Αλλάζουν οι 420 δόσεις για χιλιάδες οφειλέτες που προσπαθούν να ενταχθούν μαζικά στις ρυθμίσεις με διαγραφές χρεών. Παρά τις πολλές δόσεις και την επιτάχυνση που παρατηρείται μετά τους πρώτους 5 μήνες εφαρμογής του μέτρου, οι περισσότεροι μένουν εκτός νυμφώνος, ενώ τα «κουρέματα» εμφανίζουν δυσκολίες. Η Κομισιόν έχει αναθέσει σε διεθνή τεχνικό σύμβουλο (KPMG) να καταθέσει τον Ιούνιο έκθεση προόδου, αποτίμησης και προτάσεων για το μέλλον του εξωδικαστικού μηχανισμού στη χώρα μας.

Η Ε.Ε. δίνει μεγάλη σημασία στην αξιολόγηση για αλλαγές ως το φθινόπωρο ώστε να απεγκλωβιστούν τράπεζες και νοικοκυριά από τα χρέη, χωρίς πλειστηριασμούς. Θεωρεί πως δεν αρκεί να έχει ψηφιστεί ο νόμος, ούτε να είναι απλή σε λειτουργία η πλατφόρμα, αλλά πρέπει να παράγει ουσιαστικές λύσεις στα προβλήματα υπερχρέωσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων.

Με ειδικά ερωτηματολόγια για δανειολήπτες και εμπλεκόμενους φορείς (πιστωτικά ιδρύματα, funds, επιμελητήρια) η έρευνα του αξιολογητή εστιάζει στα τεχνικά ή άλλα ζητήματα που ανακύπτουν και γίνονται αιτία να παρατήσουν στη μέση την αίτηση που ξεκίνησαν χιλιάδες οφειλέτες. Και μέσα Ιουνίου αναμένεται να παραδοθούν μελέτη και προτάσεις για το νέο νομικό πλαίσιο: αν είναι αποδοτικό, σε ποια αποτελέσματα έχει οδηγήσει και τι χρειάζεται να αλλάξει, για να επιτύχει τους σκοπούς για τους οποίους έχει θεσπιστεί.

Πρώτα αποτελέσματα

Σύμφωνα με πληροφορίες του «business stories» τα συχνότερα προβλήματα εντοπίζονται:
■ Στο όριο οφειλής: η ρύθμιση καλύπτει υπερχρεωμένους με οφειλές τουλάχιστον 10.000 ευρώ, αλλά αποκλείει 4 εκατομμύρια μικροφειλέτες που χρωστούν συνήθως λιγότερα από 5.000 ευρώ. Το όριο, πάντως, είναι ήδη μειωμένο, ενώ στον προηγούμενο εξωδικαστικό ήταν 20.000 ευρώ.

■ Οφειλέτες που χρωστούν σχεδόν τα πάντα (90%+) μόνον σε ένα πιστωτή: για παράδειγμα, δανειολήπτης χωρίς χρέος στην Εφορία δεν μπορεί να ενταχθεί.
Ως τώρα σχεδόν 3.000 δανειολήπτες έχουν φτάσει στην πηγή να πάρουν ρύθμιση χρεών και «κούρεμα» οφειλών, ενώ άλλοι 500 βαίνουν προς ολοκλήρωση.
Προτού, πάντως, παραλάβουν την έκθεση του ανεξάρτητου συμβούλου, οι απεσταλμένοι των θεσμών είχαν ερευνήσει το θέμα στη 14η έκθεση αξιολόγησης. Και όπως προκύπτει, η διαγραφή χρέους ως τώρα στις οφειλές δεν ξεπερνά το 28% κατά μέσον όρο. Δηλαδή το 72% των συνολικών χρεών των οφειλετών που είδαν αποτέλεσμα, μπήκε σε νέα ρύθμιση με δόσεις.

