Την περασμένη Πέμπτη το βράδυ, τα λαμπερά φώτα έσβησαν στη μικρή πόλη του Νταβός. Οι μόνιμοι κάτοικοι ξαναβγήκαν στους δρόμους με τα κατοικίδιά τους, τα δωμάτια των ξενοδοχείων της πόλης ξαναβρήκαν τις φυσιολογικές τους τιμές (στα 120 αντί για 1.200 ευρώ ανά διανυκτέρευση κατά τη διάρκεια του Οικονομικού Forum). Την Παρασκευή, η καθημερινότητα είχε ξαναβρεί τους κανονικούς της ρυθμούς, τα εστιατόρια είχαν επιτέλους διαθεσιμότητα και σταμάτησαν να προσφέρουν ένα μπέργκερ στην τιμή των 40 ευρώ και ένα μπουκάλι νερό στα 9 ευρώ.

Το φετινό Φόρουμ του Νταβός ήταν διαφορετικό από κάθε άλλη προηγούμενη χρονιά. Λόγω κορωνοϊού δεν πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο και φέτος συνέπεσε με τις συνεδριάσεις των υπουργών Οικονομικών του G7, στο Βερολίνο, με τη συγκέντρωση του G-20 αλλά και τις κρίσιμες συζητήσεις στο ΝΑΤΟ. Αναπόφευκτα, η συνάντηση του Νταβός χαρακτηρίστηκε από πολλές ηχηρές απουσίες, με ελάχιστες λαμπερές παρουσίες και με πάρα πολύ μεγάλη προσοχή στις συμπεριφορές…

Στην εποχή της παράλογης ακρίβειας, του πρωτοφανούς πληθωρισμού, της μεγάλης γεωπολιτικής ανασφάλειας, της υγειονομικής και επισιτιστικής κρίσης, οι πιο πλούσιοι και πιο ισχυροί άνθρωποι του πλανήτη προτίμησαν να κρατήσουν χαμηλό προφίλ, να κατεβάσουν το βλέμμα, να αποφύγουν τις προκλήσεις και να ασχοληθούν σοβαρά με την κοινή αντιμετώπιση των πιο σοβαρών προβλημάτων.

Το κυρίαρχο συναίσθημα στο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός ήταν η ενοχή. Ολοι όσοι συμμετείχαν, περίπου 2.500 κορυφαίοι οικονομικοί παράγοντες μαζί με 50 ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων, είχαν πλήρη συναίσθηση των ευθυνών τους για την κατάσταση στον πλανήτη.

■ Οι κεντρικοί τραπεζίτες επειδή αύξησαν το βάρος των ισολογισμών τους, από τα 5 τρισεκατομμύρια το 2007, σε 35 τρισεκατομμύρια το 2022, με αποτέλεσμα το χρήμα να έχει χάσει την αξία του και οι πολίτες να πνίγονται στα χρέη.

■ Οι ηγέτες των επιχειρηματικών κολοσσών επειδή μετέτρεψαν τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης, σε μοχλό πολλαπλασιασμού των ανισοτήτων.

■ Οι πολιτικοί ηγέτες επειδή δεν πρόλαβαν να καταπολεμήσουν τη φτώχεια και τώρα καλούνται να αντιμετωπίσουν πολλές εστίες πολεμικών συγκρούσεων. Οι κυβερνήσεις γιατί δυσκολεύονται να πληρώσουν το πανδημικό χρέος και έχουν χάσει κάθε έλεγχο στις πληθωριστικές πιέσεις.

Την κατάσταση περιέγραψε με τρεις λέξεις η νέα διευθύνουσα σύμβουλος της Citigroup Τζέιν Φρέιζερ: «Φέτος στο Νταβός όλοι συζητούσαμε για τα 3 R: Russia – Recession – Rates [σ.σ.: Ρωσία, ύφεση, επιτόκια]».

Η λέξη «πείνα» ήταν κυρίαρχη σε όλες τις συζητήσεις.

Ο Δείκτης Τιμών Αγροτικών Προϊόντων του FAO έχει εκτιναχθεί στο 158, δηλαδή αυξήθηκε κατά 55% τα τελευταία 7 χρόνια. Κάθε μία ποσοστιαία μονάδα ανόδου του Δείκτη σημαίνει ότι ένα εκατομμύριο άνθρωποι περισσότεροι δεν έχουν φαγητό και επαρκείς συνθήκες επιβίωσης.

