Εγκρίθηκε μετά από σκληρό παζάρι και διαβουλεύσεις πέντε ημερών στις Βρυξέλλες ανάμεσα στις λεγόμενες «φειδωλές» χώρες του ευρωπαϊκού Βορρά, τη Γαλλία και τη Γερμανία και τον ευρωπαϊκό Νότο, η συμφωνία των «27» για το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο. Η συμφωνία επιτεύχθηκε επί της νέας πρότασης που κατατέθηκε από τον Πρόεδρο Σαρλ Μισέλ για το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 750 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσό που θα αντληθεί με την έκδοση — για πρώτη φορά — κοινού ευρωπαϊκού χρέους και θα εγγραφεί στο προσεχές Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ (2021-2027), ύψους €1,074 τρισ. Συνολικά το ποσό ανέρχεται σε €1,82 τρισ.
H συμφωνία προβλέπει πακέτο επιχορηγήσεων ύψους 390 δισ. ευρώ και δάνεια που ανέρχονται στα 360 δισ. ευρώ. Πρόκειται για μια αλλαγή από τα 500 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιχορηγήσεις και 250 δισεκατομμύρια ευρώ σε δάνεια, που είχε αρχικά προταθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αυτό μεταφράζεται σε «ψαλίδι» 22% στις επιχορηγήσεις έναντι της αρχικής πρότασης.
Δείτε το τελικό κείμενο της συμφωνίας
Η ανακοίνωση της συμφωνίας έγινε λίγο μετά τις 6 το πρωί από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ μέσω Twitter.
«Deal!» («συμφωνία!»), έγραψε ο Βέλγος στα αγγλικά.
Deal!
— Charles Michel (@eucopresident) July 21, 2020
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δήλωσε πως η συμφωνία δείχνει πως τα 27 κράτη μέλη μπορούν να σταθούν ενωμένα, με κοινή πίστη στο μέλλον τους. «Αυτή η συμφωνία στέλνει ένα ισχυρό σήμα πως η Ευρώπη είναι μια δύναμη δράσης», είπε στη συνέντευξη Τύπου μετά την επίτευξη της συμφωνίας. Είπε πως για πρώτη φορά τα χρήματα της ΕΕ θα συνδέονται με το κράτος δικαίου, ενώ τόνισε πως οι αποφάσεις που ελήφθησαν θα «μεταμορφώσουν το πρόσωπο της Ευρώπης». «Έχει να κάνει με πολλά περισσότερα από τα χρήματα. Έχει να κάνει με τους εργαζόμενους και τοις οικογένειες, τις δουλειές τους, την υγεία τους και την ευημερία τους. πιστεύω πως αυτή η συμφωνία θα θεωρηθεί ως καθοριστική στιγμή στο ταξίδι της Ευρώπης, αλλά επίσης θα μας ωθήσει στο μέλλον».
? LIVE NOW: #EUCO press conference https://t.co/V5xToUKRln
— Charles Michel (@eucopresident) July 21, 2020
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοινώνοντας τη συμφωνία στη συνέντευξη Τύπου δήλωσε πως «η συμφωνία για το ταμείο ανάκαμψης και τον προϋπολογισμό αποτελούν ένα σήμα πως η Ευρώπη μπορεί να δράσει». «Η Ευρώπη έχει την φαντασία και το θάρρος να σκέφτεται μεγαλεπήβολα, αυτή είναι μια ιστορική στιγμή για την Ευρώπη», είπε και πρόσθεσε: «Η Ευρώπη στο σύνολό της έχει τώρα μια μεγάλη πιθανότητα να βγει ισχυρότερη από την κρίση. Απόψε έγινε ένα μεγάλο βήμα προς την ανάκαμψη». «Έχουμε τώρα νέες ροές εσόδων για την ΕΕ, που συνδέονται με την αποπληρωμές του δανεισμού για την ανάκαμψη. Ο νέος προϋπολογισμός θα τροφοδοτήσει το Ευρωπαϊκό Green Deal και την ψηφιοποίηση».
