Τα οικονομικά θέματα κατέλαβαν ένα σχετικά μικρό τμήμα στην πολυσυζητημένη -και διαρκείας πάνω από δυο ώρες!- συνέντευξη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην τηλεόραση του Σκάι. Παρά το ότι στην εισαγωγή του ο κ. Τσίπρας είπε ότι “διεκδικώ την προγραμματική αντιπαράθεση”, ωστόσο δεν ήταν αυτή που κυριάρχησε στη συνέντευξη.
Είναι χαρακτηριστικό πάντως ότι ο πρωθυπουργός επεχείρησε σε όλα τα ζητήματα οικονομικού ενδιαφέροντος να δώσει μια δική του εικόνα των πραγμάτων, η οποία όμως απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Η απόκρυψη κρίσιμων παραμέτρων στα θέματα με τα οποία καταπιάστηκε και η διαστρέβλωση άλλων, του επέτρεψαν να ελιχθεί ανάμεσα στις ερωτήσεις και τις διακοπές των δυο συναδέλφων, πολλές φορές κάνοντας το άσπρο- μαύρο.
Το πρώτο θέμα με οικονομικό ενδιαφέρον ήταν η κυβερνητική επιχείρηση ελέγχου των Μέσων Ενημέρωσης. Ο κ. Τσίπρας επανέλαβε ότι σκοπός του ήταν να πληρώνουν οι ιδιοκτήτες καναλιών, ενώ κατηγόρησε τους προκατόχους του ότι έδιναν δημόσια έργα στους ιδιοκτήτες, με προφανείς σκοπούς. Χρειάστηκε η παρέμβαση Παπαχελά για να θυμηθεί την απόφαση του ΣτΕ που τίναξε στον αέρα την κυβερνητική προσπάθεια, ενώ προσπέρασε χωρίς σχόλια το γεγονός ότι τελικά οι άδειες ήταν έξι, κι όχι 4 που έλεγε η κυβερνητική προπαγάνδα της εποχής, αλλά και το ουσιαστικό του πράγματος, ότι δηλαδή δεν άλλαξαν ουσιαστικά οι ιδιοκτήτες των τηλεοπτικών Μέσων ενημέρωσης -και στο βαθμό που άλλαξαν, θα πρόσθετε κανείς, αυτό έγινε με δική τους επιλογή κι όχι με κυβερνητική παρέμβαση.
Οικονομία και αποτέλεσμα ευρωεκλογών
Στον επόμενο κύκλο της συνέντευξης-μαμούθ, η συζήτηση για τα αίτια της εκλογικής συντριβής του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές ήλθε στην οικονομία. Ο κ. Τσίπρας δικαιολογήθηκε λέγοντας ότι “βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια, αλλά οι πολίτες ήθελαν αυτό να γίνει νωρίτερα και λιγότερο επώδυνα”. Κάθε γνώστης της ελληνικής γλώσσας εκλαμβάνει τη συγκεκριμένη αναφορά ως ρητή ομολογία πολιτικής αποτυχίας. Σε αυτή την ομολογία, προστίθεται και η ρητή παραδοχή του κ. Τσίπρα ότι “έκανα λάθος στα πρόσωπα”, απαντώντας για τους κ.κ. Βαρουφάκη, Λαφαζάνη, Κωνσταντοπούλου κλπ.
Στο ερώτημα αν θα απολογηθεί για τα πεπραγμένα του, ο πρωθυπουργός απάντησε ότι ο Σκάι δεν ζήτησε να απολογηθούν οι Κώστας Καραμανλής, Γιώργος Παπανδρέου κι Αντώνης Σαμαράς για τις δικές τους πολιτικές επιλογές.
