Στους ρυθμούς της 5ης αξιολόγησης που ξεκινά από Δευτέρα, κινείται πλέον η κυβέρνηση. Εκτός όμως από τις απανωτές συσκέψεις και επαφές του οικονομικού επιτελείου για να προετοιμάσει τους φακέλους (deliverables) για όλα τα εκκρεμή θέματα (Δημόσιο, Ιδιωτικοποιήσεις, Υπερταμείο, τράπεζες κλπ), αιχμή των νέων παρεμβάσεων αναδεικνύεται ο καθορισμός νέων αντικειμενικών τιμών, που έμειναν στη μέση το 2019 λόγω διπλών εκλογών.
Μέχρι την ερχόμενη Παρασκευή, 400-500 πιστοποιημένοι εκτιμητές ακινήτων αναμένεται να έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να υπολογίσουν έως τέλη Μαρτίου την αξία της περιουσίας 7,5 εκατομμυρίων ιδιοκτητών ακινήτων.
Πρόκειται κυρίως για 2.900 εντός σχεδίου περιοχές της χώρας, που δεν έχουν ως τώρα ενταχθεί στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού αξιών της εφορίας. Στα τουριστικά νησιά, για παράδειγμα, οι πρωτεύουσες συνήθως έχουν αντικειμενικές τιμές, όχι όμως και οι άλλοι μεγάλοι οικισμοί. Αλλά και στην Αθήνα ακόμη, περιοχές στις παρυφές ή σε λόφους της Αττικής δεν έχουν ακόμη σωστές αντικειμενικές τιμές και ΕΝΦΙΑ (Τουρκοβούνια, Αγ. Ιωάννης Βουλιαγμένης κλπ). Σε χιλιάδες περιοχές οι τιμές της εφορίας για μεταβιβάσεις υπολογίζονται με συγκριτικά στοιχεία «ό,τι να΄ναι» εκτός προδιαγραφών, μέχρι 50% ή 70% χαμηλότερες από τις πραγματικές της αγοράς.
Συνάμα αλλάζουν οι αντικειμενικές και σε τουλάχιστον 3.000 περιοχές ακόμη, όπου το 2019 δεν έγινε η β΄φάση αυξήσεων που είχε αποφασιστεί το 2018. Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε όμως, με την νέα προκήρυξη που δίνει διορία 50 ημερών σε ιδιώτες εκτιμητές ακινήτων, για να παραδώσουν τις προτάσεις τους στην ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών. Στόχος είναι πριν τελειώσει ο Μάρτιος να καθοριστούν νέες αντικειμενικές τιμές που θα ευθυγραμμίζονται με τις τρέχουσες εμπορικές αξίες της κτηματαγοράς. Απρίλιο ή Μάιο αναμένεται η απόφαση για τις τελικές τιμές.
Εκτιμητή «από τον τόπο του»
Οι ιδιώτες εκτιμητές θα εργαστούν σε ζευγάρια για να ορίσουν τις νέες τιμές των ακινήτων, ακόμα και εκείνων που ανήκουν στους ίδιους. Η εντοπιότητα δεν συνιστά κώλυμα αλλά βασικό κριτήριο επιλογής και προτίμησης.
Η επιλογή θα γίνει από πιστοποιημένους εκτιμητές, εγγεγραμμένους στο Μητρώο πιστοποιημένων εκτιμητών στο πεδίο ακινήτων του Υπουργείου Οικονομικών, για σύνταξη εισήγησης για τον καθορισμό των τιμών εκκίνησης των ακινήτων. Η διαδικασία επιλογής διεξάγεται ηλεκτρονικά σύμφωνα με την παρακάτω διαδικασία:
1. Επιλέγονται ηλεκτρονικά με τυχαία σειρά όλες οι δημοτικές ενότητες, κοινότητες.
2. Για κάθε δημοτική ενότητα, κοινότητα, μέχρι τη συμπλήρωση 2 εκτιμητών, διεξάγονται κληρώσεις σύμφωνα με την παρακάτω σειρά προτεραιότητας:
– Εκτιμητές με προτίμηση στη σχετική Περιφερειακή Ενότητα και εντοπιότητα έδρας στη Δημοτική Ενότητα, Κοινότητα.
– Εκτιμητές με προτίμηση στη Δημοτική Ενότητα, Κοινότητα χωρίς εντοπιότητα έδρας.
– Εκτιμητές με προτίμηση σε όμορη Δημοτική Ενότητα/Κοινότητα.
– Εκτιμητές με προτίμηση στη σχετική Περιφερειακή Ενότητα.
– Εκτιμητές με προτίμηση στη σχετική Αποκεντρωμένη Διοίκηση.
