Ο Τόμσεν έσπασε τα νεύρα της κυβέρνησης γιατί έβαλε στο μνημόνιο ένα αυστηρό «ταβάνι» για το χρέος που το υπέγραψαν Τσίπρας και Τσακαλώτος χωρίς (ίσως) να καταλάβουν ότι τους δένει τα χέρια – Το θέμα θα κυριαρχήσει στη συνεδρίαση του ΔΝΤ αργά απόψε στην Ουάσινγκτον – Άσχημα τα μαντάτα και για τη δυνατότητα χρηματοδότησης διορισμών με έκδοση ομολόγων

του Αργύρη Παπαστάθη

Ο κύβος ερρίφθη. Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει την προσεχή Δευτέρα ή Τρίτη στην πολυαναμενόμενη ανταλλαγή των ομολόγων Σαμαρά του 2014. Οι κάτοχοί τους θα κληθούν να ανταλλάξουν τα χαρτιά που έχουν στα χέρια τους με νέα που θα λήγουν το 2022.

Χρηματοοικονομικός σύμβουλος του Δημοσίου είναι η Rothschild και αν ο στόχος της εξόδου στεφθεί με επιτυχία η αμοιβή της θα φτάσει ως και τα τα 3,2 εκατ. ευρώ. Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με το Reuters η Αθήνα προσέλαβε ήδη και αναδόχους για την έκδοση, κάτι που σημαίνει ότι μπήκαμε στην τελική ευθεία. Συγκεκριμένα, η ελληνική κυβέρνηση ανέθεσε την έκδοση στις Bank of America Merrill Lynch, BNP Paribas, Citigroup, Deutsche Bank, Goldman Sachs και HSBC.

Στο φόντο της ιδιότυπης αυτής εξόδου στις αγορές εξακολουθεί όμως να σιγοβράζει η διαμάχη ανάμεσα στην κυβέρνηση (και κάποιους Ευρωπαίους) από τη μια πλευρά και στον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Τμήματος του ΔΝΤ κ. Πόουλ Τόμσεν από την άλλη. Λίγες ώρες πριν από τη συνεδρίαση του εκτελεστικού συμβουλίου το Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στην Ουάσινγκτον την Πέμπτη το αυστηρό «ταβάνι» χρέους εμπνεύσεως Πόουλ Τόμσεν προκάλεσε «ηλεκτροσόκ» στην Αθήνα.

Yπέγραψαν κατά λάθος;

Ο λόγος είναι ότι κάτω από τη μύτη του υπουργείου Οικονομικών ο κ. Τόμσεν προσέθεσε στο τεχνικό μνημόνιο ένα πολύ αυστηρό όριο για την ονομαστικό ύψος του χρέους το οποίο εμφανίζεται να συνομολογεί και η ελληνική πλευρά (ενδεχομένως επειδή δεν το αντιλήφθηκαν μέσα στο πλήθος των σελίδων του κειμένου).

Έτσι αυτή η αναφορά στο τεχνικό μνημόνιο δημιούργησε αμφιβολίες (με βάση έγκυρο δημοσίευμα του Bloomberg την Τρίτη) για το αν θα μπορούσε η Ελλάδα να εκδώσει νέα ομόλογα χωρίς να ξεπεράσει το χαμηλό όριο του χρέους που «τρύπωσε» δια χειρός Τόμσεν στις σελίδες που υπέγραψαν οι Έλληνες αξιωματούχοι.

Τελικώς φαίνεται ότι για αυτή την έκδοση που αναμένεται την Δευτέρα δεν υπάρχει θέμα εφόσον θα είναι ανταλλαγή και δεν θα αυξάνει την ονομαστική αξία τους χρέους πάνω από το «ταβάνι Τόμσεν». Ωστόσο ο προβληματισμός για το μέλλον παραμένει και το θέμα θα τεθεί επί τάπητος απόψε στη συνεδρίαση του Board του ΔΝΤ για τη χώρα μας (ξημερώματα Παρασκευής ώρα Ελλάδος).

Θέλουν «ρέγουλα» στους πελατειακούς διορισμούς

Που έγκειται ο προβληματισμός; Το «ταβάνι» στο ονομαστικό χρέος από το ΔΝΤ θα δυσκολέψει την Ελλάδα να δημιουργήσει το «μαξιλάρι ρευστότητας» 9 ως 15 δισ. ευρώ που χρειάζεται να βγει από το μνημόνιο το 2018 μέσω των αγορών. Έτσι θα πρέπει αναγκαστικά να διατηρεί τα πλεονάσματα και να εφαρμόζει μεταρρυθμίσεις αποφεύγοντας δημοσιονομικές σπατάλες που θα χρηματοδοτούνται από τις αγορές. Πιο απλά η λογική είναι ότι η κυβέρνηση δεν θα μπορεί να χρηματοδοτεί πελατειακούς διορισμούς αντλώντας ποσά από εκδόσεις ομολόγων. Ίσως να μην είναι τυχαίο ότι το μνημόνιο του ΔΝΤ έχει κατά τις πληροφορίες μια ξεχωριστή αναφορά στη μεγάλη αύξηση του αριθμού των συμβασιούχων.

Επιπλέον η κίνηση αυτή του ΔΝΤ πιέζει από την άλλη πλευρά και τους Ευρωπαίους να λάβουν πιο γρήγορα τις αποφάσεις τους για την ελάφρυνση του χρέους καθώς όσο θα ισχύει το πρόγραμμα του Ταμείου οι διαδοχικές επαφές με τις αγορές για την κατάρτιση καμπύλης επιτοκίων (και τη δημιουργία αποθεματικών για τη μετά μνημόνιο εποχή) θα είναι δύσκολο να γίνουν αν δεν μειωθεί πρώτα το χρέος.

Μη βιώσιμο το χρέος

Η Έκθεση Βιωσιμότητας Χρέους (DSA) που θα ανακοινώσει την Πέμπτη το ΔΝΤ θα είναι οριακά καλύτερη από αυτή που παρουσίασε το Ταμείο τον Φεβρουάριο, αλλά η ουσία θα είναι η ίδια δηλαδή ότι ακόμη και μετά τη νέα δέσμευση των Ευρωπαίων στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου το χρέος παραμένει «μη βιώσιμο». Το αντίδοτο σε αυτό το αρνητικό σήμα είναι η σοβαρή πιθανότητα αναβάθμισης της οικονομίας από την Standard and Poor’s την Παρασκευή.