Η πόλη Σίντρα στην Πορτογαλία, φημίζεται για τα «παραμυθένια» παλάτια της και αποτελεί έναν από τους θησαυρούς παγκόσμιας κληρονομιάς της Ουνέσκο. Από σήμερα Δευτέρα, όμως, θα βρεθεί στο επίκεντρο της προσοχής των αγορών και των κυβερνήσεων σε όλο τον κόσμο, καθώς εκεί ξεκινά το ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Υπό κανονικές συνθήκες τα συνέδρια της ΕΚΤ είναι βαρετές συνεδριάσεις σε γλώσσα τεχνική, ερμητική και ακατανόητη, αλλά εν προκειμένω έχει βαρύνουσα σημασία καθώς την Τετάρτη θα συμμετάσχουν και οι επικεφαλής της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ (FED), της Τράπεζας της Αγγλίας αλλά και της Διεθνούς Τράπεζας Διακανονισμών (BIS) που θεωρείται η «διεθνής» των κεντρικών τραπεζών.
Στην πραγματικότητα, στη Σίντρα θα μαζευτούν οι επικεφαλής των πιο ισχυρών οικονομικών οργανισμών του πλανήτη, οι αποφάσεις των οποίων κάνουν τη διαφορά ανάμεσα στον πλούτο και τη φτώχεια για δισεκατομμύρια ανθρώπων και εκατομμύρια επιχειρήσεων. Το θέμα που θα συζητήσουν είναι… ποιος θα «πεινάσει» το επόμενο διάστημα, έτσι ώστε να σταματήσει να καταναλώνει και να τροφοδοτεί τη ζήτηση αγαθών και υπηρεσιών, η οποία υπερβαίνει την προσφορά και έτσι οδηγεί σε άνοδο των τιμών (πληθωρισμό).
Κανονικά οι κεντρικοί τραπεζίτες θα έπρεπε να επιδοθούν σε μια εντατική «συνεδρία» αυτογνωσίας, αυτοκριτικής και αυτοτιμωρίας διότι απέτυχαν παταγωδώς να διαγνώσουν έγκαιρα το εύρος και το μέγεθος της απειλής του πληθωρισμού, αφού χαρακτήριζαν το φαινόμενο «παροδικό» μέχρι τα τέλη του προηγούμενου χρόνου.
Η δικαιολογία που επικαλούνται είναι ότι έκτοτε μεσολάβησε ο πόλεμος ο οποίος άλλαξε τα δεδομένα και επιτάχυνε την άνοδο των τιμών, αλλά το γεγονός είναι ότι πολύ νωρίτερα από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πληθώρα οικονομολόγων και αναλυτών προειδοποιούσαν για τη διαβρωτική απειλή του πληθωρισμού. Οι κεντρικοί τραπεζίτες, όμως, αγνόησαν τα μηνύματα.
Στην πραγματικότητα η απόδοση ευθυνών είναι ανέφικτη, όχι μόνο λόγω των έκτακτων γεγονότων, αλλά και επειδή οι κεντρικοί τραπεζίτες… σε ουδένα λογοδοτούν και λειτουργούν τελείως ανεξάρτητα, ακόμα και από τις κυβερνήσεις.
Το μεγάλο ζήτημα στη Σίντρα είναι ο πληθωρισμός και τα βήματα που θα ακολουθήσουν οι κεντρικές τράπεζες για να ανεβάσουν τα επιτόκια, έτσι ώστε να «σκοτώσουν» τη ζήτηση προκαλώντας οικονομική στασιμότητα -πιθανότατα και ύφεση- και ανεργία.
Όλο και περισσότερες φωνές ακούγονται υπέρ δραστικών κινήσεων, με μεγάλη άνοδο στα επιτόκια, έτσι ώστε να σταματήσουν γρήγορα τον πληθωρισμό προτού οι καταστάσεις ξεφύγουν εκτός ελέγχου.
Ήδη το Σάββατο, ο επικεφαλής της BIS προειδοποίησε για τον κίνδυνο ο πληθωρισμός να «μονιμοποιηθεί» και να ζήσουμε τον εφιάλτη του στασιμοπληθωρισμού. Συνέστησε οι κινήσεις αντιμετώπισης να γίνουν γρήγορα για να αποφευχθεί μια απότομη προσγείωση.