Today we’ve taken a historic step, we all can be proud of.
But other important steps remain. First and most important: to gain the support of the European Parliament.
Nobody should take our European Union for granted.
It is our common responsibility to deliver. pic.twitter.com/b5xX18tugn— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) July 21, 2020
Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε πως η συμφωνία αποτελεί σημαντικό σήμα πως η ΕΕ μπορεί να αναλάβει κοινή δράση, ενώ ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είπε πως τα συμπεράσματα της συνόδου είναι «πραγματικά ιστορικά». «Υπήρξαν δυσκολίες στις διαπραγματεύσεις, αλλά είμαι πεπεισμένος πως το σχέδιο ανάκαμψής μας και ο προϋπολογισμός μπορούν να ανταποκριθούν στην πρόκληση της κρίσης της Covid».
Ο Εμανουέλ Μακρόν μέσω twitter έκανε λόγο “για ιστορική ημέρα για την Ευρώπη”.
Jour historique pour l’Europe !
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) July 21, 2020
Μήνυμα για τη συμφωνία έστειλε μέσω Twitter και ο πρώην πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο:
«Συγχαρητήρια στην ΕΕ! Για ακόμα μια φορά απέδειξε ότι οι αναφορές περί “θανάτου” της ήταν υπερβολικές. Η συμφωνία για το Ταμείο Ανάκαμψης, συμπεριλαμβανομένης της κοινής έκδοσης χρέους και ο επταετής προϋπολογισμός συνιστούν μια μεγάλη νίκη για την Ευρώπη», έγραψε χαρακτηριστικά.
Congratulations to the #EU ! Once again it has proved that the reports of its death are greatly exaggerated . The agreement for the recovery fund , including issuance of joint debt , and for the 7year budget are a great victory for #Europe.
— José Manuel Barroso (@JMDBarroso) July 21, 2020
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η Ελλάδα θα λάβει πάνω από 70 δισ. ευρώ. Θα τα διαχειριστούμε με ευθύνη και σύνεση
Ήταν ένας εύλογος και δίκαιος συμβιβασμός. Καταλήξαμε σε μια ιστορική συμφωνία, δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξη Τύπου μετά την επίτευξη συμφωνίας για το σχέδιο ανάκαμψης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Γυρίζουμε στην Αθήνα με πακέτο που ξεπερνά τα 70 δισ. ευρώ, τα οποία θα τα διαχειριστούμε με ευθύνη και σύνεση για την παραγωγική ανασυγκρότηση.
Η Ευρώπη έδειξε ότι μπορεί να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και κατάφερε να καταλήξει σε μια συμφωνία μετά από 4 ημέρες σκληρών διαπραγματεύσεων και μέσα από μια διαδικασία αμοιβαίων υποχωρήσεων και συμβιβασμών, δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης, σημειώνοντας πως η Ελλάδα θα λάβει συνολικό πακέτο πάνω από 70 δισ. ευρώ, τα οποία «θα διαχειριστούμε με ευθύνη και σύνεση για την παραγωγική ανασυγκρότηση».
Πετύχαμε ένα πάρα πολύ σημαντικό αποτέλεσμα και για την Ευρώπη και για την Ελλάδα, ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης, και είπε πως υπήρξε αίσιο τέλος, και είπε «μεγάλο ευχαριστώ» σε όλους όσοι υποστήριξαν την προσπάθεια «να μπορέσουμε να υπηρετήσουμε και τα συμφέροντα της Ευρώπης και τα συμφέροντα της πατρίδας μας».
Όπως εξήγησε, «για την επόμενη 3ετία, πέραν των πόρων που έχουμε από το Πολυετές έχουμε ένα σημαντικότατο πρόσθετο χρηματοδοτικό εργαλείο, που θα χρηματοδοτήσει επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις».
