«Κούρεμα» 10% ακόμα και στις συντάξεις των 500 ευρώ

«Μαχαίρι» έως 18% σε κύριες κι επικουρικές από το 2019 – Πόσο χάνουν οι συνταξιούχοι από την περικοπή των οικογενειακών επιδομάτων – Ποιες διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου «ξηλώνονται», αυξάνοντας τις απώλειες

Της Μαίρης Λαμπαδίτη

Μαζί με τις προσωπικές διαφορές, το 2019 θα περικοπούν η οικογενειακή παροχή των συντάξεων του Δημοσίου και το επίδομα συζύγου των συντάξεων του ιδιωτικού τομέα που συνεχίζει να καταβάλλεται με τη σύνταξη για όσους είχαν συνταξιοδοτηθεί πριν από τον νόμο Κατρούγκαλου.

Για όσους συνταξιοδοτούνται με το νέο καθεστώς, τα επιδόματα έχουν ήδη καταργηθεί ενώ οι ασφαλισμένοι από 1/1/1993 δεν λαμβάνουν επίδομα συζύγου, αλλά μόνο τέκνων (40 ευρώ).

Η επιπλέον «ποινή» θα οδηγήσει σε συνολικές απώλειες 23%-25%. Πόσα θα χάνουν όμως οι συνταξιούχοι από την περικοπή των επιδομάτων που θά’ ρθει να προστεθεί στη μείωση έως 18% της σύνταξης;

– ΙΚΑ: Απώλεια 50 ευρώ από το επίδομα συζύγου. Το επίδομα τέκνων κυμαίνεται από 86,72 ως 173,45
– ΔΗΜΟΣΙΟ: Απώλεια 35 ευρώ από το επίδομα συζύγου.
– ΤΑΠ-ΔΕΗ, ΤΑΠ-ΟΤΕ, ΤΑΜΕΙΑ ΤΡΑΠΕΖΩΝ ΚΑΙ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ: Απώλεια νέων συντάξεων κατά 10% από την κατάργηση του επιδόματος συζύγου

Η περικοπή θα γίνει σύμφωνα με την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που συνοδεύει το νομοσχέδιο, μέσω των εισοδηματικών κριτηρίων που έχουν θεσπιστεί για «την καταβολή του επιδόματος στήριξης τέκνων και του ειδικού επιδόματος τρίτεκνων και πολύτεκνων αντιστοίχως. Για το θέμα της περικοπής των επιδομάτων το Ελεγκτικό συνέδριο επισημαίνει ότι προστίθεται μια επιπλέον επιβάρυνση στη συγκεκριμένη κατηγορία συνταξιούχων.

Στο βωμό της εξοικονόμησης δαπανών προκειμένου να μη μειωθούν περισσότερο οι προσωπικές διαφορές «θυσιάστηκαν» άλλες δύο ευνοϊκές διατάξεις του Νόμου Κατρούγκαλου.

1. Δεν θα ισχύσει μεταβατική περίοδος για τις συντάξεις που θα εκδοθούν το 2016 και το 2018 με βάση το νέο καθεστώς. Ο νόμος Κατρούγκαλου προέβλεπε ότι όσοι αποχώρησαν το 2016 με τον νέο τρόπο υπολογισμού και αν η μεικτή σύνταξή τους υπολείπεται κατά 20% και πλέον από τον παλαιό τρόπο θα δικαιούνται το μισό της διαφοράς αυτής. Όσοι φύγουν εντός του 2017 θα πάρουν το 1/3 της διαφοράς και όσοι φύγουν το 2018 το ¼.

Σύμφωνα με το πολυνομοσχέδιο, όλες οι συντάξεις (αιτήσεις από 18/5/2016) που σήμερα εκκρεμούν θα υποστούν την περικοπή του 18% χωρίς δεν θα καλυφθεί κανένα ποσοστό της προσωπικής διαφοράς. Δηλαδή, με το Νόμο Κατρούγκαλου αν μια σύνταξη 1000 ευρώ εμφανίζει προσωπική διαφορά 250 ευρώ, ο συνταξιούχος που αποχωρεί φέτος θα δει τη σύνταξή του να μειώνεται στα 833 ευρώ ( 1000-250+83(1/3). Με τη μείωση 18% η σύνταξή του μειώνεται στα 820 ευρώ.

