«Η Ελλάδα στέκεται στα δυο της πόδια» τονίζει ο Επίτροπος Οικονομίας της ΕΕ Πιερ Μοσκοβισί, μία μέρα πριν επισκεφθεί την Αθήνα για 12η φορά μέσα σε επτά χρόνια.
Σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη Μαρία Αρώνη, λίγο μετά τη δημοσιοποίηση δύο σημαντικών εκθέσεων της Επιτροπής για την Ελλάδα, ο Ευρωπαίος Επίτροπος λέει ότι το μήνυμα που θα φέρει στον πρωθυπουργό και τις ελληνικές Αρχές είναι ότι οι δεσμεύσεις που έχει ολοκληρώσει η Ελλάδα μέχρι σήμερα είναι σημαντικές, αλλά πρέπει να γίνουν κι άλλα.
Ο Γάλλος Επίτροπος μιλάει για την αγάπη που τρέφει για την Ελλάδα, παρομοιάζοντας τα βήματα της χώρας, κατά την πρώτη μεταμνημονιακή περίοδο, με αυτά ενός μικρού παιδιού. Στην αρχή δειλά και μετά όλο και πιο σταθερά.
Αναφέρει ότι έως το Eurogroup της 11ης Μαρτίου, θα πρέπει να κλείσουν δύο σημαντικές εκκρεμότητες: να βελτιωθεί το σχέδιο της κυβέρνησης για τη μείωση των κόκκινων δανείων και την προστασία της πρώτης κατοικίας και να προχωρήσει η εκποίηση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ. Σημειώνει, ακόμα, ότι η τήρηση των δεσμεύσεων τη μεταμνημονιακή περίοδο είναι στενά συνδεδεμένη με την αξιοπιστία της χώρας και τη συμπεριφορά των επενδυτών και των αγορών. Επομένως, αν τον Μάρτιο εγκριθεί η δόση του ενός δισ. ευρώ, θα σταλεί το σημαντικό σήμα στις αγορές ότι η Ελλάδα τηρεί τις δεσμεύσεις της.
Ο Π. Μοσκοβισί κρούει πάντως τον κώδωνα του κινδύνου για τυχόν αναστροφή των μεταρρυθμίσεων, ενόψει εκλογών και υπενθυμίζει ότι «το ελληνικό κράτος πρέπει να σέβεται τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει, έναντι των άλλων κρατών στην ευρωζώνη».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
ΑΠΕ-ΜΠΕ: Ποιος είναι ο λόγος της επίσκεψής σας στην Αθήνα αυτή τη φορά και ποιο θα είναι το μήνυμά σας προς την ελληνική κυβέρνηση;
ΜΟΣΚΟΒΙΣΙ: Είναι μια από τις επισκέψεις που κάνω σε τακτική βάση. Θα έχω την ευκαιρία να συζητήσω με τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά και με τη Βουλή των Ελλήνων, να κάνουμε μια αποτίμηση των δεσμεύσεων που έχουν ικανοποιηθεί μέχρι τώρα και να συζητήσουμε γι’ αυτές που πρέπει να ολοκληρωθούν. Είναι η 12η επίσκεψή μου στην Αθήνα από το 2012, όταν ήμουν υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, και η 10η ως Επίτροπος Οικονομίας. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που είναι στην καρδιά μου και την παρακολουθώ από την πρώτη μέρα που ανέλαβα τα καθήκοντά μου ως Επίτροπος. Από την προσπάθεια να αποφευχθεί το Grexit, ως το να φτιαχτεί ένα ειδικά προσαρμοσμένο πρόγραμμα, να ολοκληρωθεί και να φτάσουμε σήμερα στη μεταμνημονιακή εποπτεία. Είναι επομένως λογικό να επισκέπτομαι τακτικά την Ελλάδα.
ΑΠΕ-ΜΠΕ: Ποιες είναι οι πιο σημαντικές συγκεκριμένες δεσμεύσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν ή να ολοκληρωθούν το επόμενο διάστημα;
ΜΟΣΚΟΒΙΣΙ: Ας ξεκινήσουμε πρώτα με αυτά που έχουν γίνει, τα οποία δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητα: Η υιοθέτηση του προϋπολογισμού για το 2019 με τον οποίο επιτυγχάνεται ο στόχος πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% του ΑΕΠ και η πρόοδος που έχει γίνει στον τομέα της υγείας και της περίθαλψης, αλλά και στις ιδιωτικοποιήσεις.