Κι ενώ ο κ. Τσίπρας κατηγόρησε τον κ. Καραμανλή ότι “προσέφυγε σε εκλογές το 2009 στη μέση της θητείας του, δεν έμεινε να δώσει τη μάχη”, την ίδια δική του επιλογή παρουσίασε ως σωστή: “Πήγα σε έναν συμβιβασμό κι αμέσως μετά σε εκλογές με το διακύβευμα πάνω στο τραπέζι” είπε στη συνέντευξή του, αυτό δηλαδή που έγινε και το 2009 όταν ο τότε πρωθυπουργός εξήγησε στους πολίτες την κατάσταση της οικονομίας και ζήτησε την ετυμηγορία τους. Δυο μέτρα και δυο σταθμά…
Στο θέμα αυτό, ο κ. Τσίπρας προσχώρησε και σε μια μάλλον περίεργη σύγκριση: “Το 2015 έκανα μια πολύ δύσκολη επιλογή: Είναι άλλο ένας κεντρώος ή ένας δεξιός πολιτικός να μετατοπίζεται, κι άλλο εγώ που είχα πει ότι θα συγκρουστώ ως το τέλος”. Πώς να ερμηνεύσει κανείς μια τέτοια δήλωση; Είτε ότι ένας πολιτικός που δεν είναι αριστερός δεν έχει σταθερές Αξίες και πιστεύω, συνεπώς μπορεί να μετατοπίζεται, πράγμα που η πραγματικότητα έχει διαψεύσει κατηγορηματικά, επανειλημμένα και διαχρονικά, είτε ότι ένας αριστερός πολιτικός αδυνατεί να διαβλέψει τις εξελίξεις των πραγμάτων και να προσαρμοστεί, κι είναι καταδικασμένος πάντα να εμμένει, ποτέ να μην μετατοπίζεται, πάντα να απομακρύνεται από μια πραγματικότητα που ούτε την αντιλαμβάνεται, ούτε μπορεί να τη διαχειριστεί. Ο καθένας, διαλέγει ερμηνεία…
Ποια οικονομία παρέλαβε το 2015
Σε επόμενη φάση της συνέντευξης- ποταμού, ο κ. Τσίπρας επιχείρησε να δείξει ότι παρέλαβε μια οικονομία στο ναδίρ, διαπίστωση που η πραγματικότητα διαψεύδει. Αρχικά μίλησε ως συνήθως για το ότι “παραλάβαμε άδεια ταμεία”. Δεν εξήγησε όμως, με δεδομένη την άρνηση των Τσίπρα- Βαρουφάκη να ζητήσουν χρήματα από τους δανειστές κατά το πρώτο επτάμηνο του 2015, πώς στην ευχή πληρώνονταν οι μισθοί και οι συντάξεις;
Σε άλλο σημείο αυτής της συζήτησης, επιχειρώντας να δικαιολογήσει το επτάμηνο της καταστροφής (Ιανουάριος- Ιούλιος 2015) ο κ. Τσίπρας είπε το αμίμητο κι ασχολίαστο “είχαμε προετοιμαστεί, αλλά οι άλλοι (σ.σ. οι δανειστές) είχαν προετοιμαστεί καλύτερα”.
Κατάφερε, μάλιστα, να δείξει ότι η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ κι ο ίδιος προσωπικά παραμένουν αμετανόητοι, όταν απάντησε σε σχετική ερώτηση ότι “το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης το έχουμε εφαρμόσει στο μεγαλύτερο μέρος του”. Δηλαδή η παροχή επιδομάτων κλπ ήταν δική του πολιτική απόφαση, ωστόσο, όπως είπε σε άλλο σημείο της συνέντευξης “οι φόροι που βάλαμε δεν ήταν επιλογή μας, ήταν υποχρέωσή μας για να πιάσουμε τους στόχους”. Δηλαδή ο τηλεθεατής έπρεπε να καταλάβει ότι όλα τα καλά της περιόδου 2015- 2019 οφείλονταν στον ΣΥΡΙΖΑ και τον κ. Τσίπρα, κι όλα τα κακά στους δανειστές…
Το εκλογικά ενδιαφέρον της συγκεκριμένης απάντησης είναι ότι ενώ αυτή η ρητορική κι η πολιτική πλατφόρμα καταδικάστηκε στις ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου 2019, ο κ. Τσίπρας συνεχίζει να την προβάλλει και να την ακολουθεί κι ενόψει των εθνικών εκλογών της 7ης Ιουλίου.
