Του Αργύρη Παπαστάθη
Μηνύματα για την επιτάχυνση των μέτρων αντιμετώπισης των κόκκινων δανείων, την εφαρμογή των 95 προαπαιτούμενων της τρίτης αξιολόγησης αλλά και την προοπτική εξόδου από το μνημόνιο τον Αύγουστο του 2018 φέρνουν στην Αθήνα την Δευτέρα ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ και ο επικεφαλής του Euro Working Group Τόμας Βιζέρ.
Ιδιαίτερο βάρος αναμένεται να δοθεί στην έναρξη της εφαρμογής των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών (e-auctions) για χρέη προς τις τράπεζες αλλά και στον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Ειδικά οι πλειστηριασμοί, αν δεν προχωρήσουν άμεσα ενδέχεται σύμφωνα με πληροφορίες που διοχετεύουν Ευρωπαϊκές πηγές να οδηγήσουν ακόμη σε αναβολή της άφιξης των Θεσμών στην Αθήνα που είναι προγραμματισμένη αμέσως μετά τις 15 Οκτωβρίου.
Βεβαίως τέτοιου είδους έμμεσες προειδοποιήσεις έχουμε δει και στο παρελθόν. Αυτή τη φορά, με δεδομένη την πολύ καλή εικόνα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ στις τάξεις της Κομισιόν (σε βαθμό που δεν έχουμε ξαναδεί στα χρόνια του μνημονίου) η αποτροπή της εμπλοκής δεν θα είναι δύσκολη εφόσον ληφθεί η πολιτική απόφαση από το Μαξίμου.
Οι δύο αξιωματούχοι των Βρυξελλών αναμένεται πάντως να πιέσουν την κυβέρνηση για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης πριν από το τέλος του έτους αλλά και να δώσουν ένα θετικό μήνυμα ότι η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων θα βοηθήσει την Ελλάδα να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των αγορών και να βγει από το μνημόνιο τον Αύγουστο του 2018.
Εξάλλου όπως σημειώνει σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «Τα Νέα» ο κ. Ντάισελμπλουμ: «κοινός μας στόχος τόσο της ελληνικής κυβέρνησης όσο και των ευρωπαίων εταίρων θα πρέπει να είναι ότι αυτό είναι το τέλος του προγράμματος, τον Αύγουστο του 2018. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι η Ελλάδα είναι απολύτως προετοιμασμένη, ότι η οικονομία της έχει εισέλθει σε ανοδική πορεία και ότι έχουμε εξασφαλίσει ότι υπάρχει οικονομική σταθερότητα και ότι η εμπιστοσύνη έχει επανέλθει ώστε να καταστεί η χώρα οικονομικά ανεξάρτητη. Θεωρώ ότι αυτός είναι ο στόχος της ελληνικής κυβέρνησης, τον οποίο συμμερίζονται οι ευρωπαίοι εταίροι».
Στο πλαίσιο αυτό τονίζει ότι εταίροι και ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να καθορίσουν σε συμφωνία τον τρόπο μετάβασης στη μετά το πρόγραμμα εποχή χωρίς να διαταραχθεί η θετική εικόνα που έχει αρχίσει να αποκτά η χώρα, διαμηνύοντας εμμέσως στην Αθήνα ότι θα πρέπει να μην υπάρχουν υψηλοί τόνοι και διαφωνίες μέχρι τον Αύγουστο του 2018.
Η ελληνική πλευρά θα θέσει όλα τα ζητήματα-«κλειδιά» όπως η προοπτική μιας συμφωνίας για το χρέος και η αποχώρηση ή όχι του ΔΝΤ από το πρόγραμμα τον Φεβρουάριο. Βέβαιο πρέπει να θεωρείται ακόμη ότι στο υπουργείο Οικονομικών θα μετρήσουν τη «θερμοκρασία» των αντιδράσεων των δύο αξιωματούχων για την πρόθεση της κυβέρνησης να πραγματοποιηθεί μια ακόμη έξοδο στις αγορές τον Οκτώβριο, πριν αρχίσει η τρίτη αξιολόγηση. Για το θέμα αυτό τα πρώτα μηνύματα από την ΕΚΤ φαίνεται ότι είναι θετικά.