Όσο για τις δεσμεύσεις που πρέπει να αντιμετωπιστούν, υπάρχουν δύο πολύ βασικές: Πρώτον, η εκποίηση της ΔΕΗ και των λιγνιτικών μονάδων. Δεν είναι καθόλου απλό το ζήτημα, το συζητώ συχνά με τις ελληνικές αρχές και με τον πρωθυπουργό.
Δεύτερον, και πιο σημαντικό, το διάδοχο σχήμα του λεγόμενου νόμου Κατσέλη για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Ο νέος νόμος πρέπει να στοχεύει στην προστασία των πλέον ευάλωτων ομάδων χωρίς να μπορούν να τον εκμεταλλευτούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές. Θα πρέπει επίσης να ενισχύει τις προσπάθειες των τραπεζών να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και να βελτιώσουν την κεφαλαιακή τους βάση, για να μπορούν να δανείζουν και να στηρίζουν την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Αυτό το σχέδιο βρίσκεται υπό συζήτηση με τις ελληνικές αρχές. Έχει γίνει πρόοδος, αλλά πρέπει να βρούμε την κατάλληλη ισορροπία. Είδαμε διάφορες εκδοχές των ελληνικών προτάσεων. Η πιο πρόσφατη φαίνεται πολύ καλύτερη από τις προηγούμενες, αλλά πρέπει να γίνουν βελτιώσεις. Αυτό το μήνυμα θα μεταφέρω αύριο στον πρωθυπουργό και στη Βουλή των Ελλήνων.
ΑΠΕ-ΜΠΕ: Απομένει μιάμιση εβδομάδα ως το Εurogroup της 11ης Μαρτίου που θα αποφασίσει αν θα αποδεσμεύσει την επόμενη δόση ύψους 970 εκατομμυρίων ευρώ. Είμαστε κοντά σε μια συμφωνία στα δύο βασικά ανοιχτά ζητήματα που αναφέρατε;
ΜΟΣΚΟΒΙΣΙ: Πιστεύω ότι η Ελλάδα θα κλείσει αυτές τις εκκρεμότητες εγκαίρως για το Eurogroup του Μαρτίου. Ελπίζω να το κάνει, όχι μόνο επειδή θα ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση του ενός δισ. ευρώ, αλλά και γιατί θα σταλεί σήμα στις αγορές ότι παραμένει προσηλωμένη στις δεσμεύσεις της, κάτι το οποίο είναι σημαντικό για την αξιοπιστία της χώρας και την προσέλκυση επενδύσεων. Επομένως αν κοιτάξουμε την πρόοδο που έχει γίνει τον τελευταίο καιρό και την πολιτική βούληση που εκφράζεται από την ελληνική πλευρά, αλλά και την καλή θέληση της Επιτροπής και των θεσμών και των χωρών της ευρωζώνης, τότε προφανώς (η εκταμίευση) είναι κάτι το εφικτό. Δεν είμαστε όμως ακόμα εκεί.
ΑΠΕ-ΜΠΕ: Στην έκθεση ενισχυμένης εποπτείας, εκφράζονται ανησυχίες σε κάποιους τομείς, όπως π.χ. για τη διψήφια ποσοστιαία αύξηση του κατώτατου μισθού, για τις προσλήψεις στο δημόσιο, για την επιβράδυνση στο ρυθμό αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών κ.α. Ανησυχείτε για πισωγύρισμα των μεταρρυθμίσεων ενόψει εκλογών;
ΜΟΣΚΟΒΙΣΙ: Πράγματι αυτά είναι σημεία που αναφέρουμε στην έκθεσή μας. Εκφράζεται ανησυχία, γιατί πρέπει να αποφύγουμε οποιαδήποτε αναστροφή των μεταρρυθμίσεων ή χαλάρωση. Χρειαζόμαστε μια ισχυρή, αξιόπιστη χώρα με αξιόπιστη δημόσια διοίκηση. Σε αυτό το δρόμο πρέπει να προχωρήσει η Ελλάδα. Αν με ρωτάτε αν πρέπει να αποφευχθεί το πισωγύρισμα σε παλιές πρακτικές, η απάντησή μου είναι ξεκάθαρα πως ναι. Είμαι κι εγώ πολιτικός και γνωρίζω από προεκλογικές καμπάνιες. Ελπίζω ότι σε αυτή την πολιτική καμπάνια, η συγκεκριμένη κατάσταση της Ελλάδας θα είναι υπό έλεγχο και όσο πιο σοβαρά γίνεται. Υπάρχει άπλετος χώρος για τη Δημοκρατία, αλλά οι δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί από το ελληνικό κράτος πρέπει να τηρηθούν. Η ίδια η χώρα πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι βρίσκεται σε μια μεταμνημονιακή διαδικασία κατά την οποία πρέπει να σέβεται τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει έναντι των εταίρων της στην ευρωζώνη.
