Παρά τις κυβερνητικές υποσχέσεις ότι θα διευκολυνθούν οι ασφαλισμένοι που επιβαρύνονται υπέρμετρα από τις νέες εισφορές, οι υπάλληλοι στον ΕΦΚΑ δεν έχουν πάρει καμία οδηγία να χορηγήσουν ενημερότητα
Της Μαίρης Λαμπαδίτη*
Σε τοίχο πέφτουν στον γκισέ του ΕΦΚΑ οι ελεύθεροι επαγγελματίες που ζητούν ενημερότητα, περίθαλψη και σύνταξη παρά τις υποσχέσεις που έδωσαν οι αρμόδιοι υπουργοί ότι θα διευκολύνουν τους ασφαλισμένους που επιβαρύνονται υπέρμετρα από τις νέες εισφορές.
Η κυρία Εφη Αχτσιόγλου και ο κ. Αναστάσιος Πετρόπουλος, οι οποίοι είχαν κάνει σημαία τους τη δυνατότητα καταβολής εισφοράς έναντι, δεν έχουν δώσει καμία οδηγία, ούτε προφορική, στους υπαλλήλους να χορηγούν ενημερότητα στους ασφαλισμένους. Δηλαδή στην πράξη οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν μπορούν να πάρουν ούτε ασφαλιστική ενημερότητα ούτε ασφαλιστική ικανότητα για την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη. Επιπλέον, δεν μπορούν να πάρουν ούτε σύνταξη αν οφείλουν πάνω από 20.000 ευρώ. Συνεπώς, για να κάνει κάποιος χρήση της διευκόλυνσης της κυβέρνησης θα πρέπει να μη χρωστάει ούτε ένα ευρώ στον ΟΑΕΕ από τη δραστηριότητα των τελευταίων ετών. Η σκληρή πραγματικότητα όμως αποκαλύπτει ότι σχεδόν οι μισοί ασφαλισμένοι (263.000 επί συνόλου 697.000) είναι οφειλέτες που έχουν πραγματοποιήσει διακοπή εργασιών. Συνολικά, σε 300.000 ανέρχονται οι οφειλέτες-αγνοούμενοι του συστήματος από τον ΟΑΕΕ, τον ΟΓΑ και το ΕΤΑΑ, στους οποίους ο πρωθυπουργός στην Εκθεση Θεσσαλονίκης του 2016 υποσχέθηκε επαναφορά στην ασφάλιση μέσω του παγώματος των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Με το πάγωμα θα μπορούσαν να παίρνουν ασφαλιστική ενημερότητα (απαραίτητη για συναλλαγές με το Δημόσιο) καταβάλλοντας τις τρέχουσες εισφορές, να αποκτήσουν ξανά πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αλλά και δικαίωμα στη σύνταξη.
Ωστόσο, αυτό το σχέδιο δεν προχώρησε ποτέ. Μάλιστα, μόλις πρόσφατα υψηλόβαθμος κυβερνητικός αξιωματούχος παραδέχτηκε ότι όταν η ελληνική πλευρά ζητά κάποια ελάφρυνση για τους ελεύθερους επαγγελματίες οι δανειστές απαντούν εν χορώ: «Οχι, αυτοί είναι φοροφυγάδες».
Ετσι, οι υπάλληλοι στον γκισέ του ΕΦΚΑ δεν έχουν καμία οδηγία να χορηγήσουν ασφαλιστική ενημερότητα στους οφειλέτες ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες και αγρότες ακόμα κι αν καταβάλλουν κανονικά τις τρέχουσες εισφορές. Επίσης, ενδιαφέρον έχει ότι η ανταπόκριση στο κάλεσμα για καταβολή εισφοράς έναντι είναι απειροελάχιστη, καθώς το 75%-80% των ελεύθερων επαγγελματιών πληρώνει χαμηλότερη εισφορά από εκείνη που πλήρωνε πέρυσι. Αντίθετα, το υπόλοιπο 20%-25% των ειλικρινών φορολογουμένων καλείται να καταβάλει ακόμα και τριπλάσιες εισφορές.