«Ο κορονοϊός μες στην τραγωδία του» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης, «μας έδωσε το έναυσμα ως Ευρώπη να κάνουμε ένα βήμα που μέχρι πριν τρεις μήνες φάνταζε αδιανόητο. Αυτό που έγινε αυτές τις 4 μέρες ως προς τη δομή των πόρων που έχουμε στη διάθεσή μας είναι παρακαταθήκη για το μέλλον της Ευρώπης, ένα άλμα στο μέλλον» τόνισε χαρακτηριστικά.
Live | Συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες. https://t.co/KLooQOepNt
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) July 21, 2020
Η ΕΕ συμφώνησε σε ένα “φιλόδοξο” ταμείο ανάκαμψης που θα επιτρέψει στις χώρες μέλη να αντιμετωπίσουν την κρίση από την COVID-19 “με ισχύ και αποτελεσματικότητα”, δήλωσε σήμερα ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε.
“Είμαστε ικανοποιημένοι με την έγκριση ενός φιλόδοξου σχεδίου επανεκκίνησης, το οποίο θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε την κρίση με ισχύ και αποτελεσματικότητα”, δήλωσε ο Κόντε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά την σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες που διήρκεσε πέντε ημέρες.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός σημείωσε ότι το 28%, ή περίπου 209 δισεκ. ευρώ, από τα 750 δισεκ. ευρώ που συμφωνήθηκαν στην σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες προορίζονται για την Ιταλία, από τα οποία περίπου 81 δισεκ. ευρώ θα δοθούν με τη μορφή επιχορηγήσεων και περίπου 127 δισεκ ευρώ με τη μορφή δανείων.
Η Ισπανία θα λάβει 140 δισεκατομμύρια ευρώ από το ταμείο ανάκαμψης της ΕΕ, το οποίο εγκρίθηκε σήμερα από τους ηγέτες των 27 χωρών μελών, έπειτα από πέντε ημέρες μαραθώνιων συνομιλιών, δήλωσε ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ. Από τα χρήματα αυτά τα 72,5 δισεκατομμύρια θα αφορούν επιχορηγήσεις και τα υπόλοιπα θα δοθούν με τη μορφή δανείου, εξήγησε ο Σάντσεθ.
«Είναι μια καταπληκτική συμφωνία για την Ευρώπη και μια καταπληκτική συμφωνία για την Ισπανία», δήλωσε ο Σάντσεθ σήμερα στους δημοσιογράφους.
«Η Ευρώπη έθεσε τις βάσεις για μια απάντηση στην κρίση covid-19 χωρίς να χάσει το όραμά της για το μέλλον», πρόσθεσε ο Ισπανός πρωθυπουργός, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία «ένα πραγματικό σχέδιο Μάρσαλ».
Η Ισπανία θα χρησιμοποιήσει τους ευρωπαϊκούς πόρους για να ενισχύσει τις επενδύσεις με στόχο την ψηφιακή μεταμόρφωση της χώρας, τη μετάβασή της προς πιο πράσινες πηγές ενέργειας αλλά και την παιδεία, εξήγησε ο Σάντσεθ.
Ιταλία και Ισπανία είναι οι δύο χώρες της ΕΕ που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία του κορονοϊού.
Tι προβλέπει η συμφωνία
Η συμφωνία προβλέπει επιχορηγήσεις ύψους 390 δισ. ευρώ και δάνεια ύψους 360 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με το επίσημο έγγραφο της πρότασης που κατέθεσε στη Σύνοδο Κορυφής και δημοσιοποίησε το Politico, προτείνει από τα 750 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης, τα 390 δισ. ευρώ να δοθούν ως επιχορηγήσεις και τα 360 δισ. ευρώ με τη μορφή δανείων. Αντιθέτως αναφορικά με τον μακροπρόθεσμο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό για το διάστημα 2021-27 η πρόταση παραμένει ως έχει δηλαδή στο 1,074 τρισ. ευρώ.
