Με ποσοστό 2,1% αύξησης του ΑΕΠ θα κλείσει το 2024 για την ελληνική οικονομία η οποία θα καταγράψει ανάπτυξη 2,3% το 2025 και 2,2% το 2026, σύμφωνα με τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τις οποίες παρουσίασε σήμερα στις Βρυξέλλες ο Επίτροπος Οικονομίας Πάολο Τζεντιλόνι.
Ο πληθωρισμός προβλέπεται ότι διαμορφωθεί στο 3% φέτος (στο 3,4% ο δομικός), στο 2,9% τον επόμενο χρόνο και στο 1,9% το 2026. Η ανεργία θα αποκλιμακωθει σε μονοψήφια επίπεδα αλλά όχι κάτω από το 9% την προσεχή 2ετία. Και στα δυο παραπάνω πεδία γίνεται ειδική αναφορά για τους λόγους που εμποδίζουν περαιτέρω αποκλιμάκωση. Ένα άλλο αγκάθι είναι οι πιέσεις στο εξωτερικό ισοζύγιο: Θα παραμείνουν ισχυρές με το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών να διαμορφώνεται στο 7,1% του ΑΕΠ φέτος, στο 7,5% του ΑΕΠ το 2025 και στο 7,2% του ΑΕΠ το 2026.
Συνολικά, ανάπτυξη στο 1,5% στην ΕΕ και σε 1,3% στη ζώνη του ευρώ το 2025 και σε 1,8% στην ΕΕ και 1,6% στη ζώνη του ευρώ το 2026 προβλέπει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύμφωνα με τις φθινοπωρινές της εκτιμήσεις.
Η Κομισιόν προβλέπει ότι ο συνολικός πληθωρισμός στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να μειωθεί περισσότερο από το μισό το 2024, από 5,4% το 2023 σε 2,4%, πριν υποχωρήσει σταδιακά στο 2,1% το 2025 και στο 1,9% το 2026. Στην ΕΕ, η διαδικασία αποπληθωρισμού προβλέπεται να είναι ακόμη πιο απότομη το 2024, με τον ονομαστικό πληθωρισμό να υποχωρεί στο 2,6%, από 6,4% το 2023 και να συνεχίσει να μειώνεται στο 2,4% το 2025 και στο 2,0% το 2026.
Η ανάπτυξη θα παραμείνει ισχυρή
Η ελληνική οικονομία σημείωσε σταθερή ανάπτυξη 2,1% σε ετήσια βάση το πρώτο εξάμηνο του 2024, ωθούμενη κυρίως από την εγχώρια ζήτηση, ενώ οι καθαρές εξαγωγές επιβραδύνουν την ανάπτυξη. Μετά τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού, η ιδιωτική κατανάλωση επωφελήθηκε από τη σχετικά ταχύτερη αύξηση των μισθών για τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα που τείνουν να έχουν μεγαλύτερη τάση για κατανάλωση. Οι επενδύσεις επιταχύνθηκαν, ενώ η άνοδος των εισαγωγών που συνοδεύτηκε από υποτονική αύξηση των εξαγωγών προκάλεσε μείωση των καθαρών εξαγωγών. Χάρη στην ισχυρή εγχώρια ζήτηση, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ αναμένεται να ανέλθει κατά μέσο όρο στο 2,1% το 2024.
Στο μέλλον, η ιδιωτική κατανάλωση πρόκειται να συνεχίσει να επεκτείνεται με έντονο ρυθμό, υποστηριζόμενη από τη σταθερή αύξηση του πραγματικού εισοδήματος. Οι επενδύσεις προβλέπεται να επιταχυνθούν περαιτέρω, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο κοντά στο 9% το 2025, καθώς η εφαρμογή του Σχεδίου Ανάκαμψης για την Ευρωπη (RRP) μετατοπίζεται όλο και περισσότερο από τις μεταρρυθμίσεις προς τις επενδύσεις και οι συνθήκες χρηματοδότησης βελτιώνονται. Η ανάκαμψη της εξωτερικής ζήτησης αναμένεται να ωφελήσει την ανάπτυξη των εξαγωγών, υποστηριζόμενη περαιτέρω από τα κέρδη ανταγωνιστικότητας που συσσωρεύτηκαν στο παρελθόν και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στη βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων. Η αύξηση των εισαγωγών προβλέπεται να παραμείνει ισχυρή. Συνολικά, η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται να παραμείνει πάνω από το μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό δυναμικό και προβλέπεται σε 2,3% και 2,2% το 2025 και το 2026, αντίστοιχα
Ανεργία: Μείωση στο 9,0% έως το 2026
Το ποσοστό απασχόλησης αυξήθηκε στο 54,9% (άτομα ηλικίας 15-74 ετών) σε εποχικά προσαρμοσμένους όρους το δεύτερο τρίμηνο του 2024, αλλά παραμένει ένα από τα χαμηλότερα στην ΕΕ. Το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 9,5% τον Αύγουστο, αν και παραμένει ένα από τα υψηλότερα στην ΕΕ. Τα ποσοστά κενών θέσεων αυξήθηκε περαιτέρω το πρώτο εξάμηνο του 2024, ειδικά στους τομείς των κατασκευών, του τουρισμού και των τομέων υψηλής ειδίκευσης. Η αύξηση της απασχόλησης πρόκειται να συνεχιστεί, αν και με βραδύτερο ρυθμό, καθώς οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων και τα διαρθρωτικά σημεία συμφόρησης, μεταξύ άλλων, όπως η έλλειψη προσωπικού για φροντίδα παιδιών και ηλικιωμένων ή το αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο για τη μερική απασχόληση, περιορίζουν την αύξηση της εργασίας. Η ανεργία προβλέπεται να μειωθεί σε περίπου 9,0% έως το 2026, το χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας. Οι πραγματικοί μισθοί ανά εργαζόμενο αναμένεται να αυξηθούν κατά 1,1% κατά μέσο όρο ετησίως, υποστηριζόμενοι επίσης από τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης.
