Τον περασμένο Νοέμβριο, το Υπουργείο Οικονομικών παρουσίασε ένα κρατικό προϋπολογισμό για το 2022 βασισμένο στην υπόθεση ότι η τιμή του πετρελαίου Brent θα διαμορφωθεί, εφέτος, στο 78,9 δολ. το βαρέλι, στο ότι το 2022 ότι ο πληθωρισμός στις προηγμένες οικονομίες θα κινηθεί στην περιοχή του 2,3% και γενικά, στο ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ θα τρέξει με ρυθμό κοντά στο 5%.
Αυτά… προ ενεργειακής κρίσης και πριν την πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία…
Σήμερα, η εικόνα είναι πολύ διαφορετική! Οι εκτιμήσεις έχουν αναθεωρηθεί επί τα χείρω και οι υπηρεσίες του Yπουργείου Οικονομικών επεξεργάζονται σενάρια παρατεταμένης κρίσης για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2022 υπό το πρίσμα και των οικονομικών αντιποίνων της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Το πρόβλημα είναι ότι τα νέα σενάρια του προϋπολογισμού βασίζονται σε εφιαλτικές εκτιμήσεις για τιμή του πετρελαίου στα 120 – 140 δολ το βαρέλι για φυσικό αέριο – ίσως- και στα 200 € την μεγαβατώρα! Και όλα αυτά στη σκιά του παγώματος της αδειοδότησης του Nord Stream 2. Το χειρότερο δε απ’ όλα είναι ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια πόσο θα διαρκέσει η ενεργειακή κρίση και πόσο βαθιά θα φτάσουν οι κλυδωνισμοί στην παγκόσμιας οικονομίας πόσο μάλλον στην ελληνικής.
Σε κάθε περίπτωση ο κρατικός προϋπολογισμός, με υποτιμημένη εκτίμηση στον πληθωρισμό 1% με ρυθμό ανάπτυξης 4,5% και με τα σημερινά δεδομένα της ενεργειακής κρίσης και των γεωπολιτικών εξελίξεων, θα πρέπει να αναθεωρηθεί. Και αυτό κάνουν οι υπηρεσίες του Yπουργείου Οικονομικών χωρίς να έχουν ακόμα ξεκάθαρη εικόνα των βασικών μεγεθών στα οποία θα στηρίξουν το όλο οικοδόμημα τους.
Οι αυξήσεις στο ενεργειακό κόστος είναι ο μεγάλος αστάθμητος Χ παράγοντας. Αυτό που λένε από το Υπουργείο Οικονομικών είναι πως “κάθε αύξηση 10 € ανα κιλοβατώρα στο φυσικό αέριο φέρνει μείωση στο ΑΕΠ κατά 600 εκατομμύρια ευρώ.” Και αν αυτή η εικόνα φαίνεται ζοφερή η αντίστοιχη εικόνα με το ράλι στην τιμή πετρελαίου γίνεται εφιαλτική!
Όπως, λοιπόν, επισημαίνουν οι ίδιες πηγές “πώς να καταρτιστεί ο νέος προϋπολογισμός; που θα τεθούν τα περιθώρια παροχών και πως μπορούν να καθοριστούν τα νέα μέτρα στήριξης όταν η όλη εικόνα είναι ρευστή;”.
Πέραν από την ακρίβεια που “ροκανίζει” τον οικογενειακό προϋπολογισμό υπάρχει η ψυχολογία των καταναλωτών που βρίσκεται στο ναδίρ αλλά και η επέλαση των φόρων και των υποχρεώσεων από την πανδημία που “ξεπαγώνουν” σταδιακά.
Υπό αυτό το πρίσμα των παραπάνω εμποδίων ο στόχος για ανάπτυξη με ρυθμό 4,5% φέτος δείχνει -για την ώρα- δύσκολος, με πολλούς να κατεβάζουν τον πήχη κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες. Άλλωστε, ο προϋπολογισμός έχει ενσωματώσει από τον Δεκέμβριο ένα δυσμενές σενάριο: μείωση του ονομαστικού ρυθμού μεγέθυνσης κατά 1% το 2022 στο 3,5%. Αυτό συνεπάγεται ότι το ΑΕΠ θα διαμορφωθεί σε 185,5 δισ. ευρώ από 177,6 δισ. ευρώ το 2021, έναντι ονομαστικού ΑΕΠ ύψους 187,3 δισ. ευρώ το 2022 που είναι το βασικό σενάριο.
Το σίγουρο είναι οτι ο προϋπολογισμός κινείται ήδη στα όρια του, με τις δαπάνες να αυξάνονται κάθε μήνα. Πολλά θα εξαρτηθούν από την συνέχιση της επιδότησης του ενεργειακού κόστους. Μέχρι τον Ιούλιο προβλέπονται επιδοτήσεις σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που φτάνουν στο 0,5% του ΑΕΠ, δηλαδή 1 δισ. Ευρώ ( ήδη έχουν δοθεί περι τα 2 δισ. Ευρώ). Ζητούμενο είναι και η ενίσχυση της κατανάλωσης (και με το επίδομα ακρίβειας που φαίνεται πως έχει κλειδώσεις) αλλά και την πορεία του τουρισμού όπου, για την ώρα, δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα. “Το ότι είμαστε στο Φλεβάρη είναι θετικό, γιατί έχουμε περιθώριο ανάκαμψης ως το Μάιο”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων, Γρ. Τάσιος στο ΑΠΕ, εκφράζοντας έτσι την αγωνία του κλάδου για τις επιπτώσεις της εισβολής στην Ουκρανία.
Διαβάστε ακόμα:
Πόλεμος στην Ουκρανία: Ρωσική επίθεση σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο Κίεβο
SWIFT: Συνεργαζόμαστε για την επιβολή των κυρώσεων στις ρωσικές τράπεζες
Βloomberg: Γιατί η Ευρώπη πρέπει να σταματήσει να εισάγει φυσικό αέριο από τη Ρωσία