Είναι, επομένως σχεδόν δεδομένο το κλίμα μέσα στο οποίο θα γίνει η συνεδρίαση στη Σίντρα την Τετάρτη με τη συμμετοχή του Τζερόμ Πάουελ (Fed), της Κριστίν Λαγκάρντ (ΕΚΤ), του Άντριου Μπέιλι (BoE) και του Αγκουστίν Κάρστενς (BIS).
Ήδη η FED στη συνεδρίαση του Ιουλίου προχώρησε σε μεγάλη αύξηση των επιτοκίων, κατά 0,75 της μονάδας, προκαλώντας ένα σοκ στις αγορές, ενώ πλέον και οι πιέσεις στην ΕΚΤ πιθανόν να οδηγήσουν σε αύξηση κατά 0,5 του επιτοκίου της τον Ιούλιο.
Με απλά λόγια, επειδή οι κεντρικές τράπεζες δεν πάτησαν έγκαιρα το φρένο στην κυκλοφορία του χρήματος για να σταματήσουν την άνοδο των τιμών, τώρα αναγκάζονται να… «πέσουν στα χειρόφρενα» για να διακόψουν το ράλι των τιμών. Κάτι τέτοιο βέβαια θα έχει κόστος, που μεταφράζεται σε ύφεση, ανεργία και πτωχεύσεις.
Υποτίθεται ότι το ενδεχόμενο οικονομικής ύφεσης δεν αποτελεί βεβαιότητα, τουλάχιστον αυτό λένε επισήμως -ακόμα- οι προβλέψεις των κεντρικών τραπεζών.
Ωστόσο, οι εκτιμήσεις όλο και χειροτερεύουν, ενώ όλο και περισσότερες προβλέψεις από τον ιδιωτικό τομέα (επενδυτικές τράπεζες κ.λπ.) εστιάζουν στα δυσμενή σενάρια.
Υπάρχουν επίσης και ορισμένοι οικονομολόγοι οι οποίοι προειδοποιούν την κεντρική τράπεζα να μη διαπράξει πάλι το ολέθριο λάθος που είχε κάνει το 2008 και το 2011 ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ, ανεβάζοντας τα επιτόκια την πιο ακατάλληλη στιγμή.
Τον Ιούνιο του 2008, λίγο πριν την κατάρρευση της Lehman Brothers, είχε ανεβάσει το επιτόκιο για να αντιμετωπίσει τις πληθωριστικές πιέσεις που είχε προκαλέσει η άνοδος των τιμών της ενέργειας. Μοιραίο λάθος το οποίο… ο ίδιος άνθρωπος επανέλαβε το 2011 ανεβάζοντας τα επιτόκια και προκαλώντας νέα ύφεση στην οικονομία της ευρωζώνης η οποία δεν είχε καλά καλά ξεπεράσει το σοκ του κραχ του 2008.
Όπως προαναφέραμε, οι κεντρικοί τραπεζίτες ποτέ δεν πληρώνουν τα λάθη τους, ο αμίμητος κ. Τρισέ ολοκλήρωσε τη θητεία του και σήμερα αναφέρεται ως… αρχιτέκτονας του ευρώ, παρότι θα μπορούσε να έχει γίνει ο καταστροφέας του, εάν δεν τον είχε διαδεχθεί ο Μάριο Ντράγκι, ο οποίος τελικά διέσωσε την ευρωζώνη με την περίφημη φράση «whatever it takes».
Ορισμένοι οικονομολόγοι φοβούνται ότι η ΕΚΤ θα κάνει λάθος εάν ανεβάσει τα επιτόκια -και μάλιστα απότομα και γρήγορα, όπως ζητούν τα «γεράκια» της ευρωζώνης- διότι θα προκαλέσει ανεργία και ύφεση, χωρίς να έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα στον πληθωρισμό, ο οποίος τροφοδοτείται από την ακριβή ενέργεια, η οποία αποτελεί ανελαστική δαπάνη και η ζήτηση δεν θα καμφθεί από την άνοδο των επιτοκίων.
Διαβάστε ακόμη
Αδελφοί Σαράντη – Estee Lauder: Διαζύγιο… χωρίς μακιγιάζ μετά από 21 χρόνια
Τουρκικές αλυσίδες ένδυσης έρχονται στην Ελλάδα – Πού και γιατί επιλέγουν να ανοίξουν καταστήματα