Καταιγίδα ανατιμήσεων τρομάζει καταναλωτές και επιχειρήσεις ενώ ήδη μεγάλες αυξήσεις καταγράφονται στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Η αύξηση των διεθνών τιμών ενέργειας σε συνδυασμό με την εκτόξευση των τιμών στις πρώτες ύλες αποτελούν εκρηκτικό κοκτέιλ. Καύσιμα, ηλεκτρικό ρεύμα και αρκετά είδη σουπερμάρκετ έχουν ήδη ανατιμηθεί όμως αναμένονται μεγαλύτερες αυξήσεις εντός του Σεπτεμβρίου, γεγονός που έχει σημάνει συναγερμό στο κυβερνητικό επιτελείο.
«Οι αυξήσεις στις διεθνείς τιμές των πρώτων υλών που αναπόφευκτα πέρασαν και το κατώφλι της ελληνικής αγοράς προβληματίζουν παραγωγούς, εισαγωγείς και εμπόρους». Οπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο πρόεδρος του Περιφερειακού Επιμελητηριακού Συμβουλίου Αττικής και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς Βασίλης Κορκίδης, η εισαγόμενη ακρίβεια βλάπτει σοβαρά αγορά και καταναλωτές.
Οι ανατιμήσεις πηγάζουν κυρίως από το κόστος των πρώτων υλών, λόγω της μειωμένης αποδοτικότητας στις μεγάλες παραγωγικές χώρες, την αύξηση της ζήτησης από την Ασία και τη συρρίκνωση των αποθεμάτων παγκοσμίως. Σημαντικός παράγοντας είναι βεβαίως και η ετήσια αύξηση των ναύλων μεταφοράς container από 350% έως και 485%.
Πού καταγράφονται οι μεγαλύτερες αυξήσεις
Σύμφωνα με το Γραφείο Έρευνας Αγοράς IRI και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, στις τιμές φυτικής και ζωικής παραγωγής και γενικά σε 10 κατηγορίες τροφίμων, καταγράφηκε τον Αύγουστο του 2021 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο του 2020, αύξηση 4,6%. Πρώτοι στη λίστα των ανατιμήσεων είναι οι “εισαγόμενοι κωδικοί” βιομηχανικών ειδών, με 9,3%. Έχουμε μεγάλες αυξήσεις στη τιμή του φυσικού αερίου, 80%, του πετρελαίου, 40%, την ηλεκτρική ενέργεια, 30%, τις πρώτες ύλες, ακόμα και στον καφέ, 60%, ενώ ακολουθούν τα εγχώρια προϊόντα και κυρίως τρόφιμα, όπως αρνί και κατσίκι 13%, οπωροκηπευτικά 8%, νωπά ψάρια 7%, φρούτα 5%, τυριά και λάδι 3%.
Το ανησυχητικό είναι πως πολλά ακόμη προϊόντα από το «καλάθι της νοικοκυράς» ετοιμάζονται να ακολουθήσουν το «ράλι τιμών», που καταγράφεται εδώ και 20 εβδομάδες, δεδομένου ότι οι αντοχές των προμηθευτών για απορρόφηση του επιπλέον κόστους που υφίστανται είναι περιορισμένες. Παρά το γεγονός ότι δεν είναι εύκολο, οι επιχειρήσεις από την πλευρά τους προσπαθούν στο μέτρο των δυνατοτήτων τους να συγκρατήσουν τις τιμές και να αποτρέψουν οποιαδήποτε μετακύλιση στον τελικό καταναλωτή, αφού γνωρίζουν ότι οι αυξήσεις θα περιορίσουν τον όγκο πωλήσεων τους.
Το σοβαρό πρόβλημα που έχει προκύψει παρακολουθεί στενά η κυβέρνηση, με τα αρμόδια υπουργεία να μην κρύβουν τον προβληματισμό τους για τον εισαγόμενο πληθωρισμό που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Μια γενικευμένη ακρίβεια μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά στην αναθέρμανση της κατανάλωσης, η οποία αποτελεί βασικό ζητούμενο για την ελληνική οικονομία στη μετά πανδημία εποχή. Οι διεθνείς πληθωριστικές πιέσεις που οφείλονται στην αύξηση των τιμών πετρελαίου, φυσικού αερίου, λιπασμάτων, αγροτικής παραγωγής, βασικών αγαθών και παροχής υπηρεσιών ηλεκτρικού ρεύματος, δύσκολα αντιμετωπίζονται σε εθνικό επίπεδο, εκτός βεβαίως εάν η εκτίναξη του πληθωρισμού αποδειχθεί παροδικό φαινόμενο, που οφείλεται στις επιπτώσεις της πανδημίας και στο μεγάλο χρονικό διάστημα διακοπής της παραγωγής.
