Κέρδη για όλους και όχι μόνο τη μεσαία τάξη φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο θα κατατεθεί στις αρχές Νοεμβρίου στη Βουλή. Τα περισσότερα από 100 άρθρα ουσιαστικά είναι ήδη ήδη έτοιμα και μόνο λεπτομέρειες απομένουν για να κατατεθεί και να ψηφιστεί στις αρχές Νοεμβρίου, ώστε να μπει άμεσα σε εφαρμογή.
Από τις μειώσεις στους νέους συντελεστές φόρου ωφελούνται τόσο τα ελληνικά νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις. Περισσότερα λεφτά στην τσέπη θα δουν άμεσα (από 1.1.2020) οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι. Για επιχειρήσεις και επιτηδευματίες τα οφέλη θα φανούν το 2021. Ταυτόχρονα, προβλέπονται μεγάλες αλλαγές στον τρόπο ελέγχου των επιχειρήσεων, καταργώντας διατάξεις-«βαρίδια» και απελευθερώνοντας δυνάμεις της αγοράς, με στόχο να καταστεί εφικτή η δυναμική επιστροφή στην ανάπτυξη.
Από τη μισθοδοσία Ιανουαρίου, και κάθε μήνα, μειώνεται η παρακράτηση φόρου που γίνεται σε μισθωτούς και συνταξιούχους με βάση τη νέα φορολογική κλίμακα που θα ισχύσει για τα εισοδήματα του 2020. Το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζει τέσσερις μεγάλες ανατροπές:
1. Το νέο αφορολόγητο
Δεν μειώνεται από 1.1.2020, όπως είχε ψηφιστεί επί ΣΥΡΙΖΑ. Αντιθέτως αυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Μεγάλοι κερδισμένοι βγαίνουν οι πολύτεκνοι, που θα δουν περίπου 2.500 ευρώ αύξηση στο έμμεσο αφορολόγητο που δικαιούνται. Με βάση τις αλλαγές στην έκπτωση φόρου που συμφωνήθηκαν με τους θεσμούς, το νέο αφορολόγητο όριο αναμένεται να διαμορφωθεί ως εξής για το 2020:
■ Μισθωτός χωρίς παιδιά: Το αφορολόγητο παραμένει στα 8.636 ευρώ και δεν μειώνεται στα 5.636 ευρώ.
■ Μισθωτός με 1 παιδί: Το αφορολόγητο αυξάνεται στα 9.000 ευρώ, από 8.864 ευρώ που ισχύει σήμερα.
■ Με 2 παιδιά: Το αφορολόγητο αυξάνεται στα 10.000 ευρώ (+1.000 για το 2ο παιδί) από 9.090 ευρώ σήμερα.
■ Με 3 παιδιά: Το αφορολόγητο αυξάνεται στα 11.000 ευρώ, από 9.545 ευρώ σήμερα.
■ Με 4 ή περισσότερα παιδιά: 12.000 ευρώ, έναντι 9.545 ευρώ σήμερα.
Η έκπτωση φόρου για μισθωτούς, συνταξιούχους και κατ’ επάγγελμα αγρότες θα υπολογίζεται σε 777 ευρώ αν δεν έχουν εξαρτώμενα τέκνα, ή 810 ευρώ με ένα παιδί, 900 ευρώ με δύο παιδιά, 1.120 ευρώ για τρία παιδιά και 1.340 για τέσσερα ή περισσότερα παιδιά. Ωστόσο, για κάθε 1.000 ευρώ αύξησης του εισοδήματος πάνω από τις 12.000 ευρώ η έκπτωση φόρου θα μειώνεται κατά 20 ευρώ. Δηλαδή άγαμος με εισόδημα 12.000 ευρώ έχει έκπτωση φόρου 777 ευρώ, άγαμος με εισόδημα 13.000 ευρώ έχει έκπτωση φόρου 757 ευρώ, ενώ με 14.000 ευρώ εισόδημα η έκπτωση πέφτει στα 737 ευρώ. Η έκπτωση φόρου θα μηδενίζεται για εισοδήματα πάνω από 50.000 ευρώ.
Και στο νέο σύστημα επίσης οι ελεύθεροι επαγγελματίες δεν θα δικαιούνται αφορολόγητο όπως ισχύει για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες.
2. Η νέα κλίμακα φόρου
Ερχονται μειώσεις φόρου μεγαλύτερες από όσες είχαν ανακοινωθεί.
Το 2020 θα επιβάλλεται φόρος:
■ 9%, αντί 22%, για εισοδήματα έως 10.000 ευρώ
■ 22% (δεν αλλάζει) για εισοδήματα 10.001-20.000 ευρώ
■ 28% αντί 29% για 20.001-30.000 ευρώ
■ 36% αντί 37% για 30.001-40.000 ευρώ
■ 44% αντί 45% για 40.001 και άνω
Τα οφέλη από τις παραπάνω αλλαγές σε κλίμακα και αφορολόγητο μπορεί να φτάνουν έως και τα 1.300 ευρώ τον χρόνο, ανάλογα με το εισόδημα και την οικογενειακή κατάσταση του φορολογούμενου. Μεγαλύτερες είναι οι ελαφρύνσεις για τα ελληνικά νοικοκυριά με δύο ή περισσότερα παιδιά – που ήταν και τα μεγαλύτερα φορολογικά υποζύγια στον κόσμο, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ. Σε σχέση με την υφιστάμενη κλίμακα προκύπτουν ελαφρύνσεις από 17 έως και 600 ευρώ τον χρόνο (ή έως 50 ευρώ τον μήνα) για τις οικογένειες με παιδιά και εισόδημα έως 25.000 ευρώ.
