Κορωνοϊός: Πώς «παγώνουν» για 3 μήνες τα δάνεια – Τι πρέπει να κάνετε με τις τράπεζες

Προχωρά αν και μετ’ εμποδίων η αναστολή των δόσεων στα δάνεια των επιχειρήσεων που πλήττονται από την κρίση που έχει προκαλέσει η πανδημία του νέου κορωνοϊού ενώ η διαδικασία ξεκινά και για τα φυσικά πρόσωπα.

Να σημειωθεί ότι δικαίωμα στην τρίμηνη αναστολή πληρωμής των δόσεων στα δάνεια τους έχουν όλοι οι δανειολήπτες, υπό την προϋπόθεση ότι είναι ενήμεροι και όχι μόνο όσοι δικαιούνται την οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ.

Η αναστολή της καταβολής των δόσεων αφορά και όλους τους δανειολήπτες που βρίσκονται στη προστασία του νόμου Κατσέλη, του εξωδικαστικού μηχανισμού καθώς και του νέου πλαισίου για την προστασία της πρώτης κατοικίας από τον πλειστηριασμό η ισχύς του οποίου λήγει στο τέλος Απριλίου και αναμένεται πως θα παραταθεί.

Σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις που δεν έχουν υποβάλει σχετικό αίτημα, οι τράπεζες να προχωρούν στη χρέωση του λογαριασμού τους με το ποσό της μηνιαίας τοκοχρεωλυτικής δόσης, παρά το γεγονός ότι αρκετές μεταξύ αυτών των επιχειρήσεων έχουν διακόψει τη λειτουργία τους με κυβερνητική απόφαση. Η αναστολή δόσεων στα νομικά πρόσωπα που έχει ανακοινωθεί και από την Ελληνική Ενωση Τραπεζών, και αφορά αποκλειστικά τις ενήμερες επιχειρήσεις, έχει ξεκινήσει από ορισμένες τράπεζες με έμφαση κυρίως στις μικρές επιχειρήσεις. Το «πάγωμα» όμως δεν είναι αυτόματο με βάση τη λίστα των επιχειρήσεων με τους κωδικούς αριθμούς δραστηριότητας (ΚΑΔ), που έχει ανακοινώσει το υπουργείο Οικονομικών η οποία και διευρύνεται.

Προϋπόθεση ακόμα και για τις επιχειρήσεις που έχουν διακόψει τη λειτουργία τους με κρατική απόφαση είναι η η επικοινωνία με την τράπεζα και η υποβολή αιτήματος. Το αίτημα μπορεί να υποβληθεί τηλεφωνικά ή μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, χωρίς δηλαδή τη φυσική παρουσία στο κατάστημα. Ο έλεγχος που γίνεται είναι απλός και σύντομος και περιορίζεται στην επιβεβαίωση των στοιχείων της επιχείρησης. Η αναστολή δόσεων ξεκινάει από τρεις μήνες και μπορεί να φτάσει έως και τους έξι μήνες για όσες επιχειρήσεις το πλήγμα εκτιμάται ότι θα είναι ισχυρότερο, ανάλογα και με τη διάρκεια της κρίσης.

Ανάλογη είναι η διαδικασία και για τα φυσικά πρόσωπα, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τις ατομικές επιχειρήσεις, οι οποίες αποδεδειγμένα πλήττονται, και εφόσον ήταν μέχρι και τον Φεβρουάριο συνεπείς στις δανειακές τους υποχρεώσεις. Στις περιπτώσεις αυτές θα εφαρμοστεί τρίμηνη αναστολή δόσεων ή διευκόλυνση μέσω ρύθμισης. Η προϋπόθεση της ενημερότητας στις δανειακές τους υποχρεώσεις, που ισχύει τόσο για τα φυσικά πρόσωπα όσο και τα νομικά πρόσωπα, είναι αναγκαίος όρος που επιβάλλεται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

Πώς μπορείτε να παγώσετε για 3 μήνες το δάνειο

Σύμφωνα με τον Ε. Τ ένας ιδιώτης για να λάβει το «πάγωμα»  θα πρέπει να εξετάσει τα εξής:

