Οι συγκρίσεις με τις πολιτικές και την ανάπτυξη της Ιρλανδίας ήταν ιδιαίτερα δημοφιλείς στην Ελλάδα την περίοδο των Μνημονίων. Έχοντας και η ίδια περάσει από τη δοκιμασία της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και των προγραμμάτων της «Τρόικας», η Ιρλανδία αποτελούσε ένα προσφιλές παράδειγμα προς μίμηση, αφού μάλιστα θεωρούταν μία από τις λίγες περιπτώσεις επιτυχούς παρέμβασης του ΔΝΤ.
Οι σχετικές αναφορές περιορίστηκαν σταδιακά και σταμάτησαν πλήρως με την έξοδο της Ελλάδας από τα Μνημόνια. Ωστόσο, το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (ΙΔΟΣ) κρίνει ότι η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να μάθει από το παράδειγμα της Ιρλανδίας, αν θέλει να πετύχει μία πραγματικά εξωστρεφή και βιώσιμη ανάπτυξη, με ανθεκτικότητα στις διεθνείς κρίσεις.
«Είναι δυστύχημα το ότι η Ελλάδα δεν έχει μία μεγαλύτερη ανταλλαγή τεχνογνωσίας με την Ιρλανδική κυβέρνηση και τις κρατικές υπηρεσίες της Ιρλανδίας, ώστε να μπορέσει η χώρα μας να μάθει πώς ακριβώς οι Ιρλανδοί έχουν καταφέρει να “χτίσουν” τόσο μεγάλη ανθεκτικότητα σε διάφορες παγκόσμιες κρίσεις, οι οποίες αγγίζουν πάντα και τις περιφερειακές χώρες» σημειώνει στο newmoney η Έφη Χαραλαμπάκη, επικεφαλής του ειδικού ερευνητικού προγράμματος στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων (ΙΔΟΣ). «Η ανθεκτικότητα της ιρλανδικής οικονομίας αποδείχθηκε και κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης του κορονοϊού, όταν η Ιρλανδία κατάφερε να διατηρήσει υψηλά επίπεδα εξαγωγών, παρόλο που μειώθηκε η εσωτερική της κατανάλωση. Οι εξαγωγές αυτές αφορούσαν κυρίως σε προϊόντα υψηλής τεχνολογίας, φαρμακοβιομηχανίας και ιατρικού εξοπλισμού. Επίσης, οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις στην Ιρλανδία, που προέρχονται από μεγάλες πολυεθνικές κυρίως των ΗΠΑ, την “προστατεύουν” από κρίσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, όπως για παράδειγμα η τελευταία με τον πόλεμο στην Ουκρανία.»
Μικρές χώρες- τεράστιες διαφορές
Η σύγκριση Ελλάδας- Ιρλανδίας δεν είναι τυχαία. Και οι δύο εντάσσονται στην κατηγορία των «μικρών χωρών», με πολλά συγκρίσιμα μεγέθη.
Όμως, ενώ η Ελλάδα έχει σχεδόν διπλάσια έκταση και πληθυσμό από την Ιρλανδία, το ΑΕΠ της Ιρλανδίας είναι διπλάσιο από αυτό της Ελλάδας.
Επίσης, τις δύο χώρες χωρίζει «χάσμα» στις Άμεσες Ξένες Επενδύσεις. Το 2021, στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν ΑΞΕ ύψους 5,3 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ στην Ιρλανδία οι ΑΞΕ άγγιξαν τα 97 δισεκατομμύρια ευρώ.
Όπως τονίζει η έκθεση «Τι μπορεί να διδαχτεί η Ελλάδα από το Ιρλανδικό μοντέλο» της ερευνητικής ομάδας του προγράμματος Θεωρία και Πράξη των Διεθνών Σχέσεων (ΘΕΠΔΙΣ) του ΙΔΟΣ, «η Ιρλανδία είναι μια επιτυχημένη ανοικτή οικονομία που έχει εξελιχθεί σε διεθνή κόμβο, οικονομικό κέντρο και σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία, από την οποία άλλα μικρά κράτη, όπως η Ελλάδα, μπορούν να διδαχθούν.»
Η συμβολή του IDA
Με ιστορία πάνω από 40 έτη και προσωπικό 250 στελεχών στην Ιρλανδία και το εξωτερικό, ο Οργανισμός Άμεσων Ξένων Επενδύσεων της Ιρλανδίας (IDA) αποτελεί μία πραγματική «μηχανή» προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων στην Ιρλανδία.
Έχει καταφέρει να βάλει την Ιρλανδία στον χάρτη των μεγάλων επενδύσεων, αξιοποιώντας τον χαμηλό εταιρικό φόρο της χώρας, την αγγλική γλώσσα, το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και το πολύ φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον.
«Η Ιρλανδία έχει καταφέρει να γίνει το κέντρο για όλες τις μεγάλες εταιρείες νέων τεχνολογιών των ΗΠΑ, αλλά και για τις εταιρείες που επενδύουν σε έργα πράσινης μετάβασης, που πραγματοποιούν επενδύσεις σε “πράσινα πεδία”» σημειώνει η Ε. Χαραλαμπάκη. «Είναι πολύ σημαντικό ότι στην Ιρλανδία -σε αντίθεση με την Ελλάδα- ο μεγάλος όγκος των επενδύσεων γίνεται με την ίδρυση νέων εταιρειών στην χώρα.»