Με την παράταση που έδωσε ο ΕΦΚΑ για την πληρωμή των εισφορών Ιανουαρίου πιστεύει ότι θα καλύψει το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί με τα περίπου 90.000 ειδοποιητήρια που δεν είχαν ακόμα αναρτηθεί έως και την εκπνοή της επίσημης προθεσμίας, την Παρασκευή 17 Μαρτίου, τα οποία αφορούν κυρίως μισθωτούς που δραστηριοποιούνται και ως ελεύθεροι επαγγελματίες με μπλοκάκι. Η διοίκηση του ΕΦΚΑ τρέφει ελπίδες ότι τα έσοδα από τις νέες εισφορές, παρότι εμφανίστηκαν δραματικά μειωμένα στις αρχές του μήνα, θα προσεγγίσουν τον προβλεπόμενο στόχο, καθώς ο Ελληνας είναι πάντα «της τελευταίας στιγμής». Η εισπραξιμότητα αναμένεται να κυμανθεί στα συνήθη επίπεδα 50%-55% παρά τον στόχο του ΕΦΚΑ και του ΚΕΑΟ για 70%-75%. Αιμοδότης του συστήματος εξακολουθεί να παραμένει η μισθωτή εργασία, καθώς τον Ιανουάριο τα έσοδα του πρώην ΙΚΑ εμφανίστηκαν ενισχυμένα, με αποτέλεσμα ο ΕΦΚΑ, τουλάχιστον για τον πρώτο μήνα του χρόνου να εμφανίζει αντί για έλλειμμα μικρό πλεόνασμα ύψους 36 εκατ. ευρώ. Η ελληνική ομάδα διαπραγμάτευσης πιστεύει ότι μέσα στο αρνητικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί το θετικό πρόσημο στα έσοδα δημιουργεί αισιοδοξία ότι οι δανειστές δεν θα είναι πιεστικοί για λήψη επιπλέον μέτρων στο Ασφαλιστικό.
Ακύρωση αυξήσεων αντιπροτείνει το υπουργείο Εργασίας
Κομβικό σημείο παραμένει η χρονική αφετηρία περικοπής της προσωπικής διαφοράς στις καταβαλλόμενες συντάξεις. Οι θεσμοί συζητούν τη σταδιακή περικοπή το πολύ σε βάθος τριετίας, αν η εφαρμογή του μέτρου αρχίσει από το 2018.
Αντίθετα η κυβέρνηση επιδιώκει μέτρα και αντίμετρα να αρχίζουν να εφαρμόζονται ταυτόχρονα από 1/1/2019. Μάλιστα, προκειμένου να ελαφρύνει το πακέτο εξοικονόμησης από την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς, επαναφέρει στο τραπέζι πρόταση για νέο ξήλωμα του νόμου Κατρούγκαλου. Συγκεκριμένα, αντιπροτείνει να ακυρωθούν οι αυξήσεις στις νέες συντάξεις που ορίζει ο νόμος αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για βελτίωση των δεικτών της οικονομίας (δείκτης τιμών καταναλωτή και ΑΕΠ) κατά 2%.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του υπουργείου Εργασίας, επιδίωξη της ελληνικής πλευράς είναι να συμφωνηθεί μείγμα μέτρων που θα προβλέπει εξοικονόμηση 900 εκατ. ευρώ από την ακύρωση των αυξήσεων και εξοικονόμηση 900 εκατ. ευρώ από την περικοπή μέρους της προσωπικής διαφοράς σε συνταξιούχους με εισόδημα άνω των 800-1.000 ευρώ μηνιαίως. Η πρόταση για ακύρωση των αυξήσεων αναμένεται να γίνει δεκτή από τους θεσμούς, οι οποίοι εμφανίζουν… αλλεργικές αντιδράσεις στο άκουσμα και μόνο της λέξης «αύξηση». Ωστόσο, ήδη αμφισβητούν το ύψος της απόδοσης, επιμένοντας να μπει βαθιά το μαχαίρι στις παλιές συντάξεις.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της ασφάλισης, η ακύρωση των αυξήσεων θα οδηγήσει στην αποτροπή δαπάνης ύψους 100 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, ποσό που αποτελεί σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στον στόχο για εξοικονόμηση 1,8 δισ. από τη συνταξιοδοτική δαπάνη το πολύ σε δύο έτη.
*Αναδημοσίευση από το Business Stories (19-3-2017)