Μπορεί η Ελλάδα να έχει λάβει το 41% των πόρων που δικαιούται από το Ταμείο Ανάκαμψης, ένα ποσό ύψους 15 δισ. ευρώ, και να βρίσκεται πιο μπροστά σε σχέση με όσα έχουν κάνει οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, τα χρήματα αυτά όμως δεν φτάνουν με την ίδια ταχύτητα στις επιχειρήσεις και γενικά στους δικαιούχους.
Οι διαφορετικοί χρόνοι μεταξύ των δεσμεύσεων, εκταμιεύσεων και πληρωμών είναι ένα πρόβλημα που καταγράφεται σε όλα τα αναπτυξιακά προγράμματα. Κονδύλια από τα ευρωπαϊκά ταμεία δεσμεύονται μεν, αλλά λόγω των παθογενειών και των αγκυλώσεων του ελληνικού συστήματος αργούν να φτάσουν στα ταμεία των δικαιούχων. Η τελευταία έκθεση του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος αποτυπώνει ανάγλυφα το πρόβλημα τονίζοντας ότι «η Ελλάδα ενώ είναι από τις λίγες χώρες που έχουν εισπράξει 3 δόσεις, οι εκταμιεύσεις των επιχορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις παρουσιάζουν καθυστερήσεις, αντανακλώντας περιορισμούς των φορέων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο ως προς τη διοικητική διεκπεραίωση και την υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων».
Στο πρόγραμμα «Ελλάδα 2.0» (που αντλεί τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης) έχουν ενταχθεί έργα για χρηματοδότηση μέσω επιχορηγήσεων ύψους 20,7 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο σύνολο του προϋπολογισμού (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ). Επιπλέον, έως το τέλος Δεκεμβρίου του 2023 είχαν υποβληθεί 624 αιτήσεις για χρηματοδότηση μέσω δανείων του Μηχανισμού, προϋπολογισμού 8,17 δισ. ευρώ, από τις οποίες 269 αιτήσεις έχουν προχωρήσει σε υπογραφή σύμβασης έργων ύψους 4,36 δισ. ευρώ. Ωστόσο, οι εκταμιεύσεις των επιχορηγήσεων προς τις επιχειρήσεις παρουσιάζουν καθυστερήσεις. Ειδικότερα, μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου του 2023 οι μεταβιβάσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό προς τους φορείς εντός και εκτός της γενικής κυβέρνησης ανέρχονταν σε 5,3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων μόνο τα 2,4 δισ. ευρώ είχαν καταβληθεί στις επιχειρήσεις έως το τέλος Σεπτεμβρίου του 2023.
Αντίστοιχη είναι και η εικόνα με τα χαμηλότοκα δάνεια που επιδοτεί το Ταμείο Ανάκαμψης. Παρότι το ποσό των δανείων για τα οποία έχουν υπογραφεί συμβάσεις αυξήθηκε σημαντικά, οι εκταμιεύσεις προς τις επιχειρήσεις παραμένουν σχετικά χαμηλές.
Σύμφωνα με την έκθεση, συνολικά από τον Ιούνιο του 2022 (πρώτη δανειακή σύμβαση) έως τις 25 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους είχαν υπογραφεί 271 δανειακές συμβάσεις ύψους 8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 4,5 δισ. ευρώ δημόσιοι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και 3,5 δισ. δάνεια τραπεζών. Από αυτά τα 4,5 δισ. ευρώ, όμως, μόνο 1,36 δισ. ευρώ είχε ήδη εκταμιευθεί προς τις επιχειρήσεις.
Η έκθεση του διοικητή της ΤτΕ εξετάζοντας σε βάθος το πρόβλημα υπογραμμίζει ότι «οι διπλές εκλογές, τον Μάιο και τον Ιούνιο, καθώς και οι δύο γύροι των περιφερειακών και αυτοδιοικητικών εκλογών συνέβαλαν στην καθυστέρηση που παρουσίασαν οι τελικές εκταμιεύσεις στο σκέλος των επιχορηγήσεων. Αλλοι λόγοι που αναγνωρίστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και αποτελούν κοινή πρόκληση για όλες τις χώρες, αφορούν β στους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς υπεύθυνους για την υλοποίηση των έργων».
Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και στην Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης αναζητούν τρόπους για να επισπεύσουν τις εκταμιεύσεις από την Κομισιόν, αλλά και προς τους τελικούς δικαιούχους καθώς απομένουν 29 μήνες έως την ολοκλήρωση των δράσεων του Ταμείου Ανάκαμψης. Παράλληλα, εξετάζουν πιθανές αναθεωρήσεις και ανακατατάξεις προγραμμάτων προκειμένου να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα σε δράσεις που θα φέρουν μεγαλύτερη και ευκολότερη ροή κονδυλίων.
Προ ημερών ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 4o αίτημα πληρωμής, ύψους 2,3 δισ. ευρώ, για το δανειακό σκέλος του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ). Μέσα στον μήνα αναμένεται να υποβληθεί και το αίτημα για 1 επιπλέον δισ. που αφορά το κομμάτι των επιχορηγήσεων όπου πρέπει να κλείσουν ορισμένα προαπαιτούμενα.
Την ίδια τακτική, του διαχωρισμού των δόσεων, θα μπορεί να ακολουθήσει και στο μέλλον η κυβέρνηση. Για το 2024 προγραμματίζονται ακόμη ένα αίτημα για δάνεια 2,3 δισ. ευρώ και ένα για επιχορηγήσεις 1,3 δισ. ευρώ.
Διαβάστε ακόμη
Η καλύτερη των τελευταίων ετών η φετινή πασχαλινή περίοδος – «Έκρηξη» για τα ταξίδια στο εξωτερικό
Jefferies για Εθνική Τράπεζα: Νέα αύξηση στην τιμή στόχο για τη μετοχή στα 10,35 ευρώ (γραφήματα)
Φρούτα – λαχανικά: Αύξηση 50% στις εισαγωγές τον Απρίλιο του 2024
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