Το περίφημο “κόστος” του πρώτου εξαμήνου 2015
Εδώ, ο κ. Τσίπρας επινόησε άλλη μια απάντηση που παραποιεί την πραγματικότητα. Θέλοντας να δείξει ότι η πολιτική Τσίπρα- Βαρουφάκη δεν έβλαψε τη χώρα, επικαλέστηκε το δημόσιο χρέος, ο οποίο, όπως είπε, “την 1/1/2015 ήταν 324 δισ. ευρώ και την 1/1/2016 ήταν 321 δισ. ευρώ”. Αφού πρώτα υπενθυμίσουμε ότι το δημόσιο χρέος μετριέται ως ποσοστό του ΑΕΠ, το κεντρικό ερώτημα είναι “από πού προκύπτει ότι η επιβάρυνση μιας πολιτικής αποτυπώνεται ΜΟΝΟ στο δημόσιο χρέος και ΜΟΝΟ κατά τη διάρκεια της εφαρμογής της;”.
Για παράδειγμα, μπορεί να εξηγήσει ο κ. Τσίπρας πώς φτάσαμε στην 3η ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών το φθινόπωρο του 2015, αφού είχε προηγηθεί άλλη μια μόλις την προηγούμενη χρονιά, αν προηγουμένως δεν είχε υπάρξει τεράστια εκροή κεφαλαίων από το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα η οποία υπολογίζεται σε πάνω από 35 δισ. ευρώ;
Να μιλήσουμε για τα “λουκέτα” στην αγορά; Ο Γ.Γ. της ΓΣΕΒΕΕ Γ. Κουράσης έλεγε ότι μέσα στο 2015, κάθε ημέρα έκλειναν 89 επιχειρήσεις! Αυτά, βέβαια, δεν εμφανίζονται στο δημόσιο χρέος που -μόνο- επικαλέστηκε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στον Σκάι, προκειμένου να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα…
Αλλά, δεν έφτανε αυτή η αποσιώπηση κρίσιμων στοιχείων για το κόστος του πρώτου εξαμήνου του 2015 ο κ. Τσίπρας. Συνεχίζοντας την επιλεκτική παράθεση στοιχείων, ο πρωθυπουργός επικαλέστηκε δυο νούμερα για να στηρίξει τις θέσεις του: Είπε δηλαδή, ότι ενώ το 2008 το ΑΕΠ ήταν 238 δισ., το 2014 ήταν 178 δισ. Συνεπώς οι προηγούμενοι φταίνε! Πέραν του ότι όλοι οι προηγούμενοι καταψηφίστηκαν στις κάλπες από τον ελληνικό λαό -πώς αλλιώς θα γινόταν ο κ. Τσίπρας ένοικος του Μεγάρου Μαξίμου;- ο πρωθυπουργός δείχνει να παραγνωρίζει ότι μέχρι να αναλάβει ο ίδιος, η χώρα υπέστη μια επώδυνη εσωτερική υποτίμηση! Αυτή την υποτίμηση, την οποία τώρα αγνοεί, θα την επικαλεστεί σε λίγο, όπως θα δούμε αμέσως πιο κάτω… Εδώ, αρκεί να θυμίσουμε ότι εμμέσως ο κ. Τσίπρας παραδέχθηκε ότι η συμφωνία Χουλιαράκη, λίγο πριν ο ίδιος προκηρύξει δημοψήφισμα, ήταν καλύτερη από αυτό που τελικά γνωρίσαμε ως “τρίτο μνημόνιο”…
Στον αστερισμό των υπερπλεονασμάτων
Απαντώντας σε ερώτηση της Σίας Κοσιώνη, ο κ. Τσίπρας παρουσίασε άλλο ένα εφεύρημα: Είπε, δηλαδή, ότι “το 83% των φόρων επιβλήθηκαν την περίοδο 2010- 2014 και μόλις το 17% την περίοδο του ΣΥΡΙΖΑ“. Φυσικά, η μισή αλήθεια είναι χειρότερη από το ψέμα. Κι είναι η μισή αλήθεια αυτό που είπε ο πρωθυπουργός, διότι είναι αδόκιμο να συγκρίνει κανείς δυο διαφορετικές περιόδους προγραμμάτων στήριξης. Γιατί; Ας χρησιμοποιήσουμε ένα παράδειγμα: ένας ασθενής (εν προκειμένω η ελληνική οικονομία) μπαίνει εσπευσμένα στην εντατική. Οι γιατροί του χορηγούν σειρά φαρμάκων, σε μεγάλες ποσότητες, προκειμένου να ανατάξουν την υγεία του. Όσο η υγεία του βελτιώνεται, τόσο η ποσότητα των φαρμάκων υποχωρεί.