«Οταν οι άνθρωποι πεινούν σε όλο τον κόσμο -και θα υπάρχουν 1,5 δισεκατομμύριο πεινασμένοι άνθρωποι χωρίς τα απαραίτητα μέσα ή την πρόσβαση σε τρόφιμα, ιδιαίτερα στην Αφρική, αλλά όχι μόνο- αυτό είναι πρόβλημα», εξηγούσε η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Το κόστος βασικών ειδών τροφίμων έχει εκτιναχθεί σε παγκόσμια κλίμακα τους τελευταίους μήνες μετά την πολεμική ανάφλεξη στον «σιτοβολώνα της Ευρώπης» και πολλών ακόμα κρατών, κυρίως της αφρικανικής ηπείρου. Αλευρα, ψωμί, ζυμαρικά και άλλα είδη βασικής διατροφής φέρνουν στα όριά τους τούς οικογενειακούς προϋπολογισμούς εκατοντάδων εκατομμυρίων νοικοκυριών.

Η κατάσταση στην παγκόσμια αγορά εργασίας αλλάζει επίσης θεαματικά. Μέχρι σήμερα, οι επιχειρηματικοί όμιλοι αναζητούσαν χώρες με χαμηλό κόστος εργασίας για να παράγουν φθηνά προϊόντα που τα πουλούσαν ακριβά στην πλούσια Δύση. Οι καταναλωτές όμως είναι πλέον υπερχρεωμένοι, τα επιτόκια ανεβαίνουν, και όλοι γνωρίζουν πως αυτή η μέθοδος καταπολέμησης του πληθωρισμού συνεπάγεται υψηλότερη ανεργία. Ταυτόχρονα, οι νέες τεχνολογίες, η ρομποτική και το blockchain επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να παράγουν φθηνά προϊόντα και υπηρεσίες, σε χώρες πιο κοντινές. Τη βαριά απάνθρωπη δουλειά που έκανε ένας φτωχός εργάτης με αμοιβή 1 δολάριο τη μέρα σε μια μακρινή υπανάπτυκτη οικονομία σήμερα μπορεί να την κάνει μια μηχανή, ένα εξελιγμένο ρομπότ. Πολλοί θα σπεύσουν να μιλήσουν για τον «θάνατο της παγκοσμιοποίησης». Κάνουν σίγουρα λάθος.

Το μέλλον της παγκοσμιοποίησης είναι η περιφερειοποίηση. Ο Ανταμ Τουζ, του Πανεπιστημίου Κολούμπια, εξήγησε με απλά λόγια: «Περνάμε σε μια αναδιαμόρφωση της παγκοσμιοποίησης, μια αναδιάταξη και πολιτικοποίηση των οικονομικών σχέσεων».
Ο Αλεξάντερ Στουμπ, πρώην πρωθυπουργός της Φινλανδίας που τώρα είναι ακαδημαϊκός, μίλησε για «περισσότερη περιφερειοποίηση της παγκοσμιοποίησης» στην οποία η Δύση οφείλει να προσαρμοστεί: «Αν θέλουμε να εργαστούμε για μια τάξη βασισμένη σε κανόνες, δεν είναι απαραίτητο εμείς να θέτουμε τους κανόνες πλέον». Ο Λοΐκ Τασέλ, πρόεδρος της Procter & Gamble International Operations στην Ευρώπη, αποκάλυψε ότι οι περιφερειακές αλυσίδες εφοδιασμού είναι το μέλλον: «Το 90% των προϊόντων που θα πουλήσουμε στην Ευρώπη θα παραχθεί στην Ευρώπη. Αυτή είναι μια βαθιά αλλαγή, η οποία νομίζω ότι θα είναι μόνιμη».

Οι ισχυροί του πλανήτη

Η συνταγή του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός παραμένει ίδια εδώ και μισό αιώνα. Από το 1971, ο Γερμανοελβετός καθηγητής Κλάους Σβαμπ, ιδρυτής του World Economic Forum (WEF), συγκεντρώνει -πάντα τις πρώτες μέρες κάθε χρόνου- στη μικρή πόλη του Νταβός, στην πόλη που βρίσκεται πιο ψηλά στην Ελλάδα (στα 1.560 μέτρα, για την ακρίβεια), τους πιο πλούσιους και ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες του πλανήτη, για να σχεδιάσουν και να συντονίσουν τη δράση τους.