1. Εάν η επιχείρηση στην οποία εργάζεται συμπεριλαμβάνεται στη λίστα με τους ΚΑΔ (Κωδικοί Αριθμοί Δραστηριότητας), η οποία ενημερώνεται ανά διαστήματα από το υπουργείο Οικονομικών και, άρα, δικαιούται την ενίσχυση των 800 ευρώ. Προσοχή: το γεγονός ότι μία επιχείρηση έκλεισε, κατόπιν απόφασης του ιδιοκτήτη της, δεν σημαίνει ότι αυτή εμπίπτει στα οικονομικά μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση. Το «λουκέτο», λοιπόν, θα έχει μπει κατόπιν κρατικής εντολής. Στη νέα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), άλλωστε, τράπεζες και servicers έχουν τη δυνατότητα να ζητήσουν -με συλλογικό ή εξατομικευμένο αίτημα- την παροχή των απαιτούμενων στοιχείων (ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, Αριθμό Φορολογικού Μητρώου και, όταν απαιτείται, και Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας), για όσα φυσικά ή νομικά πρόσωπα λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση. «Οσοι δανειολήπτες δεν επιθυμούν να αποσταλούν οι ΑΦΜ τους θα πρέπει να προβούν σε δήλωση εναντίωσης. Η δήλωση αυτή υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω της ιστοσελίδας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους http://www.keyd.gov.gr, επιλέγοντας το σύνδεσμο με τίτλο: «Δήλωση εναντίωσης παροχής στοιχείων σύμφωνα με την από 30-3-2020 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου». Εναλλακτικά, η εν λόγω δήλωση υποβάλλεται ηλεκτρονικά απευθείας στον ακόλουθο σύνδεσμο: http://www1.gsis.gr/dsae/prp/faces/pages/index.xhtml?userRole=soo. Η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης εναντίωσης είναι επτά εργάσιμες ημέρες από την έναρξη ισχύος της ΠΝΠ, δηλαδή μέχρι και τις 9 Απριλίου 2020 (έως 11:59 μ.μ.), υπογραμμίζει το υπουργείο Οικονομικών.
2. Σε περίπτωση που είναι δικαιούχος των 800 ευρώ και εφόσον ήταν ενήμερος μέχρι και τον περασμένο Δεκέμβριο, θα πρέπει να κάνει αίτηση προς την τράπεζα για να λάβει την τρίμηνη αναστολή. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως για το επίμαχο διάστημα θα «παγώνει η δόση και οι τόκοι που δεν θα πληρωθούν θα προστεθούν στο κεφάλαιο κατά τη λήξη της περιόδου αναστολής και θα επιμεριστούν στις υπόλοιπες δόσεις του δανείου. Η διαδικασία της αίτησης, σύμφωνα με αρμόδια στελέχη, θα εξετάζεται άμεσα και χωρίς το βάσανο της γραφειοκρατίας. Αξίζει να επισημανθεί πως πολλές τράπεζες, έχοντας σχηματίσει μία πρώτη εικόνα αναφορικά με τις επιπτώσεις του κορονοϊού στα χαρτοφυλάκιά τους, ξεκίνησαν ήδη την επικοινωνία με εκείνους που, αφενός, έχουν δάνεια χωρίς εξασφαλίσεις (καταναλωτικά) και αφετέρου, ήταν επιρρεπείς στην αποπληρωμή των δόσεων και πριν ξεσπάσει η πανδημία. «Στόχος μας είναι να περιορίσουμε -εάν όχι να αποφύγουμε- ένα νέο κύμα “κόκκινων” δανείων», σχολιάζουν χαρακτηριστικά τα παραπάνω στελέχη.
3. Εάν δεν δικαιούται τα 800 ευρώ, αλλά πλήττεται από την υγειονομική κρίση, θα πρέπει, επίσης, να επικοινωνήσει με την τράπεζα. Αυτή οφείλει να εξετάσει το αίτημα, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις του ιού στη ρευστότητα, αλλά και στο διαθέσιμο εισόδημά του. Μολονότι τα στοιχεία για τις εισπράξεις μέσω ενεργητικής διαχείρισης (δηλαδή, μέσω είσπραξης καθυστερούμενων οφειλών, αναδιαρθρώσεων δανείων, ρευστοποίησης εξασφαλίσεων κ.λπ.) είναι, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), μάλλον απογοητευτικά, παρά το γεγονός ότι συνομολογούνται κυρίως λύσεις μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εμφανίζονται πρόθυμα να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις, δεδομένης και της κατάστασης.
