Tου Κωστή Πλάντζου
Μια άλλη εικόνα από εκείνη που εμφανίζει η κυβέρνηση, αποκαλύπτουν τα στοιχεία για την «υπεραπόδοση» των φορολογικών μέτρων, τα οποία παρουσίασε χθες σε ξένους δημοσιογράφους ο διοικητής της ΑΑΔΕ κύριος Γιώργος Πιτσιλής. Όσοι είχαν λόγους να ενταχθούν στη ρύθμιση για την εθελοντική αποκάλυψη «μαύρου χρήματος» πέτυχαν να γλιτώσουν πληρώνοντας έναν φόρο της τάξης του 10%, ενώ την ίδια ώρα οι μισοί φορολογούμενοι στη χώρα μας που χρωστούν και δεν έχουν να πληρώσουν από 1 έως 2.000 ευρώ, φορτώθηκαν με 5πλάσια χρέη από όσα εισέπραξε το κράτος από τους πλούσιους φορολογουμένους που πιάστηκαν να φοροδιαφεύγουν.
Συγκεκριμένα:
1. Στις 20 Νοεμβρίου 2017, όταν ψηφίστηκε στη Βουλή να δοθεί κοινωνικό μέρισμα 1,4 δισ. ευρώ, ο Πρωθυπουργός δήλωνε πως «το πλεόνασμα προέκυψε από την πάταξη της φοροδιαφυγής». Λίγη ώρα νωρίτρα ο κύριος Τσακαλώτος μιλούσε για «400 εκατομμύρια που πήραμε λόγω της οικειοθελούς αποκάλυψης».
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τελικά το δημόσιο εισέπραξε πέρυσι μόλις 262 εκατ. ευρώ από την εθελοντική αποκάλυψη εισοδημάτων. Το 90% καταβλήθηκε εφάπαξ και εξόφλησε, που σημαίνει πως αυτοί που μετείχαν, είχαν έτοιμα και τα χρήματα για να πληρώσουν.
2. Ωστόσο τα 183 από τα 262 εκατ. ευρώ τα πλήρωσαν 36.522 φορολογούμενοι που ήδη είχαν κληθεί για έλεγχο. Αυτοί συμβιβάστηκαν και ο έλεγχος δεν προχώρησε, επειδή δήλωσαν οικειοθελώς πως είχαν αποκρύψει εισοδήματα 4,724 δισ. ευρώ.
Τι πλήρωσαν για αυτά που απέκρυψαν σε φόρους και πρόστιμα; Τους επιβλήθηκαν φόροι 377,4 εκατ. ευρώ. Δηλαδή το «πέναλτι» για αυτούς ήταν μόλις 8%. Αν οι έλεγχοι κατέληγαν σε πρόστιμα, θα έφταναν και έως το 120%. Από τα 377.4 εκατ. των φόρων, πλήρωσαν επιτόπου τα μισά, δηλαδή 183 εκατ. ευρώ.
3. Άλλοι 471.155 φορολογούμενοι έσπευσαν να δηλώσουν οικειοθελώς 5,361 δισ. ευρώ, πριν πιαστούν από τον φορολογικό έλεγχο –που μπορεί και να μην τους εύρισκε ποτέ ίσως. Αλλά επειδή τα πολλά λεφτά δεν κρύβονται εύκολα, βρήκαν την ευκαιρία και «καθάρισαν» για τα εισοδήματα που τους «έκαιγαν», με «πρόστιμα» 417,9 εκατ. ευρώ (8%). Αυτοί δεν αναγκάστηκαν να τα πληρώσουν όλα αμέσως και τα έβαλαν σε δόσεις, με τις οποίες εισπράχθηκαν μέσα στο 2017 τα 79 από τα 418 εκατ. ευρώ.
4. Συνολικά δηλαδή, μετείχαν 507.677 φορολογούμενοι που δήλωσαν 10 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 2,1 δισ. ευρώ αφορούσαν ακίνητη περιουσία) και για αυτά καλούνται να πληρώσουν 795,3 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων κατέβαλαν ήδη τα 262,2 εκατ. ευρώ.
