Του Μάριου Ροζάκου
Μούδιασμα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς προκάλεσε η απόφαση της κυβέρνησης να προτάξει το εκλογικό της συμφέρον, ανακοινώνοντας παροχές και ένα σχέδιο… δημιουργικής λογιστικής για τη μείωση των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος την τριετία 2020-2022, χωρίς να λάβει προηγουμένως την τελική έγκρισή τους.
Οι παροχές θα μπουν τώρα στο ζύγι των τεχνοκρατών των θεσμών, ώστε να φανεί εάν βγαίνει ο λογαριασμός για τη φετινή χρονιά. Για τις παροχές του 2020 το σαφές μήνυμα των Ευρωπαίων είναι ότι οποιαδήποτε συζήτηση είναι πρόωρη και οι οριστικές αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν μετά το φθινόπωρο, συνεπώς μετά τις εθνικές εκλογές. Όσον αφορά στην «πατέντα» για τα πρωτογενή πλεονάσματα, ευρωπαϊκές πηγές εξέφρασαν στο newmoney.gr έντονες αμφιβολίες για το κατά πόσο μπορεί να «περπατήσει» η συγκεκριμένη πρόταση, η οποία θα πρέπει να εξεταστεί από το Eurogroup.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, οι προχθεσινές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Ζάππειο Μέγαρο έγιναν χωρίς να προηγηθεί αναλυτική γραπτή ενημέρωση των τεχνοκρατών των δανειστών για τις παροχές, γεγονός που προκάλεσε την ενόχλησή τους. Χθες κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών παραδέχθηκαν ουσιαστικά ότι η ελληνική πλευρά άνοιξε τα χαρτιά της κατόπιν… φιέστας στο Ζάππειο, στη χθεσινή, τελευταία συνάντηση κυβερνητικών στελεχών με τους εκπροσώπους του κουαρτέτου στην Αθήνα για την 3η μεταμνημονιακή αξιολόγηση. Τα στελέχη των θεσμών ζήτησαν διεξοδική κοστολόγηση των μέτρων και των εκτιμώμενων επιπτώσεών τους στην ανάπτυξη και τις επόμενες τρεις εβδομάδες θα μελετήσουν διεξοδικά τα στοιχεία της ελληνικής πλευράς.
Όπως τόνισαν στη χθεσινή ανακοίνωσή τους για την ολοκλήρωση της αποστολής στη χώρα μας, οι εξαγγελίες της κυβέρνησης θα εξεταστούν υπό δύο παράλληλα πρίσματα: «Με βάση την τήρηση των συμφωνηθέντων δημοσιονομικών στόχων και τη συνέπεια με τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η Ελλάδα έναντι του Eurogroup για την περίοδο μετά το πρόγραμμα». Επισήμαναν ακόμα ότι «ο στενός διάλογος για τις προκλήσεις και τις προτεραιότητες της οικονομικής πολιτικής θα συνεχιστεί». Η τελική αποτίμησή τους θα αποτυπωθεί στην 3η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, η οποία θα δημοσιοποιηθεί μετά τις ευρωεκλογές, στις 5 Ιουνίου.
Αναφορικά με το σχέδιο να παρακαμφθούν οι στόχοι των πρωτογενών πλεονασμάτων και να μειωθούν από το 3,5% του ΑΕΠ στο 2,5% την ερχόμενη τριετία, χρησιμοποιώντας ως εγγύηση για την κάλυψη της διαφοράς 5,5 δισ. ευρώ από το «μαξιλάρι» διαθεσίμων, υψηλόβαθμα κυβερνητικά στελέχη υποστηρίζουν ότι είχε συζητηθεί με την (απερχόμενη, λόγω ευρωεκλογών) Κομισιόν, αλλά παραδέχονται πως αυτό δεν αρκεί. Ακόμα και ο κ. Τσίπρας και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος αναγνώρισαν προχθές στο Ζάππειο ότι η πρόταση δεν έχει συμφωνηθεί. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να την καταθέσει στο Eurogroup της 13ης Ιουνίου, ώστε να έχουν περάσει οι ευρωεκλογές και να έχουν φανεί οι μετεκλογικοί συσχετισμοί δυνάμεων στην Ευρώπη.
Στην ίδια συνεδρίαση οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης αναμένεται να συζητήσουν για τη νέα αρχιτεκτονική της ευρωζώνης και την ενίσχυση του ρόλου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).
Η κυβέρνηση είναι πολύ πιθανό να λάβει αρνητικά μηνύματα για την τακτική της άμεσα, στο περιθώριο του Eurogroup της 16ης Μαΐου. Ωστόσο, λόγω των ευρωεκλογών, είναι βέβαιο ότι τα μηνύματα αυτά θα επιχειρηθεί να κρατηθούν πίσω από τις κλειστές πόρτες των Βρυξελλών. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένονται επίσης σήμερα οι τοποθετήσεις του μόνιμου εκπροσώπου των τεχνοκρατών της Κομισιόν στην Αθήνα Κρις Άλεν και του επικεφαλής των τεχνοκρατών του ΔΝΤ για την Ελλάδα Πίτερ Ντόλμαν στο συνέδριο του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
Προηγήθηκαν χθες και προχθές τοποθετήσεις που έδειξαν πως οι Ευρωπαίοι κρατούν σαφείς αποστάσεις από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, αλλά δεν ανεβάζουν τους τόνους λόγω των ευρωεκλογών. «Είναι σημαντικό για την Ελλάδα να τηρήσει τους συμφωνημένους μεταμνημονιακούς δημοσιονομικούς στόχους», υπογράμμισε χθες στο πρακτορείο Bloomberg ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις και πρόσθεσε: «Θα λάβουμε υπόψη τις ανακοινώσεις του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα και θα χρειασθεί να γίνουν περισσότερες, σε βάθος, συζητήσεις με τις ελληνικές αρχές, ώστε να διαπιστώσουμε τι ακριβώς έχουν υπόψη».
Επιφυλακτική εμφανίστηκε και η Κομισιόν, που, μέσω εκπροσώπου της, απέφυγε να απαντήσει κατηγορηματικά για τις παροχές, υπογραμμίζοντας ότι δεν πρόκειται να παρέμβει σε πολιτικές αποφάσεις της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά συμπλήρωσε ότι το σημαντικό είναι κάθε απόφαση να συμβαδίζει με τις δεσμεύσεις της Ελλάδας έναντι του Εurogroup για την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και κάθε απόφαση να βρίσκεται εντός του πλαισίου της ενισχυμένης εποπτείας στο οποίο βρίσκεται η χώρα μας μετά την τυπική λήξη του προγράμματος στήριξης. Εξάλλου, προχθές το βράδυ εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), εκπρόσωπος του οποίου επισήμανε στο Bloomberg: «Η δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM και των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους είναι ξεκάθαρη: ο συμφωνηθείς στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα μέχρι το 2022 είναι 3,5% του ΑΕΠ».