Πληθωρισμός
Ο συνολικός πληθωρισμός ήταν κατά μέσο όρο 3,1% σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο του 2024, περίπου 1% πάνω από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ. Ο αποπληθωρισμός περιορίστηκε από την επιτάχυνση των τιμών των υπηρεσιών, τον αντίκτυπο των πλημμυρών του 2023 στις τιμές των τροφίμων και την πρόσφατη άνοδο των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Ο πληθωρισμός αναμένεται να συνεχίσει την πτώση του το τελευταίο τρίμηνο του 2024, αλλά οι μισθολογικές πιέσεις που τροφοδοτούνται από τις αυξανόμενες ελλείψεις εργατικού δυναμικού και τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού αναμένεται να ασκήσουν ανοδική πίεση στις τιμές στο μέλλον. Ο συνολικός πληθωρισμός προβλέπεται σε 3,0%, 2,4% και 1,9% το 2024, το 2025 και το 2026, αντίστοιχα. Ο πληθωρισμός χωρίς την ενέργεια και τα τρόφιμα προβλέπεται να παραμείνει υψηλότερος στον προβλεπόμενο ορίζοντα, στο 3,4%, 2,7% και 2,0% το 2024, το 2025 και το 2026, αντίστοιχα.
Δημόσιο χρέος
Το έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί από 1,3% του ΑΕΠ το 2023 σε 0,6% του ΑΕΠ το 2024, αντανακλώντας την αύξηση του πρωτογενούς πλεονάσματος από 2,1% του ΑΕΠ το 2023 σε 2,9% φέτος. Η μείωση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη συγκρατημένη αύξηση των τρεχουσών δαπανών και στην αύξηση των εσόδων από φόρους εισοδήματος.
Το 2025, το ονομαστικό έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω στο 0,1% του ΑΕΠ, κυρίως λόγω της μείωσης των δαπανών για τόκους λόγω της μείωσης των βραχυπρόθεσμων επιτοκίων το 2025.
Από την πλευρά των δαπανών, οι μισθοί του δημόσιου τομέα αναμένεται να αυξηθούν τον Απρίλιο του 2025, προκειμένου να ευθυγραμμιστεί ο βασικός μισθός στον δημόσιο τομέα με τον κατώτατο μισθό στον ιδιωτικό τομέα. Στο σκέλος των εσόδων προβλέπεται μείωση του συντελεστή ασφαλιστικών εισφορών και ανακοινώθηκε αύξηση του φόρου διανυκτέρευσης στα ξενοδοχεία. Ο δημοσιονομικός προσανατολισμός προβλέπεται να είναι επεκτατικός το 2025, μετά από συσταλτικό δημοσιονομικό προσανατολισμό το 2024.
Το 2026, το ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να μετατραπεί σε πλεόνασμα 0,2% του ΑΕΠ, εν μέσω ευνοϊκών μακροοικονομικών εξελίξεων. Αυτή η βελτίωση αναμένεται να προέλθει από την αύξηση των φορολογικών εσόδων και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης που αντισταθμίζουν τις αυξημένες δαπάνες για συνταξιοδοτικές παροχές και μισθούς του δημοσίου. Ο δημοσιονομικός προσανατολισμός προβλέπεται να παραμείνει επεκτατικός το 2026.
Ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ μειώνεται τα τελευταία χρόνια και προβλέπεται να φτάσει στο 153,1% το 2024, πριν μειωθεί περαιτέρω στο 146,8% του ΑΕΠ το 2025 και στο 142,7% το 2026. Η μείωση οφείλεται στα πρωτογενή πλεονάσματα, την ονομαστική ανάπτυξη και τη μείωση των ταμειακών αποθεμάτων το 2024.