4. Αντίστοιχη διαδικασία θα πρέπει να ακολουθήσουν τόσο οι δανειολήπτες του νόμου Κατσέλη (παλαιού, αλλά και νέου), ήτοι μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και μικροέμποροι, όσο και εκείνοι που έχουν ρυθμίσει μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού (αφορά σε ομόρρυθμους εταίρους, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες). Στην πρόσφατη ΠΝΠ προβλέπεται ότι «για οφειλέτες που αποδεδειγμένα πλήττονται από τις συνέπειες του κινδύνου διασποράς του κορονοϊού COVID-19, δυνάμει της από 11.3.2020 ΠΝΠ (Α’ 55) και της από 20.3.2020 ΠΝΠΠ (Α’ 68) και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτών υπουργικών αποφάσεων, που έχουν εκδοθεί ή πρόκειται να εκδοθούν, αναστέλλεται για χρονικό διάστημα τριών μηνών η καταβολή των δόσεων, στο πλαίσιο ρυθμίσεων των ν. 4469/2017, 4605/2019 και 3869/2010 (Α’ 130), χωρίς να επέρχονται οι συνέπειες λόγω της μη καταβολής και χωρίς να τροποποιείται η συνολική διάρκεια της ρύθμισης». Υπενθυμίζεται πως ο δανειολήπτης, ο οποίος έκανε αίτηση για ένταξη σε κάποιο από τα παραπάνω πλαίσια προστασίας της περιουσίας του, έχανε τη ρύθμιση εάν καθίστατο υπερήμερος, δεν προέβαινε, δηλαδή, σε καταβολές, με συνέπεια το συνολικό ύψος του ποσού σε καθυστέρηση να υπερβαίνει αθροιστικά την αξία τριών μηνιαίων δόσεων.
5. Στην ίδια ΠΝΠ προβλέπεται, επίσης, η αναστολή για τρεις μήνες των προθεσμιών διενέργειας διαδικαστικών και λοιπόν πράξεων, που αφορούν στο πλαίσιο προστασίας α’ κατοικίας (4605/2019) και του εξωδικαστικού (4469/2017), υπό την προϋπόθεση ότι η υποβολή αίτησης έχει γίνει εμπρόθεσμα. Το μέτρο αυτό ισχύει για όλους τους αιτούντες.
6. Οσον αφορά στα ρυθμισμένα δάνεια τα οποία έχουν μεταβιβαστεί στα funds και διαχειρίζονται οι servicers, αυτά θα «παγώσουν» εξίσου, με τις εταιρίες να έχουν ήδη ξεκινήσει τα τηλέφωνα στους δανειολήπτες για τη χορήγηση της επίμαχης διευκόλυνσης. Οπως, άλλωστε, σημειώνουν σε σχετική ανακοίνωσή τους οι εταιρίες διαχείρισης, «για τους δανειολήπτες που τεκμηριωμένα δοκιμάζονται από την αιφνίδια μεταβολή στην οικονομική δραστηριότητα, προτείνονται εξατομικευμένες λύσεις, βασισμένες στο οικονομικό προφίλ, προσφέροντας τη δυνατότητα μείωσης ή αναστολής καταβολής των δόσεων για τρεις μήνες. Ειδικά για όσους πιστούχους δικαιούνται την κρατική ενίσχυση των 800 ευρώ προχωρούμε αμέσως -κατόπιν επικοινωνίας με το δανειολήπτη- στην αναστολή καταβολής των δόσεων για τρεις μήνες». Υπενθυμίζεται πως, με βάση στοιχεία της ΤτΕ για το δ’ τρίμηνο του 2019, οι servicers διαχειρίζονται δάνεια συνολικού ύψους 23,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 6,4 δισ. ευρώ είναι επιχειρήσεων, 3,3 δισ. ευρώ ελεύθερων επαγγελματιών, αγροτών και ατομικών επιχειρήσεων και 13,9 δισ. ευρώ ιδιωτών (11,5 δισ. ευρώ καταναλωτικά και τα υπόλοιπα στεγαστικά).

