Ξεκινά η εποπτεία και η αξιολόγηση του ΔΝΤ για μετά το Μνημόνιο

του Κωστή Πλάντζου

Με τους χειρότερους οιωνούς ξεκίνησε από χθες στην Αθήνα, η διαδικασία του ελέγχου από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για την Έκθεση του Άρθρου 4 (του καταστατικού του Ταμείου) για τη χώρα μας. Οι ουσιαστικές συναντήσεις αρχίζουν από σήμερα και (βάσει προγράμματος) θα ολοκληρωθούν την Πέμπτη, προκειμένου το ΔΝΤ να δημοσιοποιήσει την έκθεση στα μέσα Ιουλίου. Υπό την σκιά όμως της νέας Έκθεσης Συμμόρφωσης της Κομισιόν που, αφού τέλειωσε το πολιτικό παζάρι για ολοκλήρωση του 3ου Μνημονίου, θυμήθηκε τον «τεχνοκρατικό» ρόλο της και τονίζει ότι:

– είναι αβέβαια τα υψηλά συνεχή πλεονάσματα
– η «ανάπτυξη» θα σέρνεται  για χρόνια στο 1%
– το χρέος δεν θα είναι βιώσιμο το 2036
– δημογραφικό και ασφαλιστικό είναι η επόμενη μεγάλη «βόμβα»
– η εξόφληση των ληξιπρόθεσμων χρεών του κράτους δεν θα γίνει τον Αύγουστο αλλά μισό χρόνο μετά.

«Τεχνικός έλεγχος» και από το ΔΝΤ

Με τον τρόπο αυτόν η κυβέρνηση παίρνει από χθες μία πρόγευση από την λεγόμενη «μεταμνημονιακή επιτροπεία» από τους θεσμούς -όπως και οι εμπλεκόμενοι υπουργοί αποκαλούν πλέον την «παρακολούθηση».  

Ενόψει των συναντήσεων,  ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών είχε εχθές και κατ’ ιδίαν συναντήσεις με τους υπουργούς Οικονομίας Ανάπτυξης κύριο Γιάννη Δραγασάκη, Εργασίας κυρία Έφη Αχτσιόγλου και Δημόσιας Διοίκησης, κυρία Όλγα Γεροβασίλη.

Σύμφωνα με πληροφορίες, πρώτα στην ατζέντα των συζητήσεων βρέθηκαν η πορεία των φορολογικών εσόδων και τα πλεονάσματα του 2018-2019.

Σήμερα  όμως τη σκυτάλη παίρνει, κυρίως, η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας. Η εξέταση αυτή θα γίνει με βάση τα στοιχεία των συντάξεων τις οποίες, όπως λέει η νέα Έκθεση Συμμόρφωσης της Κομισιόν, έχει επανυπολογίσει ήδη το υπουργείο Εργασίας, αν και δεν τις έχει ακόμα ανακοινώσει στους άμεσα ενδιαφερόμενους συνταξιούχους.

Μέχρι την Πέμπτη θα περάσουν επίσης από «κόσκινο»:

– η κινητικότητα και οι επικείμενες (ως τον Δεκέμβριο) τοποθετήσεις προσοντούχων διευθυντών και γραμματέων στο Δημόσιο,
– οι αλλαγές στον κατώτατο μισθό και στις κλαδικές συμβάσεις εργασίας,
– οι μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών,
– η επιτάχυνση πλειστηριασμών, τα «κόκκινα δάνεια» και την πώλησή τους σε Funds.

Οι επαφές με την κυβέρνηση θα γίνονται σε τεχνικό επίπεδο, στα γραφεία του ΔΝΤ στην Αθήνα. Σε αντίθεση με πέρυσι, όταν είχε έρθει στην Αθήνα για συναντήσεις με υπουργούς η τότε επικεφαλής του Ταμείου η ίδια η Ντέλια Βελκουλέσκου, φέτος οι συναντήσεις θα διεξαχθούν μεταξύ υπηρεσιακών στελεχών του Ταμείου και των υπουργείων, οι οποίοι θα ενημερώνουν τους  ανωτέρους τους, αλλά και θα ζητούν οδηγίες για την πρόοδο των συνομιλιών.
 