Οι δείκτες δεν δείχνουν προοπτική αποκλιμάκωσης, αλλά το αντίθετο, με τον δείκτη των Ηνωμένων Εθνών για το παγκόσμιο κόστος των τροφίμων να αυξάνεται τον Αύγουστο για 15ο συνεχόμενο μήνα και τις τιμές να σκαρφαλώνουν στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας. Επιπρόσθετα, ο δείκτης «Commodity Food and Beverage Monthly Price Index», των πρώτων υλών τροφίμων και ποτών του ΔΝΤ παρουσίασε σε ένα μόλις χρόνο αύξηση 30%. Τον κώδωνα του κινδύνου κρούουν οι μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων, που επισημαίνουν πως παρατηρούνται ανοδικές τάσεις σε ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής, από τα δημητριακά και το γάλα μέχρι τα υλικά συσκευασίας. Αντίστοιχα, έμποροι του κλάδου αναφέρουν πως λαμβάνουν μηνύματα από τους μεγάλους προμηθευτές τους πως δεν αναμένεται υποχώρηση των τιμών από τα σημερινά επίπεδα.
Συναγερμός για τις αυξήσεις στο ρεύμα
Σε κατάσταση συναγερμού βρίσκεται η κυβέρνηση από τη ραγδαία αύξηση της τιμής του ρεύματος και τους φουσκωμένους λογαριασμούς που φτάσουν στους καταναλωτές. Η εκρηκτική πορεία των τιμών στην αγορά που αναμένεται να φτάσει το 50% προκαλεί αλλεπάλληλες συσκέψεις στο κυβερνητικό επιτελείο τις τελευταίες μέρες καθώς το κύμα των ανατιμήσεων σε βασικά είδη διατροφής και πρώτες ύλες σε συνδυασμό με τις επιβαρύνσεις στο ρεύμα πλήττουν τα νοικοκυριά και δημιουργούν συνθήκες κοινωνικών ανισοτήτων.
Το Μέγαρο Μαξίμου αντιμετωπίζει με μεγάλο προβληματισμό τη διεθνή κρίση που προκαλεί η εκτόξευση των τιμών φυσικού αερίου και το ράλι των ρύπων, δημιουργώντας υπέρογκα κόστη στις τιμές χονδρεμπορικής. Από τις αρχές του χρόνου μέχρι σήμερα, υπολογίζεται ότι η τιμή χονδρικής έχει διπλασιαστεί και από 52 ευρώ η μεγαβατώρα έχει βρεθεί σε άνω από 101 ευρώ /MW. Αντίστοιχη είναι η κούρσα και του διοξειδίου του άνθρακα.
Οι τιμές των CO2 πληρώνουν το τίμημα της κλιματικής κρίσης και των αυστηρότερων μέτρων που έχει θεσπίσει η ΕΕ για την ενεργειακή μετάβαση στην οικονομία των μηδενικών ρύπων. Έτσι από τα 27 ευρώ ο τόνος που ήταν πριν ένα χρόνο, πλέον έχουν ξεπεράσει τα 61 ευρώ και όλες οι αναλύσεις δείχνουν ανοδικό σερί και τους επόμενους μήνες. Αυτή η διαφορά, μετακυλίεται μέσα από τις ρήτρες αναπροσαρμογής που έχουν τα τιμολόγια στους καταναλωτές καθώς οι εταιρείες είναι αδύνατο να επωμιστούν το αυξημένο κόστος. Και αυτό έχουν διαμηνύσει σε όλους τους τόνους και στην κυβέρνηση.
Ο Ακης Σκέρτσος μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό «Σκάι» εξειδίκευσε συγκεκριμένα ότι θα γίνει παρέμβαση από τον Κυριάκο Μητσοτάκη για τα ενεργειακά τιμολόγια με στόχευση και έμφαση στα ευάλωτα νοικοκυριά που δεν μπορούν να πληρώσουν λογαριασμούς, ενώ θα υπάρξουν και ανακοινώσεις για μειώσεις φόρων
Σταϊκούρας: Το φαινόμενο αυτό δεν είναι ελληνικό, είναι πανευρωπαϊκό, είναι παγκόσμιο
Το κρίσιμο θέμα είναι να γίνει διάγνωση του προβλήματος ώστε να τεθούν οι σωστές πολιτικές ανέφερε μιλώντας στον Παραπολιτικά 90,1 fm ο υπουργός Οικονομικών. Πρόβλημα πληθωρισμού υπάρχει όταν οι ανατιμήσεις δεν είναι συγκυριακές αλλά αποκτούν πιο μόνιμα χαρακτηριστικά, σήμερα συνεπώς στην ευρωζώνη έχουμε πρόβλημα πληθωρισμού; Η απάντηση είναι όχι ή τουλάχιστον όχι ακόμα. Υπάρχουν ανατιμήσεις, υπάρχουν πληθωριστικές πιέσεις που παρατηρούνται τους τελευταίους μήνες και υποστηρίζουν η ΕΚΤ και η αντίστοιχη των ΗΠΑ ότι είναι συγκυριακές και θα υποχωρήσουν εντός του 2022. Οφείλονται στην γρηγορότερη από την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη σε παγκόσμιο επίπεδο, ανάκαμψη η οποία οδηγεί σε αυξημένη ζήτηση περισσότερο για αγαθά και λιγότερο για υπηρεσίες.