Τι προβλέπει η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ 75 Α’, 30-03-2020)

Όπως προκύπτει από το άρθρο 5 της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), «για οφειλέτες που αποδεδειγμένα πλήττονται από τις συνέπειες του κινδύνου διασποράς του κορονοϊού Covid-19, δυνάμει της από 11.3.2020 ΠΝΠ (Α’ 55) και της από 20.3.2020 ΠΝΠΠ (Α’ 68) και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτών υπουργικών αποφάσεων, που έχουν εκδοθεί ή πρόκειται να εκδοθούν, αναστέλλεται για χρονικό διάστημα τριών μηνών η καταβολή των δόσεων, στο πλαίσιο ρυθμίσεων των ν. 4469/2017, 4605/2019 και 3869/2010 (Α’ 130), χωρίς να επέρχονται οι συνέπειες λόγω της μη καταβολής και χωρίς να τροποποιείται η συνολική διάρκεια της ρύθμισης».

Ο δανειολήπτης ο οποίος έκανε αίτηση για ένταξη σε κάποιο από τα παραπάνω πλαίσια προστασίας της περιουσίας του, έχανε τη ρύθμιση εάν καθίστατο υπερήμερος, δεν προέβαινε, δηλαδή, σε καταβολές, με συνέπεια το συνολικό ύψος του ποσού σε καθυστέρηση να υπερβαίνει αθροιστικά την αξία τριών μηνιαίων δόσεων.

Την ίδια στιγμή τα υπουργεία Εργασίας, Ανάπτυξης και Οικονομικών, με βάση τα όσα προβλέπονται στο άρθρο 7 της ίδιας ΠΝΠ, θα διαβιβάζουν, κατόπιν συλλογικού ή εξατομικευμένου αιτήματος των πιστωτικών ιδρυμάτων, των εταιρειών παροχής πιστώσεων και των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων, τα απαιτούμενα στοιχεία εξατομίκευσης, όπως ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, αριθμό φορολογικού Μητρώου και, όταν απαιτείται, και κωδικό αριθμό δραστηριότητας, για όσα φυσικά ή νομικά πρόσωπα λαμβάνουν οικονομική ενίσχυση.

Η διαβίβαση των ως άνω στοιχείων είναι επιτρεπτή υπό την προϋπόθεση ότι τα υποκείμενα των δεδομένων δεν έχουν εναντιωθεί στη διαβίβαση των στοιχείων τους, με τη συμπλήρωση σχετικού μηνύματος εναντίωσης στην οικεία ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους στον ιστότοπο www.keyd.gov.gr, εντός προθεσμίας 7 εργάσιμων ημερών από την έναρξη ισχύος της ΠΝΠ.

Ο νομοθέτης ορίζει πως Τράπεζες και Εταιρείες Διαχείρισης απαιτήσεων οφείλουν να χρησιμοποιούν τα στοιχεία εξατομίκευσης αποκλειστικά και μόνο για να προβαίνουν σε διευκολύνσεις των δικαιούχων στην αποπληρωμή των δανειακών τους υποχρεώσεων, όπως στην αναστολή των δόσεων των ενήμερων δανειακών υποχρεώσεών τους για χρονικό διάστημα 3 ή και περισσότερων μηνών.

Τρίμηνη αναστολή δόσεων για όσους έχουν προστασία α’ κατοικίας