Επιτήρηση και μετά το μνημόνιο
Παρά την προοπτική εξόδου από το Μνημόνιο 3 τον Αύγουστο του 2018 ο Πρόεδρος του Eurogroup σπεύδει να στείλει μέσω της συνέντευξης του το μήνυμα ότι η Ελλάδα θα παραμείνει σε εποπτεία για αρκετά χρόνια. «Σε όλες τις περιπτώσεις έχουμε εφαρμόσει προγράμματα εποπτείας μετά την ολοκλήρωση των προγραμμάτων στήριξης όπως έγινε σε Ιρλανδία, Ισπανία, Κύπρο. Θα έχουμε πρόγραμμα εποπτείας και στην Ελλάδα, πόσω μάλλον όταν υπάρχουν δάνεια σε εκκρεμότητα τα οποία έχουν μακρά περίοδο αποπληρωμής» εξήγησε.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο ο κ. Βίζερ που δήλωνε την περασμένη Τετάρτη ότι ειδικά για την Ελλάδα θα υπάρξει ένα αυστηρότερο πλαίσιο εποπτείας από αυτό που δόθηκε σε άλλες χώρες που βγήκαν από το μνημόνιο (όπως η Ιρλανδία) ενώ αναφέρθηκε και στο ενδεχόμενο νέων μέτρων για τη διετία 2019-2020. Άλλωστε η Βουλή έχει ψηφίσει τη μείωση του 50% των συντάξεων ως 18% από 1.1.2019 και του αφορολόγητου από τα 8.636 ευρώ στα 5.681 ευρώ από 1.1.2020. Αυτά τα μέτρα δεν αποκλείεται να επισπευσθούν αν συνεχιστεί η υστέρηση των εσόδων σε βαθμό που η επίτευξη του στόχου για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018 να φαντάζει αδύνατη.
Ως γνωστόν παρότι το Μνημόνιο 3 ολοκληρώνεται το 2018 η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει σε επίπεδο Eurogroup να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ ως το 2022 και λίγο πάνω από 2% του ΑΕΠ (2,1 ως 2,4%) ως το 2060.
Το γεγονός ότι η ελληνική πλευρά δεν προτίθεται να ζητήσει ένα νέο πακέτο προληπτικού δανεισμού όπως η Προληπτική Πιστωτική Γραμμής (ECCL) που είχε αποφασιστεί για το 2015, σημαίνει ότι το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να συγκεντρώσει ένα «μαξιλάρι» διαθεσίμων 15 δισ. ευρώ κλείνοντας τουλάχιστον δύο αξιολογήσεις ως την ολοκλήρωση του μνημονίου τον Αύγουστο του 2018.
Οι κ.κ. Ντάισελμπλουμ και Βιζέρ αναμένεται να συναντηθούν τόσο με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα όσο και με το οικονομικό επιτελείο. Συγκεκριμένα, ο κ. Ντάισελμπλουμ θα γίνει δεκτός από τον υπουργό οικονομικών κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο του και τον αναπληρωτή κ. Γιώργο Χουλιαράκη στις 15.00 το απόγευμα της Δευτέρας στο υπουργείο Οικονομικών ενώ θα ακολουθήσει κοινή συνέντευξη τύπου.
Στις 18.15 το απόγευμα της ίδιας ημέρας ο πρόεδρος του Eurogroup θα μιλήσει σε συνέδριο του Economist στο Καβούρι στο ίδιο πάνελ με τον κ. Χουλιαράκη και τον πρώην υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Τζακ Λιού.
Ας σημειωθεί, τέλος, ότι η επίσκεψη του κ. Ντάισελμπλουμ έρχεται σχεδόν 33 μήνες μετά την επεισοδιακή συνέντευξη τύπου στο υπουργείο Οικονομικών με τον πρώην υπουργό κ. Γιάννη Βαρουφάκη στις 30 Ιανουαρίου 2015, μόλις πέντε ημέρες μετά την εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις 25 Ιανουαρίου του ίδιου μήνα.