Από την άλλη πλευρά όμως η πλευρά της προσφοράς δηλαδή η παραγωγής και οι μεταφορές δεν έχουν αποκατασταθεί πλήρως από το σοκ της πανδημίας. Συνεπώς σύμφωνα με την επικρατούσα αυτή τη στιγμή άποψη η παγκόσμια ζήτηση αυτή τη στιγμή έχει επανέλθει γρηγορότερα από την προσφορά και για αυτό παρατηρούμε παγκοσμίως αυξήσεις τιμών στα βιομηχανικά προϊόντα, στα αυτοκίνητα, σε βασικά είδη διατροφής και στις μεταφορές και υποστηρίζει αυτή η άποψη ότι η αποκατάσταση της προσφοράς θα εξαλείψει το πρόβλημα.
Η αντιμετώπιση του προβλήματος σε πανευρωπαϊκό επίπεδο εδράζεται κυρίως στις αποφάσεις της ΕΚΤ, εύχομαι να είναι οι ορθές και να ακολουθηθεί ο δρόμος που ακολουθείται σήμερα έτσι ώστε να μην δημιουργηθούν πληθωριστικές προσδοκίες.
Εμείς ως πολιτεία μπορούμε να βελτιώσουμε τα πραγματικά εισοδήματα των πολιτών και το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών. Πως το έχουμε κάνει ήδη αυτό; Με μειώσεις φόρων, με την αύξηση του κατώτατου μισθού, με μείωση της ανεργίας, με μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Άρα με αυτούς τους τρόπους βελτιώνουμε το διαθέσιμο εισόδημα για να ανταπεξέλθουμε, εκτιμούμε αυτή τη στιγμή σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, σε ένα παροδικό φαινόμενο.
Γεωργιάδης: Δεν θα είναι διαρκές το κύμα ανατιμήσεων
Ψυχραιμία συνέστησε ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Άδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας στην ΕΡΤ1, απέναντι στο αναμενόμενο κύμα ανατιμήσεων. «Θα έρθουν αυξήσεις από τη στιγμή που υπάρχει παγκόσμια αύξηση όλων των τιμών, από τα ναύλα, μέχρι τις πρώτες ύλες. Είναι ένα φαινόμενο που αντιμετωπίζουν όλα τα κράτη και ιδιαίτερα οι προηγμένες χώρες, και προφανώς θα επηρεάσει και την Ελλάδα. Η άποψη που επικρατεί είναι ότι δεν θα είναι διαρκές, θα έχει κάποια παροδικά χαρακτηριστικά που έχουν να κάνουν με την ομαλοποίηση της αγοράς, μετά τις καραντίνες. Το παρακολουθούμε» ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης και παρέπεμψε σε ανακοινώσεις που θα γίνουν στη ΔΕΘ και ειδικότερα κάποια μέτρα για τις ευπαθείς ομάδες και σε κάποια πεδία στα οποία το κράτος μπορεί να δράσει.
«Η κυβέρνηση θα εξετάσει διαφόρων ειδών μέτρα, με προσοχή. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις» επισήμανε και επανέλαβε την έκκληση για ψυχραιμία, ενώ προέτρεψε να μην παρουσιάζεται μια μίζερη εικόνα της οικονομίας. Προανήγγειλε την ανακοίνωση αύριο των αποτελεσμάτων της ΕΛΣΤΑΤ για το β τρίμηνο, τα οποία εκτίμησε πως θα είναι «εξαιρετικά καλά». «Ο τουρισμός έκανε εκπληκτική εμφάνιση, η πρωτογενής παραγωγή, η μεταποίηση, οι εξαγωγές στο τρίμηνο έκαναν ρεκόρ τον Αύγουστο. Η οικονομία πάει πάρα πολύ καλά και θα πάει πολύ καλύτερα» σημείωσε ο κ. Γεωργιάδης.
Διαβάστε ακόμη:
Τα καράβια (της Attica Group) φεύγουν, η Atticabank… ψάχνεται και ο συλλέκτης εφοπλιστής παντρεύεται
Ρυθμίσεις χρεών: Ανοίγει ξανά η πλατφόρμα για τις 100 – 120 δόσεις και ακολουθούν οι 72 δόσεις
Εργασιακά: Θεσπίζεται η τετραήμερη εργασία – Τι θα ισχύει για υπερωρίες, διαλείμματα, 8ωρο