– Εκτιμητές με προτίμηση σε ολόκληρη την επικράτεια.
Έργο των εκτιμητών
Το έργο των εκτιμητών περιλαμβάνει τη σύνταξη άρτιας και τεκμηριωμένης εισήγησης των τιμών εκκίνησης και αξιών οικοπέδων ανά Δήμο, Δημοτική Ενότητα, Κοινότητα και υποβολή της στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Στην ηλεκτρονική πλατφόρμα εμφανίζονται όλες οι Περιφερειακές Ενότητες της επικράτειας, ανεξαρτήτως αν έχουν καθοριστεί σε αυτές ζώνες ή όχι. Οι εκτιμητές επιλέγουν μία ή περισσότερες Περιφερειακές Ενότητες για τις οποίες ενδιαφέρονται να συντάξουν εισήγηση για τιμές εκκίνησης και αξίες οικοπέδων.
Για κάθε Περιφερειακή Ενότητα που επιλέγουν, υποβάλουν προαιρετικά δήλωση προτίμησης συγκεκριμένων Δήμων, Δημοτικών Ενοτήτων, Κοινοτήτων, εντός της επιλεχθείσας Περιφερειακής Ενότητας, η οποία δεν δεσμεύει τον Υπουργό Οικονομικών (αναθέτουσα αρχή). Οι εκτιμητές έχουν επιπλέον τη δυνατότητα να δηλώσουν προτίμηση για εκτιμήσεις ζωνών, είτε στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις των Περιφερειακών Ενοτήτων δήλωσής τους, είτε σε ολόκληρη την επικράτεια.
Διαδικασία Επιλογής
Η ανάθεση του έργου στους επιλεχθέντες εκτιμητές γίνεται ανά Δήμο, Δημοτική Ενότητα, Κοινότητα με στόχο την κάλυψη όλων των ζωνών με τον αναγκαίο αριθμό εκτιμητών, λαμβάνοντας υπόψη τις αιτήσεις προτίμησης των εκτιμητών, όπως αυτές έχουν καταχωρηθεί στην ηλεκτρονική εφαρμογή σύμφωνα με τα ανωτέρω. Η ανάθεση του έργου γίνεται με κλήρωση δύο (2) κατ’ ανώτατο όριο εκτιμητών.
Ο μέγιστος αριθμός ζωνών που μπορεί να ανατεθεί σε κάθε εκτιμητή, διαμορφώνεται από τη γεωγραφική κατανομή της επιλογής του:
α. αν επιλέξει μόνο Περιφερειακή ενότητα, μπορεί να αναλάβει μέχρι 100 ζώνες συνολικά,
β. αν επιλέξει και τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις των Περιφερειακών Ενοτήτων, μπορεί να αναλάβει μέχρι 200 ζώνες συνολικά,
γ. αν επιλέξει ολόκληρη την επικράτεια, μπορεί να αναλάβει μέχρι 300 ζώνες συνολικά.
Αμοιβή -Παράδοση- Χρονοδιάγραμμα
Το έργο των εκτιμητών ολοκληρώνεται εντός χρονικού διαστήματος 50 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης του Υπουργού Οικονομικών για την ανάθεση του έργου.
Η παράδοση των εισηγήσεων γίνεται τμηματικά και συγκεκριμένα:
α) 1η παράδοση εντός 25 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης ανάθεσης σε ποσοστό τουλάχιστον 50% επί του συνόλου των παραδοτέων,
β) 2η παράδοση εντός των υπολειπόμενων 25 ημερολογιακών ημερών στο εναπομείναν ποσοστό επί του συνόλου των παραδοτέων. Η αμοιβή των πιστοποιημένων εκτιμητών καθορίζεται σε συνάρτηση με την υποβληθείσα δήλωση ενδιαφέροντος και διαμορφώνεται σε:
1. 75 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) ανά ζώνη τιμών ακινήτων για εκδήλωση ενδιαφέροντος σε Περιφερειακή Ενότητα,
2. 80 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) ανά ζώνη τιμών ακινήτων για εκδήλωση ενδιαφέροντος σε Αποκεντρωμένη Διοίκηση,
3. 85 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) ανά ζώνη τιμών ακινήτων για εκδήλωση ενδιαφέροντος σε όλη την Επικράτεια.
Η καταβολή της αμοιβής των εκτιμητών πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση του έργου τους. Σε περίπτωση που ένας εκτιμητής παραδώσει εμπρόθεσμα μόνο τμήμα του έργου που του ανατέθηκε, το ποσό της αμοιβής του μειώνεται κατά το ποσοστό του έργου των εκτιμήσεων που δεν παραδόθηκε.