του Δημήτρη Μαρκόπουλου

Φαίνεται ότι η αγορά δεν συμμερίζεται το κλίμα υπερβολικής αισιοδοξίας που οργανωμένα και με σαφή επικοινωνιακό σχεδιασμό καλλιεργεί η κυβέρνηση εν όψει και των εξελίξεων του καλοκαιριού.

Παρά τις προσπάθειες να φανεί ότι η χώρα από τον Αύγουστο περνάει σε μια νέα, θετική φάση εκτός μνημονίων, τα ευρήματα της έκθεσης του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών (ΙΝΕΜΥ) της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) δείχνουν μια επικίνδυνη στασιμότητα ως προς την εικόνα των λουκέτων και των ανοιχτών καταστημάτων.

Σε μια συγκυρία δηλαδή όπου έπρεπε οι επιχειρήσεις να προχωρούν και να περνάνε σε φάση ανάπτυξης, παρακολουθούμε ότι στο α’ εξάμηνο του έτους υπήρξε μια αναιμική, στα όρια του μηδενικού, αποκλιμάκωση της τάξης του 0,41% ως προς τα κλεισίματα καταστημάτων. Και αυτό ενώ η κυβέρνηση ανακοινώνει διαρκώς ανάπτυξη, νέο επενδυτικό κλίμα και μια συγκλονιστικά διαφορετική καθημερινότητα. Σαν να μην έφτανε αυτό, παρακολουθούμε σε περιοχές όπως η Καλλιθέα, το Περιστέρι, το Μαρούσι, η Γλυφάδα και ο Πειραιάς τα λουκέτα να έχουν αυξηθεί μέσα στα χρόνια της τελευταίας διακυβέρνησης, ως αποτέλεσμα λανθασμένων χειρισμών στα θέματα εμπορίου.

Συγκεκριμένα, για το σύνολο των αγορών παρατηρείται οριακή αποκλιμάκωση των λουκέτων σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο (0,41%), όμως θα πρέπει στο σημείο αυτό να πούμε ότι το 2017 δεν ήταν από τις καλύτερες χρονιές, αφού και η αγορά είχε πέσει σε χαμηλά επίπεδα εξαιτίας των κακών χειρισμών της περιόδου 2015- 2016 και του περίφημου δημοψηφίσματος. Σύμφωνα με το ΙΝΕΜΥ, η πιο θετική εικόνα υπήρξε στην αγορά της Αθήνας (μείωση των κλειστών καταστημάτων κατά 1,2% σε σύγκριση με το προηγούμενο εξάμηνο και 1,4% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος).

Μάλιστα από το 2012, όπου ξεκινά η σύγκριση του πεδίου απογραφής, καταγράφεται τον Μάρτιο του 2018 το χαμηλότερο ποσοστό κλειστών καταστημάτων (24,9%), με νέες επιχειρήσεις διάφορων κλάδων να εισέρχονται στην αγορά (εμπόριο τροφίμων, εστίαση, λοιποί κλάδοι) ενώ το λιανικό εμπόριο ένδυσης να μειώνεται σε όρους συγκέντρωσης.

Σε όλες τις εμπορικές ζώνες Κολωνάκι, Πατησιών, στις κεντρικές οδούς και στα Εξάρχεια διαπιστώνεται βελτίωση στη συγκέντρωση κλειστών καταστημάτων, με εξαίρεση στο εμπορικό τρίγωνο στο οποίο καταγράφεται οριακή αύξηση.

Δύσκολα περνούν οι άλλες περιοχές του Λεκανοπεδίου

Εκεί όμως που πραγματικά υπάρχουν μεγάλα και δυσεπίλυτα προβλήματα είναι στις υπόλοιπες αγορές του Λεκανοπεδίου. Για παράδειγμα, στον Πειραιά παρακολουθούμε ότι τα λουκέτα φτάνουν το εξάμηνο Σεπτεμβρίου 2017 – Μαρτίου 2018 στο 34%, όταν μεταξύ 2013-2014 κυμαίνονταν στο 32,3%. Δηλαδή υπάρχει στασιμότητα ή και αύξηση που οφείλει να προβληματίσει. Μπορεί τα λουκέτα συγκριτικά με το 2017 να περιορίστηκαν οριακά κατά 0,3%, όμως γενικά έχουν αυξηθεί αλματωδώς με τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Επίσης, στην Πάτρα, συγκριτικά με τον Μάρτιο του 2014 που τα λουκέτα έφταναν στο 22,1%, σήμερα αγγίζουν το 22,8%, αποδεικνύοντας ότι έχουν πάει χαμένα τέσσερα ολόκληρα χρόνια. Ιδιαίτερα άσχημα είναι τα πράγματα και στη λαϊκή και πληθυσμιακά μεγάλη περιοχή της Καλλιθέας, όπου το εξάμηνο Σεπτεμβρίου 2017 – Μαρτίου 2018 τα λουκέτα άγγιξαν το 42,9%, αυξημένα συγκριτικά με τον Μάρτιο του 2014 που ήταν 39,4%. Στο 13% είναι και τα κλεισίματα καταστημάτων στη Γλυφάδα από 10,7% που ήταν το φθινόπωρο του 2016, αν και δεν υπάρχουν συγκρίσεις καθώς η παραλιακή ζώνη δείχνει μεγαλύτερες αντοχές συγκριτικά με τις άλλες περιοχές της Αττικής.