2. Οι συντάξεις παραμένουν παγωμένες έως το 2022 παρά την υπόσχεση που είχε δώσει ο νόμος Κατρούγκαλου για αυξήσεις από το 2018. Σύμφωνα με το πολυνομοσχέδιο, οι υπουργοί οικονομικών και Εργασίας θα αυξάνουν ετησίως αρχής γενομένης από τις 1.1.2022 το συνολικό ποσό της σύνταξης με βάση συντελεστή που διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους

Η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου ασκεί κριτική στα «βάρβαρα» μέτρα, τονίζοντας ότι θα εφαρμοστούν σε ενάμισι και πλέον έτος, οπότε «δεν είναι δυνατή η διατύπωση ασφαλούς εκτίμησης αναφορικώς με τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και την οικονομική δυνατότητα της επιβαρυνόμενης κατηγορίας πολιτών».

Κύκλοι του υπουργείου εργασίας πάντως τόνιζαν ότι η καθαρή απόδοση των μέτρων για τις συντάξεις δεν υπερβαίνει τα 2 δισ. έως 2,1 δισ. ευρώ. Στα 2,1 δισ. ευρώ θα ανέλθει και ο λογαριασμός των αντιμέτρων (πχ επιδότηση ενοικίου, επίδομα τέκνων κλπ). Οι εκτιμήσεις της έκθεσης του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που ανεβάζουν το κόστος των μέτρων στα 2,5 δις ευρώ , σύμφωνα με το υπουργείο εργασίας δεν είναι ακριβείς γιατί αναφέρονται σε μικτά ποσά. Διευκρινήσεις θα δοθούν κατά τη διάρκεια της συζήτησης του πολυνομοσχεδίου στη Βουλή.

Ειδικοί στην ασφάλιση υπολογίζουν ότι το κόστος των μέτρων εις βάρος των συνταξιούχων από το 2015 έως το 2021 ανέρχεται συνολικά σε 3,9 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με το πολυνομοσχέδιο από 1/1/2019 μειώνονται έως 18% οι κύριες και οι επικουρικές συντάξεις που εμφανίζουν προσωπική διαφορά. Το υπόλοιπο μέρος της προσωπικής διαφοράς (αν υπάρχει) συνεχίζει να καταβάλλεται μέχρι νεωτέρας. Μειώσεις έως 10% θα υποστούν ακόμα και οι συντάξεις των 500 ευρώ καθώς δεν προβλέπεται κατώτερο πλαφόν προστασίας για τις χαμηλές συντάξεις.

Στις επικουρικές συντάξεις , στο ποσοστό 18% θα περικλείονται και οι περικοπές του περασμένου καλοκαιριού. Αυτό σημαίνει ότι ο πέλεκυς θα πέσει βαρύς σε 200.000 δικαιούχους επικουρικών που δεν είχαν υποστεί μειώσεις η είχαν υποστεί μικρές περικοπές λόγω του πλαφόν των 1300 ευρώ.

Στις περιπτώσεις που οι προσωπικές διαφορές είναι «αρνητικές» δηλαδή η καταβαλλόμενη σύνταξη είναι μικρότερη από αυτήν που προκύπτει από τον επανυπολογισμό τότε προσαυξάνεται από την 1/1/20019 κατά 1/5 της διαφοράς σταδιακά και ισόποσα εντός 5 ετών.