ΑΠΕ-ΜΠΕ: Μιλώντας για προεκλογικές καμπάνιες, πιστεύετε ότι υπάρχει περιθώριο επαναδιαπραγμάτευσης των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα;
ΜΟΣΚΟΒΙΣΙ: Δεν θα συμβούλευα κανένα να προσπαθήσει να διαπραγματευτεί κάτι τέτοιο. Η Επιτροπή δεν πιστεύει ότι αυτά τα υψηλά πλεονάσματα πρέπει να συνεχιστούν για πάντα, αλλά και εδώ είναι ζήτημα αξιοπιστίας της Ελλάδας. Η κατάλληλη στιγμή που θα μπορεί η Ελλάδα να πείσει τους εταίρους της για κάτι τέτοιο θα έρθει μόνο μετά από μια μακρά περίοδο που θα αποδεικνύει την αξιοπιστία της. Αν προσπαθήσει κάποιος να το κάνει αυτό αμέσως, το μόνο που θα καταφέρει είναι να σπείρει την αμφιβολία στους εταίρους. Ο κόσμος πρέπει να είναι σίγουρος ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να σέβεται τις δεσμεύσεις της όχι μόνο για τους επόμενους έξι μήνες, αλλά για τα επόμενα χρόνια. Επομένως δεν θα έλεγα ότι είναι πολύ καλή ιδέα.
ΑΠΕ-ΜΠΕ: Γιατί τα περιθώρια διακύμανσης των αποδόσεων (yield spreads) της Ελλάδας παραμένουν ακόμα υψηλά και ευαίσθητα σε εξωγενείς παράγοντες, όπως αναφέρετε στην έκθεσή σας;
ΜΟΣΚΟΒΙΣΙ: Υπάρχουν ακόμα κάποια τρωτά σημεία και ερωτηματικά. Γι’ αυτό η εκπλήρωση των δεσμεύσεων είναι τόσο σημαντική. Η μακρά προσπάθεια, η αξιοπιστία στο απώτερο μέλλον θα καθησυχάσουν πλήρως οι αγορές και θα πειστούν, όπως εγώ, ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα ευκαιρίας για τους επενδυτές, μια χώρα που έχει αποκτήσει μια νέα κουλτούρα, αυτή των μακροχρόνιων μεταρρυθμίσεων. Αυτό χρειάζεται η Ελλάδα και γι’ αυτό είναι σημαντικό το Eurogroup της 11ης Μαρτίου: για να σταλεί το σωστό σήμα στις αγορές.
ΑΠΕ-ΜΠΕ: Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως η Ελλάδα στέκεται στα δικά της πόδια, ή μήπως όχι ακόμα;
ΜΟΣΚΟΒΙΣΙ: Θα σας απαντήσω ότι με το αίνιγμα της Σφίγγας για τον άνθρωπο που απάντησε ο Οιδίποδας. Στην αρχή στέκεται σε τέσσερα πόδια, μετά σε δύο και μετά σε τρία. Τα καλά νέα είναι ότι η Ελλάδα στέκεται στα δυο της πόδια. Αλλά ξέρετε, παρατηρώ το γιο μου που είναι ακόμα πολύ μικρός. Πιστεύω ότι σε λίγες εβδομάδες θα αρχίσει να περπατάει. Τα πρώτα βήματα είναι πολύ δειλά, μετά γίνονται όλο και πιο σταθερά.
ΑΠΕ-ΜΠΕ: Η θητεία σας ως Επίτροπος λήγει τον Οκτώβριο. Ποιά είναι τα σχέδιά σας για μετά;
ΜΟΣΚΟΒΙΣΙ: Δεν ξέρω καθόλου. Το μόνο που ξέρω είναι ότι είμαι εξίσου δημόσιος υπάλληλος όσο και πολιτικός. Είμαι όμως και ευρωπαίος και πολιτικός που ανήκει στην κεντροαριστερά. Ό,τι κι αν κάνω, θα είναι κάπου μεταξύ αυτών των τριών χαρακτηριστικών. Έχω λίγο χρόνο ακόμα να το σκεφτώ. Είμαι σίγουρος ότι θα υπάρξουν κάποιες ευκαιρίες.