Κοινή γραμμή Ευρωπαίων – ΔΝΤ για το Ασφαλιστικό
 
Παρά τη σχετική φημολογία, κορυφαίος αξιωματούχος έλεγε χθες πως η κυβέρνηση δεν θα ανακινήσει θέμα αλλαγών στον νόμο Κατρούγκαλου, τουλάχιστον ως τον Οκτώβριο. Ειδικά για το ΔΝΤ, θα ήταν «κόκκινο πανί», αφού η «γραμμή Τόμσεν» ήταν και παραμένει πως το Ασφαλιστικό συνδέεται άμεσα με το χρέος.
 
Στην ίδια «γραμμή» κινείται όμως πλέον και η Κομισιόν. Χθες μόλις η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναθεώρησε την Έκθεση Συμμόρφωσης που είχε δημοσιοποιήσει την περασμένη Τετάρτη και πρόσθεσε και 4 σελίδες με την νέα ανάλυση του ελληνικού χρέους (μετά τις αποφάσεις του Eurogroup). Εκεί διαπιστώνει ότι το δημογραφικό πρόβλημα και «η γήρανση του πληθυσμού αποτελεί σημαντική απειλή» για την Ελλάδα, η οποία καταγράφεται στα αρνητικά σενάρια της Κομισιόν για την εξέλιξη του δημοσίου χρέους και της Ανάπτυξης στα επόμενα χρόνια ως το 2030.
 
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
 
Ότι παρά τα όποια πλεονάσματα, η τριπλή σύνδεση του Δημογραφικού με το Ασφαλιστικό και του Ασφαλιστικού με το χρέος, βάζει εμπόδια στο παζάρι που σκέφτεται να κάνει η κυβέρνηση με τους δανειστές για τις συντάξεις. Το πρόβλημα όμως δεν αφορά μόνον τους ευρωπαϊκούς θεσμούς ή το ΔΝΤ, αλλά κυρίως τους υποψήφιους ξένους επενδυτές. Οι αγορές, και μόνον που ακούν  την φράση «αλλαγή στο Ασφαλιστικό» (χωρίς να μπουν σε λεπτομέρειες τι ακριβώς αλλάζει και αν θα εφαρμοστεί)  αντιλαμβάνονται πως μπορεί να ανατρέπονται και τα δεδομένα που γνώριζαν για τα επόμενα 10-20 χρόνια, για τα δημόσια οικονομικά και το χρέος. Και λαμβάνουν τα μέτρα τους για να μην εγκλωβιστούν σε κινδύνους, είτε μένοντας μακριά από τις εκδόσεις ομολόγων, είτε ενσωματώνοντας τον επενδυτικό κίνδυνο σε υψηλά επιτόκια δανεισμού της χώρας.
 
«Μικρό καλάθι» για τους μισθούς
 
Στο πλαίσιο αυτό, η Αθήνα θέλει να εντάξει σαν θετικό «αντίμετρο» και το κεφάλαιο της αύξησης του κατώτατου μισθού. Αυτό που συζητείται, όπως εξηγούσε στο protothema.gr ο καθ’ύλην κυβερνητικός παράγοντας, είναι:
 
– η αύξηση του κατώτατου μισθού που θα προταθεί να γίνει σταδιακά και όχι «μια και έξω»
– η αύξηση θα γίνει με βάση όσα ορίζει ο νόμος από το 2013
– η αύξηση θα είναι στα όρια αντοχής της οικονομίας, δηλαδή «λελογισμένη»
– η «αντοχή» θα κρίνεται με βάση στοιχεία που θα συλλέγονται από επιστημονικούς φορείς κυρίως.
Στην ερώτηση αν θα ζητήσει η Αθήνα να μπει τέλος στον υπέρ-κατώτατο μισθό για τους ηλικίας κάτω των 25, οι ίδιες πηγές απαντούσαν «μάλλον όχι».

Επί της ουσίας όμως, το μεγάλο «αγκάθι» δεν θεωρείται ο κατώτατος μισθός -που εδώ και 5 χρόνια έχει νομοθετηθεί πώς θα αυξηθεί- αλλά το θέμα των κλαδικών συμβάσεων που θα εξεταστεί επίσης και αγγίζει όλους τους εργαζόμενους, παλαιούς και νέους.