Η απαισιοδοξία κυριαρχεί, με τον τζίρο στα καταστήματα του λιανεμπορίου να είναι ελάχιστος, τις οφειλές πάσης φύσεως να συσσωρεύονται, τις αποθήκες να παραμένουν γεμάτες από στοκ και εν τέλει τα ταμεία να ψάχνουν για ρευστότητα προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα. Οι έμποροι φοβούνται πλέον ότι το τρίτο lockdown, το οποίο επιβλήθηκε στα μεγάλα αστικά κέντρα, θα είναι και το φαρμακερό. Κι αυτό καθώς ουσιαστικά χάνεται και η τελευταία ευκαιρία που είχαν, δηλαδή ο τζίρος από τις χειμερινές εκπτώσεις, ο οποίος για τομείς όπως η ένδυση και η υπόδηση ανέκαθεν ήταν σημαντικός. Εξάλλου τα μαγαζιά παρέμειναν κλειστά ή υπό περιορισμό σε όλες τις περιόδους με αυξημένη καταναλωτική κίνηση που προηγήθηκαν: από την πασχαλινή πέρυσι, σε αυτή των ενδιάμεσων εκπτώσεων του Νοεμβρίου, αργότερα της Black Friday και μετά των Χριστουγέννων…

Ολα αυτά έχουν αφαιρέσει αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ που θα έμπαιναν δυνητικά στα ταμεία των επιχειρήσεων. Τουλάχιστον 5 δισ. ευρώ, όπως εκτιμούν οι άνθρωποι της αγοράς. Γι’ αυτό και θεωρούν ότι χρειάζονται πλέον γενναία μέτρα και όχι απλώς επανάληψη των προηγούμενων, έτσι ώστε να αποφευχθεί ένα θανατηφόρο ντόμινο που μπορεί να συμπαρασύρει ακόμα και τις μισές από τις περίπου 250.000 εμπορικές επιχειρήσεις στη χώρα, στις οποίες απασχολούνται πάνω από 700.000 άνθρωποι.
«Εάν δεν υπάρξει τώρα γενναία στήριξη της αγοράς, τότε μία στις δύο εμπορικές επιχειρήσεις θα πάρει τον δρόμο του λουκέτου», λέει ο πρόεδρος του μεγαλύτερου εμπορικού συλλόγου της χώρας, δηλαδή της Αθήνας, ο κ. Σταύρος Καφούνης.

«Φοβάμαι ότι το 2021 θα είναι πιο δύσκολο από την περασμένη χρονιά. Ο,τι υπήρχε σε ρευστότητα, πλέον έχει στερέψει. Ειδικά στον χώρο της ένδυσης. Χάσαμε σχεδόν όλες τις σεζόν και η τελευταία ευκαιρία, τώρα με τις εκπτώσεις, για να ξεστοκάρουν οι επιχειρήσεις χάθηκε κι αυτή», λέει από την πλευρά του ο πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας, του τριτοβάθμιου συνδικαλιστικού οργάνου των εμπόρων, Γιώργος Καρανίκας. «Πλέον οι περισσότεροι δεν έχουν δυνάμεις και κεφάλαια να συνεχίσουν έτσι. Ακόμα και αν όλα αυτά τελειώσουν μέχρι το Πάσχα, ξέρετε τι δυνάμεις απαιτούνται για να γίνει restart από ένα κατάστημα; Και δεν μιλάω για τα χρέη που έχουν συσσωρευτεί τα οποία πρέπει να διευθετηθούν, αλλά για τα κεφάλαια που θα απαιτηθούν για αλλαγή του εμπορεύματος στο πλαίσιο της νέας σεζόν. Ξέρετε, η ένδυση είναι μόδα. Δεν μπορείς να πουλάς τα περσινά κομμάτια, γιατί πολύ απλά δεν θα υπάρχει καταναλωτικό κοινό να τα θέλει. Οπότε πάλι οι μικροί θα βρεθούμε σε μειονεκτική θέση έναντι του διεθνούς ανταγωνισμού», σημειώνει.

Χαμένα δισ.