Εκεί που η κατάσταση δείχνει να έχει ξεφύγει είναι στο Περιστέρι, μια περιοχή λαϊκή και πολυπληθής, με πολλές επιχειρήσεις όμως που δεν τα φέρνουν βόλτα και τραβάνε ανηφόρα. Στο τελευταίο εξάμηνο τα λουκέτα έφτασαν στο 27,3%. Μπορεί να παρουσίασαν ελαφρά κάμψη από το 28,1% του αντίστοιχου διαστήματος του 2017, όμως αν δούμε την κατάσταση σε σχέση με τον Μάρτιο του 2014, όπου η χώρα είχε αποκτήσει καλύτερη δυναμική, θα κατανοήσουμε τη ζημιά που συντελέστηκε στην αγορά και την οικονομία. Και αυτό διότι την άνοιξη του 2014 τα λουκέτα στην περιοχή έφταναν στο 23,7%, 3,6% λιγότερα από σήμερα. Η ζημιά έχει γίνει σε δρόμους όπως οι Θηβών, Βασ. Αλεξάνδρου και Εθνικής Αντιστάσεως και δύσκολα γυρίζει.

Η αγορά του Αμαρουσίου, επίσης, δείχνει να έχει τα δικά της μεγάλα προβλήματα. Στο τελευταίο εξάμηνο υπήρξε αύξηση των λουκέτων από 18,5% σε 21,1%, ενώ το φθινόπωρο του 2014 πριν από τις εθνικές εκλογές και το δημοψήφισμα το αντίστοιχο ποσοστό κυμαινόταν στο 18,4%. Ολα δείχνουν, λοιπόν, ότι οι πολιτικοί πειραματισμοί, όσο κι αν υπάρχει αναιμική βελτίωση, κόστισαν στις επιχειρήσεις και, δυστυχώς, δεν είναι ορατή μια ριζική βελτίωση. Ακόμη, στη Νέα Ιωνία υπάρχει σαφές πρόβλημα με τις πτωχεύσεις μαγαζιών, που στο τελευταίο διάστημα εκτινάσσονται στο 24,9% από 23,8% αντίστοιχα το 2017. Ανοδος λουκέτων καταγράφεται και στην Κηφισιά (19,6% από 18,6% στο περυσινό εξάμηνο).

Τεράστιες οι προσπάθειες της αγοράς για ανάκαμψη

Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης, βλέποντας την κατάσταση από μια άλλη, πιο αισιόδοξη οπτική δήλωσε τα εξής: «Από τις αρχές του έτους έχουμε επισημάνει και διαπιστώσει την οριακή βελτίωση των οικονομικών μεγεθών και επιδόσεων των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων. Τα αποτελέσματα της 12ης σε σειρά καταγραφής των επαγγελματικών στεγών σε εμπορικά κέντρα των πόλεών μας συνηγορούν υπέρ αυτής της διαπίστωσης.

korkkk

Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Βασίλης Κορκίδης

Το ποσοστό των κλειστών επαγγελματικών στεγών στο κέντρο της Αθήνας μπορεί να έφτασε στο χαμηλότερο μνημονιακό ποσοστό (24,9%) από την έναρξη της κρίσης ενώ στο σύνολο των καταγραφών τα λουκέτα παρουσίασαν σημαντική μείωση, χωρίς όμως αυτό να μας ικανοποιεί, αφού 1 στα 4 εμπορικά καταστήματα συνεχίζει να παραμένει κλειστό. Είναι φανερό ότι οι επιχειρήσεις καταβάλλουν τεράστιες προσπάθειες για να επιστρέψει η αγορά στην κανονικότητα και οι πρώτες θετικές ενδείξεις είναι πολύ κρίσιμο να χαρακτηρίζονται από σταθερότητα και διάρκεια ώστε να μετουσιωθούν σε αναπτυξιακή προοπτική. Γι’ αυτό τον λόγο η ΕΣΕΕ, ανταποκρινόμενη στον ρόλο της και αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα της περιόδου, διοργανώνει στις 20 και 21 Απριλίου συνέδριο στο οποίο θα διερευνηθούν οι επιτυχημένες επιχειρηματικές στρατηγικές, ώστε να σχεδιάσουμε τα επόμενα βήματα των εμπορικών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων».

Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η φάση συγκέντρωσης στην οποία το λιανεμπόριο έχει περάσει κυρίως προς τις μεγάλες αλυσίδες δημιουργεί συνθήκες πίεσης στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις – η οποία πίεση οδηγεί στα μεγάλα malls και τους πολυχώρους.

Ακολουθεί αναλυτικά η έρευνα