του Μάριου Ροζάκου
Σε ειδική συνεδρίαση του Euro Working Group (EWG) το πρωί της προσεχούς Πέμπτης, στην οποία η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να παρουσιάσει διορθωτικές παρεμβάσεις στον προϋπολογισμό του 2019, θα κριθεί το θέμα των συντάξεων και των θετικών μέτρων που υποσχέθηκε ο πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με πληροφορίες του newmoney.gr, η συνεδρίαση θα αφορά αποκλειστικά τη χώρα μας και θα προηγηθεί του καθιερωμένου EWG, που θα προετοιμάσει το απόγευμα της ίδιας ημέρας την επικείμενη σύνοδο του Eurogroup.
Οι εκπρόσωποι των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης έχουν αναλάβει το δύσκολο έργο να καταλήξουν σε συμφωνία για την Ελλάδα, προκειμένου η συζήτηση στο Eurogroup της ερχόμενης Δευτέρας 19 Νοεμβρίου να έχει κυρίως διαδικαστικό χαρακτήρα και οι υπουργοί Οικονομικών να αφοσιωθούν στην Ιταλία και στην περαιτέρω εμβάθυνση της νομισματικής ένωσης. Ωστόσο, για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει:
1. Το EWG και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί να πειστούν ότι «βγαίνουν τα νούμερα» του ελληνικού προϋπολογισμού για το 2019 χωρίς την περικοπή στις συντάξεις και με την εφαρμογή του πακέτου Τσίπρα (765 εκατ. ευρώ) ή, έστω, ενός μέρους του.
2. Να μην υπάρξουν ενστάσεις (π.χ. για αθέτηση ψηφισμένης μεταρρύθμισης) από τη Γερμανία και τους υπόλοιπους «σκληρούς» της ευρωζώνης. Σύμφωνα με πληροφορίες του newmoney.gr, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εισηγηθεί να μην εφαρμοστεί η ψηφισμένη μείωση των συντάξεων και να υπάρξει δέσμευση επιβολής του μέτρου στο μέλλον, εάν χρειαστεί. Όμως, η τελική απόφαση δεν λαμβάνεται από την Κομισιόν, αλλά από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης, με βάση την εισήγηση του EWG. Έτσι, προβληματισμό προκαλεί η χθεσινή αναφορά της Deutsche Welle ότι το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών διατηρεί επιφυλάξεις για την πρόθεση της Αθήνας να μην εφαρμόσει την περικοπή των συντάξεων. Η αναφορά αυτή έγινε λίγες ώρες μετά την προχθεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Όλαφ Σολτς στο Βερολίνο.
Μέχρι στιγμής, εξακολουθεί να υπάρχει διαφορά ύψους περίπου 300 εκατ. ευρώ μεταξύ των προβλέψεων της ελληνικής κυβέρνησης και εκείνων των ευρωπαϊκών θεσμών, αναφορικά με το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019. Η απόσταση οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι Ευρωπαίοι επιμένουν ότι η ανάπτυξη δεν θα ξεπεράσει το 2,3% το 2019, ενώ η κυβέρνηση αισιοδοξεί για αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,5%. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης καλείται να καλύψει την παραπάνω διαφορά, καταθέτοντας στο EWG αλλαγές στο προσχέδιο προϋπολογισμού του 2019.
Οι αλλαγές αυτές πιθανότατα θα συνίστανται στη μείωση δαπανών του προϋπολογισμού, η οποία μπορεί να επιτευχθεί κυρίως με δύο τρόπους:
– Είτε με περικοπή κονδυλίων που έχουν προβλεφθεί στο προσχέδιο του προϋπολογισμού, όπως για παράδειγμα τα κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Το προσχέδιο προϋπολογισμού του 2019 προβλέπει δαπάνες συνολικού ύψους 7,3 δισ. ευρώ για το ΠΔΕ, εκ των οποίων τα 1,55 δισ. ευρώ θα προέλθουν από εθνικούς πόρους, ενώ το 2018 εκτιμάται ότι θα κλείσει με συνολικές δαπάνες ύψους 6,634 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1 δισ. ευρώ έγινε με εθνικούς πόρους. Το «ψαλίδισμα» του ΠΔΕ αποτελεί λύση που έχει επιστρατευθεί επανειλημμένα και στο παρελθόν, αποδυναμώνοντας όμως την ανάπτυξη.
– Είτε με αποφυγή δαπανών, η οποία θα μπορούσε να προκύψει π.χ. εάν δεν εφαρμοστεί ολόκληρο το πακέτο της Θεσσαλονίκης και μετατεθούν κάποια μέτρα του για επόμενα χρόνια. Άλλωστε, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί διατηρούν επιφυλάξεις ως προς τον αναπτυξιακό χαρακτήρα του πακέτου. «Εφόσον δεν βγαίνει ο λογαριασμός, για να γίνουν όλα, θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα μέτρα με το μεγαλύτερο αναπτυξιακό και κοινωνικό πρόσημο, όπως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, η μείωση του φόρου εισοδήματος των επιχειρήσεων και το επίδομα ενοικίου», ανέφερε στο newmoney.gr πηγή με άμεση γνώση των διαπραγματεύσεων.
Μολονότι οι Ευρωπαίοι επιθυμούν να κλείσει το θέμα της Ελλάδας γρήγορα και ανώδυνα, προκειμένου να επικεντρωθούν στην Ιταλία, η μάχη στο EWG της προσεχούς Πέμπτης δεν προβλέπεται εύκολη. Αρκεί να ληφθεί υπόψη ότι πριν από τέσσερις μήνες ο επικεφαλής του EWG Χανς Φάιλμπριφ είχε δηλώσει εμφατικά στο «ΘΕΜΑ» τον περασμένο Ιούλιο, ότι η περικοπή συντάξεων και αφορολογήτου ορίου και τα αντίμετρα στόχευαν να καταστήσουν τον Προϋπολογισμό της Ελλάδας πιο φιλικό προς την ανάπτυξη και πιο ισχυρό και πώς «οτιδήποτε άλλο είναι αυτοκαταστροφικό (self-defeating) και ούτε η Ελλάδα ούτε οι εταίροι της στη Ζώνη του Ευρώ θέλουν να ξαναβαδίσουν σε αυτό τον δρόμο»!