Yes … this is the fifth day of #EUCO and @eucopresident has just reconvened plenary of #EU27 at 05h15am
More to follow …
— Barend Leyts (@BarendLeyts) July 21, 2020
To τελικό έγγραφο που κοινοποιήθηκε στις αντιπροσωπείες προβλέπει για την ενιαία αγορά, την καινοτομία και τον ψηφιακό προϋπολογισμό της ΕΕ 132,78 δισεκατομμύρια ευρώ, από 131,28 δισεκατομμύρια ευρώ στην αρχική πρόταση. Το τμήμα για τη συνοχή, την ανθεκτικότητα και τις αξίες μειώθηκε σε 377,77 δισεκατομμύρια ευρώ από 380,08 δισεκατομμύρια ευρώ. Η ενότητα «Φυσικοί πόροι και περιβάλλον» αυξήθηκε σε 356,37 δισεκατομμύρια ευρώ από 355,62 δισεκατομμύρια ευρώ. Η διαχείριση της μετανάστευσης και των συνόρων παραμένει σταθερή στα 22,67 δισεκατομμύρια ευρώ, όπως και η ασφάλεια και η άμυνα στα 13,18 δισεκατομμύρια ευρώ. Το κονδύλι για την ευρωπαϊκή δημόσια διοίκηση θα οριστεί στα 73,10 δισ. ευρώ.
Η συμφωνία της ΕΕ για το ταμείο ανάκαμψης για την αντιμετώπιση της κρίσης της COVID-19 δείχνει ότι η ΕΕ μπορεί να δράσει από κοινού, ακόμη και κατά τη διάρκεια της μεγαλύτερης κρίσης της, και ότι προτίθεται να ακολουθήσει νέα μονοπάτια όταν βρίσκεται αντιμέτωπη με ασυνήθιστες συνθήκες, δήλωσε η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ.
“Πρόκειται για ένα σημαντικό μήνυμα που στέλνεται πέραν των συνόρων της Ευρώπης ότι η ΕΕ, ακόμη και με όλα τα διαφορετικά υπόβαθρα (των κρατών μελών της), μπορεί να δράσει”, δήλωσε η Μέρκελ σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, χαιρετίζοντας την συμφωνία που επετεύχθη στη σύνοδο κορυφής των Βρυξελλών.
Πώς φτάσαμε στην ιστορική συμφωνία
Χρειάστηκαν περίπου πέντε ημέρες σκληρών διαπραγματεύσεων και έντονων παζαριών για να υπάρξει τελικά συμβιβασμός μεταξύ των “27” για το ταμείο ανάκαμψης. Οι λεπτομέρειες που αναμένεται να ανακοινωθούν θα αναδείξουν αν υπήρχαν νικητές και ηττημένοι μετά από ένα διαρκές μπρα ντε φερ που υπήρξε μεταξύ βορά και νότου.
Τα ξημερώματα ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ευχήθηκε για την εθνική εορτή των Βέλγων
Avant la reprise de la séance au Conseil européen, j’adresse aux Belges un message d’amitié en ce jour de Fête nationale. pic.twitter.com/OtUgPEBkLy
— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) July 21, 2020
Συμβιβασμός για το Κράτος Δικαίου
Οι ηγέτες των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέληξαν σε συμβιβασμό όσον αφορά τη σύνδεση μεταξύ της χορήγησης χρηματοδότησης για την αντιμετώπιση του αντίκτυπου της πανδημίας του κορονοϊού και τον σεβασμό στις δημοκρατικές αξίες, δήλωσαν σήμερα διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες, όπου συνεχίζεται η μαραθώνια Σύνοδος Κορυφής που είναι αφιερωμένη στο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο και στο σχέδιο ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Ουγγρικά ΜΜΕ προσκείμενα στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, αντιμέτωπης με διαδικασία επί παραβάσει από τις Βρυξέλλες εξαιτίας της αυταρχικής της παρέκκλισης, έκαναν λόγο για «μεγάλη νίκη».
