Με εκπτώσεις έως 80% και με έως 60 δόσεις από 100 ευρώ τον μήνα θα μπορούν να ξεκαθαρίσουν οριστικά και με νόμιμους τίτλους κυριότητος τα ακίνητα που έχουν «μπλέξει» ανάμεσα στους ιδιώτες ιδιοκτήτες τους και στο Δημόσιο που τα διεκδικεί ως δημόσια περιουσία.

Η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων είναι σχεδόν έτοιμη και σύντομα θα ξεκινήσουν οι σχετικές δοκιμές ώστε να βγει στο αέρα τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Δικαίωμα εξαγοράς θα έχουν οι ιδιώτες που κατέχουν τα ακίνητα πάνω από τουλάχιστον 30 ή 40 χρόνια ανά περίπτωση. Το ύψος του τιμήματος θα καθορίζεται με βάση την αντικειμενική τιμή του ακινήτου και μειώνεται κλιμακωτά ανάλογα με τον χρόνο κατοχής, το εάν ο κάτοχος ανήκει σε αδύναμη οικονομικά ή ευάλωτη ομάδα του πληθυσμού, το ύψος του εισοδήματός του και το είδος του ακινήτου.

Η αίτηση εξαγοράς θα συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

■ Τοπογραφικό διάγραμμα

■ Φύλλο προσδιορισμού της αντικειμενικής αξίας οικοπέδου ή γηπέδου

■ Βεβαίωση όρων δόμησης

■ Οικοδομική άδεια, εφόσον αυτή υπάρχει

■ Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος

■ Πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ των τελευταίων 5 ετών

Με την υποβολή της αίτησης εξαγοράς θα καταβάλλεται παράβολο, το οποίο θα συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς. Μετά την υποβολή της αίτησης και στην περίπτωση που εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή, εντός 5 ημερών εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα. Στο πιστοποιητικό αποδοχής περιλαμβάνονται η περιγραφή του εξαγοραζόμενου ακινήτου (εμβαδόν και όρια), τα στοιχεία του αιτούντος, το τίμημα εξαγοράς, καθώς και το ποσό της εφάπαξ και τμηματικής καταβολής.

Το τίμημα εξαγοράς θα εξοφλείται είτε εφάπαξ είτε τμηματικά σε 60 ισόποσες άτοκες μηνιαίες δόσεις. Επιπλέον εκπτώσεις επί του τιμήματος εξαγοράς προβλέπονται επίσης στις εξής περιπτώσεις:

■ Κατοχή με ή χωρίς τίτλους ιδιοκτησίας: Μείωση λόγω παλαιότητας, κατά 1% ή 2%, για κάθε έτος κατοχής μετά το όριο των 30 ή 40 ετών (αναλόγως αν υπάρχουν ή όχι τίτλοι ιδιοκτησίας) και με ανώτατο όριο 50%.

■ Αν ο αιτών είναι άτομο με αναπηρία 80% και άνω ή αν είναι πρόσωπο που φιλοξενεί περισσότερο από ένα 1 έτος ή επιβαρύνεται φορολογικά από πρόσωπα με την ανωτέρω ιδιότητα, με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 60.000 ευρώ: μείωση τιμήματος κατά 30%.

■ Για αναπηρία 67%-79% προβλέπεται έκπτωση 20%. Ιδια έκπτωση έχει και κάθε πρόσωπο που φιλοξενεί περισσότερο από 1 έτος ή επιβαρύνεται φορολογικά από πρόσωπα με την ανωτέρω ιδιότητα, με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 18.000 ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 24.000 ευρώ.

■ Παλιννοστών ομογενής, ο οποίος έχει εγγραφεί στα μητρώα ή τα δημοτολόγια δήμου ή είναι μόνιμος κάτοικος παραμεθόριων περιοχών: μείωση 20%.

■ Πολύτεκνοι: Μείωση 20% εφόσον έχουν ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό 80.000 ευρώ.

■ Τρίτεκνοι: Μείωση 15% εάν το ετήσιο ατομικό εισόδημα δεν ξεπερνά τα 25.000 ευρώ ή τα 40.000 ευρώ το ετήσιο οικογενειακό.

■ Μονογονεϊκές οικογένειες: Μείωση 15%.

■ Μακροχρόνια άνεργοι: Μείωση 15%

■ Δικαιούχοι Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (ΚΕΑ): Μείωση 20%.

■ Εάν εντός του ακινήτου υφίσταται κτίσμα που αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του αιτούντος: έκπτωση 20%.

Υπενθυμίζεται ότι στο νέο πλαίσιο εξαγοράς καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου καταργήθηκε η προϋπόθεση ύπαρξης κτίσματος για την υποβολή της αίτησης εξαγοράς, δεν επιτρέπεται η εξαγορά ακινήτου με αυθαίρετο κτίσμα, ενώ απαραίτητη προϋπόθεση είναι η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο Ε9.

Συγκεκριμένα:

■ Δεν επιτρέπεται η εξαγορά ακινήτου με αυθαίρετο κτίσμα ενώ δεν τροποποιείται καθόλου, άμεσα ή έμμεσα, η νομοθεσία σε σχέση με την τακτοποίηση αυθαιρέτων.

■ Απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση του δικαιώματος είναι η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο Ε9 για τα πέντε τουλάχιστον χρόνια που προηγούνται προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.

■ Σε περίπτωση που λείπουν δικαιολογητικά κατά την υποβολή της αίτησης, ο νόμος προβλέπει δεκαήμερη προθεσμία ενημέρωσης του αιτούντος, ενώ έχει καταργηθεί η απαίτηση προσκόμισης αεροφωτογραφιών  δεδομένου ότι δεν εξετάζεται πλέον η ύπαρξη ή μη ακινήτου.

Για λόγους δημοσίου συμφέροντος, το Δημόσιο έχει τη δυνατότητα να αποφασίσει εξαιρέσεις από το δικαίωμα εξαγοράς και τα συναρμόδια υπουργεία θα πρέπει να προσδιορίσουν αυτές τις περιοχές μέσα σε έξι μήνες από την ψήφιση του νόμου με αιτιολογημένη γνώμη.

Aπό το σύνολο των καταπατημένων εκτάσεων (ξεπερνούν τις 150.000), αίτηση εξαγοράς μπορούν να υποβάλουν περί τους 50.000 πολίτες, χωρίς να αποκλείεται να εμφανιστούν περισσότερες αιτήσεις, καθώς η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου δεν είναι καταγεγραμμένη στο σύνολό της.

Ο νόμος παρέχει το δικαίωμα εξαγοράς ακινήτων του Δημοσίου τα οποία χρησιμοποιούνται για επιχειρηματικές δραστηριότητες. Τα ακίνητα αυτά, που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του υπουργείου Οικονομικών, μπορούν να εξαγοραστούν στο διπλάσιο της αντικειμενικής αξίας, προσαυξανόμενο κατά 25% για τις εγκαταστάσεις.

Οι εκποιήσεις αυτές επιτρέπονται μόνο εφόσον:

■ Το εκποιούμενο τμήμα προς την όμορη επιχείρηση είναι μη άρτιο και μη οικοδομήσιμο και εντάσσεται υποχρεωτικά στο όμορο άρτιο και οικοδομήσιμο ακίνητο της επιχείρησης.

■ Οι υφιστάμενες εγκαταστάσεις επί των τμημάτων αυτών από τις όμορες επιχειρήσεις έχουν ανεγερθεί μέχρι την 28η/7/2011.

■ Η εκποίηση του τμήματος προς την όμορη επιχείρηση δεν είναι αντίθετη στον ισχύοντα χωροταξικό σχεδιασμό.