του Μάριου Ροζάκου
Με εφαλτήριο τη χθεσινοβραδινή διπλή αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Moody’s και τις πληροφορίες ότι, παρά την άκαρπη χθεσινή τηλεδιάσκεψη για το διάδοχο πλαίσιο του νόμου Κατσέλη, η απόσταση που χωρίζει κυβέρνηση και ευρωπαϊκούς θεσμούς στο θέμα αυτό έχει μειωθεί σημαντικά, το Ελληνικό Δημόσιο ετοιμάζεται να εκδώσει 10ετές ομόλογο την προσεχή εβδομάδα.
«Οι πιθανότητες να εγκριθεί η επιστροφή των κερδών των ελληνικών ομολόγων στο Eurogroup της 11ης Μαρτίου έχουν αυξηθεί στο 70%, καθώς αρκετές διαφορές διευθετήθηκαν. Όμως, απαιτείται περαιτέρω δουλειά», ανέφεραν στο newmoney.gr ευρωπαϊκές πηγές με άμεση γνώση των διαπραγματεύσεων. Η προσπάθεια πλήρους σύγκλισης θα συνεχιστεί με τηλεδιασκέψεις μεταξύ κυβέρνησης και ευρωπαϊκών θεσμών και με τη συμμετοχή εκπροσώπων των τραπεζών μέσα στο Σαββατοκύριακο.
Παρόλα αυτά, τα «ψιλά γράμματα» της έκθεσης της Moody’s δείχνουν ότι τα κομβικά προβλήματα της οικονομίας (χαμηλές αναπτυξιακές και επενδυτικές πτήσεις, το βουνό των «κόκκινων» δανείων στις τράπεζες, η περιορισμένη αποτελεσματικότητα του Δημοσίου και η εκτεταμένη φοροδιαφυγή) παραμένουν άλυτα. Η έκθεση δείχνει επίσης εμμέσως, πλην σαφώς, πως οι αγορές προσβλέπουν σε κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, για να εφαρμοστούν φιλικές προς την ανάπτυξη πολιτικές.
Η χθεσινή αναβάθμιση της Ελλάδας από την κατηγορία Β3 στην κατηγορία Β1 με σταθερές προοπτικές, έκανε τον υπουργό Οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτο, να πανηγυρίσει στο twitter. Ωστόσο, ο κ. Τσακαλώτος παρέβλεψε πως ο οίκος προειδοποιεί ότι η χώρα θα παραμείνει μακριά από την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα τα επόμενα χρόνια.
«Οι πιστωτικές μετρήσεις της Ελλάδας είναι πιθανό να παραμείνουν ισοδύναμες με μια αξιολόγηση στην κατηγορία Β τα επόμενα χρόνια, εάν δεν υπάρξουν σημαντικές, μη αναμενόμενες, περαιτέρω βελτιώσεις στη θεσμική ενίσχυση της χώρας και στις οικονομικές επιδόσεις της», αναφέρει η Moody’s και προσθέτει πως ο μόνος τρόπος για να ξεφύγει από τη στασιμότητα η Ελλάδα και να αναβαθμιστεί είναι να προκύψει από τις επόμενες εθνικές εκλογές κυβέρνηση ισχυρά προσηλωμένη στις μεταρρυθμίσεις, που «θα εφαρμόσει ξεκάθαρη και αξιόπιστη ατζέντα για ακόμα περισσότερες φιλικές προς την ανάπτυξη πολιτικές». Η αναφορά αυτή είναι προφανές ότι «φωτογραφίζει» κυβέρνηση της ΝΔ. «Μια θετική αξιολόγηση θα απαιτούσε επίσης γρηγορότερη του αναμενόμενου μείωση του δείκτη δημόσιου χρέους –που συνδέεται πιθανότατα με τη συνεχή έντονη οικονομική ανάπτυξη και την ενίσχυση των επενδύσεων- και με σημαντική βελτίωση της υγείας του τραπεζικού τομέα», σημειώνει η Moody’s.
