Του Μάριου Ροζάκου
Τις βαλίτσες τους για την Αθήνα ετοιμάζουν τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών, που αναμένεται να επανέλθουν στη χώρα μας στα μέσα της ερχόμενης εβδομάδας, προκειμένου να συλλέξουν στοιχεία για τη δεύτερη έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας. Τη μεθεπόμενη Δευτέρα 21 Ιανουαρίου (ημέρα που συνεδριάζει επίσης το Eurogroup) θα ακολουθήσουν και οι υψηλόβαθμοι τεχνοκράτες των θεσμών.
Από τις μέχρι τώρα, εξ αποστάσεως, επαφές με την κυβέρνηση, οι ελεγκτές των θεσμών έχουν εντοπίσει καθυστερήσεις σε τέσσερα μέτωπα, τα οποία βρίσκονται στην καρδιά της δεύτερης μεταμνημονιακής αξιολόγησης. Πρόκειται για:
Το διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας από πλειστηριασμούς: Η πρόταση που συζητούν κυβέρνηση και Ευρωπαίοι βασίζεται στο μοντέλο του κυπριακού προγράμματος «Εστία», σύμφωνα με το οποίο το Δημόσιο επιδοτεί, με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, μέρος της δόσης του στεγαστικού δανείου που δεν μπορούσαν να καλύψουν οι δανειολήπτες. Η προσαρμογή του μοντέλου στα ελληνικά δεδομένα είχε αρκετές δυσκολίες, οι οποίες δεν έχουν ακόμα αντιμετωπιστεί πλήρως.
Τη μείωση των «κόκκινων» δανείων στις ελληνικές τράπεζες μέσω τιτλοποιήσεων: Το σχέδιο που βρίσκεται υπό επεξεργασία προβλέπει τη δημιουργία εταιρίας ειδικού σκοπού (APS) για την τιτλοποίηση μη εξυπηρετούμενων δανείων ύψους έως 20 δισ. ευρώ με κρατική εγγύηση, στα πρότυπα της λύσης που εφαρμόστηκε στην Ιταλία. Ωστόσο, η ιταλική «συνταγή» δεν μπορεί να μεταφερθεί αυτούσια στη χώρα μας, γιατί υπάρχουν σημαντικές διαφορές και ιδιαιτερότητες (π.χ. η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε επενδυτική βαθμίδα από τους οίκους αξιολόγησης, γεγονός που περιπλέκει το καθεστώς εγγυήσεων του Δημοσίου).
Τις ιδιωτικοποιήσεις και πρωτίστως το Ελληνικό: Το βεβαρυμένο ιστορικό καθυστερήσεων και προβλημάτων στις αποκρατικοποιήσεις, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το 2019 είναι εκλογική χρονιά, προβληματίζει έντονα τόσο τους τεχνοκράτες των δανειστών όσο και τους επενδυτές. Όπως επισήμανε η Eurobank σε χθεσινή ανάλυσή της, για το 2019 προβλέπονται έσοδα 1,532 δισ. ευρώ, αλλά υπάρχει κίνδυνος καθυστέρησης και πάλι, καθώς οι περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις τοποθετούνται στο τελευταίο τρίμηνο του έτους και οι διαγωνισμοί σε μεγάλο βαθμό δεν έχουν ξεκινήσει. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί περιμένουν να δουν επιτέλους πρόοδο στο κομβικής σημασίας project του Ελληνικού. Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος δήλωσε την περασμένη Τρίτη ότι οι μπουλντόζες θα μπορούσαν να πιάσουν δουλειά μέχρι το καλοκαίρι.
Τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα: Τα τελευταία στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους έδειξαν ότι τα κρατικά φέσια μειώθηκαν μόλις κατά 40 εκατ. ευρώ τον περασμένο Νοέμβριο, στα 2,581 δισ. ευρώ από τα 2,621 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο. Ο κ. Τσακαλώτος στην προχθεσινή συνέντευξή του στον ραδιοσταθμό News247 παραδέχθηκε το πρόβλημα, αλλά υποστήριξε ότι οφειλές ύψους περίπου 1 δισ. ευρώ δεν μπορούν να πληρωθούν, γιατί Δημόσιο και ιδιώτες βρίσκονται γι’ αυτές στα δικαστήρια. Νεότερα στοιχεία, με βάση τα οποία θα αποτιμηθεί από τους δανειστές η πρόοδος της Ελλάδας, θα δοθούν τον Φεβρουάριο.
Εκτός χρονοδιαγράμματος είναι η κυβέρνηση και στην τοποθέτηση των νέων Γενικών Γραμματέων των υπουργείων, με τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης για «φωτογραφικές» προκηρύξεις να έχουν ανάψει φωτιές στο πολιτικό σκηνικό.
Επιπλέον, τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών θα εξετάσουν τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού. Τα συμπεράσματα από τη σύντομη επίσκεψή τους στη χώρα μας αναμένεται να συζητηθούν σε επίπεδο Euro Working Group στις 31 Ιανουαρίου, ενόψει του Eurogroup της 11ης Φεβρουαρίου. Η δεύτερη έκθεση στο πλαίσιο της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας προβλέπεται να δημοσιοποιηθεί στις 27 Φεβρουαρίου και να συζητηθεί στο Eurogroup της 11ης Μαρτίου, όπου θα κριθεί εάν η χώρα μας έχει ανταποκριθεί στις δεσμεύσεις της, ώστε να λάβει την πρώτη επιστροφή κερδών, ύψους 600 εκατ. ευρώ, από τα ελληνικά ομόλογα που κατέχουν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης.
Ο Μοσκοβισί και οι υπόλοιπες εκθέσεις
Μήνυμα προς την κυβέρνηση να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις θα μεταφέρει την ερχόμενη Τετάρτη και Πέμπτη ο Επίτροπος Οικονομικών Πιέρ Μοσκοβισί, ο οποίος θα είναι ομιλητής σε εκδήλωση του Ελληνογαλλικού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου στην Αθήνα.
Εκτός από τη δεύτερη έκθεση στο πλαίσιο της ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετοιμάζει και ειδική έκθεση για τις μακροοικονομικές ισορροπίες που εντόπισε στην ελληνική οικονομία τον περασμένο Νοέμβριο (πολύ υψηλό δημόσιο χρέος, μεγάλος όγκος «κόκκινων» δανείων, αρνητική καθαρή διεθνής επενδυτική θέση, υψηλή ανεργία).