Για την καλύτερη ενημέρωσή τους προσκαλούν όποια πολιτική, οικονομική, επιστημονική ή κοινωνική προσωπικότητα θεωρούν χρήσιμη για να προβλέψουν και να σχεδιάσουν το μέλλον. Αυτό είναι το σχέδιο: οι ισχυροί του κόσμου συζητούν και ζητούν την άποψη αυτών που θεωρούν ότι έχουν κάτι να προσθέσουν στον προβληματισμό τους.

Μέλη του Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός σήμερα είναι 1.200 στελέχη από τους πιο μεγάλους και ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους του πλανήτη, με ετήσιο τζίρο τουλάχιστον 5 δισ. ευρώ, που καταβάλλουν ετήσια συνδρομή της τάξης των 600.000 ευρώ. Οσοι άλλοι θέλουν να συμμετάσχουν σε αυτό το εξαιρετικό πενθήμερο πρέπει να πληρώσουν από 30.000 έως 60.000 δολάρια εάν κι εφόσον η αίτησή τους γίνει αποδεκτή από το διοικητικό συμβούλιο του Φόρουμ. Μια επιλεγμένη ομάδα 100 μεγάλων πολυεθνικών, όπως η ABB, η Nestlé, η Barclays, η Credit Suisse, η Deloitte, η Deutsche Bank και η Google, διαμορφώνουν την ημερήσια διάταξη των επίσημων συζητήσεων του Φόρουμ. Συνολικά, συνεισφέρουν πάνω από 240 εκατομμύρια ευρώ στον ετήσιο προϋπολογισμό του WEF. Παράλληλα με τις επίσημες συζητήσεις στο συνεδριακό κέντρο, στην ίδια την πόλη, στήνεται ένα μεγάλο, παράλληλο, πολυδιάστατο και πολύμορφο γεγονός.

Στην κεντρική οδό Promenade, τα καταστήματα της πόλης μετατρέπονται σε «σπίτια» που φιλοξενούν για λίγες μέρες τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις, τις τράπεζες, τους οργανισμούς, τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης και τους εθνικούς φορείς, που όλοι μαζί παρουσιάζουν ό,τι καινούριο έχουν να προσφέρουν στην οικονομία και την κοινωνία.

Οι κεντρικοί ομιλητές του WEF, oι επιστήμονες, οι τραπεζίτες, οι επιχειρηματικοί και πολιτικοί ηγέτες, αφού τελειώσουν τις επίσημες υποχρεώσεις τους, περιδιαβαίνουν την οδό Promenade, συμμετέχουν σε συζητήσεις, πραγματοποιούν συναντήσεις και κλείνουν συμφωνίες σ’ ένα ατελείωτο παζάρι ιδεών που ξεκινά από τις 7 το πρωί και καταλήγει αργά το βράδυ, μετά τις 10, σε κάποιο από τα -μικρά και διακριτικά φέτος- πάρτυ των συμμετεχόντων οργανισμών.

Για πρώτη φορά φέτος η Ελλάδα είχε το δικό της «σπίτι», το Greek House Davos, έναν χώρο που για 5 μέρες φιλοξένησε συζητήσεις, εκδηλώσεις, παρουσιάσεις και περισσότερες από 110 κατ’ ιδίαν συναντήσεις επιχειρηματικών φορέων και κυβερνητικών στελεχών. Mια ιδιωτική πρωτοβουλία, με επικεφαλής την Ειρήνη Βανταράκη, που στηρίχθηκε σε χορηγίες του ιδιωτικού τομέα και στη διαρκή παρουσία κυβερνητικών στελεχών που έδιναν απαντήσεις στα ερωτήματα δημοσιογράφων και συμμετεχόντων στις εκδηλώσεις, αλλά και σε επιχειρηματίες που ήθελαν να μάθουν περισσότερα για την ελληνική πραγματικότητα. Ο Ελληνας πρωθυπουργός ήρθε στο Νταβός, μίλησε στις προγραμματισμένες επίσημες εκδηλώσεις του Φόρουμ, και μετά επιδόθηκε σε έναν μαραθώνιο συναντήσεων με σημαντικούς οικονομικούς παράγοντες.

