Ο αν. τομεάρχης Κοινωνικών Ασφαλίσεων μιλά για το σχέδιο του κόμματός του που αφορά το θέμα των κόκκινων δανείων αλλά και την πρόταση της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών
Του Στέλιου Μορφίδη
Ο αναθεωρημένος νόμος Κατσέλη δεν δίνει λύσεις στο μείζον ζήτημα των υπερχρεωμένων νοικοκυριών αλλά και των κόκκινων δανείων που λιμνάζουν στους ισολογισμούς των τραπεζών, εκτιμά ο κ. Νότης Μηταράκης.
Ο αν. τομεάρχης Κοινωνικών Ασφαλίσεων της Ν.Δ. προτάσσει το σχέδιο του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης για τη «δεύτερη ευκαιρία», έναν αυτοματοποιημένο μηχανισμό ρύθμισης που θα κάνει bypass στις τεράστιες ουρές στα δικαστήρια και θα ανταποκριθεί σχεδόν στο σύνολο των αιτημάτων, όπως λέει στην εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του, στο «business stories».
Ο πρώην υφυπουργός Ανάπτυξης τονίζει παράλληλα ότι το Δημόσιο πρέπει να έχει μια καθολική λύση για όλους όσοι έχουν βρεθεί σε οικονομικό αδιέξοδο διαγράφοντας σε πρώτη κίνηση τις ανεπίδεκτες είσπραξης οφειλές και παράλληλα εξηγεί πώς μπορεί να επιτευχθεί η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που υπόσχεται η Ν.Δ., αλλάζοντας κατ’ ουσίαν την ίδια τη δομή του ασφαλιστικού συστήματος.
– Τα αποκαλυπτήρια του αναθεωρημένου νόμου Κατσέλη έγιναν. Πώς κρίνετε τη ρύθμιση και ποια η δική σας πρόταση; Εχουν περάσει τέσσερα χρόνια και η κυβέρνηση δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει ένα μείζον κοινωνικό και οικονομικό θέμα. Οι τράπεζες βρίσκονται με την αβεβαιότητα των κόκκινων δανείων στους ισολογισμούς τους και οι Ελληνες πολίτες δεν έχουν βρει ένα θεσμικό πλαίσιο το οποίο θα μπορέσει να αναδιαρθρώσει τη συνολική τους έκθεση στο τραπεζικό σύστημα και το Δημόσιο.
Ο νόμος Κατσέλη έχει δημιουργήσει τεράστιες ουρές στα δικαστήρια και δεν μπορεί να ανταποκριθεί στην ποσότητα των αιτημάτων, με αποτέλεσμα να έχουμε φτάσει στο 2019 και οι τράπεζες να έχουν στον ισολογισμό τους σχεδόν 1 στα 2 κόκκινα δάνεια. Παράλληλα, ο εξωδικαστικός μηχανισμός που δημιουργήθηκε αποδείχτηκε πάρα πολύ γραφειοκρατικός, με αποτέλεσμα μόλις το 3% των αιτήσεων να έχει καταλήξει σε συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Η Ν.Δ. από το 2016 μιλάει για την έννοια της «δεύτερης ευκαιρίας» για υπερχρεωμένα νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο σύστημα που θα λαμβάνει υπόψη το ύψος της περιουσίας των νοικοκυριών και της χρηματοοικονομικής κατάστασης των επιχειρήσεων, θα είναι απλό και αυτοματοποιημένο και θα οδηγεί σε μια αυτόματη εξωδικαστική επίλυση.
– Την ίδια ώρα όμως υπάρχουν και συνεπείς. Γι’ αυτούς πρέπει να ληφθεί ειδική πρόνοια. Είναι μεγάλο ηθικό ζήτημα. Μιλάμε για ανθρώπους που αγωνίζονται και είναι συνεπείς παρά τις αντίξοες συνθήκες.
– Στη νέα ρύθμιση των 120 δόσεων πρέπει να ενταχθούν όλοι οι οφειλέτες; Το ύψος των οφειλών προς το Δημόσιο έχει φτάσει σε πρωτόγνωρα επίπεδα. Επιτέλους πρέπει να γίνει κάποια εκκαθάριση με αυτά που κρίνονται ως ανεπίδεκτα είσπραξης. Από εκεί και πέρα, όμως λαμβάνοντας υπόψη και την αδυναμία του τραπεζικού συστήματος να παράσχει ρευστότητα προς ιδιώτες και επιχειρήσεις για να καλύψουν οφειλές τους προς το κράτος, όπως γίνεται στο εξωτερικό, το Δημόσιο πρέπει να έχει μια πιο καθολική λύση για όλους όσοι έχουν βρεθεί σε αδιέξοδο και δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους.
– Εχετε κάνει σημαία τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Πώς μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο και πώς θα επηρεάσει το ασφαλιστικό σύστημα; Πρώτα απ’ όλα, να σας πω ότι η μείωση θα αφορά τους πάντες. Οχι μόνο τους ελεύθερους επαγγελματίες, όπως ευαγγελίζεται σήμερα η κυβέρνηση, αλλά και τους εργαζόμενους. Οι μισθωτοί, η μεσαία τάξη, όλοι θα δουν μείωση στις εισφορές τους κατά 25%. Αυτό θα τους αυξήσει το διαθέσιμο εισόδημα και θα δώσει μια ανάσα στις επιχειρήσεις. Τι σημαίνει όμως αυτό; Στο ασφαλιστικό μας σύστημα το Επικουρικό θα γίνει Κεφαλαιοποιητικό για τους νέους ασφαλιζόμενους. Οι τελευταίοι με αυτό τον τρόπο θα είναι προστατευμένοι από τις εξελίξεις του δημογραφικού, που είναι ένα βασικό πρόβλημα για τη χώρα, και δεν θα εξαρτώνται από τις κυβερνήσεις, αφού θα έχουν τον δικό τους ατομικό λογαριασμό, τα δικά τους χρήματα. Είναι κάτι που γίνεται σε όλες τις ανεπτυγμένες οικονομίες.