Ο οίκος αξιολόγησης, μολονότι εξέπληξε θετικά επειδή προχώρησε σε αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας κατά δύο βαθμίδες (αντί για μία, όπως προεξοφλούσαν πολλοί αναλυτές), απλώς περιόρισε την απόσταση που χωρίζει τη χώρα από την επενδυτική βαθμίδα από τα έξι στα τέσσερα σκαλοπάτια. Έτσι, ευθυγραμμίστηκε με την πιστοληπτική αξιολόγηση της Standard & Poor’s (Β+ με θετικές προοπτικές, τέσσερα σκαλοπάτια μακριά από την επενδυτική βαθμίδα). Η υψηλότερη βαθμολογία της Ελλάδας είναι από τον οίκο Fitch (ΒΒ- με σταθερές προοπτικές): τρεις βαθμίδες μακριά από την επενδυτική. Η επόμενη προγραμματισμένη αξιολόγηση είναι στις 26 Απριλίου από την Standard & Poor’s.
Το «στοίχημα» του 10ετούς ομολόγου
Η αναβάθμιση από τη Moody’s στρώνει το χαλί για τη σχεδιαζόμενη δεύτερη μεταμνημονιακή έξοδο στις αγορές, η οποία θα γίνει με 10ετές ομόλογο. Θα πρόκειται για τον πρώτο 10ετή κρατικό τίτλο από τον Μάρτιο του 2010, όταν η χώρα άντλησε 5 δισ. ευρώ με κουπόνι που έφθασε στο εφιαλτικό ύψος του 6,25% και άνοιξε την πόρτα εισόδου στα Μνημόνια.
Την επικείμενη έκδοση του 10ετούς ομολόγου προανήγγειλε εμμέσως ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, κατά τη χθεσινή ομιλία του στο 4ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Όπως είπε, η χώρα επέστρεψε στις αγορές και η απόδοση του 10ετούς ομολόγου έπεσε «σε επίπεδα αντίστοιχα με αυτά που είχε η χώρα πριν από την διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων, δηλαδή το 2002-2003».
Οι αγορές δεν έδειξαν να προβληματίζονται από την αρνητική δεύτερη έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας και το 5ετές ομόλογο που προηγήθηκε στο τέλος Ιανουαρίου κατέγραψε πολύ θετική πορεία. Επιπλέον, η ακύρωση του swap «Titlos», το οποίο διακρατούσε η Εθνική Τράπεζα, με αντάλλαγμα ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου πριν από δύο εβδομάδες συνέβαλε καθοριστικά στην περαιτέρω αποκλιμάκωση των αποδόσεων των κρατικών τίτλων, καθώς το ελληνικό χρέος μειώθηκε κατά 724 εκατ. ευρώ και περιορίστηκε δραστικά η έκθεση σε επιτοκιακό κίνδυνο. Χθες η απόδοση του 10ετούς ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου περιορίστηκε στο 3,646%.
Σύμφωνα με πληροφορίες του newmoney.gr, ο κεντρικός σχεδιασμός του υπουργείου Οικονομικών προέβλεπε έως της αρχής της εβδομάδας που πέρασε να εκδοθεί το νέο 10ετές ομόλογο στις 11 ή στις 12 Μαρτίου, ώστε να συνδυαστεί με τη συνεδρίαση του Eurogroup. Εντούτοις, το θετικό κλίμα στην αγορά και τα άκρως ενθαρρυντικά μηνύματα που μεταφέρουν στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) οι τράπεζες που είναι βασικοί διαπραγματευτές του ελληνικού χρέους, είχαν ως αποτέλεσμα να κυριαρχήσουν οι εισηγήσεις για επίσπευση της έκδοσης. Η προσεχής Τρίτη 5 και η Τετάρτη 6 Μαρτίου φιγουράρουν ως οι πιθανότερες ημερομηνίες και μόνο μια απρόβλεπτη αρνητική εξέλιξη θα μπορούσε να οδηγήσει σε μετάθεση του εγχειρήματος για την ερχόμενη εβδομάδα ή στροφή σε έκδοση τίτλου μικρότερης διάρκειας (7ετούς).
Το Ελληνικό Δημόσιο θα επιδιώξει να αντλήσει μέσω του 10ετούς ομολόγου περί τα 2-2,5 δισ. ευρώ, με κεντρικό στόχο να προσελκύσει κυρίως θεσμικούς επενδυτές, όπως έγινε με το 5ετές ομόλογο τον. Το επιτόκιο της έκδοσης αναμένεται να κινηθεί κάτω από το 4%.