Το «revenge travel»

Την ίδια στιγμή, στο Greek House Davos, Ελληνες επιχειρηματίες έδιναν το στίγμα των πρωτοβουλιών τους και συζητούσαν κατ’ ιδίαν με ομολόγους τους για τη συνέχεια. Ο Αδωνις Γεωργιάδης, ο Γιάννης Πλακιωτάκης, ο Χρίστος Δήμας, ο Γιάννης Σμυρλής, η Αλεξάνδρα Σδούκου, ο Αλέξης Πατέλης έδιναν συνέχεια και συγκεκριμένο περιεχόμενο σε όσα έλεγε στο Φόρουμ ο πρωθυπουργός.

Ο Αλέξης Πατέλης έφερε στα τραπέζια του Νταβός την καινούρια τάση του «revenge travel» (χρησιμοποιείται για άτομα που σκοπεύουν να κάνουν επιπλέον ή απρογραμμάτιστα ταξίδια μετά την κρίση της πανδημίας) και ταυτόχρονα υπογράμμισε μία-μία τις μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, την αλλαγή σελίδας του τραπεζικού μας συστήματος και το γεγονός ότι η Ελλάδα εξελίσσεται σε έναν σημαντικό επενδυτικό προορισμό.

Από κοντά, ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ Δημήτρης Φραγκάκης να δείχνει με αριθμούς και στοιχεία πως το επόμενο μεγάλο στοίχημα του ελληνικού τουρισμού, την επόμενη δεκαετία, είναι να μπορέσει να συγκλίνει όσο γίνεται με το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής κοινωνίας. Σήμερα ελάχιστες Περιφέρειες της χώρας είναι εκείνες που παράγουν εισόδημα από την τουριστική δραστηριότητα. Είναι ανάγκη λοιπόν ο τουρισμός ως οικονομική δραστηριότητα να ανοίξει και σε άλλες περιοχές της χώρας. Να συμπεριλάβει περισσότερους πολίτες και νέες τοπικές κοινωνίες στα σημαντικά οικονομικά οφέλη που προσφέρει. Η Ελλάδα άλλωστε είναι μια χώρα που προσφέρεται για τουρισμό όλο τον χρόνο. Αυτό είναι, μεταξύ άλλων, το πραγματικό νόημα της βιωσιμότητας στον τουριστικό κλάδο.

Δεκάδες επενδυτικά ραντεβού πραγματοποίησαν τα δύο ιδρυτικά στελέχη του AXIA VENTURES GROUP, Αντώνης Αχιλλεούδης και Γιώργος Λινάτσας.

Εντυπωσιακή ήταν στην Promenade, τον κεντρικό δρόμο του Νταβός, η προσπάθεια των στελεχών της βιομηχανίας blockchain να αποσυνδεθούν, να διαχωρίσουν τη θέση και τις προοπτικές τους από τον χρηματιστηριακό τζόγο των κρυπτονομισμάτων και να παρουσιάσουν τις δυνατότητες αυτού που ονομάζουν «νέα γενιά του Ιντερνετ» στη ζωή μας. Η τεχνολογία blockchain ήταν κυρίαρχη στο Νταβός αλλά και στα μελλοντικά σχέδια όλων των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων ανεξαρτήτως τομέα δραστηριότητας. Ενας Ελληνας επιχειρηματίας, ο Νίκος Σαλαπατάρας του Salas Group εντυπωσίασε τους διεθνείς οργανισμούς αλληλεγγύης, αφού σε συνεργασία με νέους επιστήμονες του Standford ανέδειξε τη δυνατότητα να ελέγχεται online η επισιτιστική βοήθεια που παρέχεται αυτή την εποχή στην Ουκρανία. Να ελέγχεται η ποιότητα, η ποσότητα, η χρησιμότητα και η αποτελεσματικότητα της επισιτιστικής βοήθειας. Αλλες ανάγκες έχουν π.χ. οι Ουκρανοί πολίτες που έχουν πρόσβαση… σε κουζίνα και άλλες ανάγκες έχουν οι πρόσφυγες στους καταυλισμούς.