Για παράδειγμα:
■ Δημόσιος υπάλληλος με εισόδημα 10.000 ευρώ και 1 παιδί θα πληρώσει φόρο 90 ευρώ αντί 300. Κερδίζει 210 ευρώ ή έχει όφελος 17,5 ευρώ τον μήνα στον μισθό του.
■ Ιδιωτικός υπάλληλος με 25.000 ευρώ ετησίως και 5 παιδιά θα πληρώσει φόρο 3.160 αντί 3.750 ευρώ, δηλαδή κερδίζει 590 ευρώ τον χρόνο ή 42 ευρώ τον μήνα.
■ Ελεύθερος επαγγελματίας με 10.000 ευρώ θα πληρώσει φόρο 900 αντί 2.200 ευρώ. Κερδίζει 1.300 ευρώ ασχέτως αν έχει παιδιά ή όχι. Αλλά θα δει το όφελος το 2021 στην εκκαθάριση φόρου και όχι από το 2020.
3. Πληρωμές με πλαστικό χρήμα:
Οι φορολογούμενοι θα απαιτείται να δαπανούν τουλάχιστον το 30% του εισοδήματός τους μέσω τραπεζών, αλλιώς θα πληρώνουν «πέναλτι» 22% (ενδεχομένως να μειωθεί) για τις δαπάνες που λείπουν. Π.χ. για εισόδημα 20.000 ευρώ θα απαιτούνται δαπάνες 6.000 ευρώ. Αν κάποιος δαπανήσει 5.000 και λείπουν 1.000 θα πληρώνει «πρόστιμο» 200-220 ευρώ.
4. Ιδιοκτήτες ακινήτων
Διπλά κερδισμένοι βγαίνουν όσοι κατέχουν ή εκμεταλλεύονται ακίνητα, με φοροελαφρύνσεις αλλά και απαλλαγή από ΦΠΑ και Φόρο Υπεραξίας για άλλα 3 έτη.
Αλλάζει όμως το σχέδιο για έκπτωση φόρου με δαπάνες ανακαίνισης. Τελικώς το 40% θα αφαιρείται από το φορολογητέο εισόδημα. Η πληρωμή πρέπει να γίνεται ηλεκτρονικά και όχι με μετρητά. Ωστόσο, καθώς μικρότερα εισοδήματα δεν έχουν ισχυρό κίνητρο για να ζητούν αποδείξεις, εξετάζεται να αυξηθεί το ποσοστό έκπτωσης σε 50% ή και παραπάνω ενδεχομένως.
Από την άλλη, η κυβέρνηση επιδιώκει -παρά το δημοσιονομικό κόστος- η αναστολή από ΦΠΑ για 3 έτη να καλύψει και τα ακίνητα που κτίστηκαν προ του 2019, γιατί αλλιώς θα καταστούν ασύμφορα για τους αγοραστές και θα παραμείνουν για πάντα απούλητα.
Μέτρα για την αγορά
Σύμφωνα με πληροφορίες του «business stories», δεν υπάρχει θέμα νέας περαίωσης, εκτός αν -όπως προκύπτει από το προσχέδιο του Προϋπολογισμού- συζητηθεί ως λύση σε περιπτώσεις μακράς δικαστικής διαμάχης και εφόσον λάβει την έγκριση των θεσμών.
Από την άλλη όμως:
■ Επανέρχεται το «λευκό πιστοποιητικό» για τις επιχειρήσεις, το οποίο θα το δίνουν πιστοποιημένοι ορκωτοί λογιστές. Οι επιχειρήσεις θα θεωρούνται φορολογικά καθαρές αν το πιστοποιητικό είναι λευκό, ενώ, αντιθέτως, όσοι δεν έχουν «λευκό πιστοποιητικό» θα δέχονται τον τακτικό έλεγχο της Εφορίας.
■ Οι νέοι διευθύνοντες σύμβουλοι (CEO) που θα αναλαμβάνουν πόστα στις ΔΕΚΟ και άλλες επιχειρήσεις δεν θα βαρύνονται με την προσωπική τους περιουσία για τα βάρη που δημιουργήθηκαν από τους προκατόχους τους, παρά μόνο για όσα δημιουργούνται αφότου οι ίδιοι ανέλαβαν. Και αυτό γιατί στη κυβέρνηση διαπιστώνουν πως πολλοί ικανοί μάνατζερ δεν τολμούν να αναλάβουν τη διαχείριση μιας μεγάλης κρατικής επιχείρησης που βουλιάζει ήδη σε ζημίες και χρέη εκατομμυρίων.
Επιπλέον, με άλλη διάταξη που θα ψηφιστεί τις επόμενες μέρες αίρεται και η πρόβλεψη ότι το αδίκημα της απιστίας άνω των 120.000 ευρώ διώκεται αυτεπάγγελτα ως κακούργημα – αυτό θα συμβαίνει πλέον μόνο κατ’ έγκλησιν.