Ωστόσο, ο εκπρόσωπος της γερμανίδας καγκελαρίου Άγγελας Μέρκελ δεν θέλησε να επιβεβαιώσει τον ισχυρισμό κατά τον οποίο η επικεφαλής της κυβέρνησης της χώρας που ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της ΕΕ ως το τέλος του έτους υποσχέθηκε ότι η λεγόμενη διαδικασία βάσει του άρθρου 7, που θεωρητικά μπορεί να οδηγήσει στην επιβολή κυρώσεων, θα τερματιστεί οριστικά.
«Η Ουγγαρία δήλωσε έτοιμη να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο της διαδικασίας του άρθρου 7 ώστε να μπορέσει να ληφθεί απόφαση στο (Ευρωπαϊκό) Συμβούλιο», είπε ο Στέφεν Ζάιμπερτ. «Η γερμανική προεδρία του (Ευρωπαϊκού) Συμβουλίου δέχθηκε να φροντίσει η διαδικασία αυτή να προχωρήσει, εντός των ορίων των δυνατοτήτων της», πρόσθεσε ο ίδιος.
Τόσο η Ουγγαρία, όσο και η Πολωνία ανακαλούνται συχνά στην τάξη από τις Βρυξέλλες, καθώς οι κυβερνήσεις των δύο χωρών κατηγορούνται πως υπονομεύουν τους κανόνες για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και τις ευρωπαϊκές δημοκρατικές αξίες. Βουδαπέστη και Βαρσοβία είναι αμφότερες αντιμέτωπες με τη λεγόμενη διαδικασία βάσει του άρθρου 7.
Είχε προταθεί πριν από τη Σύνοδο Κορυφής να προβλεφθεί η δυνατότητα αναστολής, ή μείωσης, της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης στις χώρες αυτές εάν κριθεί πως δεν σέβονται τις ευρωπαϊκές αξίες.
Πολωνία και Ουγγαρία απείλησαν ότι θα πρόβαλαν το βέτο τους εάν αποκρυσταλλωνόταν στην απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου οποιαδήποτε σύνδεση ανάμεσα στη χρηματοδότηση και το Κράτος Δικαίου αλλά, κατά τη διάρκεια της τέταρτης νύχτας διαπραγματεύσεων, προέκυψε ένα κείμενο στο οποίο θεωρείται πλέον πως συναινούν όλοι οι ηγέτες, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές.
Με βάση τον μηχανισμό που προβλέπεται, η οποιαδήποτε αναστολή ή μείωση των ευρωπαϊκών κονδυλίων εξαιτίας παραβιάσεων των αρχών του Κράτους του Δικαίου θα πρέπει να εγκρίνεται από ειδική, ενισχυμένη πλειοψηφία των κρατών μελών (το 55%, που θα πρέπει να αντιπροσωπεύει το 65% του συνολικού πληθυσμού) της ΕΕ, κάτι που καθιστά πολύ πιο δύσκολο να επιβληθεί το μέτρο που εισηγήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το ενδεχόμενο βέτο του Όρμπαν για το ζήτημα αυτό θα έθετε εν αμφιβόλω όλη τη συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση για το σχέδιο ανάκαμψης 750 δισεκατομμυρίων ευρώ που θα συμπεριληφθεί στο προσεχές Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, συνολικού ύψους 1,074 τρισεκ. ευρώ.
Η διαδικασία βάσει του άρθρου 7 σε βάρος της Πολωνίας ανάγεται στον Δεκέμβριο του 2017. Τον Σεπτέμβριο του 2018 κινήθηκε η ίδια διαδικασία σε βάρος της Ουγγαρίας, αυτή τη φορά με πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Προς το παρόν, έχουν ανασταλεί.