Της Μαίρης Λαμπαδίτη
«Βαρύς» θα πέσει ο πέλεκυς στις επικουρικές συντάξεις 250.000 συνταξιούχων μέσω του επαναϋπολογισμού τους με χαμηλότερο συντελεστή 0,45% κατ΄έτος που θα αναλάβει η ΗΔΙΚΑ (πληροφοριακά συστήματα). Πολλές υψηλές συντάξεις θα κοπούν στη μέση προκειμένου να εξοικονομηθούν 360 εκ. ευρώ, όπως επιτάσσει το μνημόνιο. Η απώλεια θα φθάσει και 350 ευρώ (μείωση 40%-50%) για συντάξεις βενζινοπωλών, τραπεζοϋπαλλήλων, φαρμακευτικών υπαλλήλων, τουριστικών πρακτόρων, ιδιωτικών εκπαιδευτικών κ.α.
Στην πιο επικίνδυνη ζώνη βρίσκονται οι δικαιούχοι επικουρικών που εισπράττουν υψηλή κύρια σύνταξη και παράλληλα η επικουρική τους υπολογίστηκε με υψηλό ποσοστό αναπλήρωσης χωρίς να έχουν καταβάλει αντίστοιχες εισφορές.
Για παράδειγμα, συνταξιούχος του ΙΚΑ με κύρια σύνταξη 1.350 ευρώ και επικουρική 475 ευρώ (ποσοστό αναπλήρωσης 45%-49%) από το Ταμείο Ναυτιλιακών Πρακτόρων (ΤΑΝΠΥ) θα λάβει από τον επόμενο μήνα επικουρική 297 ευρώ. Θα χάσει δηλαδή 297 ευρώ.
Η μεγάλη πλειοψηφία των συνταξιούχων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα με κύρια σύνταξη πάνω από 1000 ευρώ, θα υποστεί απώλειες της τάξης του 12%-15%.
Αλώβητοι από τη σφαγή θα βγουν προς το παρόν οι συνταξιούχοι που εισπράτττουν αθροιστικά κύρια και επικουρική σύνταξη έως 1.300 ευρώ μικτά (1.170 καθαρά).
Το αύριο όμως εμφανίζεται αβέβαιο καθώς θα επικρέμεται η απειλή της προσωπικής διαφοράς που θα προκύψει από τον επαναυπολογισμό των συντάξεων και για εισοδήματα έως 1300 ευρώ, πλαφόν που υποτίθεται πως αποτελεί κόκκινη γραμμή. Η προσωπική διαφορά σύμφωνα με τους παράγοντες της ασφάλισης θα μπει στο στόχαστρο, αν απαιτηθούν περαιτέρω μειώσεις επικουρικών εξαιτίας της εμφάνισης ελλειμμάτων στο Ενιαίο Επικουρικό Ταμείο.
Μάλιστα η αντικατάσταση του όρου «επανυπολογισμός» των επικουρικών με τον όρο «ετήσια αναπροσαρμογή» στο άρθρο 6 της υπουργικής απόφασης που έγινε κατ΄απαίτηση των δανειστών δεν αφήνει καμία αμφιβολία ότι και τα μεσαία εισοδήματα θα θιγούν στο άμεσο μέλλον. Πάντως ο μηχανισμός εξισορρόπησης ελλειμμάτων που έχει άρωμα ρήτρας μηδενικού ελλείμματος δεν επιτάσσει μειώσεις έως το τέλος του 2019.Τα τυχόν ελλείμματα θα καλυφθούν από τη ρευστοποίηση των περιουσιακών στοιχείων του ταμείου (δηλαδή θα ρευστοποιούν ομόλογα όπως συμβαίνει και τώρα όταν δεν επαρκεί το κονδύλι για την πληρωμή των συντάξεων).
Μετά το 2021 οι επικουρικές συντάξεις θα επικαιροποιούνται ανά τριετία.
