του Κωστή Πλάντζου

«Πρώτο ραντεβού» με τις αγορές μετά το 3ο Μνημόνιο, καθώς θεωρείται «θέμα ωρών» πλέον να ανοίξει το βιβλίο προσφορών  για το νέο πενταετές ομόλογο. Η έκδοση άργησε 5 μήνες λόγω της πολιτικής και οικονομικής ρευστότητος σε Ελλάδα και Ευρώπη μετά τον Αύγουστο, αλλά αν αργούσε και άλλο τότε θα δικαιώνονταν όσοι μιλούσαν για την ανάγκη προληπτικής γραμμής στήριξης. Η κυβέρνηση θέλησε να διαλύσει τις ανησυχίες κάζοντας ένα μικρό αλλά αναγκαίο και πολύ προσεκτικό βήμα, προκειμένου να βγει από την απομόνωση των αγορών η Ελλάδα.

Το πόσο «μικρό» είναι το βήμα, θα φανεί πιθανότατα σήμερα. Το «μυστήριο» δεν το έλυσε πάντως η απόφαση την οποία υπέγραψε εχθές ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κύριος Γιώργος Χουλιαράκης, καθώς παρέλειπε να ξεκαθαρίσει το ύψος της έκδοσης –αν και αναμένεται πως το Ελληνικό Δημόσιο θα ζητήσει 2 δισ. ευρώ από τις αγορές.
 
Το μόνο που ανέφερε η απόφαση Χουλιαράκη ήταν ότι:

– το Ελληνικό Δημόσιο θα εκδώσει 5ετές ομόλογο μέσω κοινοπραξίας
– θα υπόκειται στο Αγγλικό Δίκαιο και αρμόδια θα είναι τα αγγλικά δικαστήρια
– με νεότερη Απόφαση Χουλιαράκη, θα καθοριστούν το ποσόν της έκδοσης, το επιτόκιο, οι ημερομηνίες έκδοσης και λήξης των ομολόγων και η τιμή διάθεσης των Ομολόγων.
 
Με όλα αυτά να παραμένουν επισήμως άγνωστα, το μόνο σίγουρο είναι η αμοιβή των ξένων Οίκων που θα αναλάβουν να αναζητήσουν «πελάτες» – επενδυτές, θα λάβουν προμήθεια  0,125% επί της συνολικής ονομαστικής αξίας του ποσού της έκδοσης, η οποία θα παρακρατηθεί από την είσπραξη που θα κάνει το δημόσιο. Δηλαδή αν ζητήσει 2 δισ. ευρώ, θα λάβει τελικώς 2,5 εκατομμύρια ευρώ λιγότερα. Άλλα 250.000 ευρώ κοστίζουν στο δημόσιο, σύμφωνα με την ίδια απόφαση, οι αμοιβές για την παροχή εξειδικευμένων νομικών υπηρεσιών στα δικηγορικά γραφεία Cleary Gottlieb Steen & Hamilton LLP, Allen & OveryLLP και Δικηγορική Εταιρεία Κουταλίδη.
 
Η διεθνής «πελατεία» ουσιαστικά έχει ήδη προσκληθεί από καιρό, αλλά η πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας είναι εξαιρετικά χαμηλή και δεν επιτρέπει προσδοκιες για μεγαλύτερη συμμετοχή και έσοδα για το δημόσιο (πχ από μεγάλα ασφαλιστικά Ταμεία του εξωτερικού κλπ).
 
Συγκρίσεις

Δύο στοιχεία καθορίζουν τις τελικές αποφάσεις της κυβέρνησης, τα οποία θέλει να προβάλει και να τονίσει όταν κλείσει το βιβλίο προσφορών και ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της έκδοσης:
 
– η «ποιότητα» των ξένων επενδυτών που θα προσέλθουν.
– το τελικό επιτόκιο δανεισμού που θα προκύψει για το δημόσιο.
 
Η συγκυρία είναι άκρως ευνοϊκή για την χώρα μας, καθώς οι ξένοι επενδυτές  «διψούν» για ομόλογα της ευρωπαϊκής Περιφέρειας για να αποκομίσουν οφέλη.
 
Στην κυβέρνηση όμως φοβούνται και τις συγκρίσεις που αναπότρεπτα θα υπάρξουν με το πενταετές ομόλογο που εξέδωσε προ 5ετίας η Ελληνική Δημοκρατία (το γνωστό και σαν «ομόλογο Σαμαρά» του Απριλίου του 2014).
 
Το επιτόκιο θα είναι εξ ορισμού χαμηλότερο, σχεδόν κατά 1,5 εκατοστιαία μονάδα. Αναμένεται να κυμανθεί σε 3,5%-3,7%, ενώ η απόδοση για εκείνο που είχε εκδοθεί το 2014 έφτανε στο 4,95%.
 
Και το 3,5% όμως είναι πολύ «αλμυρό» επιτόκιο, σε σχέση με όσα ίσχυαν πριν 5 χρόνια:
 
– το 2014 υπήρχαν και άλλες χώρες στο Μνημόνιο μαζί με την Ελλάδα, ενώ πλέον καμία δεν είναι σε Μνημόνιο
 
– το 2014 καμία χώρα στην Ευρωζώνη δεν είχε αρνητικά επιτόκια, ενώ τώρα είναι πολλές που προσφέρουν αρνητικά ή  μηδενικά επιτόκια. Με άλλα λόγια, οι επενδυτές χάνουν από το κεφάλαιό τους όσο κρατούν χρήματα σε πχ γερμανικά ή αυστριακά 5ετή ομόλογα (-0,3% και -0,2% αντίστοιχα) και για αυτό αναζητούν θετικές υψηλές επιδόσεις σε άλλα περιφερειακά ομόλογα για να επενδύσουν χωρίς μεγάλο ρίσκο ένα μικρό μέρος των κεφαλαίων τους.
 
– σε ολόκληρη την Ευρωζώνη, καμία χώρα πλέον δεν προσφέρει επιτόκιο πάνω από 0,9% για 5ετές ομόλογο, με εξαίρεση την Ιταλία (+1,6%) και την Ελλάδα.
 
– Αντιθέτως το 2014 ήταν αρκετές οι χώρες, με θετικά επιτόκια έως και στο 2%. Τότε δηλαδή το επιτόκιο στο ελληνικό ομόλογο ήταν περίπου 2-2,5 φορές πιο υψηλό από το Πορτογαλλικό ή το Κυπριακό. Τώρα θα είναι υπερδιπλάσιο από της Ιταλίας, αλλά 7πλάσιο από της Κύπρου (+0,8% στην δευτερογενή αγορά) ή 10πλάσιο από της Πορτογαλίας (+0,34% στην δευτερογενή) και σχεδόν 18πλάσιο από της Μάλτας η της Ισπανίας (+0,2%)
 
–  Το «χάσμα» στα spreads με την Γερμανία έκλεισε ελάχιστα σε σχέση με 5 χρόνια πριν. Τότε η Γερμανία έδινε +0,7%, αλλά τώρα έχει μειωθεί κατά σχεδόν 1,4 εκατοστιαίες μονάδες, σε -0,3%. Με συνθήκες του 2014 (και γενικότερης κρίσης) η Ελλάδα δανείστηκε 4,2 εκατοστιαίες μονάδες ακριβότερα από τη Γερμανία και τώρα θα δανειστεί περίπου 3,8 – 4 εκατοστιαίες μονάδες ακριβότερα (αναλόγως αν το ελληνικό ομόλογο βγει με 3,5%-3,7%).