Μητσοτάκης – Λαγκάρντ: Συνάντηση ουσίας με διευρυμένη ατζέντα

Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε σήμερα το απόγευμα στη Φρανκφούρτη σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα, με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ.

Μετά την κατ΄ιδίαν συνάντηση του Πρωθυπουργού με την Πρόεδρο της ΕΚΤ, έγινε διευρυμένη συνάντηση με τη συμμετοχή από ελληνικής πλευράς του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννη Στουρνάρα και του υπουργού οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, όπου έγινε μια ιδιαίτερα ουσιαστική συζήτηση για την τρέχουσα κατάσταση και τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

Την ελληνική αποστολή υποδέχθηκε στο λόμπι του κτηρίου της ΕΚΤ το απερχόμενο μέλος του ΔΣ Μπενουά Κερέ. Είναι άλλωστε το αποχαιρετιστήριο δείπνο προς τιμήν του (αποχωρεί από την ΕΚΤ στο τέλος του έτους) η αφορμή για τη συνάντηση Λαγκάρντ – Μητσοτάκη.

Η κυρία Λαγκάρντ εξέφρασε εκ νέου, μετά τα θετικά σχόλιά της την περασμένη Πέμπτη, για τον ισχυρό βαθμό υλοποίησης του μεταρρυθμιστικού προγράμματος της ελληνικής κυβέρνησης, όπως αυτό αποτυπώνεται στο πλήθος των νομοσχεδίων που έχουν μέχρι σήμερα ψηφιστεί και στη θετική έκθεση αξιολόγησης των θεσμών.

Συζητήθηκαν, το ζήτημα της επιτυχούς υλοποίησης του Σχεδίου «Ηρακλής» για τη μείωση των κόκκινων δανείων, το ζήτημα των δημοσιονομικών στόχων, το θέμα της Πράσινης Ανάπτυξης, καθώς και το ζήτημα της άρσης των περιορισμών που έχουν οι ελληνικές τράπεζες στην έκθεσή τους, σε ελληνικά ομόλογα, όπου υπήρξε θετική ανταπόκριση.

Τί μπορεί να κάνει – και τί όχι – η ΕΚΤ για την Ελλάδα.

Η ΕΚΤ δεν μπορεί να μεσολαβήσει ευθέως για να μειωθούν οι στόχοι του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αυτό αποτελεί αρμοδιότητα των κρατών μελών, της Επιτροπής και του Eurogroup. Επομένως ο πρωθυπουργός δεν έκανε ανάλογο αίτημα από τη νέα επικεφαλής της ΕΚΤ, καθώς ήταν βέβαιο ότι θα προσέκρουε σε τοίχο… αρμοδιότητας,

Αυτό που μπορεί να κάνει η ΕΚΤ είναι να βοηθήσει εμμέσως: Μπορεί μέσα από τις αναλύσεις βιωσιμότητας του χρέους που παράγει – και τροφοδοτεί τις εθνικές κυβερνήσεις – να βελτιώσει την “έξωθεν μαρτυρία” για το πιστοληπτικό προφίλ της Ελλάδας ωστε να καμφθούν ευκολότερα οι γερμανικές αντιδράσεις σε ενδεχόμενη βελτίωση των μεταμνημονιακών στόχων της Ελλάδας.

Ένα άλλο σημαντικό σημείο που η ΕΚΤ έχει αρμοδιότητα είναι η λειτουργία του σχεδίου Ηρακλής: Βασική προϋπόθεση για να πουλήσουν οι τράπεζες τα κόκκινα δάνειά τους σε εταιρίες ειδικού σκοπού είναι αυτά να συνοδεύονται από εγγυήσεις του ελληνικού δημοσίου. Ωστόσο καθώς το ελληνικό δημόσιο έχει χαμηλή αξιοπιστία, το θέμα που έχει τεθεί είναι να καταβάλει επιπλέον μετρητά (από το κεφαλαιακό μαξιλάρι που υπάρχει) ή να εκδώσει νέα ειδικά ομόλογα ώστε να υπερκεράσει το έλλειμμα αξιοπιστίας που αντανακλά η χαμηλή αξιολόγηση της χώρας. Αυτή όμως θα ήταν μια «πιο ακριβή» λύση η οποία ενδεχομένως να δυσχεράνει την τιμολόγηση των προς πώληση κόκκινων δανείων, ενώ θα διαιωνίσει την φήμη της Ελλάδας ως ειδική περίπτωση.

Το ζητούμενο της Ελληνικής πλευράς είναι οι επόπτες, o SSM και η ΕΚΤ, να αποδεχθούν τη χρήση των ομολόγων του δημοσίου ως επαρκείς εγγυήσεις, όπως στην περίπτωση της Ιταλίας, να μη χρειαστεί δηλαδή δέσμευση χρημάτων από το κεφαλαιακό μαξιλάρι ή έκδοση νέων ομολόγων.

Το άλλο σημείο που η ΕΚΤ μπορεί να παρέμβει θετικά είναι να άρει περιορισμούς που έχουν απομείνει από την περίοδο των προγραμμάτων διάσωσης. Μεταξύ αυτών, το πλαφόν που έχουν οι Ελληνικές τράπεζες ως προς το πόσα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου μπορούν να διατηρούν στα χαρτοφυλάκιά τους. Αν και συμβολικό πλέον, η άρση του πλαφόν θα βοηθούσε την κερδοφορία των Ελληνικών τραπεζών και θα έδινε ένα σήμα ότι η χώρα έχει αφήσει πίσω της την περίοδο των ειδικών περιορισμών.

Η Κριστίν Λαγκάρντ στις πρώτες εβδομάδες της θητείας της είναι υποχρεωμένη να κρατήσει μια λεπτή ισορροπία. Από την μια υπάρχουν οι κανόνες και οι υπογραφείσες συμβάσεις και μνημόνια. Από την άλλη είναι σαφές ότι και για την ΕΚΤ είναι ζητούμενο η Ελλάδα να αφήσει πίσω της το «ειδικό καθεστώς». Ωστόσο αυτό πρέπει να γίνει με τρόπο που δε θα αναζωπυρώσει τα πάθη στη Γερμανία ή την Ολλανδία σε μια φάση που ο λαϊκισμός στις παραπάνω χώρες βάζει στο στόχαστρο την ΕΚΤ και την πολιτική των μηδενικών/αρνητικών επιτοκίων.

Σε μήνυμά της στο Twitter η επικεφαλής της ΕΚΤ έγραψε ότι στη σημερινή της συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη συζήτησε μαζί του την εντυπωσιακή πρόοδο που καταγράφει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, για την οποία είναι ευτυχής και εξέφρασε τη βεβαιότητά της ότι η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει τη υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων για την ενίσχυση της οικονομίας.