Οι μειώσεις θα γίνουν «αντιληπτές » με την καταβολή των συντάξεων του Αυγούστου ( τέλος Ιουλίου).Ωστόσο θα «μετρήσουν» αναδρομικά από την Ιη Ιουνίου. Η αναδρομική παρακράτηση θα επιμεριστεί σε ισόποσες δόσεις έως τον Δεκέμβριο. Μειώσεις θα εφαρμοστούν και σε όλες τις εκκρεμείς αιτήσεις που έχουν κατατεθεί μέχρι 31.12.2014. Για αιτήσεις που έχουν κατατεθεί από την 1.1.2015 και εφεξής καθώς και για όσες κατατεθούν μετά τις 12 Μαΐου ο υπολογισμός γίνεται εξολοκλήρου με τον νέο τρόπο.
-Αναδρομικά θα κοπούν και 280.000 μερίσματα συνταξιούχων του Δημοσίου από την 1η Σεπτεμβρίου 2016. Τα υπερβάλλοντα ποσά θα παρακρατηθούν από τις πληρωμές Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2016.
-Το ΕΚΑΣ θα χάσουν 90.000 χαμηλοσυνταξιούχοι αναδρομικά από την 1η Ιουνίου 2016.Οι «χαμένοι» θα επιστρέψουν το επίδομα του Ιουνίου σε ισόποσες δόσεις .
– Μειωμένο κατά 12%-18% θα δουν το εφάπαξ, περίπου 10.000 «τυχεροί» συνταξιούχοι του δημοσίου που θα πάρουν κατά προτεραιότητα την παροχή έως το τέλος του χρόνου. Συνολικά σε εκκρεμότητα από την 1η Σεπτεμβρίου 2013 βρίσκονται 62.000 αιτήσεις που ικανοποιηθούν σταδιακά έως το τέλος του 2017.
Πώς θα επαναϋπολογιστούν οι κύριες συντάξεις
Κάθε καταβαλλόμενη κύρια σύνταξη , πλην των συντάξεων του ΟΓΑ η οποία χορηγήθηκε με προγενέστερες του Ν. 4387/2016 διατάξεις, σύμφωνα με την υπουργική απόφαση θα επαναυπολογιστεί έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2017 από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) μετά την έναρξη της λειτουργίας του ή τους αρμόδιους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης το Δημόσιο και την Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ).
Για τον επαναυπολογισμό λαμβάνεται υπόψη ο συντάξιμος μισθός επί του οποίου κανονίστηκε η ήδη χορηγηθείσα σύνταξη, ο χρόνος ασφάλισης, ο συντελεστής αναπλήρωσης, η μείωση λόγω ορίου ηλικίας και τα λοιπά στοιχεία της σύνταξης που βρίσκονται καταχωρισμένα στο πληροφοριακό σύστημα.
Στις περιπτώσεις που ο συντάξιμος μισθός συνδέεται με ασφαλιστικές κατηγορίες ή με ασφαλιστικές κλάσεις ή με τεκμαρτά ποσά, αυτός υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα τιμή τους κατά την 31/05/2016.
Στις λοιπές περιπτώσεις, ο συντάξιμος μισθός λαμβάνεται σε τρέχουσες τιμές με τη χρήση των ποσοστών αναπροσαρμογής των συντάξεων που ίσχυαν πριν την εφαρμογή του Ν. 4387/2016, όλων των ετών που έχουν μεσολαβήσει από την ημερομηνία συνταξιοδότησης ως την ημερομηνία 31/05/2016.
Στην υπουργική απόφαση διευκρινίζεται ότι εάν το καταβαλλόμενο ή το καταβλητέο ποσό κατά την ημερομηνία έναρξης του νέου Ασφαλιστικού νόμου είναι «μεγαλύτερο από αυτό που προκύπτει από τον επανυπολογισμό της, το επιπλέον ποσό αποτυπώνεται στο οικείο πληροφοριακό σύστημα έως την 1.1.2018 και εξακολουθεί να καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά, συμψηφιζόμενο κατ’ έτος (από την 1.1.2019) και μέχρι την πλήρη εξάλειψή του, με την εκάστοτε αναπροσαρμογή των συντάξεων».
Επί του ανωτέρω συντάξιμου μισθού υπολογίζονται τα κλιμακωτά ποσοστά αναπλήρωσης του Ν. 4387/2016, ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης βάσει των οποίων κανονίστηκε η επανυπολογίσθεισα σύνταξη.