Το λιανεμπόριο, αφαιρώντας τα καταστήματα τροφίμων κ.ο.κ., εκτιμάται ότι έως τον περασμένο Οκτώβριο θα πρέπει να έχει ήδη 4 δισ. ευρώ από τα κεφάλαια που θα έμπαιναν δυνητικά στο ταμείο του. Τα 3 δισ. είναι πιστοποιημένα από την ίδια την ΕΛ.ΣΤΑΤ. στα τελευταία στοιχεία που είχε δημοσιοποιήσει και αφορούσαν το πρώτο εννεάμηνο της περασμένης χρονιάς (τζίρος 34,77 δισ. από 37,79 δισ. ευρώ έναν χρόνο πριν). Αν λάβει κανείς υπόψη του ότι συμπεριλαμβάνονται και τα τρόφιμα (σούπερ μάρκετ, φούρνοι κ.ά.) που σημειώνουν ρεκόρ, τότε αντιλαμβάνεται ότι οι απώλειες για τους υπόλοιπους τομείς, τα εμπορικά καταστήματα, είναι πολύ μεγαλύτερες.
Επιπλέον, στα στοιχεία αυτά δεν συμπεριλαμβάνεται το κρίσιμο τέταρτο τρίμηνο του 2020, το οποίο παραδοσιακά συμβάλλει κατά 27% στον τζίρο του λιανεμπορίου, καθώς περιλαμβάνει την περίοδο των Χριστουγέννων, τις ενδιάμεσες χειμερινές εκπτώσεις και την Black Friday. Μια ένδειξη για τις απώλειες μάς δίνουν τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., που φτάνουν μέχρι τον Νοέμβριο του 2020 και δείχνουν ότι μόνο για τις επιχειρήσεις του λιανεμπορίου που ήταν σε αναστολή και έχουν υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων (πρόκειται δηλαδή για μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες δεν αποτελούν την πλειονότητα) ο τζίρος ήταν χαμηλότερος σε σύγκριση με τον Νοέμβριο του 2019 κατά 38,5% ή κατά 250 εκατ. ευρώ περίπου.

Με άλλα λόγια, η αιμορραγία στο ταμείο και βάσει των αριθμών είναι μεγάλη και απλά θα συνεχιστεί, μια και ο στόχος των χειμερινών εκπτώσεων για αναπλήρωση έστω του 50% του περυσινού τζίρου (2,5 δισ. ευρώ) αποτελεί πλέον πολύ μακρινό όνειρο, με δεδομένο ότι τελικά τα φυσικά καταστήματα κατάφεραν να δουλέψουν στην Αττική μόλις δύο εβδομάδες. Ηδη η κίνηση είχε αρχίσει να κόβει από την προπερασμένη εβδομάδα, όταν εφαρμόστηκε το διπλό μοντέλο click inside (για τις κατηγορίες ένδυσης, υπόδησης και βιβλίων-χαρτικών) και click away (για όλες τις υπόλοιπες), ενώ συνοδεύτηκε και από δυσκολίες προσαρμογής, αναγκάζοντας μεγάλες αλυσίδες, όπως αυτές του ομίλου Inditex (Zara, Pull&Bear, Massimo Dutti κ.λπ.) και της Jumbo, είτε να διακόψουν είτε απλώς να μην εφαρμόσουν τις νέες μεθόδους. Από την περασμένη Δευτέρα έως και την Τετάρτη που λειτούργησαν όλα τα καταστήματα μόνο με click away, ο τζίρος είχε μειωθεί πάνω από 80%, όπως λένε άνθρωποι της αγοράς.

«Είναι αδύνατον να ξεστοκάρεις υπό αυτές τις συνθήκες. Αποθηκεύεις τα εμπορεύματα, δέχεσαι τις ζημίες και προσπαθείς να προχωρήσεις παραπέρα. Μόνο που για πάρα πολλούς στον χώρο, αυτό είναι αδύνατον. Γι’ αυτό και η κυβέρνηση πρέπει να έχει τη βούληση και το σχέδιο να στηρίξει έναν κλάδο, αυτόν της ένδυσης, που ήδη έχει αρνητικό ισοζύγιο και κινδυνεύει μετά και από αυτή την κρίση να δεχθεί ένα μεγάλο πλήγμα, που αναμφίβολα θα συμπαρασύρει και την ελληνική βιοτεχνία», λέει ο διευθύνων σύμβουλος της Dur Θεόδωρος Δούρος.
Για τον ίδιο θα πρέπει να υπάρξει σύνδεση της οικονομικής στήριξης με το αδιάθετο εμπόρευμα και τις απώλειες που έχει κάθε επιχείρηση. «Η μόδα είναι αναλώσιμη, οπότε αυτά που μπορεί να αποθηκεύσεις έχουν μεγάλη πιθανότητα να μην πουληθούν ποτέ. Η βιομηχανία αυτή, εξάλλου, είναι σαν τον συρμό: πρέπει διαρκώς να πηγαίνει παρακάτω τροφοδοτώντας και ενεργοποιώντας όλη την παραγωγική και εφοδιαστική αλυσίδα ως το τελικό κατάστημα», σημειώνει.