5. Επιπλέον, από τους ελέγχους Μεγάλου Πλούτου και τις λίστες, το κράτος επέβαλε φόρους και πρόστιμα για φοροδιαφυγή ύψους 473 εκατ. ευρώ, αλλά μέσα στη χρονιά εισέπραξε 176 εκατομμύρια ευρώ μόνον. Μαζί δηλαδή με τα 262,2 εκατ. ευρώ από την εθελοντική αποκάλυψη, μισό εκατομμύριο «έχοντες και κατέχοντες» πλήρωσαν όλοι μαζί λιγότερα από 450 εκατ. ευρώ (ή 1 δισ. λιγότερα από το «κοινωνικό μέρισμα» που ψηφίστηκε για να δοθεί τον Δεκέμβριο).
6. Το «μάρμαρο» φυσικά το πλήρωσαν και πάλι οι μικρομεσαίοι, με αποτέλεσμα ένας στους 2 να βγει «εκτός μάχης» πληρωμής των φόρων. Τα 3,2 από τα περίπου 6,5 εκατομμύρια φορολογούμενοι, χρωστούν στην εφορία μέχρι 2.000 ευρώ το πολύ ο καθένας και μόλις 1,2 δισ. ευρώ όλοι μαζί συνολικά, από τα 100 δισ. ευρώ των ληξιπρόθεσμων οφειλών στην εφορία.
7. Ακόμα χειρότερα ίσως, οι 863.487 από τα 4,068 εκατομμύρια οφειλέτες δεν έχουν να πληρώσουν ούτε τα 50 ευρώ και κάτω, τα οποία χρωστούν στην εφορία. Όλοι αυτοί μαζί χρωστούν 10,7 εκατ. ευρώ, δηλαδή ούτε 13 ευρώ ο καθένας κατά μέσον όρο.
8. Αποτέλεσμα ήταν, το 2017 να μην εισπράττονται οι τρέχοντες φόροι της χρονιάς. Το κενό αναπλήρωσαν οι κατασχέσεις και οι ρυθμίσεις με δόσεις. Για το 2017 το δημόσιο υπολόγιζε να εισπράξει 13,659 δισ. από φόρους εισοδήματος και εισέπραξε 12,973 δισ. (-686 εκατ. ευρώ). Ωστόσο εισέπραξε 1,93 δισ. ευρώ από φόρους εισοδήματος περασμένων ετών, ενώ υπολόγιζε 1,291 δισ. ευρώ (+639 εκατ. ευρώ).
9. Η κατάσταση θα ήταν και χειρότερη, αν το υπουργείο Οικονομικών δεν αναγκαζόταν να επιστρέψει μέσα στο 2017 περί τα 5,4 δισ. ευρώ, από φόρους που είχε προεισπράξει με την «φούρια» που είχε από το 2016. Για πέρυσι υπολόγιζε να επιστρέψει φόρους 3,3 δισ. ευρώ, αλλά μεγάλο μέρος από αυτά τα 2,1 δισ. που θα επέστρεφε στους δικαιούχους, τα συμψήφισε αυτομάτως με υφιστάμενα χρέη τους, εμφανίζοντας έτσι εισπραξιμότητα που δεν θα την είχε αν περίμενε τους φορολογουμένους να πληρώσουν από μόνοι τους.
10. Ιδιαίτερα αυτό φαίνεται στον ΕΝΦΙΑ, καθώς τα εκκαθαριστικά εξοφλήθηκαν άμεσα (και προκαταβολικά μάλιστα) αμέσως μετά ην εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος, στα τέλη του 2017. Κατάφερε έτσι να εισπράξει «μια και έξω»3,254 δισ. ευρώ από ΕΝΦΙΑ, ενώ υπολόγιζε ότι με τις μηνιαίες δόσεις (που έφταναν μέχρι και τον Ιανουάριο του 2018) θα εισέπραττε 3,132 δισ. ευρώ (+122 εκατ. ευρώ μεγαλύτερη είσπραξη παρότι τα εκκαθαριστικά ήταν τα ίδια ακριβώς με εκείνα του 2016).
Θεωρητικά, μεγάλο μέρος από τις εισπράξεις φόρων «παρελθόντων ετών» προήλθε από τις ρυθμίσεις με δόσεις, που με νύχια και δόντια κρατούν ζωντανές οι φορολογούμενοι. Στην πράξη όμως, από τα 100 δισ. ευρώ των ληξιπρόθεσμων χρεών στο τέλος του 2017, μόλις τα 4,296 δισ. έχουν μπει σε ρύθμιση και πληρώνονται σε μηνιαίες δόσεις –και με ορίζοντα ολικής εξόφλησης το 2023 για πολλά από αυτά.