Το μαζικό κύμα των δωρεάν μετακινήσεων εκτιμάται ότι υπονόμευσε τα πλεονεκτήματα του ηλεκτρονικού εισιτηρίου που η προηγούμενη κυβέρνηση προέβαλε ως εργαλείο για την καταπολέμηση της εισιτηριοδιαφυγής αλλά και της τόνωσης των εσόδων των αστικών συγκοινωνιών. Την αποδόμηση του ηλεκτρονικού κομίστρου που «ίδρωσε» ο ΟΑΣΑ να βάλει σε εφαρμογή, έκανε πρόσφατα ο υφυπουργός Μεταφορών κ. Ιωάννης Κεφαλογιάννης στη Βουλή, ο οποίος αποκάλυψε ότι «από το 2014 έως σήμερα τα έσοδα από πωλήσεις βαίνουν συνεχώς μειούμενα».  

Ο ίδιος, μάλιστα, απαντώντας σε ερώτηση της Σοφίας Σακοράφα, βουλευτού του ΜέΡΑ25, δήλωσε ότι η περσινή αύξηση των συνολικών εσόδων των ΟΣΥ-ΣΤΑΣΥ (+14%), δεν οφείλεται μόνο σε άνοδο των πωλήσεων εισιτηρίων αλλά και στις πωλήσεις καρτών, στα έσοδα από τις δαπάνες για την κοινωνική πολιτική που χορηγούν τα υπουργεία (Εργασίας κ.α) αλλά και στα πρόστιμα και τις μισθώσεις. Για παράδειγμα, στους φορείς αστικών συγκοινωνιών ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ οι δαπάνες από τα υπουργεία για την κοινωνική πολιτική από 13,7 εκατ. ευρώ το 2017 έφτασαν πέρσι τα 39,8 εκατ. ευρώ.

Ειδικά στις κάρτες παρατηρήθηκε σημαντική μείωση πωλήσεων αφού το 2017 τα έσοδα από την ΟΣΥ που λειτουργεί τα λεωφορεία και τα τρόλεϊ και την ΣΤΑΣΥ που έχει τον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο και το μετρό, έφτασαν τα 61.710.000 ενώ πέρσι ήταν 53.396.000. Το α΄ εξάμηνο του 2019 το αντίστοιχο νούμερο ήταν 31.053.000.

Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι το ποσό της επιχορήγησης που έλαβαν και οι δύο εταιρείες ήταν σημαντικά αυξημένο το 2017 σε σχέση με τα προηγούμενα έτη 2014 – 2016 και 2018, ενώ για το α’ εξάμηνο του 2019 έχει ανέλθει ήδη σε άνω από 100 εκατ. ευρώ, συνολικά και για τις δύο εταιρείες. Συνολικά την διετία 2017-2018 έφτασε τα 330 εκατ. ευρώ.
 
Με το σταγονόμετρο τα έσοδα από τα υπουργεία

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει στην απάντηση του ο υφυπουργός, τα μειωμένα έσοδα των εταιρειών συγκοινωνιών αποδίδονται στην ασκούμενη πολιτική των δωρεάν μετακινήσεων και της μερικής καταβολής εισιτηρίου σε φοιτητές, ανέργους, πολύτεκνους, άτομα άνω των 65 ετών, παιδιά έως 6 ετών και από 7 έως 18 ετών. Σύμφωνα με τον κ. Κεφαλογιάννη, το 2018 η απαίτηση του ΟΑΣΑ από τα υπουργεία, βάσει των πραγματικών στοιχείων μετακίνησης ανά κατηγορία δικαιώματος, όπως προκύπτει από τη χρήση της προσωποποιημένης κάρτας, ανήλθε στο ποσό των 120 εκατ ευρώ, εκ των οποίων καταβλήθηκαν στον όμιλο μόνο 39 εκατ. ευρώ.

Αντίστοιχα για το 2019, ο ΟΑΣΑ προβλέπει ότι η σχετική απαίτηση θα ανέλθει στο ποσό των 137 εκατ. περίπου, ενώ τα υπουργεία θα καταβάλουν στον όμιλο μόλις 43 εκατ. ευρώ.

Στο υπουργείο Υποδομών παραδέχονται ότι το εύρος των δωρεάν μετακινήσεων είναι πολύ μεγάλο ωστόσο επί του παρόντος ελέγχουν τα στοιχεία για να διαπιστώσουν την αξιοπιστία τους και διερευνούν όλους τους τρόπους ώστε να μην επιβαρύνονται τα έσοδα. Όπως αναφέρουν υπάρχει πρόβλημα αν κάθε χρόνο ο ΟΑΣΑ ζητά π.χ 100 και καταλήγουν στο ταμείο του 40.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο κ. Κεφαλογιάννης, ο όμιλος ΟΑΣΑ για το έτος 2018 παρουσιάσει ζημίες ύψους 50.4 εκατ. ευρώ έναντι 6,6 εκατ. ευρώ του 2017. Το υπουργείο, υποστηρίζει ότι για τις ζημιές αυτές ευθύνονται η μείωση της κρατικής επιχορήγησης κατά 56 εκατ. ευρώ και η μη καταβολή εκ μέρους των υπουργείων ποσού 81 εκατ. ευρώ από την άσκηση κοινωνικής πολιτικής με τη χορήγηση μειωμένου ή μηδενικού κομίστρου.

Σε σχέση με τη εξέταση μείωσης του εισιτηρίου στην οποία αναφερόταν στην ερώτησή της η κ. Σακοράφα, ως αποτέλεσμα της αύξησης των εσόδων λόγω ηλεκτρονικού εισιτηρίου, η κυβέρνηση στο πλαίσιο της αναθεώρησης της φορολογικής πολιτικής θα εξετάσει όπως αναφέρει τη μείωση ΦΠΑ στις μεταφορές.