Χαμένη πενταετία

Ο κ. Δούρος δεν συμμερίζεται τις θεωρίες περί ραγδαίας ανάκαμψης της καταναλωτικής ζήτησης όταν επανέλθει κάποια είδους ομαλότητα στην καθημερινότητά μας: «Δεν τρέφω αυταπάτες. Ακόμα και να αυξάνονται οι πωλήσεις ετησίως 20%- 25%, τα επίπεδα του 2019 δεν θα τα ξαναδεί η αγορά πριν την τετραετία – πενταετία».
Αυτή η χαμένη πενταετία εν όψει κάνει και πολλούς επαγγελματίες να θέλουν να τα παρατήσουν. «Παλέψαμε με θεούς και δαίμονες τα δέκα χρόνια της κρίσης, τα καταφέραμε κουβαλώντας μεγάλα βάρη και τώρα όχι μόνο είμαστε σε μία νέα μεγάλη κρίση που φουσκώνει διαρκώς τα σωρευμένα προβλήματα, αλλά έχουμε μπροστά μας αρκετά χρόνια όπου θα γίνει πραγματική μάχη», δηλώνει στο «business stories» ο κ.Γιώργος Π., ιδιοκτήτης μιας μικρής αλυσίδας τριών καταστημάτων γυναικείας ένδυσης.
«Οι οικονομικές προτάσεις που έως σήμερα έχουμε καταθέσει δεν είναι πλέον ικανές να αντιμετωπίσουν τον εφιάλτη που βιώνουν οι επιχειρήσεις. Είναι μονόδρομος να εφαρμόσουμε ταυτόχρονα με τα μέτρα προστασίας του ύψιστου αγαθού της υγείας, πρόσθετα μέτρα στήριξης που θα εξασφαλίσουν την οικονομική επιβίωση των συμπολιτών μας. Σε κάθε άλλη περίπτωση, όταν με το καλό ξεπεράσουμε την πανδημία, θα μας ακολουθεί για πολλά χρόνια ακόμα μια βαθιά οικονομική κρίση», υποστηρίζει.
«Πολύ φοβάμαι πως πλέον τα μέτρα στήριξης ύψους 7,5 δισ. ευρώ από τον Προϋπολογισμό του 2021 δεν επαρκούν, καθώς οι μεταλλάξεις της πανδημίας με το τρίτο κύμα, αλλά και οι αργοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο εμβολιασμοί δεν δικαιολογούν πριν την άνοιξη ούτε καν συγκρατημένη αισιοδοξία», δηλώνει από την πλευρά του ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά (ΕΒΕΠ) Βασίλης Κορκίδης. «Τα οριζόντια μέτρα στήριξης θα πρέπει εφεξής να είναι στοχευμένα και να εστιάζουν περισσότερο στα “επιχειρηματικά νοικοκυριά” που ζουν αποκλειστικά από το εισόδημα της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας και πλέον βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με ελάχιστα ή μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα», υποστηρίζει.

Αναδιάρθρωση της αγοράς

Σε κάθε περίπτωση, το μέλλον φαίνεται ότι θα φέρει τεκτονικές αλλαγές, αν και αυτές ακόμα δεν άρχισαν να φαίνονται. Αλυσίδες καταστημάτων πάντως ήδη προετοιμάζονται για μάζεμα των δικτύων τους. «Ηδη έχουμε αρχίσει να εξετάζουμε ποια καταστήματα θα κλείσουμε και γενικά πώς θα γίνει η αναδιάρθρωση του δικτύου μας», λέει στο «b.s.» στέλεχος γνωστής αλυσίδας υπόδησης που δεν επιθυμεί να αποκαλυφθεί το όνομά του. «Ακόμα δεν φαίνεται, αλλά να είστε σίγουροι ότι η αγορά πάει για μεγάλες αλλαγές, οι οποίες θεωρώ ότι θα ενεργοποιηθούν με την άρση των όποιων μέτρων στήριξης, αλλά και τη σιγουριά ότι υπάρχει μια σταθερή βάση για να κάνει κάποιος έναν προγραμματισμό», λέει. «Σήμερα με την αβεβαιότητα που υπάρχει δεν μπορείς να είσαι απόλυτος στο στρατηγικό σχέδιο που κάνεις. Ολοι θέλουν να έχουν μια καλή θέση όταν η αγορά εκκινήσει και πάλι. Να είναι σε θέση να διεκδικήσουν όσο το δυνατόν περισσότερα», συμπληρώνει.

Τα βασικά αιτήματα των εμπόρων

  • Κούρεμα οφειλών που δημιουργήθηκαν την περίοδο της πανδημίας και ρύθμιση του υπόλοιπου ποσού.
  • Υποχρεωτική παράταση όλων των συμβάσεων μίσθωσης επαγγελματικής στέγης για έναν χρόνο, προκειμένου να αποφευχθούν οι αντιπαραθέσεις μεταξύ ενοικιαστών και ιδιοκτητών, που συνήθως καταλήγουν στα δικαστήρια, και να περιοριστούν οι εξώσεις.
  • Στοχευμένα χρηματοδοτικά εργαλεία για τον κλάδο του λιανεμπορίου ή ακόμη και για συγκεκριμένες κατηγορίες του που έχουν πληγεί περισσότερο, όπως αυτός της ένδυσης.
  • Επιδότηση παγίων δαπανών. Το μέτρο έχει ήδη ανακοινωθεί από την κυβέρνηση, όμως οι έμποροι αναμένουν με ανυπομονησία την εξειδίκευσή του.

Διαβάστε ακόμη:

Iσχυρό ενδιαφέρον για τους δύο Πύργους της Lamda Development στο Ελληνικό

Ποιά χαρακτηριστικά πρέπει να έχει ο νέος CEO του ΤΧΣ – Πότε θα «κλειδώσει» το όνομα

Redefine Meat: Η εταιρεία που φέρνει τις 3D μπριζόλες στην Ευρώπη