Διαφορετική είναι η εκτίμηση του καθηγητή κ. Αλέξη Μητρόπουλου και της ομάδας της ΕΝΥΠΕΚΚ ο οποίος ανεβάζει το κόστος των μέτρων για την τριετία 2016-2019, στα 8 δις ευρώ περίπου, επικαλούμενος την Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Ειδικότερα προβλέπονται:

α) Περικοπές ύψους 7.125 εκατ. ευρώ «λόγω μείωσης της συνταξιοδοτικής δαπάνης του Δημοσίου και των λοιπών ταμείων του ιδιωτικού τομέα (από την περικοπή των οριζόμενων προσωπικών διαφορών των κύριων συντάξεων και των οικογενειακών παροχών, καθώς και την μετάθεση του χρόνου αναπροσαρμογής αυτών), το ύψος της οποίας εκτιμάται στο ποσό των 2.262 εκ. ευρώ για το έτος 2019, στο ποσό των 2.358 εκ. ευρώ για το έτος 2020 και στο ποσό των 2.505 εκ. ευρώ για το έτος 2021. (άρθρα 1 και 2 παρ. 1 και 3)» και

β)Περικοπές 675 εκατ. ευρώ για την τριετία 2019-2021 «από την περικοπή των προσωπικών διαφορών των επικουρικών συντάξεων, το ύψος της οποίας εκτιμάται στο ποσό των 232 εκατ. ευρώ για το έτος 2019, στο ποσό των 225 εκατ. ευρώ για το έτος 2020 και στο ποσό των 218 εκατ. ευρώ για το έτος 2021. (άρθρο 2 παρ. 2)».

Οι συνολικές απώλειες για τους συνταξιούχους από τις παραπάνω παρεμβάσεις, σύμφωνα με την άνω Έκθεση, είναι 7,8 δις ευρώ και ΟΧΙ 1,8 δις ευρώ που υποστηρίζει η κυβέρνηση!

Στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης της επιδοματικής πολιτικής καταργούνται 4 επιδόματα τα οποία ενσωματώνονται στο κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης.

Σύμφωνα με το άρθρο 57 του νομοσχεδίου, που κατέθεσε το Σάββατο 13-5-2017 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, στα πλαίσια της β’ αξιολόγησης, και συζητείται από σήμερα στη Βουλή, καταργούνται τα παρακάτω επιδόματα (βλ. σελ. 11/727 παρ. 9):

α)επίδομα οικονομικής ενίσχυσης οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα που έχουν παιδιά σχολικής ηλικίας (άρθρο 27 παρ. 3 ν. 3016/2002),
β)επίδομα νεοεισερχομένων στην αγορά εργασίας, νέων κάτω των 29 ετών σε περίπτωση απόλυσης (άρθρο 2 ν. 1545/85),
γ)προνοιακό επίδομα απροστάτευτων τέκνων (άρθρο 2 παρ. 3 ν.4051/1960) και
δ)οικονομική ενίσχυση φυσικών προσώπων που τελούν σε κατάσταση απόλυτης ένδειας (άρθρο 1 παρ. 1 περ. α ν.δ. 57/1973).

Σύμφωνα με την υπ’αριθ. 112/24/2017 Έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (σελ. 32/748 παρ.21), από τις ανωτέρω περικοπές εκτιμάται ότι «θα υπάρξει εξοικονόμηση ποσού 8,8 εκατ. ευρώ για το έτος 2017 και ποσού 11,8 εκατ. ευρώ για το έτος 2018».

Ακόμη, η ΕΝΥΠΕΚΚ επισημαίνει ότι το «καπέλο» στις εισφορές που θα καταβάλλουν από το 2018 οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες για τα έτη 2018-2021 θα επιφέρει οικονομική ωφέλεια ,σύμφωνα με την Έκθεση του ΓΛΚ (σελ. 33/749 παρ.2) 431 εκατ. ευρώ!!

Συγκεκριμένα αναφέρεται: «2.Ετήσια αύξηση εσόδων, από το έτος 2018 και μετά, από την συμπερίληψη στο φορολογητέο αποτέλεσμα των αυτοαπασχολουμένων και των ελεύθερων επαγγελματιών επί του οποίου υπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές και των καταβλητέων ασφαλιστικών εισφορών (δηλ. από τη μη αφαίρεση αυτών), το ύψος της οποίας εκτιμάται στο ποσό των 53 εκ. ευρώ για το έτος 2018, στο ποσό των 124 εκ. ευρώ για το έτος 2019, στο ποσό των 126 εκ. ευρώ για το έτος 2020 και στο ποσό των 128 εκ. ευρώ για το έτος 2021. (άρθρο 58)».