα 800 ευρώ, αλλά θα αποζημιωθούν μέσω της επιστρεπτέας προκαταβολής εφόσον μπορούν να ενταχθούν.
3.Για τις επιχειρήσεις η λειτουργία των οποίων αναστέλλεται με εντολή δημόσιας αρχής, στις οποίες περιλαμβάνονται πλέον το λιανεμπόριο και άλλες δραστηριότητες, παρέχεται δυνατότητα αναστολής καταβολής του ΦΠΑ, πληρωτέου τον Νοέμβριο, μέχρι τις 30 Απριλίου του 2021. Η εν λόγω οφειλή θα αποπληρωθεί σε 12 δόσεις με μηδενικό επιτόκιο ή σε 24 δόσεις με επιτόκιο 2,5% από τον Μάιο του 2021 και μετά. Το κόστος υπολογίζεται στα 230 εκατ. ευρώ.
4.Για τις επιχειρήσεις η λειτουργία των οποίων αναστέλλεται με εντολή δημόσιας αρχής, στις οποίες περιλαμβάνονται πλέον το λιανεμπόριο και άλλες δραστηριότητες, δίνεται η δυνατότητα αναστολής πληρωμής των δόσεων ρυθμισμένων φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών, πληρωτέων τον Νοέμβριο. Η αποπληρωμή τους μετατίθεται σε αντίστοιχες δόσεις στο τέλος τις ισχύουσας ρύθμισης. Το κόστος υπολογίζεται στα 66 εκατ. ευρώ. Προσοχή! Το πάγωμα αφορά μόνο δόσεις ρυθμίσεων και όχι τις τρέχουσες υποχρεώσεις, π.χ. δόσεις φόρου εισοδήματος ή ΕΝΦΙΑ.
5.Για τους εργαζομένους η σύμβαση εργασίας των οποίων τίθεται σε αναστολή, ανά την επικράτεια, δίνεται η δυνατότητα αναστολής πληρωμής των δόσεων ρυθμισμένων φορολογικών οφειλών, πληρωτέων τον Νοέμβριο. Προσοχή! Και σε αυτή την περίπτωση η αναστολή δεν καλύπτει τις τρέχουσες δόσεις φόρου εισοδήματος και ΕΝΦΙΑ.
6.Συνεχίζεται η αναστολή πληρωμής δόσεων τραπεζικών δανείων έως το τέλος του έτους.
7.Επεκτείνονται όλα τα επιδόματα ανεργίας που έληξαν και λήγουν τους μήνες Σεπτέμβριο, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο κατά δύο μήνες. Δηλαδή, για παράδειγμα, επίδομα ανεργίας που λήγει τον Δεκέμβριο παρατείνεται μέχρι τον Φεβρουάριο του 2021. Το κόστος υπολογίζεται στα 308 εκατ. ευρώ.
8.Χορηγείται νέα εφάπαξ οικονομική ενίσχυση, ύψους 400 ευρώ, σε μη επιδοτούμενους μακροχρόνια ανέργους, κατ’ αναλογία της ενίσχυσης του Απριλίου. Το συγκεκριμένο μέτρο πολιτικής αφορά περίπου 130.000 ανέργους που απέκτησαν την ιδιότητα του μακροχρόνια ανέργου μετά την 1η Μαρτίου του 2020. Οι πληρωμές θα γίνονται άμεσα μετά την επιβεβαίωση ή την υποβολή της αίτησης από τον μακροχρόνια άνεργο. Το κόστος υπολογίζεται στα 50 εκατ. ευρώ.