Το ίδιο συνέβη και στην περίπτωση των ελληνικών μνημονίων. Στην πρώτη φάση της εσωτερικής υποτίμησης ελήφθησαν τα πλέον επώδυνα μέτρα (όχι όμως και τα πλέον κατάλληλα…) προκειμένου να υπάρξει αποφυγή της επικείμενης χρεοκοπίας, ενώ στη δεύτερη -μετά το 2015- τα μέτρα ήταν ηπιότερα, όσο πλησιάζαμε προς την έξοδο από τα μνημόνια. Η σύγκριση των δυο περιόδων, λοιπόν, είναι αδόκιμη.
Περαιτέρω, ο κ. Τσίπρας υποστήριξε ότι “οι νέοι φόροι δεν μπήκαν από ευχαρίστηση ή από επιλογή. Ήμασταν υποχρεωμένοι να τους βάλουμε για να πιάσουμε τους στόχους”. Μόλις λίγα δευτερόλεπτα νωρίτερα, όμως, είχε κατηγορήσει τους πολιτικούς του αντιπάλους για φοροεπιδρομή. Οι φόροι των άλλων, έμπαιναν από επιλογή, οι δικοί του από ανάγκη…
Η “μαγική εικόνα” των επενδύσεων
Ούτε εδώ ο κ. Τσίπρας αισθάνθηκε την ανάγκη για αυτοκριτική. Μίλησε για 9 συνεχόμενα τρίμηνα ανάπτυξης (αποσιωπώντας πόσο πολύ είχε καταβυθιστεί η ελληνική οικονομία κι επί των δικών του ημερών, ενώ στις ΔΕΘ του 2016 και του 2017 έλεγε ότι οσονούπω έρχεται η ανάπτυξη…) αλλά φυσικά δεν κατάφερε να εξηγήσει ποια μέτρα από ατά που πήρε η κυβέρνησή του ευνόησαν τις επενδύσεις. Ανέφερε ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις έφτασαν τα 6,3 δις, κι αποτελούν ρεκόρ δεκαετίας, “ξέχασε” όμως να τις συγκρίνει με τις πολύ υψηλότερες επενδύσεις των άλλων Ευρωπαίων, οι οποίοι, μάλιστα, δεν ξεκινούσαν από τόσο χαμηλά, όσο εμείς…
Άλλο παράδειγμα: Αναφερόμενος στην επένδυση του Ελληνικού ο Κ. Τσίπρας είπε ότι “την φτάσαμε στο 90%” θέλοντας να μας πείσει ότι προχώρησε την υπόθεση με αποφασιστικότητα. Αλλά πολλοί που ασχολούνται με αυτή την υπόθεση, θυμούνται ότι η Λυδία Κονιόρδου, που ζητούσε να κριθούν διατηρητέα τρία κτήρια μέσα στο Ελληνικό, αποδεχόμενη τις ενστάσεις της «Επιτροπής Αγώνα», ήταν τοποθετημένη από τον ίδιο στη θέση της Υπουργού Πολιτισμού, αρμόδιας να προχωρήσει αυτή η επένδυση…
Ωστόσο, οι πολίτες φαίνεται ότι έχουν πάρει τις αποφάσεις τους…