Day 2 at Bloomberg #NewEconomyGateway Europe began this morning with our CEO Michael Lohan hosting an intimate networking breakfast with a number of IDA Ireland clients such as @Logitech, @FinTrU, @Workday, @ServiceNow, @hitachienergy and @jaguarlandrover. #InvestInIreland pic.twitter.com/1h6DoIqu1w
— IDA Ireland (@IDAIRELAND) April 20, 2023
Η κουλτούρα των συναινέσεων
Όπως σημειώνει η έκθεση, «η μοναδική μορφή καπιταλισμού της Ιρλανδίας επικεντρώνεται σε ένα σύνολο ιστορικών θεσμικών σχέσεων σε διάφορους υποτομείς της οικονομίας. Αυτές παράγουν πολιτικούς συνασπισμούς που θεωρούνται μοναδικοί στις μικρές ανοικτές αγορές/οικονομίες.»
Με απλά λόγια, οι πολιτικές δυνάμεις και οι θεσμοί στην Ιρλανδία έχουν επιδείξει ικανότητα συναίνεσης και συμβιβασμών για την προώθηση των εθνικών οικονομικών στόχων.
«Την περίοδο της κρίσης, τα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Ιρλανδία στήριξαν τα προγράμματα στρατηγικής διάσωσης και όλα τα μέτρα που επέβαλε η Τρόικα» εξηγεί η Ε. Χαραλαμπάκη. «Μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα η χώρα ολοκλήρωσε το Μνημόνιο και ξεκίνησε ένα πολύ σημαντικό πρόγραμμα, το “Global Ireland” που ενισχύει ακριβώς την ανοιχτή οικονομία. Αντίθετα, το ελληνικό πολιτικό σύστημα δείχνει μία παθογένεια λαϊκισμού, που δεν βοηθάει ούτε την εξωστρέφεια, ούτε την ανάπτυξη της ανθεκτικότητας της ελληνικής οικονομίας απέναντι σε δομικές κρίσεις της Ευρωζώνης και της ΕΕ, όπως είναι για παράδειγμα ο πόλεμος της Ουκρανίας».
Οι ιρλανδικές «συνταγές»
Από το 2018, οι ξένες πολυεθνικές εταιρείες προσφέρουν το 80% του συνόλου των εταιρικών φόρων της Ιρλανδίας, άμεση απασχόληση στο 25% του εργατικού δυναμικού της χώρας και συνδέονται με το 57% της οικονομικής προστιθέμενης αξίας της Ιρλανδίας.
Επιπλέον, στις 20 κορυφαίες εταιρείες της Ιρλανδίας περιλαμβάνονται 14 ξένες πολυεθνικές εταιρείες.
Την περίοδο 2015-2019 σημειώθηκε καθαρή αύξηση 56.000 θέσεων εργασίας σε εταιρείες που υποστηρίχθηκαν από τον Οργανισμό IDA.
IDA Ireland is delighted to announce this morning the creation of 100 #newjobs in Dublin, Galway, and Cork across 5 high growth companies from Europe and the US – @Totalprocessing, @AllianceAbroad, @qbdvision, @MovanoInc, and Xenon arc.
Read more here https://t.co/avbDxl9ZUU pic.twitter.com/dhKDgTH1Rb— IDA Ireland (@IDAIRELAND) April 5, 2023
Όπως τονίζει η έκθεση «Τι μπορεί να διδαχτεί η Ελλάδα από το Ιρλανδικό μοντέλο», τα βήματα που θα μπορούσε να ακολουθήσει η Ελλάδα για να «αντιγράψει» την ιρλανδική επιτυχία είναι:
• παραγωγική ανασυγκρότηση με έμφαση στις εξαγωγές και όχι στην κατανάλωση
• ορθή χρήση και εκμετάλλευση των κονδυλίων από την ΕΕ (για παράδειγμα από το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης)
• βελτίωση οικονομικής διπλωματίας και προσέλκυση πραγματικών νέων επενδύσεων
• επένδυση σε ανθρώπινο κεφάλαιο και υποδομές.
«Η περίπτωση της Ιρλανδίας δείχνει τον δυναμισμό της Ευρωζώνη και τις δυνατότητές της, παρά τα προβλήματα και τις διαρθρωτικές προσαρμογές που απαιτούνται για να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ του ευρωπαϊκού Βορρά και του ευρωπαϊκού Νότου» καταλήγει η ερευνητική ομάδα του ΙΔΟΣ.
Η έκθεση «Τι μπορεί να διδαχτεί η Ελλάδα από το Ιρλανδικό μοντέλο» θα παρουσιαστεί στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο EISA PEC 2023, στο section «Governing Global Economy in the Uncertain Times» και αποτελεί το κεντρικό θέμα ημερίδας που διοργανώνει το ΙΔΟΣ στις 27 Απριλίου.
*Στην κεντρική φωτογραφία η κυρία Έφη Χαραλαμπάκη, επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος για τη Θεωρία και Πράξη των Διεθνών Σχέσεων (ΘΕΠΔΙΣ) στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων
Διαβάστε ακόμη
Επιστροφές φόρου: «Ζεστό χρήμα» άμεσα για 1 στους 5 φορολογούμενους
ΒΟΑΚ: Από τον σχεδιασμό της Χούντας στη σύμβαση παραχώρησης με τα 34 χιλιόμετρα σήραγγες
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