– Ποια είναι δηλαδή η δομή του Ασφαλιστικού που προτείνετε και ποιος ο ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης; Στην κύρια σύνταξη είναι κρίσιμο να πάμε σε μια δικαιότερη σχέση μεταξύ εισφορών και συντάξεων. Η ιδιωτική ασφάλιση είναι απαραίτητο συστατικό του νέου Ασφαλιστικού και πρέπει να ενταχθεί πλέον στον δεύτερο πυλώνα και όχι μόνο στον τρίτο. Να αποτελέσει την ίση βάση με το Δημόσιο πάνω στο σύστημα επικουρικής ασφάλισης. Να δοθεί στον κάθε ασφαλισμένο η ατομική επιλογή αν θέλει το επικουρικό του να επενδύεται από τον δημόσιο φορέα, το ΕΤΕΑΕΠ, το επαγγελματικό ταμείο ή από ιδιωτικές ασφαλιστικές που θα εποπτεύονται από τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές. Ο τρίτος πυλώνας, που θα έχει φορολογικά κίνητρα, θα είναι μόνο ιδιωτικός. Με αυτόν τον τρόπο θα έχουμε ένα θωρακισμένο ασφαλιστικό σύστημα, το οποίο μάλιστα θα μπορεί να συμβάλει ακόμα και στη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας μέσω των επενδύσεων που θα κινητοποιηθούν από το αποθεματικό που θα δημιουργηθεί.
– Το θέμα των δικαστικών διεκδικήσεων των αναδρομικών συντάξεων και του 13ου-14ου μισθού του Δημοσίου απειλεί να γίνει δημοσιονομικό τσουνάμι. Τι θα κάνετε εφόσον κληθείτε να το διαχειριστείτε; Αναμένουμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις αποφάσεις των ανώτατων δικαστηρίων της χώρας. Είναι φυσικά υποχρέωση της Πολιτείας να εφαρμόσει την όποια απόφαση.
– Την ίδια ώρα, όμως, κάνετε λόγο για στροφή της δημοσιονομικής πολιτικής ενώ τα υπερπλεονάσματα πρέπει να τηρούνται για χρόνια με βάση τη συμφωνία με τους εταίρους. Ηταν τρομερή η διπλωματική επιτυχία του Κυριάκου Μητσοτάκη να πετύχει τη δέσμευση του Μάνφρεντ Βέμπερ (σ.σ.: του υποψηφίου του ΕΛΚ για την προεδρία της Κομισιόν) ότι θα επανεξεταστεί υπό προϋποθέσεις το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων. Ξέρετε, ο προϋπολογισμός του 2019 είναι ανάποδος. Αντί να προβλέπει 4% ανάπτυξη και 2% πρωτογενές πλεόνασμα , προβλέπει 2% ανάπτυξη και 4% πρωτογενές πλεόνασμα! Θεωρώ λοιπόν ότι είναι μεγάλη επιτυχία του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι αυτό μπαίνει και πάλι στο τραπέζι.
– Κρίσιμο και διαχρονικό ζήτημα αποτελεί η προσέλκυση επενδύσεων. Πώς μπορεί να γίνει αυτή; Με ένα καλύτερο φορολογικό και αδειοδοτικό καθεστώς και μια κυβέρνηση αξιόπιστη που πιστεύει ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις είναι το μέλλον της οικονομίας και της απασχόλησης.
– Εδώ πασχίζουμε, όμως, ακόμα να βρούμε πρόθυμους επενδυτές για να επιστρέψει η χώρα στις αγορές και την κανονικότητα. Οι αγορές εξακολουθούν να ανησυχούν. Αφενός για τον ρυθμό ανάπτυξης που θα έχει η οικονομία μεσοπρόθεσμα, λόγω της αντιστροφής του επενδυτικού κλίματος του 2015, και αφετέρου για το γεγονός ότι το τραπεζικό μας σύστημα ακόμα δεν έχει καταφέρει να εισέλθει στη νέα εποχή. Δυστυχώς η εθνική μας αξιοπιστία δεν έχει αποκατασταθεί. Από το 2015 και μετά δεν έχουν έρθει κατ’ ουσίαν νέες επενδύσεις στην Ελλάδα, κάτι που δημιουργεί ένα αναπτυξιακό κενό την εξαετία 2019-2024. Αυτό φαίνεται στα ακριβά επιτόκια που πληρώνει η Ελλάδα.
– Πρόσφατα επισκεφθήκατε τις ΗΠΑ όπου είχατε διμερείς επαφές. Το συμπέρασμά σας; Είχα τη χαρά να είμαι προσκεκλημένος του Κογκρέσου στο ετήσιο πρόγευμα που παραθέτουν προς τιμήν του Αμερικανού προέδρου. Οι συνομιλητές μου αντιλήφθηκαν ότι η Νέα Δημοκρατία θα είναι η επόμενη κυβέρνηση της χώρας και κατά συνέπεια υπήρχε έντονο ενδιαφέρον να τους παρουσιάσω τις πολιτικές που θα ακολουθήσουμε σε σειρά ζητημάτων.