Της Μαίρης Λαμπαδίτη
Με τρεις τρόπους μειώνονται οι κύριες συντάξεις παρά τις εμφατικές διαψεύσεις του υπουργού εργασίας ότι καμία κύρια σύνταξη δεν πρόκειται να υποστεί μείωση.
1. Η παρακράτηση 6% υπέρ ΕΟΠΠΥ εδώ και ένα χρόνο που εφαρμόζεται επιφέρει μείωση πάνω από 100 ευρώ το μήνα στις υψηλές κύριες συντάξεις ενώ οι απώλειες είναι βαρύτερες για δικαιούχους δύο συντάξεων, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν είναι προνομιούχοι αλλά συνταξιούχοι λόγω χηρείας.
Συγκεκριμένα, μέχρι τις 12 Μαΐου 2016 που ψηφίστηκε το νομοσχέδιο Κατρούγκαλου, οι συνταξιούχοι χηρείας που λαμβάνουν δύο κύριες συντάξεις είχαν δικαίωμα να επιλέξουν σε ποια σύνταξη θα γίνει η παρακράτηση 6% υπέρ υγείας. Όπως είναι φυσικό διάλεγαν το μικρότερο ποσό ,με αποτέλεσμα τα ταμεία να χάνουν έσοδα.
Το νέο ασφαλιστικό ορίζει ότι η παρακράτηση θα γίνεται υποχρεωτικά στο άθροισμα των κύριων συντάξεων. Ωστόσο με την πρόσφατη εγκύκλιο Πετρόπουλου η εισφορά υπολογίζεται με βάση τα καθαρά ποσά αντί των μικτών ,αλλαγή που μειώνει κάπως την επιβάρυνση.
Δηλαδή, για παράδειγμα μία χήρα λαμβάνει σήμερα 700 ευρώ σύνταξη από ίδιο δικαίωμα και 600 ευρώ σύνταξη χηρείας . Σύνολο 1300 ευρώ .Το αρχικό ποσό που ελάμβανε πριν από τις μνημονιακές μειώσεις ήταν 1820 ευρώ. Με το νέο ασφαλιστικό που ορίζει η παρακράτηση να υπολογίζεται στο άθροισμα αντί να της παρακρατούν 36 ευρώ υπέρ υγείας, της παρακρατούν 78 ευρώ το μήνα . Μάλιστα μέχρι σήμερα η παρακράτηση γινόταν στο μικτό ποσό με αποτέλεσμα ο καθαρό ποσό της σύνταξής της να είναι μειωμένο κατά 109.2 ευρώ.
2. Βαρύς θα πέσει ο πέλεκυς, από το τέλος Αυγούστου σε κάθε κύρια σύνταξη που ξεπερνά τα 2.000 ευρώ μεικτά (1.820 καθαρά) η οποία θα μειωθεί κατά το υπερβάλλον ποσό και θα δίνεται πλέον μειωμένη μέχρι 31/12/2018. Πριν την ψήφιση του νόμου ίσχυε πλαφόν για κάθε κύρια σύνταξη στα 2.773 ευρώ (μεικτό ποσό μαζί με επιδόματα). Αντίστοιχα, απώλειες θα δουν όσοι εισπράττουν από συντάξεις (κύριες, επικουρικές, μερίσματα κλπ) πάνω από 3.000 ευρώ καθαρά, καθώς οτιδήποτε εισπράττει ο συνταξιούχος πάνω από τα 3.000 θα «κουρεύεται». Το αντίστοιχο πλαφόν πριν τον νέο νόμο ήταν 3.680 ευρώ (καθαρό ποσό).
3. Με τις συντάξεις του Σεπτεμβρίου (ή του Οκτωβρίου αν υπάρξει καθυστέρηση) περικοπές θα υποστούν και οι προσυνταξιοδοτικές παροχές 11.000 τραπεζοϋπαλλήλων από την Εμπορική, την πρώην Πίστεως (νυν Alpha) και την Αττική Τράπεζα (προσυνταξιοδοτικό ΕΤΑΤ και ΕΤΕΑ) .
Οι κύριες συντάξεις τους επανυπολογίζονται με ενιαίο ποσοστό αναπλήρωσης (1,75%) και «κουρεύονται» μέχρι και 30% αναδρομικά από την 1η Ιουνίου. Υπολογίζεται πως μεσοσταθμικά οι μειώσεις θα είναι στο 19,5%.
Για παράδειγμα έγγαμη με τρία παιδιά απόφοιτη Λυκείου, που έφυγε με 20ετία και 1.645 ευρώ συντάξιμες αποδοχές και σήμερα ,μετά τις μνημονιακές μειώσεις λαμβάνει 1.205 ευρώ, από τον ερχόμενο μήνα θα εισπράττει 1.055 ευρώ. Δηλαδή θα υποστεί μείωση 149 ευρώ (12,3%).
Το δεύτερο κύμα περικοπών στις επικουρικές
Σαρωτικό «κύμα» μειώσεων αναμένεται στο δεύτερο πακέτο επαναυπολογισμού που θα έρθει με την σύνταξη του Σεπτεμβρίου. Τότε θα έχουν επανυπολογιστεί άλλες 800.000 επικουρικές συντάξεις και στο στόχαστρο των μειώσεων αναμένεται να μπουν περίπου 150.000 συνταξιούχοι που θα δουν στις 2 Σεπτεμβρίου απώλειες έως και 40% στις συντάξεις τους. Οι χαμένοι προέρχονται από τον ιδιωτικό (ΕΤΕΑΜ), τους εμποροϋπαλλήλους, τους ναυτικούς και τουριστικούς πράκτορες, τους πρώην εργαζόμενους στην Οινοποιία, το προσωπικό πρώην Τράπεζας Πίστεως και τη ΔΕΗ.
Το υπουργείο εργασίας αποφάσισε επιτέλους να ενημερώσει τους συνταξιούχους ,που δεν ξέρουν από πού τους έρχονται τα αλλεπάλληλα «χτυπήματα» και στέκονται παραζαλισμένοι μπροστά από τα ΑΤΜ προσπαθώντας να υπολογίσουν τις μειώσεις . Σύμφωνα με πληροφορίες το σύστημα ΔΙΑΣ στις 2 Σεπτεμβρίου θα δίνει κάποιες πληροφορίες μέσω της οθόνης του ΑΤΜ.
Για να ολοκληρωθεί ο κύκλος αναπροσαρμογής 1,23 εκατ. επικουρικών συντάξεων θα χρειαστεί και τρίτο κύμα επανυπολογισμών, τον Οκτώβριο. Η Τρίτη και φαρμακερή «φουρνιά» θα περιλαμβάνει 120.000 συνταξιούχους από το ταμείο νομικών, συνταξιούχους της Εμπορικής Τράπεζας, της πρώην χωροφυλακής και αστυνομίας, δημοσιογράφους και ναυτικούς.
Η επιδείνωση θα είναι εντονότερη από το φθινόπωρο καθώς θα αρχίσει η παρακράτηση των αναδρομικών του μερίσματος (από την 1η Ιανουαρίου 2016), του ΕΚΑΣ, των κύριων και επικουρικών συντάξεων (από την 1η Ιουνίου).
Για παράδειγμα, συνταξιούχος δημοτικός υπάλληλος που είδε ήδη τη σύνταξη του να κατεβαίνει από τα 225 στα 189 ευρώ (-16%) θα υποστεί περαιτέρω μείωση λόγω της παρακράτησης των αναδρομικών και παίρνει στο χέρι από τον Οκτώβριο 153 ευρώ.