Η Solmeyea είναι ελληνική εταιρεία που κάνει μια περίεργη δουλειά. Με ειδικά γυάλινα πάνελ καλλιεργεί εντατικά και συστηματικά μικροφύκη (όπως η… σπιρουλίνα), τα οποία απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα (CO2) από μεγάλες ρυπογόνες βιομηχανίες και το μετατρέπει σε πρώτη ύλη, χρήσιμη για την παραγωγή καλλυντικών, φαρμάκων και τροφίμων. Αυτές τις 5 μέρες, στο Νταβός, ο CEO της Solmeyea, Βασίλης Στενός, εξηγούσε σε όλα τα πάνελ τη δουλειά που κάνει και πώς μπορεί να την επεκτείνει ώστε να πουλά -σε δεύτερο χρόνο- δικαιώματα ρύπων σε εταιρείες που παράγουν πολύ διοξείδιο του άνθρακα (π.χ. αεροπορικές εταιρείες).

Φωτοβολταϊκά

Ενας άλλος Ελληνας επιχειρηματίας, που ζήτησε προς το παρόν να μη γραφτεί το όνομά του, με έδρα τη Ζυρίχη, προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον και επενδυτική προθυμία, παρουσιάζοντας, μέσω συνεργατών του, ένα πρωτότυπο σχέδιο εγκατάστασης ειδικών, γυάλινων φωτοβολταϊκών πάνελ, τα οποία «δεν κλέβουν τη γεωργική γη» (αφού ο ήλιος διαπερνά το γυαλί), αλλά επιτρέπουν στους αγρότες να παράγουν ταυτόχρονα σιτηρά και ενέργεια. Ηδη δρομολογείται μια μεγάλη επένδυση στην Ελλάδα…

Ο Βασίλης Γρηγορίου, CEO της Advent Technologies, με έδρα τη Βοστόνη, μιλώντας σ’ ένα διεθνές ακροατήριο στο Greek House Davos, εξήγησε πως το υδρογόνο μπορεί να εξελιχθεί σε εναλλακτικό καύσιμο για τον πλανήτη: «Να σκεφτόμαστε το υδρογόνο όχι μόνο σαν διατομικό αέριο, αλλά ως πρώτη ύλη για να φτιάχνονται λιπάσματα, εναλλακτικά υγρά καύσιμα, όπως η μεθανόλη, η αμμωνία κ.λπ. Το υδρογόνο είναι ανταγωνιστικό ήδη από σήμερα».

Γνωρίσαμε έναν ακόμη Ελληνα της Διασποράς. Ο Μάρκος Καμχής έχει στήσει έναν μεγάλο επενδυτικό όμιλο, τον FOS στη Γενεύη, που χρηματοδοτεί την εξόρυξη σιδηρονικελίου σε ολόκληρο τον πλανήτη ακόμη και στον Αγιο Δομίνικο, όπου ο Γιάννης Μουτάφης της Falcondo (επίσης παρών στο Νταβός), αφού έφυγε τρέχοντας από τη ΛΑΡΚΟ, έχει στήσει εκεί στη Λατινική Αμερική μία από τις 3 μεγαλύτερες μονάδες εξόρυξης στον πλανήτη.

Την ελληνική παρουσία στο Νταβός ενίσχυσε φυσικά με το κύρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ο αντιπρόεδρος Μαργαρίτης Σχοινάς, που παρουσίασε το νέο γεωπολιτικό πλαίσιο με την απειλή εξάπλωσης του αναθεωρητικού εθνικισμού στο ευρωπαϊκό έδαφος, την ενεργειακή κρίση, ενώ παράλληλα εστίασε και στην κομβική συμβολή της Ελλάδας στην αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε μια περίοδο τεκτονικών αλλαγών.

Διαβάστε ακόμη:

«Μπλόκο» σε επιστροφές φόρου ακόμα και όταν δεν υπάρχουν χρέη

Κατάληψη ελληνικών τάνκερ: Πληροφορίες ότι οδηγούνται σε ιρανικό λιμάνι για κατάσχεση του φορτίου τους

Θέλετε νέο υπολογιστή ή laptop; Βιαστείτε, έρχονται νέες αυξήσεις στις τιμές