Διαβάστε εδώ τις φθινοπωρινές προβλέψεις της Κομισιόν
Συνολικά σε ΕΕ και Ευρωζώνη
Η διαδικασία αποπληθωρισμού που ξεκίνησε προς τα τέλη του 2022 συνεχίζεται παρά την ελαφρά αύξηση του πληθωρισμού τον Οκτώβριο, που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις τιμές της ενέργειας.
Οι πιέσεις στις τιμές στις υπηρεσίες παραμένουν υψηλές, αλλά προβλέπεται να μετριαστούν από τις αρχές του 2025, λόγω της επιβράδυνσης της αύξησης των μισθών και της αναμενόμενης ανάκαμψης της παραγωγικότητας, και υποστηριζόμενες από τις αρνητικές επιπτώσεις της βάσης. Αυτό θέτει το έδαφος για την πτώση του πληθωρισμού προς τον στόχο στα τέλη του 2025 στη ζώνη του ευρώ και το 2026 στην ΕΕ.
Η αγορά εργασίας παραμένει ισχυρή, με ρεκόρ χαμηλής ανεργίας
Η αγορά εργασίας της ΕΕ κράτησε καλά το πρώτο εξάμηνο του 2024 και αναμένεται να παραμείνει ισχυρή. Η αύξηση της απασχόλησης στην ΕΕ αναμένεται να συνεχιστεί, αν και με βραδύτερο ρυθμό, από 0,8% το 2024 (0,9% στη ζώνη του ευρώ) σε 0,5% το 2026 (0,6% στη ζώνη του ευρώ).
Τον Οκτώβριο, το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ έφτασε στο νέο ιστορικό χαμηλό του 5,9%. Το 2024 στο σύνολό του προβλέπεται να ανέλθει στο 6,1% (6,5% στη ζώνη του ευρώ) και να σημειώσει περαιτέρω πτώση στη συνέχεια, φθάνοντας στο 5,9% το 2025 και το 2026 (6,3% στη ζώνη του ευρώ).
Μειωμένα ελλείμματα
Καθώς πολλά κράτη μέλη εργάζονται για να μειώσουν τους δείκτες χρέους τους, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της ΕΕ αναμένεται να μειωθεί το 2024 κατά περίπου 0,4 ποσοστιαίες μονάδες, στο 3,1% του ΑΕΠ και στο 3,0% το 2025. Το 2026, προβλέπεται η θετική οικονομική δυναμική για περαιτέρω μείωση του ελλείμματος στο 2,9%. Στη ζώνη του ευρώ, το έλλειμμα προβλέπεται να μειωθεί από 3,0% το 2024 σε 2,9% το 2025 και 2,8% το 2026.
Ωστόσο, ο δείκτης του συνολικού χρέους προς το ΑΕΠ της ΕΕ προβλέπεται να αυξηθεί, από 82,1% το 2023 σε 83,4% το 2026. Αυτό ακολουθεί σχεδόν 10 εκατοστιαίες μονάδες. μειώνεται μεταξύ 2020 και 2023 και αντανακλά την επίδραση των ακόμη υψηλών πρωτογενών ελλειμμάτων και των αυξανόμενων δαπανών για τόκους, που δεν αντισταθμίζονται πλέον από την υψηλή αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί. Στη ζώνη του ευρώ, το δημόσιο χρέος προβλέπεται να αυξηθεί από 88,9% του ΑΕΠ το 2023 σε 90% το 2026.
Η αβεβαιότητα και οι κίνδυνοι αυξάνονται
Η αβεβαιότητα και οι καθοδικοί κίνδυνοι για τις προοπτικές έχουν αυξηθεί. Ο παρατεταμένος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η εντεινόμενη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή τροφοδοτούν γεωπολιτικούς κινδύνους και κινδύνους για την ενεργειακή ασφάλεια. Μια περαιτέρω αύξηση των προστατευτικών μέτρων από τους εμπορικούς εταίρους θα μπορούσε να ανατρέψει το παγκόσμιο εμπόριο, επιβαρύνοντας την εξαιρετικά ανοιχτή οικονομία της ΕΕ.
Στο εσωτερικό μέτωπο, η αβεβαιότητα πολιτικής και οι διαρθρωτικές προκλήσεις στον μεταποιητικό τομέα θα μπορούσαν να επιφέρουν περαιτέρω απώλειες ανταγωνιστικότητας και να επιβαρύνουν την ανάπτυξη και την αγορά εργασίας. Τέλος, οι πρόσφατες πλημμύρες στην Ισπανία καταδεικνύουν τις δραματικές συνέπειες που μπορεί να έχει η αυξανόμενη συχνότητα και το εύρος των φυσικών κινδύνων όχι μόνο για το περιβάλλον και τους ανθρώπους που πλήττονται, αλλά και για την οικονομία.
Διαβάστε ακόμη
COP29: Σχεδόν 1.800 λομπίστες του τομέα των ορυκτών καυσίμων στο Μπακού
Euroxx: Bullish για τις ελληνικές τράπεζες – Οι νέες τιμές στόχοι
Συνεργασία Seafair και SQLearn για την online εκπαίδευση πληρωμάτων
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα