Της Μαίρης Λαμπαδίτη

Προσωπική διαφορά που αντιστοιχεί έως και στο 40% της καταβαλλόμενης κύριας σύνταξης προκύπτει από τον επανυπολογισμό των συντάξεων, ο οποίος πρέπει να ολοκληρωθεί, σύμφωνα με τα προαπαιτούμενα, έως τις 31 Μαρτίου.

Αρμόδια στελέχη του ΕΦΚΑ εκτιμούν ότι η επίπονη διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί ίσως και νωρίτερα καθώς εκκρεμεί μόνον ο επανυπολογισμός των συντάξεων των ειδικών ταμείων (πρώην Ταμεία ΔΕΚΟ, ΔΕΗ, ΟΤΕ, τραπεζών καθώς και μηχανικών και δικηγόρων), που θεωρείται πιο δύσκολος από τεχνικής άποψης. Στο τέλος του 2018 θα γίνει επανέλεγχος για να ενσωματωθούν τυχόν αλλαγές (ενηλικίωση παιδιών, νέοι συνταξιούχοι) ώστε λίγο πριν από τα Χριστούγεννα, όπως συμβαίνει κάθε χρόνο, να πιστωθούν στους λογαριασμούς των συνταξιούχων οι νέες μειωμένες συντάξεις.

Το ποσοστό των συνταξιούχων που θα υποστεί μειώσεις, έστω και μικρές, φτάνει σύμφωνα με πληροφορίες το 70%. Οπως ορίζει η σχετική διάταξη, οι προσωπικές διαφορές που θα προκύψουν από τον επανυπολογισμό θα κοπούν σε ποσοστό έως 18% το 2019.Το μαχαίρι, όμως, δεν σταματά σε αυτό το ποσοστό. Οι μειώσεις θα φτάσουν στο 25%, γιατί το 2019 δεν κόβεται μόνο η σύνταξη, λόγω προσωπικής διαφοράς, αλλά καταργούνται και τα επιδόματα συζύγου και τέκνων. Η απώλεια υπολογίζεται ότι θα φτάνει έως και 300 ευρώ και δεν θα αφορά μόνο την κύρια σύνταξη αλλά και την επικουρική. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι μειώσεις έως 18% θα υποστεί το 50% των δικαιούχων επικουρικής σύνταξης που εμφανίζουν προσωπική διαφορά και είχαν γλιτώσει από τη σφαγή του φθινοπώρου του 2016 λόγω του πλαφόν των 1.300 ευρώ (άθροισμα κύριας και επικουρικής).

Οι παράγοντες της ασφάλισης πιστεύουν ότι θα διασωθούν μόνο οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν επικουρική κάτω από 200 ευρώ και το άθροισμα κύριας και επικουρικής δεν υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ. Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων εκτιμά ότι οι συνταξιούχοι θα χάσουν έως τρεις συντάξεις το 2019 εξαιτίας: α) της μείωσης κατά 18% της προσωπικής διαφοράς σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, β) της κατάργησης των οικογενειακών επιδομάτων, γ) του παγώματος των αυξήσεων σε όλες τις συντάξεις μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021 και δ) της ολοσχερούς κατάργησης του ΕΚΑΣ για 280.000 χαμηλοσυνταξιούχους. Οι περικοπές ανέρχονται συνολικά σε 232 εκατ. ευρώ το 2019, 225 εκατ. το 2020 και 218 εκατ. το 2021. Οι προσωπικές διαφορές που προκύπτουν στις κύριες συντάξεις είναι ανάλογα με την κατηγορία των συνταξιούχων οι εξής:

– Ως 40% για τους συνταξιούχους του πρώην ΤΕΒΕ.
– Ως 30% για συνταξιούχους του Δημοσίου (πολιτικούς και ειδικών μισθολογίων).
– 5% ως 20% για τους απόστρατους.
– Ως 30 % για συνταξιούχους του ΙΚΑ.
– Ως 25% για συνταξιούχους των ΔΕΚΟ και των τραπεζών.
– Ως 40% για τις επικουρικές συντάξεις.

Για παράδειγμα:

1. Συνταξιούχος που λαμβάνει σήμερα 915 ευρώ μεικτά θα δει τη σύνταξή του τον Ιανουάριο του 2019 να μειώνεται στα 761 ευρώ. Η μείωση ανέρχεται σε 154 ευρώ (μιλάμε πάντα για την κύρια σύνταξη).

2. Συνταξιούχος που λαμβάνει σήμερα 1.960 ευρώ μεικτά εμφανίζει προσωπική διαφορά 715 ευρώ. Η σύνταξή του θα περικοπεί κατά 18% και θα λάβει τον Ιανουάριο του 2019 1.607,2 ευρώ.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ομότιμου καθηγητή του Παντείου Σάββα Ρομπόλη, από το 2010 μέχρι σήμερα το επίπεδο των συντάξεων μειώθηκε μεσοσταθμικά κατά 43% (συνολικά κατά 55 δισ. ευρώ), ενώ αν πραγματοποιηθούν οι μειώσεις των συντάξεων από 1/1/2019, η μεσοσταθμική μείωση σε σχέση με το επίπεδο των συντάξεων του 2009 θα προσεγγίσει το 60%. Ο κ. Ρομπόλης υποστηρίζει σε μελέτη του ότι δεν απαιτείται μείωση των συντάξεων το 2019, καθώς η συνταξιοδοτική δαπάνη το 2018 θα διαμορφωθεί στα 29 δισ. ευρώ (15,7% του ΑΕΠ) και το 2021, μετά τις προβλεπόμενες μειώσεις από 1/1/2019, θα διαμορφωθεί στο 12,5% του ΑΕΠ, ποσοστό πολύ μικρότερο από το ανώτερο όριο του 16% του ΑΕΠ που έχουν ορίσει οι δανειστές και το ΔΝΤ.

Όπως επισημαίνεται σε άλλες επιστημονικές μελέτες, η γενική ανταποδοτικότητα του ασφαλιστικού συστήματος (συντάξεις προς εισφορές) για όλους τους ασφαλισμένους, από 150% που ήταν το 2011 έπεσε στο 121% το 2014, στο 101% το 2016 και αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 89% το 2019.