Συγκεκριμένα από Οκτώβριο πέρυσι μέχρι και 24 Μαρτίου φέτος:
■ 3.074 αιτήσεις συνολικά είχαν υποβληθεί οριστικά στην ειδική πλατφόρμα του εξωδικαστικού.
■ 1.708 από τους 3.074 οφειλέτες έλαβαν αυτοματοποιημένα την πρόταση που παράγει ο αλγόριθμος στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού, βάσει ύψους οφειλής, ύψους εισοδήματος και περιουσίας του οφειλέτη, ελάχιστη δόση, πώς ή σε ποιους μοιράζονται τα συσσωρευμένα χρέη του κ.λπ.
Ο αλγόριθμος αυτός μπορεί να δείξει μέχρι 420 δόσεις για χρέη σε τράπεζες ή 240 προς το Δημόσιο, με «κούρεμα» που φτάνει στο 75%-80% της βασικής οφειλής, 85% των προσαυξήσεων, 95% των προστίμων ή 100% των τόκων! Με τον όρο, όμως, ότι δεν υπάρχουν άλλα περιουσιακά στοιχεία που να καλύπτουν μέρος ή το σύνολο της οφειλής.
■ Οι 468 από τις 1.708 αιτήσεις που προχώρησαν έλαβαν εξατομικευμένη πρόταση ρύθμισης απευθείας από τους πιστωτές. Το Δημόσιο δίνει ίδια με εκείνη της πλατφόρμας, ενώ οι τράπεζες δική τους.
■ Οι 205 από τους 468 οφειλέτες ως τον Μάρτιο αποδέχθηκαν την τελική πρόταση του πιστωτή (μέση διαγραφή 28%).

Πού «σκοντάφτουν»

Η πλατφόρμα άνοιξε τον Νοέμβριο και μέχρι τον Δεκέμβριο 2021 είχε αποφέρει μόλις 24 εγκρίσεις ρυθμίσεων. Στη συνέχεια ο αριθμός όσων «φτάσανε στην πηγή» πολλαπλασιάστηκε γιατί χρειάζονταν διαδικασίες και έλεγχοι 3 μηνών ώστε να φτάσει σε αποτέλεσμα η αίτηση.

Ενώ όμως η ροή εξέτασης και τακτοποίησης των απαιτήσεων φαίνεται πως επιταχύνεται, ανακύπτουν προβλήματα όπως τα εξής:
■ Λιμνάζουν περίπου 40.000 «ορφανές» αιτήσεις. Οφειλέτες ξεκίνησαν τη διαδικασία, αλλά εγκατέλειψαν αιτήσεις και κάθε προσπάθεια. Γι’ αυτούς φτιάχτηκε ειδική υπηρεσία help desk (τηλ.: 211 1000350 εργάσιμες ημέρες 10.00-18.00) σε συνεργασία με την Ελληνική Ενωση Τραπεζών, που βοηθά να «ξεμπλοκάρουν» όσοι συναντούν δυσκολίες για να ολοκληρώσουν την αίτηση.

■ Το χαμηλό μέσο ποσοστό διαγραφής οφειλών: μόλις 28% έναντι ορίου 75% ή και παραπάνω. Αιτία θεωρείται το Ευρωπαϊκό Δίκαιο που απαγορεύει μεγαλύτερες διαγραφές εις βάρος πιστωτών, αν υπάρχουν περιουσιακά στοιχεία που καλύπτουν απαιτήσεις. Πολλοί διαπιστώνουν ότι δεν μπορεί τελικά ο πιστωτής να υποστεί υπερβολικό «κούρεμα» (75%-100% της οφειλής) αν αυτό ξεπερνά το εισόδημα και την περιουσία που διαθέτει ο οφειλέτης, για να μπορεί να αποπληρώνει το χρέος του.

Διαβάστε ακόμη:

Το… 1999 των κρυπτονομισμάτων – Η κατάρρευση και οι μεγάλες απώλειες (πίνακες)

Ενέργεια: Έτοιμη η ρύθμιση για το πλαφόν στις τιμές χονδρικής του ρεύματος – Έπεται η υπουργική απόφαση

Η Μεγάλη Έξοδος: H Tesla αντιμέτωπη με brain drain;