Με εγκύκλιο που υπέγραψε σήμερα ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης καταργείται η εγκύκλιος για το βάσιμο λόγο απόλυσης , αφότου ίσχυσε, ήτοι από τις 17-05-2019. Καταργείται δηλαδή η υποχρέωση του εργοδότη να αναφέρει στο Σύστημα Εργάνη τους λόγους για τους οποίους απέλυσε έναν εργαζόμενό του.
Με την εγκύκλιο αυτή ( παρ.2α, άρθρ.117 του ν.4623/2019) όπως τονίζει η ανακοίνωση του υπουργείου ολοκληρώνεται η αποκατάσταση του θεσμικού πλαισίου προστασίας της εργασίας, το οποίο είχε διαταραχθεί – σε βάρος, μάλιστα, των ίδιων εργαζομένων – από τις προαναφερθείσες διατάξεις του ν.4611/2019 που ψηφίστηκαν λίγες μέρες πριν από τις πρόσφατες εκλογές.
Συγκεκριμένα, καθορίζεται η επαναφορά στο προϊσχύον πλαίσιο προστασίας της εργασίας που θεμελιώνεται στις διατάξεις του Συντάγματος, του Αστικού Κώδικα και των νόμων 2112/20 και 3198/55, σε ευθυγράμμιση με το πνεύμα και του γράμμα του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη. Έτσι , η καταγγελία της εργασιακής σχέσης είναι έγκυρη εφόσον έχει γίνει εγγράφως, έχει καταβληθεί η οφειλόμενη αποζημίωση και έχει καταχωρηθεί η απασχόληση του απολυόμενου στα τηρούμενα για τον ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ) μισθολόγια ή έχει ασφαλιστεί ο απολυόμενος.
Ως εκ τούτου η καταγγελία της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου έχει το χαρακτήρα μονομερούς αναιτιώδους δικαιοπραξίας, το κύρος της δηλαδή δεν εξαρτάται από την ύπαρξη νόμιμης αιτίας και λαμβάνει χώρα, εκτός αν έχει περιορισθεί με συμφωνία των μερών ή με διάταξη νόμου. Η καταγγελία ως εκ τούτου δεν είναι καταχρηστική όταν δεν υπάρχει αιτία. ( ανεπάρκεια, καταχρηστική συμπεριφορά, ανακατατάξεις στην επιχείρηση)
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου εργασίας , με την κατάργηση της εγκυκλίου Αχτσιόγλου προστατεύονται οι εργαζόμενοι από τους εξής κινδύνους:
α) την ηλεκτρονική καταγραφή των λόγων ενδεχόμενης απόλυσης τους και, κατά συνέπεια, την βέβαιη υπονόμευση της μελλοντικής επαγγελματικής τους πορείας
β) την οιαδήποτε μελλοντική αμφισβήτηση σχετικά με το δικαίωμα λήψης αποζημίωσης λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας τους
γ) την εξώθησή τους σε συνεχείς δικαστικές εμπλοκές
Επιπλέον, διασφαλίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων, η εργασιακή ειρήνη, οι προσλήψεις και οι θέσεις εργασίας, αποτρέπεται η σύγχυση εφαρμογής εργασιακών διατάξεων, επανέρχεται η κανονικότητα στην αγορά εργασίας και υποστηρίζεται η αναπτυξιακή δυναμική, σύμφωνα πάντα με το Ευρωπαϊκό και Εθνικό Νομοθέτη και τη νομολογία των δικαστηρίων.
Την ίδια ώρα νομικοί κύκλοι εκφράζουν ενστάσεις ως προς την συνταγματικότητα της αναδρομικής εφαρμογής της κατάργησης της διάταξης καθώς η εγκύκλιος προβλέπει ότι καταργείται αφότου ίσχυσε ( από 17/05/2019). Ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος επισημαίνει ότι είναι εκατοντάδες η και χιλιάδες οι αγωγές που έχουν ήδη κατατεθεί για την ακύρωση απολύσεων , οι οποίες φυσικά θα εκπέσουν στα δικαστήρια και ίσως θα έπρεπε να προβλεφθεί νέα υποβολή τους ώστε να εκδικαστούν με βάση το προηγούμενο σύστημα.
Ο Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης δήλωσε σχετικά:
«Υπέγραψα σήμερα την εγκύκλιο με την οποία καταργούνται στην πράξη οι αναχρονιστικού, μεσαιωνικού θα έλεγα, χαρακτήρα προβλέψεις για το ηλεκτρονικό ‘φακέλωμα’ των εργαζομένων που επιχείρησε, λίγες μέρες πριν από τις πρόσφατες εκλογές, να καθιερώσει η προηγούμενη κυβέρνηση.
Ήδη στο πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ είχαν καταγραφεί περιπτώσεις λόγων απόλυσης που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγούσαν τους απολυμένους σε αδυναμίας εύρεσης δουλειάς την επόμενη μέρα. Κάποια παραδείγματα: «αργός και οκνηρός, ανεπαρκής, αδικαιολόγητες απουσίες, ιατρικοί λόγοι, κ.λπ.» Όλα αυτά πλέον διαγράφονται και οι εργαζόμενοι αποφεύγουν την υπονόμευση του επαγγελματικού τους μέλλοντος.
Η πραγματική προστασία των εργαζομένων απαιτεί κάτι περισσότερο από δήθεν αγαθές προθέσεις, κούφιες ρητορείες και αλλοπρόσαλλες διατάξεις. Χρειάζεται κοινή λογική και πραγματικό ενδιαφέρον».