Στα χέρια του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης βρίσκεται από σήμερα, Πέμπτη, το πολυσέλιδο κείμενο, που συνέταξε η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ) και στο οποίο αναλύονται μία προς μία όλες οι ενστάσεις που εγείρονται από το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα όσον αφορά στον νέο Πτωχευτικό Νόμο.
Το επίμαχο μνημόνιο, που, όπως σημειώνουν στο ΝΜ πηγές με γνώση, κοινοποιήθηκε ταυτόχρονα και στα μέλη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) είναι ουσιαστικά ένα «καμπανάκι» για έναν νέο γύρο «κόκκινων» δανείων – πλέον εκείνων λόγω πανδημίας, που σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) θα προσεγγίζουν τα 10 δισ. ευρώ – ενώ συνοδεύεται και από σχετική μελέτη της Deloitte.
Σε αυτήν αποτυπώνονται οι επιπτώσεις για τις τράπεζες, μέσα από την ανάλυση του προφίλ των δανειοληπτών, που θα μπορούσαν να προστρέξουν στον νέο Νόμο. «Βασίζεται σε τρία σενάρια: του χαμηλού, μεσαίου και υψηλού ρίσκου. Αυτό, που κανείς δεν έχει ‘μετρήσει’ μέχρι σήμερα, είναι ποιος θα είναι ο αντίκτυπος από την αλλαγή στη συμπεριφορά αποπληρωμής. Εάν, δηλαδή, αποφασίσουν όλοι, ακόμη και οι συνεπείς δανειολήπτες ή αυτοί, που εξυπηρετούν μία ρύθμιση, να σταματήσουν να πληρώνουν. Πόσα νέα ‘κόκκινα’ δάνεια θα μπορούσαν να δημιουργηθούν; Όπως, επίσης, ποια δάνεια θα είναι αυτά, που θα δημιουργήσουν το πρόβλημα. Θα είναι τα ρυθμισμένα ή αυτά, που είναι εξυπηρετούμενα», εξηγούν χαρακτηριστικά οι παραπάνω πηγές, κρατώντας, ωστόσο, μικρό… καλάθι, όσον αφορά στην ανταπόκριση από πλευράς της κυβέρνησης.
Ποιες πτυχές του νέου Νόμου «ενοχλούν» τις τράπεζες
Μία πρώτη γεύση για το πώς εκλαμβάνουν οι τράπεζες τον νέο Κώδικα Διευθέτησης Οφειλών έδωσε από το βήμα του συνεδρίου του Economist ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, κ. Παύλος Μυλωνάς.
«Πρόκειται για ένα νομοσχέδιο, που απαιτεί τη δημιουργία πολύπλοκων κρατικών υποδομών, συμπεριλαμβανομένων και μιας πλατφόρμας και ενός αλγόριθμου, για τον καθορισμό των αναδιαρθρώσεων, ενώ συγχρόνως εξαρτάται από την αποτελεσματικότητα των δικαστηρίων», υπογράμμισε, για να προσθέσει:
«Πιστεύω ότι πολλά από τα ζητήματα αυτά μπορούν να επιλυθούν και η συνεργασία μας με τις αρχές σε αυτό το θέμα έχει αποδειχθεί πολύ εποικοδομητική. Αλλά η εμπειρία μάς έχει διδάξει ότι ένας Νόμος, που απαιτεί χρόνο για την εφαρμογή του, είναι πιθανό να στρεβλώσει τη συμπεριφορά του οφειλέτη».
Πιο αναλυτικά, οι τράπεζες φέρεται να αντιδρούν, μεταξύ άλλων, στα εξής:
Ένταξη στη διαδικασία της εξωδικαστικής ρύθμισης και των ενήμερων δανείων. Εάν, για παράδειγμα, ένας οφειλέτης έχει χρέη προς την εφορία και ένα δάνειο, το οποίος, όμως, αποπληρώνεται κανονικά στην τράπεζα – έστω και με δυσκολία – τότε η ρύθμιση θα γίνει για το σύνολο των οφειλών.
Κυβερνητικά στελέχη, μάλιστα, όταν κλήθηκαν να σχολιάσουν την συγκεκριμένη πτυχή του νέου Νόμου, έκαναν λόγο για πλασματική εικόνα. «Εάν κάποιος δεν πληρώνει την εφορία και μετά από ένα μήνα λάβει κατασχετήριο, τότε είναι βέβαιο πως θα σταματήσει να πληρώνει το δάνειο. Εάν χρωστάει στη ΔΕΗ και κινδυνεύει να του κόψουν το ρεύμα, πάλι θα αναγκαστεί να πληρώσει την επιχείρηση με τα χρήματα, που θα έδινε για το δάνειο. Άρα, είναι πλασματικά εξυπηρετούμενο το επίμαχο δάνειο», ανέφεραν χαρακτηριστικά.
«Δεν υπάρχουν πλασματικά δάνεια. Υπάρχουν εκείνα, που εξυπηρετούνται και εκείνα, που δεν εξυπηρετούνται. Οι οφειλές στο Δημόσιο είναι πολύ μικρές και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να συνδέονται με αυτές στις τράπεζες», ανταπαντούν τραπεζικές πηγές.
Χρονικό διάστημα απαλλαγής του οφειλέτη μετά την πτώχευση. «Μέχρι σήμερα ο Νόμος, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, όριζε ότι όταν πτωχεύεις, μπορείς μετά από τρία έως πέντε έτη από τη διαγραφή όλων των χρεών να είσαι εκ νέου επιλέξιμος για δανειοδότηση.
Η κυβέρνηση θέλει για όσους χάνουν την πρώτη κατοικία ή άλλα περιουσιακά στοιχεία, που υπερβαίνουν το 10% των υποχρεώσεών τους και είναι αξίας τουλάχιστον 100.000 ευρώ, να επανέρχονται στην κανονικότητα μέσα σε έναν χρόνο. Πόσο πιθανό, όμως, είναι να αλλάξει η συναλλακτική σου συμπεριφορά μέσα σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα;», εξηγούν οι ίδιες πηγές, προκρίνοντας ως λύση τη διατήρηση της τριετίας.
Σύνδεση του χρέους προς τράπεζες και Δημόσιο. Η ένσταση των τραπεζών αφορά στο «πάγωμα» όλων των χρεών μέχρις ότου ο οφειλέτης να εξυπηρετήσει μία – συνήθως μικρότερη – οφειλή προς το Δημόσιο. «Στην τράπεζα μπορεί να έχει δώσει προσημείωση. Στο Δημόσιο όχι. Επομένως, δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται το ίδιο», σχολιάζουν χαρακτηριστικά.
Ανταπόκριση των δικαστηρίων: Στα… αργά αντανακλαστικού της Δικαιοσύνης εστιάζουν οι παραπάνω πηγές, εκτιμώντας πως θα είναι μάλλον απίθανο οι διαδικασίες, που περιγράφονται μέσα στον νέο Πτωχευτικό Νόμο, να ολοκληρώνονται εντός προθεσμίας.