9.Κάθε επιχείρηση που μισθώνει τα ακίνητα και θεωρείται «πληττόμενη από την πανδημία του κορωνοϊού», σύμφωνα με τη διευρυμένη λίστα ΚΑΔ, δικαιούται υποχρεωτική μείωση ενοικίου κατά 40%. Επιπλέον, όσοι μισθωτοί εργαζόμενοι στις παραπάνω επιχειρήσεις θα τεθούν σε αναστολή συμβάσεων εργασίας και μισθώνουν τις κύριες κατοικίες τους δικαιούνται να πληρώσουν το ενοίκιο του Νοεμβρίου μειωμένο κατά 40%. Το ίδιο δικαίωμα έχουν και για το ενοίκιο φοιτητικής στέγης που καταβάλλουν για κάθε εξαρτώμενο ενήλικο τέκνο τους που σπουδάζει μακριά τους. Ειδικά για τον Νοέμβριο, το 1/2 της ζημίας των ιδιοκτήτων δεν θα συμψηφίζεται με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, όπως προβλέπεται μέχρι σήμερα, αλλά θα καταβάλλεται άμεσα στους δικαιούχους και θα πιστώνεται απευθείας στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Το κόστος υπολογίζεται στα 30 εκατ. ευρώ.
10.Τίθεται σε εφαρμογή νέο σχέδιο για την παράταση πληρωμής των επιταγών.
Συναγερμός στο υπουργείο Οικονομικών
Παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι τα προβλήματα στην οικονομική δραστηριότητα θα είναι περισσότερα από το πρώτο κύμα της πανδημίας, καθώς όλα λειτουργούν πολλαπλασιαστικά. Τα στοιχεία για τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο (όπου ήδη είχαν τεθεί σε ισχύ τα πρώτα περιοριστικά μέτρα του νέου γύρου της πανδημίας) είναι απογοητευτικά. Η πτώση αμιγώς στην εστίαση ξεπερνάει το 50%, αναφέρουν οι επαγγελματίες του κλάδου, ενώ στα καφέ διαμορφώνεται στο 30%-40%, αναλόγως της περιοχής.
Ισχυρό πλήγμα δέχονται τα ελληνικά νοικοκυριά από την πανδημία, καθώς μόνο στο β’ τρίμηνο του 2020, στην καρδιά του lockdown δηλαδή, το διαθέσιμο εισόδημά τους μειώθηκε κατά περίπου 3,9 δισ. ευρώ ή κατά 11,8% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2019.
Η ψυχολογία των νοικοκυριών και η ανασφάλεια για την επόμενη μέρα τα κρατά μακριά από την κατανάλωση και τη δημιουργία αποθεμάτων. Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, έχουν αυξηθεί σημαντικά οι αποταμιεύσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων είτε λόγω μη δυνατότητας κατανάλωσης (λόγω lockdown ή/και περιορισμών, π.χ. ταξίδια) είτε για λόγους προληπτικούς. Επιχειρήσεις και νοικοκυριά «μαζεύουν» υπό την απειλή της συνέχισης της πανδημίας και το επόμενο έτος, με αποτέλεσμα από τις αρχές του έτους μέχρι και τα τέλη Σεπτεμβρίου οι καταθέσεις να καταγράφουν αύξηση 10 δισ. ευρώ.
Οι απώλειες για τις επιχειρήσεις ανέρχονταν σε περίπου 22 δισ. ευρώ κατά το α’ εξάμηνο του 2020, ενώ τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι ακόμη και μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων οι πληγές από την πανδημία παραμένουν ανοιχτές. Αυτό φαίνεται από τα στοιχεία του Προϋπολογισμού, όπου οι εισπράξεις από φόρους έχουν μειωθεί κατά 5,4 δισ. ευρώ, ενώ μόνο για τους φόρους κατανάλωσης ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι μόνο τον Σεπτέμβριο η βουτιά στα έσοδα ήταν 2 δισ. ευρώ.
Στο κόκκινο ο Προϋπολογισμός
Η επέλαση του δεύτερου και ισχυρότερου κύματος της πανδημίας επιβάλλει αναθεωρήσεις στις προβλέψεις του προσχεδίου του Προϋπολογισμού και υποχρεώνει τους επιτελείς του υπουργείου Οικονομικών να προχωρήσουν σε νέες ασκήσεις επί χάρτου για τα δημοσιονομικά μεγέθη.
Ο Προϋπολογισμός γεμίζει με νέες τρύπες στα έσοδα, κυρίως από τις αναστολές πληρωμών, εντείνονται οι φόβοι για νέα γενιά «κόκκινων» χρεών στο Δημόσιο, καθώς εν μέσω πανδημίας και lockdown οι φορολογούμενοι καλούνται να σηκώσουν έως το τέλος του έτους ένα βαρύ φορολογικό φορτίο που ξεπερνά τα 3,5 δισ. ευρώ (δύο δόσεις του φόρου εισοδήματος, δύο δόσεις του ΕΝΦΙΑ, τρέχουσες οφειλές για τις ρυθμίσεις στις οποίες έχουν ενταχθεί, τέλη κυκλοφορίας).
Η οικονομική στενότητα, σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα και την ανασφάλεια για την επόμενη μέρα, λειτουργει ως τροχοπέδη στην ανταπόκριση των φορολογουμένων στις υποχρεώσεις τους προς την Εφορία, καθιστώντας μετέωρο τον στόχο της κυβέρνησης για την πορεία των φορολογικών εισπράξεων το τελευταίο δίμηνο του έτους.
Στο δίμηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου οι φορολογούμενοι θα πρέπει να πληρώσουν τις δύο δόσεις του φόρου εισοδήματος, τις δύο δόσεις του ΕΝΦΙΑ, τις τρέχουσες ρυθμίσεις για τις οφειλές στις οποίες έχουν ενταχθεί, καθώς και τα τέλη κυκλοφορίας. Ο συνολικός λογαριασμός για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα διαμορφώνεται σε πάνω από 3,5 δισ. ευρώ. Ειδικότερα:
Σε 800 εκατ. ευρώ ανέρχεται ο φόρος εισοδήματος που πρέπει να πληρώσουν μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι.
Σε 850 εκατ. ευρώ ο ΕΝΦΙΑ που πρέπει να καταβάλλουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων.
Σε 800 εκατ. ευρώ ο φόρος εισοδήματος που καλούνται να καταβάλλουν οι επιχειρήσεις.
Σε 1,1 δισ. ευρώ τα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων που πρέπει να καταβληθούν έως το τέλος Δεκεμβρίου.
Οπως προαναφέρθηκε, τα κυβερνητικά μέτρα δεν προβλέπουν αναστολή πληρωμών για τον φόρο εισοδήματος, τον ΕΝΦΙΑ, τα τέλη κυκλοφορίας, ακόμα και για τα νοικοκυριά που πλήττονται σημαντικά από την επιδημιολογική κρίση και έτσι είναι υποχρεωμένα να πληρώσουν κανονικά τους φόρους που τους αναλογούν για το τελευταίο δίμηνο του έτους ή να εντάξουν τις οφειλές τους στην πάγια ρύθμιση σε έως 24 δόσεις.
Παράλληλα, και οι επιχειρήσεις δεν δικαιούνται αναστολή για τους συγκεκριμένους φόρους, ακόμα κι αν κλείσουν με κρατική εντολή, όπως η εστίαση.
Υπό αυτές τις συνθήκες εκτιμάται ότι η πορεία των εσόδων θα είναι πτωτική τους δύο τελευταίους μήνες του έτους, εξέλιξη που θα επιφέρει νέο πλήγμα στα ταμεία του Δημοσίου. Στο τελικό σχέδιο του Προϋπολογισμού του 2021 που θα κατατεθεί στη Βουλή στις 20 Νοεμβρίου αναμένεται να αναθεωρηθούν επί τα χείρω οι προβλέψεις για τις απώλειες στα φετινά φορολογικά έσοδα ανεβάζοντας το ποσό στα 9-10 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι στο προσχέδιο υπολογίστηκε τρύπα 7,4 δισ. ευρώ στα έσοδα.
Το ΙΟΒΕ, προ ημερών στο δυσμενές σενάριό του, ανέφερε πιθανότητες συντήρησης της ύφεσης και το 2021 σε ένα εύρος από 2,5% έως 4%, εκτίμηση την οποία δεν συμμερίζονται πηγές του υπουργείου Οικονομικών. «Με επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, κεφάλαια από την Ε.Ε., τις καταθέσεις να αυξάνονται για μήνες και καλά νέα από το μέτωπο της πανδημίας, η οποία δεν μπορεί να διαρκέσει για… πάντα, δεν υπάρχει ύφεση για την ελληνική οικονομία το 2021», αναφέρει αρμόδια πηγή.
Με τα έως τώρα δεδομένα, το υπουργείο Οικονομικών ξαναγράφει τον Προϋπολογισμό του 2021, με τις προβλέψεις για ανάκαμψη να περιορίζονται μεταξύ 3,5%-5% έναντι 7,5% που προέβλεπε το προσχέδιο.
Το υπουργείο Οικονομικών έχει ποντάρει σε εισροές 5,5 δισ. ευρώ από τους νέους κοινοτικούς πόρους και μάλιστα προτού μπει το καλοκαίρι, έτσι ώστε να πιάσει αύξηση των επενδύσεων κατά 30,4% και να σπρώξει το ΑΕΠ στο 7,5%. Πλέον όλα αλλάζουν. Πέρα από το αρνητικό «carry over» της φετινής ύφεσης, δηλαδή της επίπτωσής της στα δημοσιονομικά μεγέθη του 2021, όλα δείχνουν ότι θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα στήριξης τουλάχιστον μέσα στο α’ τρίμηνο του 2021 για κλάδους και δραστηριότητες που θα βγουν βαθιά τραυματισμένες από το νέο lockdown.
Υπενθυμίζεται ότι το συνολικό κόστος για τα δημόσια ταμεία από το πρώτο lockdown του Μαρτίου (μέσω της αύξησης των δαπανών και των φορολογικών ρυθμίσεων) ξεπέρασε τα 14 δισ. ευρώ. Το πρόβλημα είναι ότι οι νέες χρηματοδοτικές παρεμβάσεις για τη στήριξη της οικονομίας θα πρέπει να καλυφθούν σχεδόν εξ ολοκλήρου από τη δεξαμενή των ταμειακών διαθεσίμων, αφού η εισροή πόρων από τα κοινοτικά ταμεία καθυστερεί.
Ωστόσο, τα περιθώρια για τη χρήση του «μαξιλαριού» των 37,5 δισ. ευρώ είναι συγκεκριμένα και περιορισμένα, με δεδομένη την κυβερνητική γραμμή να διαφυλαχθούν ως κόρη οφθαλμού για έκτακτες ακραίες καταστάσεις και σε καμία περίπτωση η στάθμη της δεξαμενής να μην πέσει κάτω από ένα επίπεδο, καθώς κάτι τέτοιο θα κλόνιζε την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών στις προοπτικές της οικονομίας και τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους που κινείται στο 207% του ΑΕΠ (σύμφωνα με την τελευταία έκθεση της Ε.Ε.).
Στο υπουργείο Οικονομικών προσπαθούν να ισορροπήσουν την κατάσταση και να την κάνουν διαχειρίσιμη λαμβάνοντας το συντομότερο δυνατό προκαταβολές από τα ευρωπαϊκά ταμεία, και συγκεκριμένα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το σχετικό χρονοδιάγραμμα προβλέπει κατάθεση σχεδίου με τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις το αργότερο μέχρι τις 15 Νοεμβρίου. Το κείμενο θα μπει στη συνέχεια σε δημόσια διαβούλευση έως το τέλος του έτους, για να ακολουθήσει από την 1η Ιανουαρίου έως τις 15 Ιανουαρίου του 2021 η αξιολόγηση από την Κομισιόν, που αποτελεί και τον πιο δύσκολο σταθμό αυτής της διαδρομής. Το τελικό σχέδιο θα φτάσει στις Βρυξέλλες περί τα μέσα Φεβρουαρίου του 2021.