Του Κωστή Πλάντζου
Σε διελκυνστίδα εξελίσσεται πλέον η διαπραγμάτευση, για να κάνουν εκλογές οι Ευρωπαίοι χωρίς να κατηγορηθούν πως «έλιωσαν στην λιτότητα» την Ελλάδα, αλλά και για να μπορέσει η κυβέρνηση της Αθήνας να περάσει από τη Βουλή τα επώδυνα νέα μέτρα – και με όσο το δυνατόν λιγότερες τριβές και αναταράξεις.
Φροντίζουν όλοι για αυτό: οι συναντήσεις Μέρκελ, Λαγκάρντ, Γιούνκερ στο Βερολίνο, αλλά και η τάση παροχολογίας που έχει καταλάβει την κυβέρνηση στην Αθήνα.
«Πρώτα εκτελείτε, μετά ζητάτε»
Μέρκελ και Λαγκάρντ επισφράγισαν εχθές δύο πράγματα: η Ελλάδα δεν χρειάζεται «κούρεμα» χρέους από τώρα, αλλά «μεταρρυθμίσεις». «Πρώτα οι μεταρρυθμίσεις και μετά αναδιάρθρωση χρέους» είπε η κυρία Λαγκάρντ και βγήκε ικανοποιημένη από τη συνάντηση Μέρκελ που η Αθήνα αποδέχτηκε «μεταρρυθμίσεις» στο συνταξιοδοτικό και το φορολογικό. Τις χαρακτήρισε ως τις οι δυο προϋποθέσεις για συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, δίνοντας τον τόνο στα παζάρια για την 2η αξιολόγηση που ξεκινά την Τρίτη.
Σκέφτονται τις εκλογές τους
Αν και δεν έγιναν πολλά γνωστά για τη συνάντηση Μέρκελ-Λαγκάρντ, η «σιδηρά κυρία» του ΔΝΤ «το ξέκοψε» μια και καλή πως η αναδιάρθρωση του χρέους θα πάρει χρόνο. Η εξέλιξη αυτή δεν ενθουσιάζει τον υπουργό Οικονομικών, κύριο Ευκλείδη Τσακαλώτο, που είχε πάρει μεν ήδη την «κρυάδα» από το Eurogroup της Δευτέρας, αλλά έχασε πλέον και τις όποιες ελπίδες έτρεφε πως, μέσω της πίεσης του ΔΝΤ, θα είχε ίσως ακόμα κάποιες πιθανότητες η «εδώ και τώρα» και «χέρι με χέρι» ανταλλαγή των μέτρων λιτότητας, με ελάφρυνσης χρέους.
Η επικεφαλής του Ταμείου ξεκαθάρισε πως ως αναδιάρθρωση χρέους εννοεί μόνον επιμήκυνση και μείωση επιτοκίων, με βάση την εικόνα που θα υπάρχει στο τέλος του προγράμματος. Άρα οι αποφάσεις για το χρέος πάνε για το 2018 αντί φέτος, ενώ θα χρειαστεί «πολύς χρόνος» ακόμα και για να πάρει τελική θέση το ΔΝΤ για τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα.
Ο «πολύς χρόνος» είναι κέρδος για τη Γερμανία που έχει εκλογές. Ανέκαθεν άλλωστε ο κ. Β. Σόιμπλε έθετε για το 2018 -και όχι από τώρα- τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης, θέλοντας προφανώς να έχει ένα «καθαρό διάδρομο» για εκλογές στη δική του χώρα, αντί για επενδύσεις και Ανάπτυξη που ήθελε ο κ.Τσακαλώτος στη δική μας.
Μεταρρυθμίσεις ξανά
Η «προεκλογική» ατμόσφαιρα που επικρατεί στο Βερολίνο και την Ευρώπη ολόκληρη καταφάνηκε όμως και από τη συμφωνία Ευρωπαίων και ΔΝΤ πως δεν χρειάζεται άλλη λιτότητα στην Ελλάδα. «Χρειάζονται μεταρρυθμίσεις, η Ελλάδα έχει υποστεί πολλή λιτότητα» ανέφερε η κυρία Λαγκάρντ. «Μεταρρυθμίσεις» όμως ονομάζουν τις αυξήσεις φόρων και περικοπές συντάξεων με τις οποίες «εμπλούτισε» το Eurogroup την 2η αξιολόγηση.
Η εκπρόσωπος του Σόιμπλε μάλιστα, εχθές στο Βερολίνο, έβαλε και τις συντάξεις στο πακέτο των μέτρων που θα εφαρμοστούν το 2018 και όχι από το 2019 και μετά. Σωστό ή λάθος, κατέδειξε με τη στάση της πώς εννοούν οι δανειστές τις μεταρρυθμίσεις.
Λιγότερη λιτότητα, αλλά για τη Γερμανία, ήταν και το μήνυμα της επίσκεψης Γιούνκερ καθώς, λίγες ώρες πριν συναντηθεί με την Άγκελα Μέρκελ, η Κομισιόν καλούσε το Βερολίνο να «ξοδέψει» το τεράστιο εμπορικό της πλεόνασμα σε δημόσιες επενδύσεις για αύξηση της κατανάλωσης, που θα δώσει ανάσα και στις οικονομίες των χωρών με ελλείμματα.
Αλλάζει το «περιτύλιγμα»
Ελλείψει ελαφρύνσεων για το χρέος, στην Αθήνα αναζητούν άλλο «αφήγημα» για να περάσουν τη νέα λιτότητα.
Η κυβέρνηση κινείται πλέον στη γραμμή «μεταρρυθμίσεις, όχι πια λιτότητα» για να αμπαλάρει τα νέα δημοσιονομικά μέτρα που θα καλύψουν τους στόχους για τα πλεονάσματα.
Πλειοδοτεί πρόωρα μάλιστα σε προτάσεις και σχέδια για «θετικά αντίμετρα», που τα παρουσιάζει (με non paper και όχι δια στόματος Τσακαλώτου που έκανε την διαπραγμάτευση στο Eurogroup) σαν «απαράβατο όρο» για την ψήφιση των περικοπών σε συντάξεις και αφορολόγητο που είναι σίγουρες –ενώ για τα «αντίμετρα» ο πρόεδρος Ντάισελμπλουμ τη Δευτέρα έβαζε ως όρο να έχουν αποδώσει πρώτα τα νέα μέτρα τον «δημοσιονομικό χώρο» που χρειάζεται για να ληφθούν και όποια άλλα μέτρα θέλει η κυβέρνηση.
Κόβουν συντάξεις, βάζουν φόρους
Τα μέτρα που «ζεσταίνει» η κυβέρνηση προβλέπουν μείωση του αφορολογήτου για να πληρώνουν φόρους και όσοι βγάζουν από 450 ευρώ καθαρά το μήνα αλλά ως τώρα απαλλάσσονταν, καθώς και περικοπές άνω του 1 δισ. στις συντάξεις.
Στη θέση τους προβάλει σαν ελάφρυνση ένα νέου τύπου ΕΝΦΙΑ, που θα απαλλάσσει όσους έχουν χαμηλά εισοδήματα και ταυτόχρονα και ακίνητα, αυτοκίνητα κλπ. Συζητά για μέτρα μείωσης του ΦΠΑ και ελάφρυνσης των νησιωτών, αλλά πριν από όλα αυτά θα πρέπει να πείσει την Τρόικα πως η είσπραξη φόρων ακινήτων θα παραμείνει στα 2,65 δισ. ευρώ το χρόνο.